quote:
Verdwaald in de eredivisie
Door MAARTEN WIJFFELS
[ANALYSE] Na Gullit en Rijkaard faalde ook Van Basten als eredivisietrainer. Waar ging het mis en hoe nu verder met Ajax? Danny Blind lijkt een logisch opvolger.
‘Spelers van nu zitten anders in elkaar. In teamverband gaan ze anders met elkaar om dan wij vijftien, twintig jaar geleden. Als wij vroeger op de training zelf partijtjes mochten kiezen, koos je degene met wie je dacht te gaan winnen, ongeacht of het een klootzak was of je vriendje. Nu kiezen spelers hun vriendjes. Ik heb daar enorm aan moeten wennen.’’
Dit zei Marco van Basten twee weken geleden in een interview met deze krant. Hij evalueerde alvast zijn eerste seizoen als hoofdtrainer bij een club. Hij deed dat kritisch. Spaarde zijn spelers niet, maar trok ook zichzelf toen al in twijfel. Over zijn eigen functioneren merkte hij op dat hij jongens nog niet genoeg kon beïnvloeden. Raken. Daarin lag het belangrijkste verbeterpunt voor het nieuwe seizoen.
Van Basten zal, in navolging van Frank Rijkaard en Ruud Gullit, de boeken ingaan als een trainer die verdwaald was in de eredivisie. Zijn twee illustere generatiegenoten bleken op het niveau van Sparta en Feyenoord eerder al geen coaches voor het opbouwwerk met jonge en/of gemankeerde spelers.
Gullit bloeide in zijn Feyenoord-tijd op als hij na de training Dirk Kuyt en Salomon Kalou de finesses van het afwerken op doel kon bijbrengen. Alleen op die momenten zag je een glimp van Premier League-niveau op het oefenveld. Maar Gullit had in de Kuip geen idee wat hij met de categorie Pascal Bosschaart aan moest.
Daarentegen won hij weer wel de FA Cup met Chelsea, terwijl Rijkaard het na zijn degradatie met Sparta vijf jaar volhield op de vulkaan van FC Barcelona en met die club de Champions League won.
Van Basten verraste met Oranje tegen Frankrijk en Italië op het EK 2008. Bij het Nederlands elftal lukte het hem als bondscoach uiteindelijk nét op tijd een team te maken van al het individuele toptalent. Bij Ajax zag hij vorige week in dat het hier definitief niet zou gaan lukken.
De vrijdagtraining voor zijn laatste wedstrijd, Sparta-uit, maakte achteraf gezien alles duidelijk. Het partijspel verliep die morgen gezapig. Van Basten riep zijn basisploeg daarop bijeen in een kring. Hij somde vier, vijf momenten op waarin hij de A-ploeg de reserves had willen zien opvreten. Hij zette zijn woorden kracht bij door ferm met zijn vuist in de palm van zijn hand te slaan. Vervolgens werd het zondag en denderde zelfs de nummer veertien van de eredivisie met 4-0 over het weerloze Ajax heen.
Hoe nu verder in Amsterdam? De clubleiding heeft een plan opgesteld hoe van Ajax weer een club te maken die sportief wat voorstelt. In Nederland en in Europa.
Het streven is talenten zoals Ryan Babel en Nigel de Jong, die nu op 20- of 21-jarige leeftijd al naar het buitenland vertrekken, anderhalf tot twee jaar langer vast te houden. Daarnaast gaat Ajax in zijn scouting en jeugdopleiding meer aandacht geven aan fysieke en mentale weerbaarheid.
De club wil een alternatief zijn voor Arsenal, door in de leeftijdscategorie 15 tot en met 19 jaar de beste Nederlandse en buitenlandse talenten samen te brengen. In de nabije toekomst moet 50 tot 70 procent van de eerste-elftalselectie bestaan uit zelf opgeleide voetballers.
Met spelers die iets langer blijven en tegelijkertijd vroeger rijp zijn, denkt Ajax structureel op het niveau Olympique Marseille te kunnen spelen. Niet in de absolute top van Europa, maar een tree daaronder, waar clubs nog altijd een begroting hebben die twee keer zo groot is als die van Ajax.
Marco van Basten bracht de afgelopen periode ideeën in voor dit toekomstige beleid. Maar intern is de bijdrage van Danny Blind minstens zo groot. De manager technische zaken heeft bij Ajax scouting en jeugdopleiding in zijn pakket. Al dit hele seizoen brengt hij in kaart bij welke (buitenlandse) talenten Ajax een poging zou moeten wagen. Het grootste talent van Denemarken, de 16-jarige Christian Eriksen, heeft Blind inmiddels binnengehaald. Het contracteren van zijn 15-jarige Belgische evenknie Mats Rits lukte deze winter net niet.
Ajax’ hoogste baas, algemeen directeur Rik van den Boog, heeft al gezegd dat elke hoofdtrainer het nieuwe beleid ten volle moet onderschrijven. Met Van Basten hoopte hij op continuïteit na jaren waarin Ajax een keur aan coaches versleet.
Met Blind zou de continuïteit worden gegarandeerd. Hij heeft daarnaast als voordeel dat hij al eerder trainer was van Ajax. Dat tijdperk begon uiterst slecht, maar over het tweede deel van die periode heeft Klaas-Jan Huntelaar altijd gezegd dat het zijn prettigste tijd was bij Ajax. Het was de enige keer dat de spits ervoer dat Ajax écht als ‘team’ speelde. In de ogen van veel mensen die nu nog in de Arena werken had Blind na het winnen van de KNVB-beker in 2006 langer tijd moeten krijgen. Hij werd echter ontslagen.
Blind is wél een trainer voor een proces met jonge eredivisievoetballers. Met veel van de huidige A-selectiespelers werkte hij al in de jeugdopleiding. Hij ontfermt zich de laatste tijd ook over de kwakkelende aankoop Miralem Sulejmani.
Behalve bij Van den Boog en de fans ligt hij uitstekend bij voorzitter Uri Coronel. Toen die vorig jaar zomer vernam dat Marco van Basten Blind had gevraagd hem bij Ajax te komen helpen, noemde Coronel dat ‘een uitstekende keuze voor de club’.