MARS - De Missies! Deel 7

07-07-2009

IJs kan onbeweeglijke Marsduinen niet in toom houden



Sommige zandduinen op Mars worden al meer dan dertig jaar in de gaten gehouden. En in al die tijd zijn deze duinen geen meter opgeschoven. Daaruit trokken wetenschappers de conclusie dat het zand van deze duinen wellicht bijeen wordt gehouden door sneeuw en ijs. Maar uit recent onderzoek blijkt dat dit niet helemaal kan voorkomen dat zulke duinen zich verplaatsen. Er moet dus nog een andere factor zijn die het wandelen van de duinen verhindert.

Omdat soortgelijke duinen op Antarctica wél in beweging zijn - zij het veel trager dan hun soortgenoten in warme klimaten - wordt de oorzaak van de onverzettelijke duinen op Mars gezocht bij de omstandigheden die specifiek zijn voor deze planeet.

Mogelijk is de zeer ijle Marsatmosfeer de doorslaggevende factor of het feit dat het ijs op Mars voor een deel uit bevroren kooldioxide bestaat.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

08-07-2009

ESA en NASA bundelen krachten bij Marsonderzoek



Op 29 en 30 juni hebben het Europese ruimteagentschap ESA en zijn Amerikaanse tegenhanger NASA een akkoord bereikt over een het opzetten van een gezamenlijk onderzoeksprogramma voor de planeet Mars.

Binnen dit Mars Exploration Joint Initiative zullen de beide ruimteagentschappen hun wetenschappelijke en technologische doelstellingen omtrent het Marsonderzoek vastleggen. Afgesproken is om samen plannen te maken voor het lanceren van sondes en landers naar Mars in 2016, 2018 en 2020.

In het daaropvolgende decennium zou de samenwerking moeten resulteren in een missie waarbij de eerste bodemmonsters van Mars worden opgehaald. De eerste missie waarbij ESA en NASA samenwerken, is ExoMars.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

[ Bericht 65% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 10-07-2009 00:28:47 ]

09-07-2009

Zoek naar verdwenen Marslander!



De verdwijning van de Mars Polar Lander, kort nadat deze in december 1999 de atmosfeer van Mars binnenging, is tot op de dag van vandaag onverklaard gebleven. Mogelijk heeft een softwarefout ertoe geleid dat de parachute waaraan de Marslander afdaalde te vroeg is losgekoppeld. Maar pogingen om de waarschijnlijk neergestorte Marslander op te sporen op opnamen die door om Mars draaiende orbiters zijn gemaakt, zijn tot nog toe op niets uitgelopen.

Onlangs is een eerste strook van het vermoedelijke crashgebied in meer detail gefotografeerd door de Mars Reconnaissance Orbiter (MRO). Eerder lukte het al om op MRO-beelden de beide Marswagentjes Spirit en Opportunity terug te vinden, evenals de Marslander Phoenix. Dat was echter relatief makkelijk, omdat hun posities goed bekend waren.

Bijkomend probleem is dat de restanten van de Mars Polar Lander inmiddels waarschijnlijk met een laagje stof en ijs bedekt zijn. Wie wil helpen bij de zoektocht naar de verdwenen Marslander, kan terecht op onderstaande website!

Search for the Mars Polar Lander

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

13-07-2009

Belg onderzoekt sneeuwval op Mars



Onderzoeker Frank Daerden van het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aëronomie (BIRA) helpt als enige Europeaan bij de analyse van sneeuwval die door de Amerikaanse robot Phoenix is waargenomen op Mars, zo heeft het onderzoeksinstituut op het plateau van Ukkel gemeld.

Nachtelijke wolkenlaag
De Phoenix landde in mei vorig jaar op de noordelijke pool van Mars en timmerde de kennis over de rode planeet grondig bij. In november eindigde het onderzoek van de succesvolle robot. Aan boord van Phoenix bevond zich onder meer een Canadees weerstation voor het meten van de lokale weersomstandigheden. Zo werd ontdekt dat tijdens de lokale zomer en herfst een nachtelijke wolkenlaag tot stand kwam op een hoogte van vier kilometer.

IJskristallen meten
De meest opmerkelijke ontdekking was die van neerslag van ijskristallen, komende uit deze wolken. In vele gevallen bereikte deze neerslag het Marsoppervlak. Dit fenomeen was nooit eerder waargenomen op een andere planeet. Er kan gesproken worden van ijsregen of zelfs sneeuw.

Aan de analyse hiervan werkt de Belg Frank Daerden mee. Met name bepaalt hij de grootte van de vallende ijskristallen. Daerden heeft volgens ESA een jarenlange expertise op het vlak van het onderzoek van ijswolken op de Aarde en Mars. (belga/ka)

(HLN)

14-07-2009

'Astronauten' uit isolement

MOSKOU - Na 105 dagen in een nagemaakte ruimtecapsule, mochten zes 'astronauten' dinsdag in Moskou uit hun isolement komen. De vier Russen, een Duitser en een Fransman stapten glimlachend uit de capsule.

Het lijkt erop dat de nep-ruimtevaarders in goede gezondheid verkeren.

Het experiment was onder meer bedoeld om te zien hoe de mannen zouden reageren op stress en claustrofobische gevoelens gedurende een lange periode in een kleine ruimte.

De omstandigheden waarin de mannen verkeerden, waren zo gesimuleerd dat ze hetzelfde zijn als tijdens een reis naar Mars, inclusief de landing.

Ook kampten de 'astronauten' met een vertraging in de communicatie van wel twintig minuten, omdat ze 'zo ver weg' waren.


Mars-500

Het onderzoek is een gezamenlijk project van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA en de Russische ruimtevaartorganisatie Roskosmos. Het onderzoek maakt deel uit van een experiment dat Mars-500 heet.


Straling

Met de huidige ruimtevaartuigen zou het vijfhonderd dagen duren om de planeet Mars te bereiken. Astronauten zouden blootgesteld worden aan enorme doses straling en zo'n reis zou miljarden euro's kosten.

Volgens Russische functionarissen zou een ruimtereis naar Mars op zijn vroegst in 2030 kunnen plaatshebben.

© ANP

(nu.nl)

20-07-2009

Amerikaanse astronauten willen naar Mars



Buzz Aldrin
Verschillende Amerikaanse oud-astronauten pleiten voor een missie naar Mars. De rode planeet, met sporen van water en mogelijk ook van leven, is "het ultieme doel van de ruimtevaart", zeggen ze op NASA-TV naar aanleiding van het veertigjarige jubileum van de eerste mens op de maan.

"Yes we can"
Apollo-astronauten Edwin 'Buzz' Aldrin en Michael Collins zien de tijd rijp voor een nieuwe fase in de ruimtevaart. "De beste manier om al wie deel uitmaakte van het Apollo-programma te eren en te herinneren, is om in onze voetsporen te treden; om dapper een nieuwe ontdekkingsmissie te beginnen", zo verwoordde Aldrin het. En met nieuw bedoelen ze: mensen op Mars. "Yes we can", zo recycleerde Aldrin de overbekende slogan.

Hij ziet niet in waarom een bemande basis om de maan voorrang krijgt op een Mars-missie. "Op de maan is er geen leven!", argumenteerde de 79-jarige Aldrin. De NASA zou tegen 2020 naar de maan willen terugkeren en er een blijvende, bemande basis neerpoten. Pas rond 2037 zou een vlucht naar Mars op het programma staan. Het is ook nog onduidelijk of president Obama die plannen zal steunen.

Kritiek
De astronauten bekritiseerden niet enkel de toekomstplannen, ze waren ook niet mals voor de NASA-politiek van de voorbije veertig jaar en spraken van een gemiste kans. "We hadden zoveel meer kunnen doen", zei Aldrin, maar de NASA vond het niet nodig om de mensen blijvend voor de ruimtevaart te begeesteren.

Ook voor het ISS waren ze niet mals. Ze omschreven het Internationaal Ruimtestation, waarin momenteel onze landgenoot Frank De Winne huist, als een "witte olifant" die het onderzoek en de ruimtevaart niet bevorderd heeft. "Het ISS was de grootste vergissing", verwoordde ex-astronaut David Scott het.

Ceremonie
De herdenking van 20 juli 1969 krijgt in de VS vanzelfsprekend ook een officieel luik. Om 20.00 uur Belgische tijd ontvangt president Obama in het Witte Huis de drie astronauten die de historische Apollo 11-missie bemanden: Neil Armstrong en Michael Collins, beiden 78, en Buzz Aldrin. (belga/sam)

(HLN)

27-07-2009

Snel naar Mars met ionenmotor

Prototype ionenmotor kan Marsreis tot 39 dagen inkorten
Een nieuw ontwikkelde raketmotor zou de reis van aarde naar Mars kunnen inkorten tot 39 dagen. De motor gebruikt een plasma van hete ionen om een raket voort te stuwen. NASA heeft aangekondigd de motor te zullen testen.

Mensen naar Mars sturen: het moet er ooit van komen. Er zijn nog een aantal grote hordes te nemen onderweg naar de eerste bemande Marsreis. Eén van de struikelblokken is de duur van de reis, die maar liefst zes maanden zou zijn met de huidige raketten. Dat is een lange tijd, vooral voor een groep mensen die al die tijd in een hele kleine capsule samen moet leven. Bovendien is tijdens zo’n lange reis het risico op zonnewind groot, en hoe een raket een stormvlaag van geladen deeltjes moet doorstaan is nog niet uitgevonden.


Maansatelliet SMART-1 gebruikte een ionenmotor voor zijn reis door de ruimte. Het plasma van ionen is te zien als een blauwe of paarse pluim achter het ruimtevoertuig. © ESA

.De Ad Astra Rocket Company in de Verenigde Staten presenteerde onlangs een nieuw soort motor voor raketten, die de reistijd van aarde naar Mars drastisch kan verkorten. Zo moet het mogelijk worden om niet zes maanden, maar slechts 39 dagen onderweg te zijn. De nieuwe motor gebruikt voor de voortstuwing een plasma van ionen (geladen deeltjes), dat met behulp van sterke magnetische velden tot een hele hoge temperatuur wordt verhit. Het is geen nieuwe techniek, maar wel een verbetering van de bestaande ionenmotoren die het mogelijk zal maken om grote ruimteschepen ermee voort te stuwen.

Twee motoren
Een raket heeft om twee redenen motoren nodig: om buiten de dampkring van de aarde te komen en om in de ruimte te vliegen en te sturen. Voor die twee functies heeft een motor heel verschillende eigenschappen nodig. Een motor die een raket lanceert moet vooral heel snel enorm veel energie kunnen produceren. De brandstof van zo’n raket moet heel snel verbranden zonder te exploderen. Om in de ruimte te sturen en te vliegen heb je veel minder energie nodig, want in het vacuüm heeft zelfs een piepklein zetje grote gevolgen. Het liefst wil je daarvoor een brandstof die heel lang meegaat en niet teveel plaats inneemt.


Het prototype van VASIMR is hier schematisch afgebeeld. Links stroomt neutraal argongas de motor binnen. Dat wordt in een buis van kwarts verhit met behulp van magneten (4) en radiostraling (3 en 5). Het hete plasma wordt aan de achterkant uitgestoten, zodat de raket vooruit wordt geduwd. © NASA/Ad Astra Rocket Company

In de praktijk hebben raketten alleen verbrandingsmotoren. Daarmee kunnen ze uit de dampkring ontsnappen, en eenmaal in de ruimte doen ze niet zoveel meer. Af en toe sturen ze de raket een beetje bij om hem in de juiste baan te krijgen. Verder vertrouwen de raketbouwers op de leegte van het heelal: de snelheid waarmee de raket uit de dampkring ontsnapt blijft behouden. Met zo’n raket duurt de reis naar Mars ongeveer een half jaar. Maar als je een raket naast de verbrandingsmotor ook een motor voor onderweg meegeeft, kan je de snelheid in de ruimte verhogen. De ionenmotor van Ad Astra, VASIMR (Variable Specific Impulse Magnetoplasma Rocket), is juist daarvoor gebouwd.

Zo heet als de zon
Het grote verschil tussen VASIMR en de bestaande ionenmotoren is de kracht die VASIMR uitoefent. Die is veel groter dan die van andere ionenmotoren, en om dat te bereiken zijn wat trucs noodzakelijk. In de eerste fase worden argonatomen met behulp van radiogolven verhit totdat de elektronen eraf vallen. Dan heb je een plasma van argon-ionen, maar dat is nog niet genoeg voor een krachtige voortstuwingsmotor. Daarom worden de ionen in een sterk magnetisch veld nog verder verhit tot ongeveer een miljoen graden – vergelijkbaar met het binnenste van de zon. Het hete plasma wordt door magnetische velden uit de motor geworpen, en de derde wet van Newton (actie = -reactie) verzorgt dan de versnelling van de raket als tegenreactie.



Het huidige prototype van VASIMR bereikt een vermogen van 50 kilowatt, genoeg om een duizendtal gloeilampen van de laten branden. Dat lijkt weinig, maar in de lege ruimte is een kleine kracht al voldoende om een raket een flinke duw te geven. De ontwikkelaars hopen de komende jaren een motor met een vermogen van 200 kW te ontwikkelen, die sterk genoeg zou zijn om een lading van 2 ton voort te stuwen. Zo’n motor zou ook bruikbaar zijn voor bemande raketten, en zou de reis van aarde naar Mars kunnen inkorten tot 39 dagen. Een niet te onderschatten horde bij het ontwikkelen van zo’n motor is de energie die nodig is om het plasma te verhitten. Daarvoor zou een kleine kerncentrale aan boord van de raket noodzakelijk zijn. NASA heeft toegezegd om VASIMR in 2012 of 2013 te testen op het internationale ruimtestation ISS.

(Kennislink)

28-07-2009

JPL optimistisch over bevrijden van Spirit



Sinds eind april staat de Mars-rover Spirit in een kuil met stof, die men Troy heeft genoemd. Medewerkers van het NASA Jet Propulsion Laboratory in Pasedena, Californië, hebben sinds die tijd onderzocht hoe Spirit uit die kuil kan komen. Het heeft enige tijd geduurd, omdat men bij JPL het scenario helemaal na wilde spelen met een kopie van de rover. Nu denkt men klaar te zijn om tussen 5 tot en 10 augustus een poging te wagen.


Bij JPL is ben bezig om met een kopie van Spirit tests uit te voeren om uit de kuil genaamd Troy te komen.

Voor het zover is wil men bij JPL nog een experiment doen op Aarde met nieuw stof dat de situatie op Mars beter benadert. Tevens worden diverse rijtechnieken toegepast om de rover uit de benarde situatie te bevrijden. De poging op Mars wordt begin augustus gestart, maar het kan nog wel weken kosten voor Spirit echt helemaal vrij komt. De zonnepanelen leveren in ieder geval voldoende energie voor een grondige poging.

Spirit's broertje, Opportunity, is ondertussen nog steeds op weg naar de grote Endeavour krater. De roverbestuurders hebben Opportonity een stukje uit de route laten rijden om ondoorgaanbare duinen te vermijden. NASA zit bepaald niet te wachten om twee rovers uit het zand te moeten begeleiden. En eerdere ervaringen hebben geleerd dat de duinen in het gebied waar Opportunity rijdt verraderlijk kunnen zijn voor de wielen. Onderweg kwam Opportunity weer een aparte steen in het landschap tegen, vermoedelijk een meteoriet.


De donkere rots die roverbestuurders "Block Rock" genoemd hebben. De Mars-rovers zijn al eens eerder dit soort eenzame stenen op het oppervlak tegengekomen. Het zou een meteoriet kunnen zijn of een stuk vulkanisch gesteente van Mars zelf.

Opportunity heeft inmiddels de richting naar Endeavour weer hervat. De Mars-satelliet Mars Reconnaissance Orbiter (MRO)heeft ontdekt dat de rover klei-achtig gesteentes gaat tegenkomen. De Mars-rovers zijn zoiets nog niet tegengekomen. "Deze ontdekking van MRO is belangrijk voor ons, want klei is een indicator voor processen in aanwezigheid van water en een neutrale zuurgraad", zegt Steve Squyres, hoofd van het Mars-roverproject. "Klei is niet alleen een aanwijzing voor de aanwezigheid van een ruime hoeveelheid water, maar ook voor een omgeving die meer geschikt is voor leven.

Het roverteam had nooit gedacht dat ze zo'n omgeving zouden aantreffen, Spirit en Opportunity zijn ook niet toegerust om leven onbetwistbaar aan te tonen. Maar het onderzoek ervan zou een mooie aanloop zijn de materialen die de veel grotere rover Mars Science Laboratory in 2012 moet gaan tegenkomen (lancering in 2011).

De Mars Science Laboratory, een rover ter grootte van een kleine personenauto, zal er trouwens nog niet zomaar zonder slag of stoot zijn. MSL is een enorm ingewikkeld project en budgetten beginnen op te raken. En net nu blijkt dat de nucleaire aandrijving niet voldoende capaciteit heeft en er eigenlijk een zonnepaneel extra op MSL gemonteerd zou moeten worden.

Daarom is het te hopen dat Opportunity de rit van ruim 15 kilometer naar de kleigesteenten volhoudt en de tijd heeft om phyllosilicaat te detecteren in de gesteenten. Dat betekent nog eens 12 tot 18 maanden extra benodigde levensduur, terwijl de 5,5 jaar oude rover aanvankelijk maar voor 3 maanden berekend was. Gelukkig blijken de rovers iedere keer weer taaier te zijn dan de ontwerpers ooit dachten.

Bron: SpaceFlightNow.com

(Astrostart)

10-08-2009

Marswagentje Opportunity vindt tweede meteoriet



Voor de tweede keer heeft het Amerikaanse Marswagentje Opportunity een meteoriet gevonden op het oppervlak van de rode planeet. De eerste ruimtesteen op Mars werd eind 2004 ontdekt en bestudeerd. Kort geleden reed Opportunity op ca. 200 meter afstand langs een tweede, veel grotere meteoriet. Vluchtleiders op aarde zagen de merkwaardige steen op navigatiefoto's van het Marswagentje, en besloten tot nader onderzoek.

Block Island, zoals de steen is gedoopt, meet ongeveer 60 x 30 centimeter, en heeft een geschatte massa van een paar honderd kilogram. Uit foto's en metingen, onder andere met de röntgenspectrometer van Opportunity, blijkt overduidelijk dat het hier om een nikkelijzermeteoriet gaat, zoals ze ook op aarde veel voorkomen. Zulke meteorieten zijn afkomstig uit de planetoïdengordel tussen de banen van de planeten Mars en Jupiter.

De vondst van de meteoriet biedt informatie over de evolutie van de ijle dampkring van Mars. Een steen ter grootte van Block Island zou nu met zo'n grote snelheid op het Marsoppervlak terecht komen dat hij bij de inslag volledig verbrijzelt. Het feit dat hij intact is aangetroffen, wijst er dus op dat de Marsdampkring in het verleden veel minder ijl was, zodat de meteoriet sterker afgeremd kon worden.

Er is niet bekend wanneer de inslag van de meteoriet plaats vond. Misschien enkele miljarden jaren geleden, toen Mars een dichtere dampkring (en een bijbehorende hogere temperatuur) had. Planeetdeskundigen sluiten echter niet uit dat de meteoriet in een recenter verleden is neergekomen. In dat geval moet de dampkring van Mars nog steeds grote schommelingen in dichtheid vertonen, mogelijk samenhangend met de klimaatschommelingen die de planeet de afgelopen honderden miljoenen jaren heeft ondergaan.

© Govert Schilling

(allesoversterrenkunde)

11-08-2009

De 'monoliet' op Mars

Een foto van wat een geheimzinnig rotsachtig monument op Mars lijkt te zijn heeft zowat de hele internetwereld afgereisd. De 'monoliet' werd op een hoogte van 265 kilometer gespot door de hoge resolutie camera aan boord van de Mars Reconnaissance Orbiter. Na een publicatie van de foto's op de website Lunar Explorer Italia ging de warboel aan het rollen en kwam her en der de onvermijdelijke vraag 'was er ooit intelligent leven op Mars?' nog maar eens de kop opsteken. Maar wetenschappers bij de universiteit van Arizona - die de originele beelden kregen - zeggen dat het nog maar eens een merkwaardige, maar natuurlijke rotsformatie is.


(Foto gepubliccerd op Lunar Explorer Italia)
Yisrael Spinoza, woordvoerder voor de afdeling HiRISE van het Lunar and Planetary Laboratory van bovengenoemde universiteit stuurde de originele beelden de internetwereld in zodat lezers een eigen mening konden vormen. Spinoza zegt dat het niet verstandig is om naar de formatie op de foto te verwijzen als 'monoliet' of 'structuur', omdat die woorden iets kunstmatigs suggereren. In werkelijkheid is het meer waarschijnlijker dat deze steen - die ongeveer 5 meter groot is - ontstaan is door af te breken van de bedrock en daardoor een rechthoekige vorm heeft.


(Originele HiRISE-foto)

Alfred McEwen, hoofd van het onderzoek bij de afdeling HiRISE: "Er zijn een heleboel stenen op aarde, Mars en andere planeten met rechthoekige vormen. Lagen met rotsafzettingen creëren in combinatie met tektonische scheuren rechte vlakken die door verzwakking neigen om af te scheuren van de bedrock om uiteindelijk hier en daar ook los te komen van de bedrock."



De hele zaak rond de 'monoliet' op Mars ging pas helemaal de tent in toen Edwin Aldrin, de tweede man op de maan, tijdens een Amerikaans tv-interview zinspeelde op het feit dat er een gelijkaardige monoliet op Phobos (een maan van Mars) gezien werd. "We zouden de maan van Mars moeten bezoeken. Er is daar een monoliet. Een zeer ongewone structuur op dit kleine aardappelvormig object dat iedere zeven uur rond Mars draait. Als mensen dat te weten komen dat vragen ze: "Wie zette dat ding daar?". Wel, het universum zette het daar neer, of als je wil: God plaatste het daar."



In 2007 financierde het Canadese ruimteagentschap een onderzoek voor een onbemande missie naar Phobos, bekend onder de naam PRIME (Phobos Reconnaissance and International Mars Exploration). De plaats waar de huizenhoge 'monoliet' staat is de belangrijkste naar voor gedragen landingsplaats, maar niet omdat wetenschappers er UFO-activiteiten vermoeden. Ze geloven dat dit object een vrij recent afgebroken stuk steen is, in een gebied dat net als de maan blootgesteld is aan meteorieten. Volgens Dr. Alan Hildebrand, betrokken bij PRIME, zou de rechthoekige steen vragen kunnen beantwoorden over de samenstelling en geschiedenis van de maan. Hij vertelde zijn team dan ook: "Als we dicht bij dat object kunnen landen, dan hoeven we nergens anders heen te gaan."

Voor de echte ruimtefanaten visten we nog snel onderstaande video uit het YouTube-aquarium:


(Grenswetenschap)

13-08-2009

NASA heeft geen geld voor bemande maan- en Marsmissies



Terwijl het de bedoeling is dat de NASA tegen 2020 opnieuw astronauten naar de Maan stuurt, en later naar Mars, ontbreekt het geld daarvoor. Dat zegt een panel dat op last van president Obama de toekomst van de bemande Amerikaanse ruimtevaart onder de loep nam.

Terugkeer naar de Maan als aanloop naar een bemande vlucht naar Mars tegen pakweg 2040, dat was de kern van het ruimtevaartbeleid dat het Witte Huis onder de Republikeinen uitdokterde na het dodelijke ongeluk met het ruimteveer Columbia in 2003.

"Jaarlijks 3 miljard dollar extra nodig"
Maar de door Obama aan het werk gezette onafhankelijke denktank onder leiding van Norman Augustine zegt dat dit niet met de realiteit overeenstemt. Het NASA-budget van 9 miljard dollar is onvoldoende: er is per jaar nog minstens drie miljard dollar nodig. (belga/tw)

(HLN)

13-09-2009

Stofhoos op Mars



Met de HiRISE-camera van de Amerikaanse planeetverkenner Mars Reconnaissance Orbiter is een zogenaamde 'dust devil' (stofhoos) op Mars gefotografeerd.

Zulke stofhozen komen regelmatig voor, en zijn op het Marsoppervlak ook gefotografeerd door de robotwagentjes Spirit en Opportunity. Deze opname is echter vanuit een baan om Mars gemaakt.

Linksboven is de schaduw van de stofhoos te zien; rechtsonder het spoor dat hij op de Marsbodem heeft achtergelaten.

De foto is gemaakt op 15 juni 2009.

© Govert Schilling

(allesoversterrenkunde)

13-08-2009

Victoria-krater in perspectief



Met de HiRISE-camera aan boord van de Amerikaanse planeetverkenner Mars Reconnaissance Orbiter is een 'perspectief'-foto gemaakt van de Marskrater Victoria. Het robotwagentje Opportunity deed van september 2006 tot augustus 2008 onderzoek aan de rand en op de hellingen van deze krater. Eerder was Victoria al een keer pal van boven gefotografeerd; op die foto kon het Marswagentje zelfs herkend worden. De nieuwe foto is onder een hoek van ruim twintig graden genomen, en laat duidelijker zien hoe steil de kraterhellingen zijn. Ook gelaagde structuren aan de binnenrand van de krater kunnen op de opname beter worden onderzocht. Op de bodem van de krater is een uitgestrekt duinenveld zichtbaar.

© Govert Schilling

(allesoversterrenkunde)

26-08-2009

Mars houdt NASA flink bezig



Het Marswagentje Spirit, dat al twee maanden vastzit in het Marszand, heeft er een probleem bij. In zijn omgeving is een stofstorm losgebarsten, waardoor er veel stofdeeltjes in de lucht rondzweven. Dat zorgt ervoor dat de opbrengst van Spirits zonnepanelen geleidelijk afneemt. In vijf dagen tijd is de hoeveelheid beschikbare elektriciteit bijna gehalveerd.

De stofstorm komt op een ongelukkig moment, omdat binnenkort geprobeerd gaat worden om het Marswagentje uit zijn benarde situatie te bevrijden. Een extra complicatie is dat de Mars Reconnaissance Orbiter, die vanuit een baan om Mars het weer ter plaatse in de gaten houdt, opnieuw kuren vertoont. Voor de vierde keer dit jaar zette de orbiter zichzelf spontaan in veilige modus. En net als de vorige keren weten NASA-technici niet waardoor dat komt.

Tot nog toe kan de Reconnaissance Orbiter echter zonder problemen weer worden opgestart. En ook voor Spirit ziet het er nog niet al te somber uit: de stofstorm lijkt in hevigheid af te nemen.

© Govert Schilling

(allesoversterrenkunde)

31-08-2009

India wil tussen 2013 en 2015 Marsmissie lanceren


Een beeld van de Chandrayaan-1, de Maansonde die zondag formeel werd opgegeven.

Een dag nadat het Indiase ruimtevaartbureau ISRO een einde moest maken aan de missie van de Maansonde Chandrayaan-1, heeft New Delhi aangekondigd tussen 2013 en 2015 een eerste Marsmissie te zullen lanceren. Dat meldt het Chinese persbureau Xinhua.

"Wij hebben een oproep tot voorstellen (voor onderzoek) gedaan aan de onderscheiden wetenschappelijke gemeenschappen", zei voorzitter C. Madhavan Nair van de ISRO tegen plaatselijke Indiase media. "Afhankelijk van het type experimenten die zij voorstellen, zullen wij de missie kunnen plannen. De missie is in een conceptueel stadium en zal na (de tweede Maanmissie) Chandrayaan-2 ter hand worden genomen. Eens in de twee jaar is er een opportuniteit voor de missie (naar Mars)."

Nadat het Indiase ruimtevaartbureau het radiocontact was kwijtgespeeld met zijn eerste (onbemande) Maanverkenner, is de missie zondag formeel opgegeven. Nair zegt dat de missie niettemin een groot succes is geweest en dat 95 procent van de doelstellingen zijn behaald. (belga/lpb)

(HLN)

03-09-2009

Duizenden nieuwe, detailrijke Marsfoto's vrijgegeven



Op de website van het Lunar and Planetary Laboratory in Arizona (VS) zijn nu duizenden nieuwe opnamen van het Marsoppervlak te zien.

De foto's zijn gemaakt met de hoge-resolutiecamera van de Mars Reconnaissance Orbiter, die sinds 2006 om Mars draait. Op de beelden, die tussen april en augustus van dit jaar zijn opgenomen, zijn geulen, duinen, kraters en tal van andere markante geologische structuren te zien.

De scherpste foto's tonen details die slechts een meter groot zijn.

© Govert Schilling

http://hirise.lpl.arizona.edu/releases/sept_09.php?page=1

(allesoversterrenkunde)

05-09-2009

Mars-sonde tijdelijk op non-actief



De Amerikaanse planeetverkenner Mars Reconnaissance Orbiter zal de komende weken geen wetenschappelijke waarnemingen verrichten. NASA heeft de ruimtesonde tijdelijk op non-actief gezet vanwege een nog onbegrepen computerprobleem.

Het afgelopen jaar heeft de boordcomputer van Mars Reconnaissance Orbiter zichzelf vier maal spontaan gereset. Voor het laatst gebeurde dat op 26 augustus. De oorzaak van de spontane resets zijn niet bekend.

Volgens technici kan de ruimtesonde geheel onklaar raken wanneer twee van zulke resets binnen een paar minuten plaatsvinden. Die kwetsbaarheid wil men nu eerst zien te omzeilen voordat de Marsverkenner weer aan het werk gezet wordt.

Mars Reconnaissance Orbiter draait sinds 2006 in een baan om Mars. Hij heeft de afgelopen jaren extreem gedetailleerde foto's van het Marsoppervlak gemaakt.

© Govert Schilling

(allesoversterrenkunde)

05-09-2009

Paneldiscussie over toekomst Marsonderzoek



Van 9 tot en met 11 september wordt aan de Arizona State University in Tempe een grotendeels openbare paneldiscussie gehouden over de toekomst van het Amerikaanse Marsonderzoek. De paneldiscussie wort geleid door Marsdeskundige Phil Christensen.

De komende tijd worden vergelijkbare paneldiscussies gehouden over andere deelgebieden van het zonnestelselonderzoek. Uiteindelijk moet er in 2011 een rapport met aanbevelingen liggen voor het Amerikaanse planeetonderzoek in de periode 2013-2022.

NASA overweegt om op het gebied van Marsonderzoek intensiever samen te werken met ESA, onder andere bij het voorbereiden van een toekomstige onbemande ruimtevlucht waarbij bodemmonsters van Mars worden opgehaald voor onderzoek op aarde.

© Govert Schilling

(allesoversterrenkunde)

16-09-2009

CO2-ijskappen op Mars geven geheimen prijs



Dankzij jarenlange metingen van twee Amerikaanse Marsverkenners hebben planeetdeskundigen een beter inzicht gekregen in het periodiek aangroeien en afsmelten van de poolkappen van Mars. Hoewel die poolkappen ook bevroren water bevatten, bestaan ze voornamelijk uit bevroren kooldioxide (CO2). Dat is tevens het belangrijkste bestanddeel van de zeer ijle dampkring van Mars. Het aanvriezen en verdampen van de ijskappen speelt dan ook een belangrijke rol in de klimaathuishouding van de planeet.

Gedurende twee Marsjaren is de omvang en de dikte van de CO2-ijskap in kaart gebracht, onder andere met de neutronernspectrometer van de ruimtesonde Mars Odyssey 2001. De resultaten worden gepubliceerd in Journal of Geophysical Research .

Rond de noordpool blijkt de ijskap het snelst aan te groeien in de richting van het gebied Acidalia, mogelijk als gevolg van extreem koude winden die door het canyonsysteem Chasma Borealis blazen. Ook aan de zuidpool ligt de CO2-kap asymmetrisch. Dat heeft waarschijnlijk te maken met een verschil in samenstelling van de ondergrond, aldus de onderzoekers.

© Govert Schilling

(allesoversterrenkunde)

16-09-2009

Herfststormen op Mars



De windsnelheden in het noordpoolgebied van Mars zijn in de herfst veel hoger dan in de zomer. Dat blijkt uit metingen van Telltale - een Deens instrument aan boord van de Amerikaanse Marslander Phoenix, die in mei 2008 een zachte landing maakte op de planeet.

Tijdens de Marszomer lagen de windsnelheden tussen de 15 en 20 kilometer per uur. Toen het op het noordelijk halfrond van Mars herfst begon te worden, namen de windsnelheden toe, met uitschieters tot 60 kilometer per uur. In die periode waren er ook veel meer stofhozen aan het oppervlak zichtbaar.

De wind kan op Mars hoge snelheden bereiken doordat de dampkring zo ijl is. Overigens ontdekte Phoenix ook dat er voor de verplaatsing van grote hoeveelheden stof in de dampkring niet per se hoge windsnelheden nodig zijn.

De nieuwe metingen worde vandaag gepresenteerd op het European Planetary Science Congress in Potsdam, Duitsland.

© Govert Schilling

(allesoversterrenkunde)