LIT Literatuur, Taal en Kunst
Boekbesprekingen, vragen over schrijvers, je favoriete theaterstuk, de mooiste schilderijen of de beste musea. Een must voor alle liefhebbers van kunst, boeken, theater en taal.
Is er echt geen centraal topic over de grootste Nederlandse schrijver van de twintigste eeuw?
Nescio (pseudoniem van Jan Hendrik Frederik Grönloh, voor een biografie kijk hier en hier) heeft eigenlijk maar drie echte verhalen/novelles geschreven: De uitvreter, Titaantjes en Dichtertje. Zijn andere werk bestaat uit verhaalschetsen, dagboeknotities, korte overpeinzingen. Een paar honderd bladzijden alles bij elkaar, waarvan De uitvreter/Titaantjes/Dichtertje zo'n 120.
Nescio is de enige schrijver wiens stijl me zo weet te ontroeren dat ik eigenlijk hardop wil huilen tijdens het lezen van wéér zo'n uitgekiende zin. Hij schrijft weloverwogen maar toch terloops, heel lief en gevoelig maar toch ook eerlijk en soms hard en met bitterzoete ironie.
Met die eigenaardige spelling van 'm en z'n mijmerende manier van vertellen, weeti een sfeer op te roepen alsof i ook echt naast je zit en tegen je praat.
Je moet Nescio natuurlijk nooit willen nadoen.
Nescio (pseudoniem van Jan Hendrik Frederik Grönloh, voor een biografie kijk hier en hier) heeft eigenlijk maar drie echte verhalen/novelles geschreven: De uitvreter, Titaantjes en Dichtertje. Zijn andere werk bestaat uit verhaalschetsen, dagboeknotities, korte overpeinzingen. Een paar honderd bladzijden alles bij elkaar, waarvan De uitvreter/Titaantjes/Dichtertje zo'n 120.
Nescio is de enige schrijver wiens stijl me zo weet te ontroeren dat ik eigenlijk hardop wil huilen tijdens het lezen van wéér zo'n uitgekiende zin. Hij schrijft weloverwogen maar toch terloops, heel lief en gevoelig maar toch ook eerlijk en soms hard en met bitterzoete ironie.
Met die eigenaardige spelling van 'm en z'n mijmerende manier van vertellen, weeti een sfeer op te roepen alsof i ook echt naast je zit en tegen je praat.
Je moet Nescio natuurlijk nooit willen nadoen.
Ik bedoel maar. Zo doe je dat.quote:En toen werti zoo kwaad op alle levende en doode dingen, datti z’n eindeloze erotiek onderbrak en een grimmig boek schreef, dat ’m in eens beroemd maakte.
He's simple, he's dumb, he's the pilot.
Dit topic is niet onopgemerkt gebleven, maar heb er tot dusver ook weinig aan toe te voegen.
The End Times are wild
Hier enkele stukjes proza van Nescio. Ook volgens mij een van de beste Nederlandse schrijvers.
Schilderen? Wie kon er nog schilderen, als je bavink hoorde. Alles lieten de lui zich voorzetten, letterlijk alles. Ik moest maar eens een schilderij maken. Dat was ikzelf, Koekenbakker. Hij zou me zeggen wat ik moest doen. "Je schildert twee horizontale banen onder elkaar, even breed, een blauwe en een goudgele en in't midden van die blauwe baan maak je een ronde goudgele vlek. En dan zetten we in de catalogus No 666 'De Gedachte', schilderij. En dan zenden we het in op mijn naam. Johannes Bavinck 2de Jan Steenstraat nummer zoveel en we prijzen het voor f 800. Je zult eens zien wat ze erin ontdekken. Van alles, waar jezelf nooit een flauw benul van gehad hebt."
uit Titaantjes
Toen leunde ze haar bovenlijf uit 't raampje en keek naar Nijmegen, dat daar lag op de heuvels aan de rivier, zoo on-Hollandsch, zwak romantisch, huizen boven huizen en boomen boven boomen, en zong tegen den wind en het gerammel van de trein over de brug.
uit Dichtertje
Schilderen? Wie kon er nog schilderen, als je bavink hoorde. Alles lieten de lui zich voorzetten, letterlijk alles. Ik moest maar eens een schilderij maken. Dat was ikzelf, Koekenbakker. Hij zou me zeggen wat ik moest doen. "Je schildert twee horizontale banen onder elkaar, even breed, een blauwe en een goudgele en in't midden van die blauwe baan maak je een ronde goudgele vlek. En dan zetten we in de catalogus No 666 'De Gedachte', schilderij. En dan zenden we het in op mijn naam. Johannes Bavinck 2de Jan Steenstraat nummer zoveel en we prijzen het voor f 800. Je zult eens zien wat ze erin ontdekken. Van alles, waar jezelf nooit een flauw benul van gehad hebt."
uit Titaantjes
Toen leunde ze haar bovenlijf uit 't raampje en keek naar Nijmegen, dat daar lag op de heuvels aan de rivier, zoo on-Hollandsch, zwak romantisch, huizen boven huizen en boomen boven boomen, en zong tegen den wind en het gerammel van de trein over de brug.
uit Dichtertje
' We all are laying in the gutter,
but some of us are looking at the stars.'
Oscar Wilde
but some of us are looking at the stars.'
Oscar Wilde
Nescio is trouwens familie van dé Grönloh.
Jongens, waren wij maar aardige jongens. Kan het mooier?
Jongens, waren wij maar aardige jongens. Kan het mooier?
'Till next time, take care of yourself... and each other
"En ’t laatste licht van den dag schoof mee door ’t Noorden en werd ’t eerste licht van den nieuwen morgen. Zoo raakte de eene dag aan den anderen, zooals dat in Juni altijd is."
He's simple, he's dumb, he's the pilot.
Goede topic. Weinig aan toe te voegen. Over Nescio valt ook niet zoveel te ouwehoeren. Je leest het, en je ziet dat het goed is. En als je dat niet vindt ben je een patjepeeër, en ook dat behoeft geen uitleg.
Daher iſt die Aufgabe nicht ſowohl, zu ſehn was noch Keiner geſehn hat, als, bei Dem, was Jeder ſieht, zu denken was noch Keiner gedacht hat.
Amen.quote:Op zondag 26 oktober 2008 22:52 schreef Iblis het volgende:
Goede topic. Weinig aan toe te voegen. Over Nescio valt ook niet zoveel te ouwehoeren. Je leest het, en je ziet dat het goed is. En als je dat niet vindt ben je een patjepeeër, en ook dat behoeft geen uitleg.
Enne, Nescio ís dé Grönloh. Wat krijgen we nou, zeg.
The love you take is equal to the love you make.
Nescio draait zich nog dagelijks om in zijn graf, hunkerende dat híj met het smartlapequivalent van To Kill A Mockingbird op de proppen was gekomen.quote:Op zondag 26 oktober 2008 22:54 schreef Lienekien het volgende:
Enne, Nescio ís dé Grönloh. Wat krijgen we nou, zeg.
quote:Zwarte Dino, jij wou Nina
Die met Rocco was verloofd
En toen Rocco werd gevonden
Werd jouw onschuld niet geloofd
My mother was a drug addict. When she got pregnant, she took more drugs. She even tried to kill me inside her with a coat hanger, but I survived. I was born blind as a result, but my mother didn't care. She overdosed choking on her own vomit.
Een Nescio-topic! Daarvoor wil ik wel weer even uit de duisternis herrijzen. Ik vind Nescio onze grootste schrijver. Dat vinden meer mensen, en terecht. Zijn thematiek spreekt me aan, maar vooral bewonder ik zijn stijl. 't Lijkt zo eenvoudig, alsof hij het niet echt opschrijft, maar gewoon terloops allemaal zegt, niet eens voor een publiek. Nescio schreef, nadat er tientallen en tientallen jaren tonnen hoogdravende onzin over de Nederlandse lezer waren uitgestort, als een gewoon mens. (Reve). Die stijl is los, humorvol en tragisch inéén.
De indruk dat Nescio maar per ongeluk zo schrijft, dat 't hem allemaal maar ontglipt, wordt versterkt door zijn Natuurdagboek, waar ik graag in lees. In dit boek doet hij verslag van wandeltochten en vakanties. Hij vermeldt steeds hoe het weer is, hoe ver het zicht, of er nog leeuweriken zingen. Toch kunnen zelfs deze zakelijke aantekeningen ontroeren. Er staan genoeg zinnen in die best klassiek hadden kunnen worden. Maar er is al zoveel klassiek geworden aan Nescio. Dat kan natuurlijk ook de bedoeling niet zijn geweest.
De indruk dat Nescio maar per ongeluk zo schrijft, dat 't hem allemaal maar ontglipt, wordt versterkt door zijn Natuurdagboek, waar ik graag in lees. In dit boek doet hij verslag van wandeltochten en vakanties. Hij vermeldt steeds hoe het weer is, hoe ver het zicht, of er nog leeuweriken zingen. Toch kunnen zelfs deze zakelijke aantekeningen ontroeren. Er staan genoeg zinnen in die best klassiek hadden kunnen worden. Maar er is al zoveel klassiek geworden aan Nescio. Dat kan natuurlijk ook de bedoeling niet zijn geweest.
Groen Zwart Texels in 't Hart
Een groot dichter zijn en dan te vallen. Maar er kwam nooit wat van, want als je een dichtertje bent, dan lopen de mooiste meisjes altijd aan den overkant van de gracht. En zoo werd z'n hele leven één gedicht, wat ook vervelend wordt.
The real is always way ahead of what we can imagine.
Er is inderdaad aan dit topic weinig toe te voegen, Nescio kon schitterend schrijven. 
"Beware the Jabberwock, my son!
The jaws that bite, the claws that catch!
Beware the Jubjub bird, and shun
The frumious Bandersnatch!"
The jaws that bite, the claws that catch!
Beware the Jubjub bird, and shun
The frumious Bandersnatch!"
En dan te bedenken dat ik maar uit mijn raam hoef te kijken om de brug te zien waar Japi van afstapte, op een zomermorgen om half vijf, toen de zon prachtig opkwam.
En dan te bedenken dat ik menig middagpauzerondje langs de hekken van het Oosterpark wandel, hoewel ik nooit op de stenen van de stoeprand ga zitten, omdat de kou zo akelig optrekt.
We zijn allemaal een Nescio in 't diepst van onze gedachten.
The real is always way ahead of what we can imagine.
Het al genoemde Natuurdagboek is overigens een aanrader. Niet dat ik zo'n natuurvorser ben - ik hou het meest van Nescio als hij over 
Amsterdam schrijft, maar je ontdekt bij het lezen ervan hoe belangrijk herhaling en teruggrijpen zijn in zijn werk, zoals ook veel zinnen in de drie korte verhalen teruggrijpen en naar elkaar verwijzen. Ik bewonder dat. Ik hou er ook van om terug te keren, en te kijken hoezeer iets hetzelfde is gebleven, of maar een klein beetje is veranderd. Ik vind dat veel bevredigender dan steeds iets nieuws, beter, verders, exotischer te moeten ontdekken. Nescio maakt het onmiddellijke grenzeloos.
Amsterdam schrijft, maar je ontdekt bij het lezen ervan hoe belangrijk herhaling en teruggrijpen zijn in zijn werk, zoals ook veel zinnen in de drie korte verhalen teruggrijpen en naar elkaar verwijzen. Ik bewonder dat. Ik hou er ook van om terug te keren, en te kijken hoezeer iets hetzelfde is gebleven, of maar een klein beetje is veranderd. Ik vind dat veel bevredigender dan steeds iets nieuws, beter, verders, exotischer te moeten ontdekken. Nescio maakt het onmiddellijke grenzeloos.
Dat is niks bizonders voor een Rotterdammerquote:Op donderdag 20 november 2008 17:58 schreef Ringo het volgende:
En dan te bedenken dat ik in Rotterdam groot ben geworden.
Toch moet ik altijd licht gruwen van deze passage:
En ik denk dat om dezen éénen man deze wanstaltige stad mogelijk nog gespaard zal blijven op den grooten dag. Wat weer een nadeel is.
Als Rotterdammer dan hè. Bijna zeventig jaar na den grooten dag.
En ik denk dat om dezen éénen man deze wanstaltige stad mogelijk nog gespaard zal blijven op den grooten dag. Wat weer een nadeel is.
Als Rotterdammer dan hè. Bijna zeventig jaar na den grooten dag.
He's simple, he's dumb, he's the pilot.
Nu ja, we kunnen in ieder geval stellen dat Nescio een tijdloze opinie had van deze stad. Nog vóór den grooten dag. Ik denk dat we hem zijn particulariteit wel kunnen vergeven.
Ik vergeef Nescio alles, als ik hem iets zou moeten vergeven.quote:Op donderdag 20 november 2008 18:41 schreef Gellius het volgende:
Nu ja, we kunnen in ieder geval stellen dat Nescio een tijdloze opinie had van deze stad. Nog vóór den grooten dag. Ik denk dat we hem zijn particulariteit wel kunnen vergeven.
Hoewel ik toch benieuwd ben hoe mijn stad eruit heeft gezien vóórdat de groote verwoester op bezoek kwam.
-- en waarom Nescio díe stad (die eigenlijk nooit de mijne is geweest) toch zo lelijk vond.
He's simple, he's dumb, he's the pilot.
Het lot van den mensch is verdriet te hebben, wanneer hij z'n doel niet bereikt en wanneer hij z'n doel bereikt heeft.
Nescio, Dichtertje
Nescio, Dichtertje
I HATE MUSIC
Een Thoreau-wannabe, dat was het.quote:Op donderdag 20 november 2008 21:14 schreef FictionalFenna het volgende:
Het lot van den mensch is verdriet te hebben, wanneer hij z'n doel niet bereikt en wanneer hij z'n doel bereikt heeft.
Nescio, Dichtertje
My mother was a drug addict. When she got pregnant, she took more drugs. She even tried to kill me inside her with a coat hanger, but I survived. I was born blind as a result, but my mother didn't care. She overdosed choking on her own vomit.
|
|
