Een lang
Telegraafartikel, altijd smullen. Het gaat om
Fred Spijkers. Vandaag wordt een nieuw onderzoek gepubliceerd naar de affaire.
quote:
AMSTERDAM - Bewindslieden, ambtenaren en andere overheidsdienaren hebben hun bevoegdheden op grote schaal en in alle geledingen misbruikt. Ze hebben de normen van de rechtsstaat en de rechten van een burger bewust geschonden en zijn leven verwoest om fouten van diezelfde overheid onder het tapijt te schuiven.
Dat concludeert universitair docent Joep van der Vliet van de faculteit rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Amsterdam (UvA) op basis van een dossieronderzoek dat zijn studenten Beroepsethiek naar de zogenoemde affaire-Spijkers hebben gedaan. Dat onderzoek wordt op 7 maart gepubliceerd als wetenschappelijk artikel in het blad Openbaar Bestuur.
[…]
Fred Spijkers was maatschappelijk werker bij Defensie. Bij een ongeluk met een landmijn in 1983 kwamen zeven dienstplichtige militairen om en raakten er nog eens negen zwaargewond. Het ongeval in 1984 werd de leider van het testen van mijnen fataal.
Spijkers kreeg op de dag van het ongeval de opdracht om aan de weduwe van het slachtoffer te vertellen dat haar man door eigen onvoorzichtigheid was omgekomen, terwijl de toedracht nog niet was onderzocht. Spijkers gaf de weduwe aan dat hij het niet met het standpunt van Defensie eens was. Hij verhinderde daarna ook dat de zaak in de doofpot werd gestopt en dwong toenmalig minister Joris Voorhoeve van Defensie uiteindelijk in 1997 tot erkenning van de aansprakelijkheid van Defensie voor de dood van de testleider.
Uiteindelijk werd bekend dat het ministerie van Defensie al in 1970 wist dat het ontstekingsmechanisme van de landmijn waarmee de ongelukken in 1983 en 1984 gebeurden, een levensgevaarlijke ontwerpfout bevatte. Als het departement in 1970 adequate maatregelen had getroffen, dan waren de ongelukken in 1983 en 1984 niet gebeurd, concludeerde de Nationale Ombudsman in 1999.
Tegen deze achtergrond concluderen de auteurs van het artikel dat het leven van Spijkers bewust is verwoest door toedoen van politieke, bestuurlijke en ambtelijke gezagdragers en zelfs een rechter die eerder als ambtenaar bij de affaire was betrokken. Dit alles in een poging het deksel op de doofpot te houden. Uit het onderzoek blijkt ook dat er nogal wat te verbergen viel. Er was een tendentieus of zelfs misleidend proces-verbaal, waaruit gezagsdragers en ambtenaren passages gebruikten om ruim twaalf jaar namens Defensie alle aansprakelijkheid af te wijzen, bij monde van onder anderen toenmalig minister van Defensie Joris Voorhoeve.
Defensie onthief Spijkers in 1987 uit zijn functie en poogde hem vervolgens arbeidsongeschikt te laten verklaren via bedrijfsartsen van de Rijks Bedrijfsgezondheids- en bedrijfsveiligheidsdienst (RBB). Zij vervalsten daartoe verklaringen over Spijkers van gerenommeerde psychiaters die stelden dat de klokkenluider in psychische zin niets mankeerde. Al deze leugens en verdraaiingen van de feiten zijn vervolgens door hoge ambtenaren, landsadvocaten en bewindslieden, gebruikt om Spijkers kapot te maken, onder meer met het gevolg dat hij geen inkomen en geen pensioenaanspraken meer heeft, zo blijkt uit het onderzoek.
Vervalsing van documenten, en ook nu nog schadevergoedingen die weliswaar uitgekeerd worden, maar net zo hard weer ingevorderd worden middels belastingaanslagen, door militairen beschoten worden, schizofreen verklaard, en dat alles om eigen falen te dekken, dit lijkt me uitermate laakbaar gedrag van de overheid.
Wat mij betreft zijn zulke voorbeelden enerzijds ontzettend schrijnend en anderzijds moet dit ook een mene tekel zijn voor ons, dat ondanks onze democratie de overheid toch zo tekeer kan gaan – en dat we ons te allen tijde moeten hoeden voor zulke misstanden.
Daher iſt die Aufgabe nicht ſowohl, zu ſehn was noch Keiner geſehn hat, als, bei Dem, was Jeder ſieht, zu denken was noch Keiner gedacht hat.