abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
pi_57176470
quote:
Op dinsdag 4 maart 2008 20:34 schreef andre347 het volgende:
Ik vind het best wel een vermakelijke serie, jammer dat er nog één (extra lange) aflevering komt en dat we dan weer een tijdje moeten wachten.
Dan gaat het over de tweede helft van de eeuw?
pi_57310219
Beetje oud artikel, maar niet te oud voor C&H.
quote:
AMSTERDAM - De tv-serie In Europa bevat talloze feitelijke onjuistheden. Dat is erg, want feiten zijn de basis van elke historische redenering, betoogt Willem Melching.

Met veel publiciteit ging in november de eerste helft van Geert Maks 35-delige documentaireserie In Europa van start, gemaakt naar zijn gelijknamige bestseller. Met dat boek heeft Mak de Europese geschiedenis onder de aandacht gebracht van het grote publiek, een verdienste in een land waar de historische belangstelling niet al te groot is.

De televisieserie is volgens Mak een bijzondere geschiedenisles over Europa. Maar in deze opzet zijn in ieder geval de eerste vier afleveringen niet geslaagd. Maks analyses hebben geen enkele relatie met de huidige kennis en discussies in de geschiedwetenschap. Bovendien bevat de serie talloze feitelijke onjuistheden.

Eeuw van de massa
Volgens Mak was de 20ste eeuw, zoals hij uitlegt in deel 1, de ‘eeuw van de massa’. De problemen in deze eeuw werden veroorzaakt doordat ‘de massa’ haar macht uit handen gaf aan ‘onbetrouwbare leiders’. Dit leidde tot twee wereldoorlogen en gruwelijke dictaturen.

Maar dan vraag ik me toch een paar dingen af. Bijvoorbeeld: van wie had de massa die macht dan in eerste instantie gekregen? En hoezo was zij bereid om hem uit handen te geven aan onbetrouwbare leiders? Lenin en Stalin kwamen aan de macht door een staatsgreep. En Hitler haalde in min of meer normale verkiezingen nooit meer dan 37,1 procent van de stemmen.

Op tal van momenten blijkt Mak niet op de hoogte van de stand van zaken in het vak. Hij komt niet veel verder dan het navertellen van al lang achterhaalde clichés. Uit een interview met een Duitse acteur in deel 1 bijvoorbeeld, moet blijken dat Hitlers NSDAP in hoofdzaak een partij was van werkloze arbeiders. Dat is onjuist. De werklozen stemden voornamelijk communistisch. Uit recent onderzoek blijkt zelfs dat werkloosheid de kans op een NSDAP-stem significant verminderde; hoe meer werklozen in een kiesdistrict, des te minder NSDAP-stemmen.

Cliché op cliché
In deel 2, over de Duitse en Oostenrijkse keizerrijken in het jaar 1906, stapelt Mak cliché op cliché. Hij presenteert zijn visie op Duitsland aan de hand van het beroemde verhaal over de Hauptmann van Köpenick, waarin een schoenmaker in legeruniform de stadskas van het stadje Köpenick bij Berlijn in beslag neemt. Het staat symbool voor het veronderstelde ontzag van Duitsers voor uniformen. De implicatie is duidelijk: Duitsland was in 1906 een Untertanenstaat, een primitieve samenleving waar de keizer met absoluut gezag regeerde.

Dat wilde de keizer misschien wel, maar de realiteit was geheel anders. Duitsland was in deze tijd in veel opzichten het modernste land van Europa. De burgerij was sterk en rijk, de arbeiders beschikten over de grootste en modernste partij ter wereld. Bij de verkiezingen van 1912 waren de sociaal-democraten met bijna 35 procent de grootste partij. Duitse kunstenaars lachten om de achterhaalde en kleinburgerlijke smaak van hun vorst. Duitse historici, filosofen en sociologen domineerden het internationale wetenschappelijke debat.

Met enkele zinswendingen had Mak kunnen uitleggen dat nu juist deze tegenstelling tussen moderne en reactionaire tendensen Duitsland zo bijzonder maakte. Maar hij houdt het liever simpel: de Duitse ‘volksaard’ was nu eenmaal gesteld op ‘gehoorzaamheid’. Duitsers maakten zich nu eenmaal graag ondergeschikt ‘aan leiders met nog weer een grotere pet op’.

Vastgeroest
Het beeld dat Mak schetst van Oostenrijk-Hongarije is zo mogelijk nog simplistischer. Volgens Mak was het land ‘vastgeroest’, en hij vertelt ons over de ‘angst van de Weense burger voor de moderne tijd’. Heeft Mak nooit gehoord van de psychologen Sigmund Freud en Alfred Adler, of de filosoof Ernst Mach en schilder Gustav Klimt? De grondleggers van de moderne muziek, zoals Arnold Schönberg, Bruno Walter en Gustav Mahler, waren Oostenrijkers. En dan heb ik het nog niet over moderne schrijvers uit het Habsburgse Rijk als Rilke, Kafka, Kraus, Musil, Zweig en Roth. Wie Wenen in 1906 voorstelt als een conservatieve en achterlijke stad, maakt zichzelf belachelijk.

Hilarisch dieptepunt van de twee eerste delen is een scène bij de kaart van Duitsland. Mak en een Duitslandkenner bespreken de enorme macht van Duitsland rond 1900. De kaart die ze voor zich hebben, laat echter Duitsland in 1945 zien. In 1900 bestond Polen niet als zelfstandige staat en was Duitsland bijna twee keer zo groot als op deze kaart. Elzas-Lotharingen en grote delen van de Oostzeekust waren Duits en het land was een directe buur van Rusland. Alles wat Duitsland rond 1900 zo bijzonder maakte kortom, is op deze kaart nu juist níét goed te zien.

Historische fouten

En dan de vele historische fouten. De commentaarstem zegt vaak dingen die redelijk klinken, maar onjuist zijn. Hieronder een paar van de vele voorbeelden. Zo springt in het filmpje waarmee de serie opent een man van de Eiffeltoren. Hij deed dat echter niet om ‘over Parijs te gaan vliegen’, zoals Mak suggereert. In werkelijkheid betrof het een uitvinder die in 1912 – niet in 1901, zoals in de serie wordt vermeld – een parachute aan het testen was. Ook deze Franz Reichelt wist toen al dat men het beste kon vliegen in een vliegmachine.

‘Op de Alexanderplatz herinnert niets meer aan het uitgaanscentrum van de roerige jaren twintig,’ zo weet Mak ons te melden in deel 1. Dat kan heel goed kloppen, want dat was ook niet daar. De Alexanderplatz was een verkeersplein met kantoren en een warenhuis. Het legendarische Berlijnse uitgaansleven speelde zich af in de Friedrichstrasse en in het verre westen van de stad, beide een heel stuk verderop.

‘Het Rijk van Franz-Joseph I reikte van Wenen tot de Zwarte Zee bij Roemenië’, constateert Mak in deel 2. Eén blik in een historische atlas leert dat Oostenrijk-Hongarije op geen enkel moment in de 19de eeuw aan de Zwarte Zee heeft gelegen. En zeker niet in het jaar 1906, want toen lagen daar zelfstandige landen als Bulgarije en Roemenië.

In deel 1 vechten Russische soldaten in Frankrijk een oorlog uit die volgens Mak ‘niet de hunne is’. Wat krijgen we nou? Frankrijk en Rusland waren al sinds 1894 trouwe bondgenoten. Sterker nog: dit bondgenootschap was een van de factoren in het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog.

Heel erg
Is het erg, al die fouten? Ja, dat is erg. Feiten zijn de basis van elke historische redenering. Wie Oostenrijk aan zee plaatst, heeft geen vat op de geopolitieke situatie in de Balkan en Midden-Europa. Laat staan dat hij die kan uitleggen aan een groot publiek.

Bovendien getuigt Maks visie op de Europese geschiedenis van een totale minachting voor onze voorouders. Mak beschouwt de vorige generaties Europeanen als een soort wilden. Naïef zijn ze, want ze springen in een vogelpak van de Eiffeltoren. En onberekenbaar, want ze beginnen zomaar oorlogen. En dom zijn ze ook. Mak zegt het aan het einde van de eerste uitzending wanneer hij terugblikt op de hele eeuw zelf: ‘Hoe konden de mensen toch zo stom zijn?’ Door deze aanpak blijven de Europeanen schimmen in een rariteitenkabinet.

De opnamen van In Europa hebben 3 à 4 miljoen euro gekost. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft meebetaald. Het was verstandig geweest als ze ook hadden bedongen dat Mak zijn draaiboek aan enkele echte deskundigen had voorgelegd.

Willem Melching is docent nieuwste geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Een uitgebreide versie van dit artikel verschijnt in het decembernummer van Historisch Nieuwsblad, dat morgen in de winkel ligt. (via)
pi_57310601
http://www.volkskrant.nl/(...)teeds_vol_met_fouten
http://www.volkskrant.nl/(...)uwe_fouten_in_Europa

Hier nog wat kritiek op Mak. Vooral dit stoort me:
quote:
Eindredacteur Roel van Broekhoven van In Europa vindt de kritiek ‘pietluttig’. ‘Typisch de reactie van een wetenschapper.
In Europa zit gewoon regelmatig fout. Kan gebeuren, maar wimpel de kritiek dan niet af en doe er wat mee.
  dinsdag 11 maart 2008 @ 22:35:34 #29
133012 rood_verzet
The needs of the many
pi_57317027
'• Geert Mak meldt dat wij onze bevrijding mede aan de Sovjets te danken hebben. Hoe zouden de Esten, Letten, Litouwers, Polen, Hongaren, Roemenen, Tsjechen, Slowaken en Oost-Duitsers daar over denken?'

Achterlijke zin, zonder de inzet van de Sovjets is de kans maar klein dat er uberhaupt een D-day zou hebben plaatsgevonden. Bovendien, met uitzondering van de Baltische staten, gingen deze landen niet deel uit maken van de Sovjet Unie. Dat ze vervolgens meehielpen om communistische leiders in deze landen te installeren, tsja, kwestie van veiligheid, ze zijn door veel van deze landen in eerste instantie aangevallen. De agressie die de VS tegen de SovjetUnie direct na de Tweede Wereldoorlog uitte, heeft het Warschaupact als gevolg gekregen.
pi_57317529
Dat vind ik ook een rare. Stalin was natuurlijk geen aardige kerel, maar zonder de Sovjets waren wij waarschijnlijk niet bevrijd. Net als we zonder de V.S. waarschijnlijk niet waren bevrijd (of jaren later).

Ik denk dat de man van het artikel 'wij' niet opvat als Nederlanders, maar als Europeanen. De landen die worden genoemd kwamen natuurlijk van de regen in de drup.
  dinsdag 11 maart 2008 @ 23:05:17 #31
133012 rood_verzet
The needs of the many
pi_57317839
quote:
Op dinsdag 11 maart 2008 22:53 schreef Sloggi het volgende:
Dat vind ik ook een rare. Stalin was natuurlijk geen aardige kerel, maar zonder de Sovjets waren wij waarschijnlijk niet bevrijd. Net als we zonder de V.S. waarschijnlijk niet waren bevrijd (of jaren later).

Ik denk dat de man van het artikel 'wij' niet opvat als Nederlanders, maar als Europeanen. De landen die worden genoemd kwamen natuurlijk van de regen in de drup.
De socialistische regimes waren echt niet zo vreselijk als de bezetting van de nazi's. In de DDR was homoseksualiteit bijvoorbeeld toegestaan, terwijl het in de BRD (samen met nog andere nazi-wetten die nog lange tijd in kracht waren) verboden was tot ergens in de jaren 80. Na de val van de muur is het voor de meeste inwoners niet veel beter op geworden en voor de zwakkere uit de samenleving heel wat slechter.
pi_57317999
Nou ja, onder Hitler waren vooral joden de klos, onder de communistische regimes aldaar moest iedereen op zijn tellen passen. Wat dat betreft is er dus wel degelijk een verschil. Economisch gezien is men er inderdaad niet altijd op vooruit gegaan. De meeste mensen zijn er echter wel degelijk op vooruit gegaan.
  woensdag 12 maart 2008 @ 18:01:55 #33
66444 Lord_Vetinari
Si non confectus non reficiat
pi_57331484
quote:
Op dinsdag 11 maart 2008 23:05 schreef rood_verzet het volgende:

[..]

De socialistische regimes waren echt niet zo vreselijk als de bezetting van de nazi's.
Ja ja. Zaken als Securitate in Roemenië en Stasi in de DDR waren helemaal niet zo erg?
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
pi_57331862
quote:
Op woensdag 12 maart 2008 18:01 schreef Lord_Vetinari het volgende:

[..]

Ja ja. Zaken als Securitate in Roemenië en Stasi in de DDR waren helemaal niet zo erg?
Typisch ook dat hij dat "niet zo erg als de nazi's" vindt, maar hij blijft voor de BRD wel nazi-vergelijkingen maken ("naziwetten").
pi_57332460
quote:
Op dinsdag 11 maart 2008 22:35 schreef rood_verzet het volgende:
'• Geert Mak meldt dat wij onze bevrijding mede aan de Sovjets te danken hebben. Hoe zouden de Esten, Letten, Litouwers, Polen, Hongaren, Roemenen, Tsjechen, Slowaken en Oost-Duitsers daar over denken?'

Achterlijke zin, zonder de inzet van de Sovjets is de kans maar klein dat er uberhaupt een D-day zou hebben plaatsgevonden. Bovendien, met uitzondering van de Baltische staten, gingen deze landen niet deel uit maken van de Sovjet Unie. Dat ze vervolgens meehielpen om communistische leiders in deze landen te installeren, tsja, kwestie van veiligheid, ze zijn door veel van deze landen in eerste instantie aangevallen. De agressie die de VS tegen de SovjetUnie direct na de Tweede Wereldoorlog uitte, heeft het Warschaupact als gevolg gekregen.
Aanvankelijk hadden de Nazi's met de Sovjetunie een pact, de partitie van Polen was daarbij bijvoorbeeld afgesproken.
Nadien zijn het de VSA en de Sovjetunie geweest die Europa verdeelden. Wij zijn misschien vrijer dan in het oosten, maar uiteindelijk lopen de meeste West-Europese landen aan het handje van de VSA (militaire bases, steun Israel, NAVO-lidmaatschap,.....)
En er is trouwens wel degelijk heel wat grond naar de Sovjetunie gegaan, niet alleen de Baltische staten :
- Noord-Bukovina en Budjak werden bij Oekraïne gevoegd, en Roemenië verloor daarnaast ook Moldavië dat een republiek werd binnen de Sovjetunie
- Oost-Galicië ging van Polen naar Oekraïne
- Subcarpathië ging van Tsjechoslovakije naar Oekraïne
- Brest-Litovsk ging van Polen naar Wit-Rusland.

Als ik mijn geschiedenis goed ken hebben Polen en Tsjechoslovakije toch niet de Sovjetunie aangevallen.
  dinsdag 18 november 2008 @ 21:55:38 #36
131644 Wickedangel
Na mij de zondvloed
pi_63329705
Aanstaande zondag gaan we verder.
Erst kommt das Fressen und dann kommt die Moral
  vrijdag 21 november 2008 @ 14:39:06 #37
234623 Sam_Spade
Despotisme is stoer
pi_63404979
quote:
Op dinsdag 11 maart 2008 22:35 schreef rood_verzet het volgende:
. Bovendien, met uitzondering van de Baltische staten, gingen deze landen niet deel uit maken van de Sovjet Unie. Dat ze vervolgens meehielpen om communistische leiders in deze landen te installeren, tsja, kwestie van veiligheid, ze zijn door veel van deze landen in eerste instantie aangevallen. De agressie die de VS tegen de SovjetUnie direct na de Tweede Wereldoorlog uitte, heeft het Warschaupact als gevolg gekregen.
En geen woord over de Russische terreur in de Baltische staten.
Tell the folks back home, this is the promised land calling
And the poor boy is on the line
pi_63405331
quote:
Op dinsdag 18 november 2008 21:55 schreef Wickedangel het volgende:
Aanstaande zondag gaan we verder.
Xbox Live Gamertag: Harmen84
pi_63405388
quote:
Op dinsdag 18 november 2008 21:55 schreef Wickedangel het volgende:
Aanstaande zondag gaan we verder.
Mooi Waar waren we gebleven?
pi_63405433
quote:
Op dinsdag 18 november 2008 21:55 schreef Wickedangel het volgende:
Aanstaande zondag gaan we verder.
Top .
pi_63405460
In de webshop van de NRC staat de dvd-box met wat extra's: http://selectie.nrc.nl/product.php?productid=613
pi_63405554
quote:
Op vrijdag 21 november 2008 14:52 schreef andre347 het volgende:

[..]

Mooi Waar waren we gebleven?
Van de site:
quote:
Op zondag 23 november kunt u alvast een PREVIEW van de tweede serie van In Europa zien: om 21.05u op Nederland 2.

De TWEEDE SERIE (1944-1999) is vanaf zondag 30 november wekelijks te zien op de vertrouwde tijd en plaats: elke zondag om 21.05u op Nederland 2.
Xbox Live Gamertag: Harmen84
pi_63485804
quote:
Op vrijdag 21 november 2008 14:59 schreef Harmen1984 het volgende:

[..]

Van de site:
[..]
dat dacht ik al goed dat ik het gemist heb
1/10 Van de rappers dankt zijn bestaan in Amerika aan de Nederlanders die zijn voorouders met een cruiseschip uit hun hongerige landen ophaalde om te werken op prachtige plantages.
"Oorlog is de overtreffende trap van concurrentie."
pi_63567115
Aha 2e serie dus vanaf zondag. Ben bij de 1e bij aflevering 5 blijven steken. Maar even snel inhalen dan om weer gelijk te lopen.
pi_63833996
Interessante aflevering nu @ Ned. 2.
pi_63834107
Wanneer wordt dit herhaald? Ik vergeet te kijken
stupidity has become as common as common sense was before
pi_63834151
Weer vergeten!
Geen nood, dinsdagavond wordt het herhaald op Canvas (Vlaamse openbare omroep). Waarom is me een raadsel want Ned 2 zit in heel Vlaanderen op de kabel, en Canvas zoals ik het begrijp ook in Nederland?

Maar goed, komt mij mooi uit. Geert Mak zal nog een keer mogen zeggen dat je ook "bij de Belg" kan gaan kijken.
pi_63834777
En ook op Ned 2. A.s. zaterdag 13.40 uur.
  zondag 7 december 2008 @ 21:58:42 #49
104871 remlof
Europees federalist
pi_63835065
Heftige aflevering... Die russen hebben echt huis gehouden bij het binnenvallen van Duitsland
En Bomber Harris die het liefst atoombommen had gegooid op de duitse steden...
pi_63842002
quote:
Op zondag 7 december 2008 21:31 schreef zuiderbuur het volgende:
Weer vergeten!
Geen nood, dinsdagavond wordt het herhaald op Canvas (Vlaamse openbare omroep). Waarom is me een raadsel want Ned 2 zit in heel Vlaanderen op de kabel, en Canvas zoals ik het begrijp ook in Nederland?

Maar goed, komt mij mooi uit. Geert Mak zal nog een keer mogen zeggen dat je ook "bij de Belg" kan gaan kijken.
op de Belg wordt het commentaar grotendeels verzorgd door een Vlaming ipv. Geert Mak, tenminste dat was zo in de vorige serie, maar anders dan nu werd die serie veel later uitgezonden door Canvas, dat ze nu ook uitzenden op Canvas is idd. niet zo logisch want de serie wordt ook kort na de uitzending op zondag later in de week herhaald op de Nederlandse TV

ik ga deze aflevering ook kijken in de herhaling, wrs. op Canvas, want deze heb ik ook gemist
abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
Forum Opties
Forumhop:
Hop naar:
(afkorting, bv 'KLB')