Jan Wolkers (81) overleden

quote:

Op zaterdag 20 oktober 2007 23:07 schreef Samson het volgende:

[..]

Tja, sorry dat ik niet iemand ben die achter de meute aan loopt. Ik heb een roos van vlees gelezen en ik vind het geen literatuur. Ik vind het goedkope pulp. En het zal mij worst zijn dat duizenden daar anders over denken. Godzijdank mag ik mijn eigen mening hebben hier.

quote:

Op zaterdag 20 oktober 2007 01:43 schreef golfer het volgende:
Mijn favoriete foto van hem:
[ afbeelding ]

quote:

Op vrijdag 19 oktober 2007 17:40 schreef shmoopy het volgende:
Welnee, joh, die man heeft een geweldig leven geleefd, prachtige dingen nagelaten, en is in zijn slaap overleden.
Ik teken ervoor.

quote:

Op maandag 22 oktober 2007 13:22 schreef CANARIS het volgende:


Ik ergerde me 25 jaar geleden al aan mijn leeraar , die een uitgesproken Wolkersfan was.

quote:

Op woensdag 24 oktober 2007 16:17 schreef golfer het volgende:
Geweldige bijdrage van Maarten van Rossem.

quote:

Wolkers’ lichaam was nog brozer dan de hamstrings van Robben


Mijn held is dood. Zojuist, om precies te zijn om 16.42 uur - ik sta op het punt om aan deze column te beginnen - hoor ik dat Jan Wolkers op Texel is gestorven. Kippenvel, ogen vol traanwater; ik denk wel dat je het huilen kunt noemen.

Uit de boekenkast vis ik Hard gras nummer 3 en lees wat hij in april 1995 voor ons heeft geschreven: ‘Als Jezus Christus gevoetbald had, al was het maar in het tweede van Bethlehem geweest of desnoods bij de sabbatmiddagamateurs (Hij had immers twaalf discipelen, dat zijn er wel een paar te veel met de Heiland zelf meegerekend, maar om te beginnen had Hij Judas Iskariot, die voor dertig zilverlingen een transfer naar Golgotha voor Hem op het oog had, nog voor de verraderlijke kus in de Hof van Gethsemane tegen een schorsing voor het leven kunnen laten lopen) dan was het mij in mijn jeugd nooit verboden geweest om op straat achter een kaalgetrapt tennisballetje aan het vuur uit mijn sloffen te lopen.’

Jan Wolkers was een geestige man en een geweldige schrijver. Er woedt al jaren discussie: moeten we spreken over De Grote Drie (Spielmacher Harry Mulisch, linksbuiten Gerard Reve, stopperspil W.F. Hermans) of De Grote Vier? Natuurlijk: Jan Wolkers was de Faas Wilkes van de literatuur! Een creatieve geest met een beeldende stijl. Hij viel altijd aan. Hij had het leven lief; van de spuugbeestjes in zijn achtertuin tot en met zijn wrede vader die hij zelf kruisigde. Jan kon er met oerkracht over vertellen.

Hij was mijn vader niet, geen vriend, maar na de eerste ontmoeting heeft hij mij niet meer losgelaten. Er bestaat - bestond - geen fijner mens. Lief, wijs, grappig, ruimdenkend, inspirerend.

Afgelopen zomer, vakantie op Texel, gingen we weer bij de familie Wolkers langs. Zijn vrouw Karina had allemaal lekkers uitgestald op tafel. Jan, uiteraard in een trainingsjack, vroeg of we een glaasje cider lustten.

Zijn lichaam was nog brozer dan de hamstrings van Arjen Robben. Zijn geest was niet aan slijtage onderhevig.

Of het over literatuur ging, wielrennen, voetbal, seks of de bijbel, zonder de betweter uit te hangen, onbevooroordeeld en zonder nijd vertelde hij hoe het leven in elkaar steekt. Als dan toch het woord spiritueel moet vallen, ja, Wolkers was een soort Dalai Lama, vriendelijk, ernstig, lachend, één met de natuur, zonder dogma’s, speels en ondeugend.

Klaar voor de dood - al jaren. Hij was nergens bang voor, zelfs niet voor God. Volgens mij heeft hij niet veel angst gekend. Wel pijn. Hij leed de laatste jaren aan wondroos en artrose, wat hem er niet van weerhield nog als een bezetene te schilderen. Karina liet zijn atelier zien. Stipjes, veel stipjes in pasteltinten.

We namen een kijkje in zijn schrijvershuisje. Hij had iets getypt. ‘Dat is voor het aankomende nationaal dictee,’ zei Karina en onttrok de velletjes aan mijn zicht. Het blijkt het allerlaatste dat Jan heeft geschreven.

Meelopen, de tuin in, ging ook niet meer. Het jaar ervoor had hij bij elk kruid en bloempje halt gehouden, de naam genoemd, en zodra hij de woorden had uitgesproken wist ik zeker dat ik, bedwelmd door zijn aanwezigheid, die namen zou vergeten, waarvoor ik me diep schaam, iets wat mijn held onzin zou vinden, want niks moet, een mens hoort te leven in vrijheid (en vrede).

Een bezoek aan Jan was een hallucinerende ervaring. Dat nooit meer te zullen beleven jaagt mij schrik aan.

(Ik hoor hem nu een troostrijk psalm zingen in mijn rechteroor. Ja, als hij mij iets geleerd heeft dan is het om geen angst te hebben.)


Nog even terug naar die zomerse zaterdag op Texel. We keken naar de Tour de France. De tijdrit zonder Rasmussen. ‘Kijk eens,’ hoor ik hem bijna zingzeggen. ‘Kijk eens.’

Jan hield van topsport. Zelf was hij de beste vliegende keeper ter wereld, maar zijn sterkste punt was rennen. Jan beweerde dat hij voor de oorlog 10,3 liep over de 100 meter. Jesse Owens keek in gedachten toe.

Fragmentarisch komt alles terug. Hij laat een stukje van het mokkagebakje van zijn lepeltje vallen. Een lofzang op Karina’s billen. Zijn huid is wit, doorschijnend. De voorbode van de dood.

Dank je voor al het moois, inspirerende man.

quote:

Het zal u, lezer, waarschijnlijk niet ontgaan zijn. De schrijver Jan Wolkers is overleden. Over de doden niets meer dan goeds. Ook dit keer weer. Laat ik hier toch even een kanttekening bij plaatsen.

Om te beginnen met het erbarmelijke niveau van meneer Wolkers zelf. Een -tijdens tv-optredens- zichtbaar verwarde man, die om onduidelijke redenen het steeds had over beestjes. Hij sloeg wartaal uit over seks en insecten, daarbij helaas aangemoedigd door diegenen die vonden dat hij werkelijk iets nuttigs toevoegde. Men kan enkel hopen dat die mensen hem probeerden te helpen en niet een bijzonder morbide gevoel voor humor hadden.

Dan komen we aan bij het tweede punt. Het gebrek aan variatie. Zijn boeken beschreven "de daad" op meer dan honderd invalshoeken. Je kunt jezelf afvragen wat voor een toegevoegde waarde dat heeft. Literatuur voor volwassen mensen hoeft niet op het romantische van niveau "Jip en Janneke spelen in de wei" te zijn en het mag best ook "spannend" zijn. Meneer Wolkers echter sloeg vol-le-dig door in het beschrijven van liefdeshandelingen, tot aan het vervelende aan toe. Dat is niet alleen puberaal en getuigend van een bekrompen visie, maar ook in zekere zin amateuristisch. Jan Wolkers wordt daarom terecht niet bij de "grote drie" opgeteld.

Concluderend begrijp ik geen hout van mensen die hem ophemelen. De man is èèn van de hoofdverantwoordelijken van het morele verval in Nederland. Ik dans niet graag op het graf van mensen en ik ga ook niet zeggen dat ik blij ben dat meneer Wolkers er niet meer is, maar ik hoop wel dat er geen nieuwe Wolkers opstaat.

quote:

Op vrijdag 26 oktober 2007 13:03 schreef DrWolffenstein het volgende:
Ik las onlangs nog ergens een bijzonder goed commentaar op de dood van Wolkers.

quote:

Op vrijdag 26 oktober 2007 13:03 schreef DrWolffenstein het volgende:
Ik las onlangs nog ergens een bijzonder goed commentaar op de dood van Wolkers.

quote:

De man is èèn van de hoofdverantwoordelijken van het morele verval in Nederland.

quote:

Op vrijdag 26 oktober 2007 13:03 schreef DrWolffenstein het volgende:
Ik las onlangs nog ergens een bijzonder goed commentaar op de dood van Wolkers.
[..]

quote:

Op vrijdag 26 oktober 2007 17:55 schreef Samson het volgende:


Heej, ik ben dus niet de enige die er zo over denkt, verfrissend om dit commentaar te lezen.