Daklozen worden landlopers

quote:

Daklozen overspoelen de provincie

DEN HAAG - Middelgrote gemeenten kunnen de toestroom van nieuwe daklozen niet aan. Ze hebben er de voorzieningen én het geld niet voor. Sinds de vier grote steden daklozen die geen binding hebben met de stad wegsturen, worden kleinere gemeenten overspoeld door daklozen.

Een gemeente als Doetinchem heeft momenteel zo'n driehonderd daklozen binnen haar regio. Alleen al in de binnenstad lopen dagelijks zo'n zestig zwervers rond. Dit terwijl er maar tien bedden beschikbaar zijn. In 2001 telde de stad maar een handvol zwervers.

Doetinchem werkt aan een plan om de voorzieningen drastisch uit te breiden. Maar daarvoor moet het rijk dan wel meer geld gaan geven. Ook gemeenten als Vlaardingen, Spijkenisse, Haarlem hebben het aantal daklozen fors zien toenemen.

De kleinere gemeenten willen dat de rijksbijdragen voortaan gebaseerd worden op het aantal daklozen dat hulp zoekt in een gemeente. En dus niet, zoals nu gebeurt, op het aantal voorzieningen dat daadwerkelijk gebruikt wordt. Na de zomer presenteert staatssecretaris Jet Bussemaker een nieuw voorstel voor de verdeling van de bijdragen. Daarin wil ze de bedragen koppelen aan de inspanningen van gemeenten om daklozen ook intensief te begeleiden.

De zevenentwintig grote gemeenten, verenigd in de G 27, riepen eerder ook al om meer gelden omdat zij nu de daklozen opvangen die door de vier grote steden worden weggestuurd. Die steden mogen daklozen weigeren wanneer zij geen binding hebben met de stad. Inmiddels is ook duidelijk dat daklozen uit zichzelf de vier grote steden verlaten omdat ze er toch niet meer opgevangen worden. Zo nam het aantal dat in Rotterdam gebruik maakt van de nachtopvang met duizenden af.

quote:

Op zaterdag 30 juni 2007 20:30 schreef Aurelianus het volgende:

[..]

Ik heb er nog nooit iets eerder over gehoord. Hoe is het zo gekomen?

quote:

Daklozen uit de regio zijn per 01/01/2006 niet meer welkom in Rotterdam
Alleen dak- en thuislozen die binding met de regio Rotterdam hebben, kunnen begin volgend jaar een pasje voor opvang krijgen. Wie twee van de afgelopen drie jaar in Rotterdam heeft gewoond, mag zich inschrijven. Met pasjes wil de gemeente Rotterdam het shoppen van daklozen bestrijden. Ook daklozen uit bijvoorbeeld Brielle, Schiedam, Spijkenisse en Vlaardingen zijn niet meer welkom in Rotterdam. ,,Deze regio's hebben jaren geld gekregen voor dak- en thuislozen. Het wordt tijd dat zij hun eigen opvang regelen.

quote:

'Ze zijn gewoon naar andere steden gegaan'

Daklozen die vechten om overnachtingsplekken. In veel steden een harde realiteit, maar niet in Rotterdam. Daar sluiten opvanglocaties bij gebrek aan daklozen. ,,Waar ze zijn gebleven? Niemand die het weet.''

ROTTERDAM - De stilte in de Rotterdamse noodopvanglokatie Van Speyk doet bijna bizar aan. Slechts acht stretchers hoeven er neergezet te worden voor daklozen die een plek zoeken om te overnachten. Dit terwijl er ruimte is voor dertig. De onderbezetting in de Rotterdamse opvangcentra is zo groot, dat deze lokatie dichtgaat.

Waar andere steden kampen met bomvolle opvangcentra en niet meer weten waar ze met hun daklozen heen moeten, zit Rotterdam met lege bedden.

Het blijkt het resultaat te zijn van een nieuw, strikt daklozenbeleid. ,,Rotterdam gooit ze over de schutting en andere gemeenten zitten ermee'', zegt Jetty Alberts, voorzitter van de Landelijke Vereniging voor Thuislozen.

In middelgrote gemeenten zoals Vlaardingen, Haarlem maar ook Doetinchem wordt dat pijnlijk zichtbaar. ,,In 2001 hadden we slechts een handjevol daklozen'', weet Tamara Otten, woordvoerder van de gemeente Doetinchem. ,,Nu zijn dat er in onze regio zo'n driehonderd. Iedere dag hangen er zestig in de binnenstad rond. En dat terwijl we maar zo'n tien bedden in de opvang hebben.''

'Eigen' daklozen
In Rotterdam maakten tot 2006 per jaar zo'n 4500 daklozen gebruik van één van de vele opvangcentra die de stad telt. En dan nog werden velen gedwongen buiten te slapen. Er waren simpelweg te veel daklozen en te weinig bedden. In een jaar tijd daalde dit aantal naar slechts 733. Alleen 'eigen' daklozen mochten er nog in. De rest moest weg.

Daklozen moeten nu aantonen dat ze twee van de afgelopen drie jaren in Rotterdam hebben gewoond. Wie dat niet kan, mag ook de opvang niet meer in. Daarbij worden daklozen verplicht een zorgtraject te volgen, waarmee ze langzaam maar zeker teruggeleid worden naar een normaal bestaan. Wie zo'n bestaan liever niet wil heeft ook geen mogelijkheid om de opvang in te komen.

Ruim een jaar later blijken duizenden daklozen met de noorderzon vertrokken. ,,Waar ze heen zijn gegaan? Niemand die het weet. Ze slapen in ieder geval niet hier op straat'', zegt directeur Jaap Meeuwsen van het Basisberaad, de organisatie die de belangen van de daklozen in Rotterdam behartigt.

,,En ze zijn echt niet allemaal afgewezen'', stelt 'straatadvocate' Hanneke Oberman, die uitsluitend voor daklozen werkt. Uit haar laatste cijfers blijkt dat per maand nog geen twintig procent van de daklozen door de gemeente wordt afgewezen. Dat zijn er zo'n tien op de vijftig.

Er is volgens haar veel meer aan de hand. ,,De meesten hebben nooit een aanvraag ingediend. Ze zijn gewoon vertrokken naar andere steden. Voor een deel omdat ze wisten dat ze in Rotterdam toch niet de opvang in kwamen. Maar er zijn er ook die weg zijn gegaan omdat ze geen zin hadden in het verplichte zorgtraject. Ze willen met rust worden gelaten.''

Overspoeld
Die rust krijgen ze elders. De grote gemeenten hanteren momenteel vrijwel allemaal het principe dat ze hun 'eigen' daklozen een intensief traject aanbieden. ,,En dus trekken ze nu naar de middelgrote steden. Die worden ermee overspoeld, omdat zij nog wel opvang bieden aan iedere dakloze'', zegt directeur Meeuwsen.

Net zo hard terug
Volgens hem nemen de problemen in de middelgrote steden snel toe omdat ze niet op die aantallen daklozen berekend zijn. Zo kregen Vlaardingen en Spijkenisse vrijwel meteen na de invoering van het nieuwe Rotterdamse beleid een toename van het aantal daklozen te verwerken. ,,In die gemeenten hebben ze de voorzieningen uitgebreid. Als de daklozen oorspronkelijk daar vandaan kwamen en daar ook geholpen worden, is er niets mis mee'', aldus straatadvocate Oberman. ,,Als iemand maar helpt.''
Meeuwsen: ,,Wat dat betreft, zou je kunnen zeggen dat de gemeente Rotterdam gelijk heeft gehad. De stad ving schijnbaar veel daklozen op uit andere gemeenten. Of zijn we ze slechts uit het zicht verloren en komen ze straks net zo snel weer terug?''

------------------------------------
In Nederland zijn 43 grote steden aangewezen om daklozen die zich in hun regio bevinden, op te vangen. Officieel dienen deze gemeenten alle daklozen toegang te geven tot de opvang en van een uitkering te voorzien. Daarbij mogen zij geen onderscheid maken tussen 'eigen' en vreemde daklozen. Slechts het gegeven dat iemand zich als dakloze binnen de gemeentegrens bevindt, is voldoende. Of die persoon op straat, onder de brug of bij een kennis slaapt.

Sinds 2006 zijn de regels wat versoepeld. Indien een gemeente ook een zorgtraject aanbiedt aan een dakloze, mag wel een selectie worden gemaakt. Dit om te voorkomen dat gemeenten die daklozen zorg, onderdak en een reïntegratietraject aanbieden, overspoeld worden door daklozen van elders. Rotterdam is de enige gemeente die dit selectieprincipe ook toepast voor de laagdrempelige noodopvang.