Er werd een groot feest voor Zeeman personeel georganiseerd, en onderdeel van de show waren een aantal tokkelbanen waarlangs onder andere mijn neef naar beneden zou komen, parallel langs het touw met het gezicht naar voren, een soort duikvlucht vanuit de nok naar het podium. Voor de tokkelbaan werd nylon (klim)touw gebruikt.
Tijdens het testen van de opstelling is mijn neef met 40 á 50 km/h frontaal tegen de rand van het podium geknald met als gevolg een verbrijzelde heup en diverse andere verwondingen. De arbo is diezelfde nacht nog langs geweest maar naar de oorzaak kunnen we op dit moment alleen nog maar raden.
Het nylon touw wat gebruikt werd had, zoals bij het meeste klimtouw het geval is, een bepaald rekpercentage. Hiermee is door het bedrijf dat de tokkelbaan opzette natuurlijk rekening gehouden, en de constructie is meerdere malen getest. Het bedrijf had al veel ervaring met dit soort constructies en wist waar ze mee bezig was. Daarom zoek ik de oorzaak niet bij het bedrijf zelf.
Na het testen heeft de constructie enkele uren stil gehangen voordat mijn neef een test'vlucht' maakte. Toen was het touw dus te lang met als gevolg dit ongeluk. Volgens mijn neef was het vooral in de nok erg warm door de spots die overal hingen. Nu is mijn vraag aan de technici op dit gebied: kan het rekpercentage van het nylon klimtouw dat gebruikt is, dermate vergroot zijn door de invloed van de warme lampen dat het touw enkele meters meer is uitgerekt? Ik weet niet veel van de lengte van de opstelling, maar gezien de grootte van het evenement etc. schat ik dat dit wel 50-70 meter had kunnen zijn.
(Wist niet zo goed waar ik dit topic neer moet zetten, laat ik verder ook aan de mods over.)
(100-140)x10^-6 K ^-1
wat je hier verder mee moet...geen idee:)
verder wordt door de uitrekking van zulke touwen altijd staal-kabels gebruikt, nylon kan worden gebruikt om te klimmen of abseilen, maar als je ervan af gaat tokkelen wordt er op grote afstand toch staal gebruikt, wel bij centerparcs de tokkelbaan over het water
sterkte met je neef
[ Bericht 12% gewijzigd door rene90 op 20-05-2007 16:11:36 ]
Edit: Een andere interessante vraag is waarom er geen staalkabel is gebruikt. Kan iemand die beantwoorden?
Het ging om een professioneel bedrijf, en mijn neef was een ervaren klimmer, hij werd wel vaker voor dit soort klusjes gevraagd op freelance basis. Hij wist ongetwijfeld waar hij mee bezig was.
en wat betreft dat gegeven wat ik gaf...staat in binas zeg maar alle wetenschappelijke zooi staat daar in, dus daarmee kan iemand anders misschien iets, stond alleen niet bij welke eenheid denk meter, dus dan zou hij (100-140)x10^-6 meter per graad uitrekken, nou hoeveel warmer zou dat nylon worden? graadje of 30....nou reken uit:)
Dit verschijnsel heet kruip. kruip is een tijdsafhankelijke toenemende rek bij constante belasting.
dit word onder andere veroorzaakt door temperatuur schommelingen simpelweg kan je zeggen hoe lager het smeltpunt van het materiaal hoe gevoeliger het is voor kruip.
Omdat nylon een lage smelttemperatuur heeft is het heel gevoelig voor kruip.
Ook de elasticiteit kan veranderen door veranderingen van temp.
Edit: smelttemperatuur is 260-290 dus erg laag als het daar boven 40-50 graden was zou dat zeker invloed kunnen hebben gehad. de spots hebben ook een bepaalde stralings warme waardoor het touw nog heter geworden zou kunnen zijn
[ Bericht 13% gewijzigd door dynamiet op 20-05-2007 16:35:32 ]
quote:kan je niet zeggen... hoelang was het touw in totaal? en in die paar uur tijd zat er toen een zekere belasting op het touw zoals voorspanning of iets anders?Op zondag 20 mei 2007 16:30 schreef Casparovvv het volgende:
En hoe warm moet dat nylon worden om voor een meter of 3/4 extra rek te zorgen? Ik ga er vanuit dat er een veiligheidsmarge is van enkele meters touwlengte om te zorgen dat de 'artiest' niet te laag over de grond/het podium vliegt.
maar is het touw gebroken of iets? of is het touw nog helemaal heel?
door die uitzettingscoefficient die ik net genoemd heb:) die waarde moet je iets mee doen
quote:Ik weet niets van de touwlengte, behalve een voorzichtige schatting. Ik had het 'm moeten vragen. In die tussentijd stond er bij mijn weten geen spanning op het touw, behalve dat van haar eigen gewicht. Sowieso heeft het touw waarschijnlijk niet echt strak gestaan vanwege de rek van het materiaal. Een nylon touw dat volledig gespannen staat voordat het gebruikt wordt verliest haar eigenschappen omdat je die x aantal % rek er dan uit hebt getrokken.Op zondag 20 mei 2007 16:33 schreef dynamiet het volgende:
[..]
kan je niet zeggen... hoelang was het touw in totaal? en in die paar uur tijd zat er toen een zekere belasting op het touw zoals voorspanning of iets anders?
quote:Klopt ook wel kan je ook wel uitreken maar er speelt zo veel meer mee zoals spanningen,Op zondag 20 mei 2007 16:36 schreef rene90 het volgende:
@dynamiet kan je wel zeggen.....het zet zoveel uit bij zoveel graden verschil....dus als een touw 20 graden is en dan 20 meter kan je berekenen hoe warm het moet zijn om het lengte x uit te rekken
door die uitzettingscoefficient die ik net genoemd heb:) die waarde moet je iets mee doen
die waarde die jij gaf zegt niks meer dan als je een stuk touw hebt van een meter als je dat verwarmt hoelang het dan daarna is als er geen spanningen op staan!
quote:Ik wacht gewoon even de resultaten van het arbo onderzoek af, als onafhankelijke instantie. Ze hebben deze week een gesprek met mijn neef, die momenteel nog in het ziekenhuis in Rotterdam ligt, en vandaag of morgen naar huis mag, zoals het er nu uit ziet.Op zondag 20 mei 2007 16:38 schreef rene90 het volgende:
maar bel dat bedrijf op, het bedrijf zou de berekeningen moeten hebben gedaan...
quote:Nou ik denk dat het maar zeer matig zal verlengen (zonder belasting) door puur de warmte. Wat waarschijnlijk een stuk belangrijker is hoe de veerkracht van het touw beïnvloed wordt door de warmte, dit kan een veel groter verschil uitmaken.Op zondag 20 mei 2007 16:36 schreef rene90 het volgende:
@dynamiet kan je wel zeggen.....het zet zoveel uit bij zoveel graden verschil....dus als een touw 20 graden is en dan 20 meter kan je berekenen hoe warm het moet zijn om het lengte x uit te rekken
door die uitzettingscoefficient die ik net genoemd heb:) die waarde moet je iets mee doen
Ik neem als temp stijging 30 graden (buiten in busje naar binnen in warmte met lampen) en 200 meter touw.
Edit: de waarde is hoger dan ik verwacht had!!! het touw zou met die gegevens 6-8 meter zijn uitgerekt! 3-4%! als de baan van staal was was het maar 0,6 meter uitgerekt!
[ Bericht 14% gewijzigd door dynamiet op 20-05-2007 16:56:33 ]
Naja je kan natuurlijk gewoon zo een touw van zeg 10 km even lenen, en experimenteren, stuk gewicht eraan hangen, kijken hoever hij doorzakt, daarna bouwlampen erop zetten en tja....dit is natuurlijk het werk van dat bedrijf, maar lekker bedrijfje dan...dat zoiets gebeurd. Moet wel aan de uitzetting+veerkracht liggen als het touw niet gebroken is en je neef op het laatst nog steeds gezekerd zat aan het touw. Was trouwens niet het touw tussen de hoofdkabel en hemzelf te lang?
quote:Dat dacht ik dus ook. De precieze reden weet ik niet. Ik vermoed dat men nylon gebruikt heeft in deze opstelling omdat bij staalkabel de belasting op het lichaam veel groter is, omdat staalkabel vrijwel statisch is. Het is niet de gebruikelijke tokkelbaan waar je in hangt, maar je wordt in een heup- en borstgordel vastgemaakt onder het touw in horizontale positie, evenwijdig aan het touw. Zo vlieg je met je hoofd naar voren naar beneden. Er worden veel hogere snelheden bereikt doordat het veel schuiner is, waardoor de belasting op het lichaam groter is op het moment dat de kabel weer omhoog gaat. Dit is ook de reden dat niet iedere uitzendkracht van die tokkelbaan mag, maar er specifiek naar ervaren klimmers wordt gezocht die heel verantwoord, veilig en met kennis van zaken te werk gaan.Op zondag 20 mei 2007 16:45 schreef dubidub het volgende:
Als tokkelkabel wordt toch altijd een staalkabel gebruikt? Lijkt mij iig well. Nylon om hem te spannen, maar de kabel zelf is bij ons altijd van staal. Staal rekt nauwelijks, veel veiliger. We hebben wel eens een ongeluk gehad, en dat kwam door het verzwakte nylon touw.
quote:Het bedrijf heeft dit soort opstellingen al 85 keer op verschillende evenementen gebruikt dus het wist waar ze mee bezig was. Mijn neef was niet met ze in zee gegaan als hij ze niet had vertrouwd en niet uit eigen ervaring of van anderen wist hoe verantwoord ze met veiligheid omspringen. Dit wereldje is niet zo groot dus het is een beetje een 'ons kent ons' gevoel. Hij zat via dat harnas direct aan het touw met twee katrollen, bovendien is de dummy op dezelfde manier naar beneden gegaan, en toen ging alles goed. Het touw is dus echt langer geworden in de tijd dat de opstelling daar ongebruikt hing.Op zondag 20 mei 2007 16:52 schreef rene90 het volgende:
Naja je kan natuurlijk gewoon zo een touw van zeg 10 km even lenen, en experimenteren, stuk gewicht eraan hangen, kijken hoever hij doorzakt, daarna bouwlampen erop zetten en tja....dit is natuurlijk het werk van dat bedrijf, maar lekker bedrijfje dan...dat zoiets gebeurd. Moet wel aan de uitzetting+veerkracht liggen als het touw niet gebroken is en je neef op het laatst nog steeds gezekerd zat aan het touw. Was trouwens niet het touw tussen de hoofdkabel en hemzelf te lang?
quote:Dit is een incident wat niemand had verwacht. Op onderstaande link kun je lezen wat voor apparatuur er tijdens het feest is ingezet. Waarschijnlijk hebben ze lampen gebruikt die abnormaal veel warmte produceren. De familie is zeer te spreken over hoe het tokkelbedrijf en ook het overkoepelende bedrijf dat het hele evenement voor haar rekening heeft genomen dit ongeluk heeft benaderd. Iedereen is erg geschrokken, misschien nog wel het meeste bij het tokkelbedrijf zelf. Ik zou dus zeer terughoudend zijn in beschuldigingen als 'wat voor bedrijf is dit wel niet'.Op zondag 20 mei 2007 16:59 schreef rene90 het volgende:
km moet meter zijn uiteraard. Maar dan denk ik...heeft dat bedrijf wat al 85 keer het gebruikt heeft op verschillende evenementen niet nagedacht over uitrekking enzo...? maar oke:) het ligt dus aan dat probleem blijkt wel.
http://www.eml-productions.com/ned/news.aspx?newsid=1941
quote:Ok. maar wat ik me dán afvraag, is hoe hij zijn heup heeft kunnen verbrijzelen als hij headfirst ging? Daarnaast is het wel goed hoe dat bedrijf het ongeluk heeft aangepakt, in hoeverre je het goed kan noemen natuurlijkOp zondag 20 mei 2007 16:52 schreef Casparovvv het volgende:
[..]
Dat dacht ik dus ook. De precieze reden weet ik niet. Ik vermoed dat men nylon gebruikt heeft in deze opstelling omdat bij staalkabel de belasting op het lichaam veel groter is, omdat staalkabel vrijwel statisch is. Het is niet de gebruikelijke tokkelbaan waar je in hangt, maar je wordt in een heup- en borstgordel vastgemaakt onder het touw in horizontale positie, evenwijdig aan het touw. Zo vlieg je met je hoofd naar voren naar beneden. Er worden veel hogere snelheden bereikt doordat het veel schuiner is, waardoor de belasting op het lichaam groter is op het moment dat de kabel weer omhoog gaat. Dit is ook de reden dat niet iedere uitzendkracht van die tokkelbaan mag, maar er specifiek naar ervaren klimmers wordt gezocht die heel verantwoord, veilig en met kennis van zaken te werk gaan.
quote:Hij is met zijn onderlichaam op de rand geknald. Waarschijnlijk liep het touw ongeveer evenwijdig met het podium op het punt waar dit begon. Daarnaast heeft hij ook een hersenschudding opgelopen dus zijn hoofd heeft wel iets geraakt. Een andere jongen heeft het zien gebeuren dus die kan nog uitsluitsel geven over hoe hij precies terecht kwam. Doet er eigenlijk ook niet zo toe.Op zondag 20 mei 2007 17:18 schreef dubidub het volgende:
[..]
Ok. maar wat ik me dán afvraag, is hoe hij zijn heup heeft kunnen verbrijzelen als hij headfirst ging? Daarnaast is het wel goed hoe dat bedrijf het ongeluk heeft aangepakt, in hoeverre je het goed kan noemen natuurlijk
Als je het ziet als een ongeluk waar niemand van zou vermoeden dat het zou kunnen gebeuren valt het bedrijf mijns inziens weinig te verwijten. Eerst maar eens de resultaten van het onderzoek afwachten.
maar oke inderdaad wachten op de resultaten van het onderzoek, en het belangrijkste is de gezondheid van je neef natuurlijk.
Misschien is dat hier niet gebeurd? Statisch touw is te herkennen aan een witte buitenmantel, dynamische touwen zijn altijd gekleurd.
En verder natuurlijk sterkte, we horen het wel als er meer bekend is..
Het is nog maar de vraag of zijn heup sterk genoeg zal zijn om weer te kunnen klimmen, en als het revalidatieproces niet zo snel verloopt kan hij zo een jaar studie weggooien. Het is op dit moment nog even afwachten inderdaad.
quote:valt wel mee hoor, want als hij warm word met een spanning erop (doordat hij strak geknoopt vast zit) dan gaat de spanning eraf zodra hij heter word dan de krachten die in het touw zitOp zondag 20 mei 2007 16:40 schreef dynamiet het volgende:
[..]
Klopt ook wel kan je ook wel uitreken maar er speelt zo veel meer mee zoals spanningen,
die waarde die jij gaf zegt niks meer dan als je een stuk touw hebt van een meter als je dat verwarmt hoelang het dan daarna is als er geen spanningen op staan!
(dus stel dat hij met 100kg voorspanning vastzit, en daarna rekt hij zo ver door de hitte dat hij verder uitzet dan door die kracht alleen). ik zal even kijken of ik uit de som kom.
trouwens, ik denk dat het 100/140 moet zijn hoor....
(100/140)x10^-6Xlengte draadXtempratuur=lengteverschil
((100/140)x10^-6) X 100 (lengte draad)X 50(tempratuur)=0.003571429
hmmm, ik denk dat hier iets is misgegaan... misschien dat iemand anders even verder kan? elasticiteit is niet mijn sterkste punt. (simpel mbostudentje he
)hier word is de draad dus 100 meter lang, en word 50 graden warmer.
quote:Da's uiteindelijk waqar het om draait. Goed om te horenOp vrijdag 25 mei 2007 09:16 schreef Casparovvv het volgende:
Ik begreep van zijn ouders dat het de goede kant uit gaat. Het heeft natuurlijk wel tijd nodig. Hij is in ieder geval thuis. Over de oorzaak etc. weet ik nog niets.
quote:je zit er een factor 10 naast.Op zondag 20 mei 2007 18:45 schreef dynamiet het volgende:
Als ik het zo lees is het touw gewoon gespannen bij lage temp daarna zijn de lampen aangegaan dit heeft het touw verwarmt het hierdoor is het linear uitgerekt, bij een stijging van 30 graden rekt het touw 3-4% uit al is het niet eens belast!
100 à 140 * 10-6 K-1 (zoals in 1 van de eerste posts aangegeven werd) is 0,3 à 0,42 % lengteverandering bij 30 K temperatuurverschil.
De waarde in die eerste post wordt bijvoorbeeld gesteund door wat hier staat. Daar is sprake van een Linear Expansion van 130 * 10-6 K-1.
quote:Vanaf hier heb ik niet meer gelezenOp zondag 20 mei 2007 16:02 schreef Casparovvv het volgende:
Er werd een groot feest voor Zeeman personeel georganiseerd,
quote:Ja, lachen, een verbrijzelde heup. Kietel me effe.
quote:Dat is te zien aan je reactie. ONZ is een deurtje verder. Daar kunnen figuren als jij, zo dom als het achtereind van een varken, terecht.