23 april 2005
Gastronomie: Harold McGee
In 1984 verscheen Harold McGees On Food and Cooking, het eerste toegankelijke boek over de technische achtergronden van eten en koken. Allerlei gegevens die voorheen alleen in nogal esoterische vakboeken te vinden waren, werden voor ons, leken, met elkaar in verband gebracht en duidelijk gemaakt.
Om McGee te citeren: 'Het grote voordeel van de kennis en analyse is dat die ons bevrijden van het rigide volgen van recepten en ons helpen af te rekenen met het onverwachte en ons ook inspireren om tot nieuwe dingen te komen. Denk aan de technische hoogstandjes van een meester als Ferran Adrià van El Bulli.
Het boek had veel gevolgen en volgelingen. McGee schreef een persoonlijk getint vervolg (The Curious Cook) en in andere landen verschenen soortgelijke werken, zoals die van Hervé This. Ze waren niet allemaal even succesvol, zoals het eigenlijk mislukte Het hoe en waarom van koken van Albert Coenders (1993), die duidelijk te hoog gegrepen had. De Nederlandse vertaling van On Food and Cooking, getiteld Over eten en koken (1992) was trouwens al even erbarmelijk.
In 1994 begon McGee al aan een nieuwe editie. Niet alleen nam de Amerikaan de tijd om onvolkomenheden en fouten te herstellen, hij heeft op aanwijzing van tientallen experts (vooral Alan Davidson, die al voor verschijnen de vinger op een aantal zere plekken legde) het boek radicaal gewijzigd, in feite opnieuw geschreven. Een aantal onderwerpen verdween, zoals verhandelingen over de spijsvertering, maar de omvang is fors toegenomen en er zijn meer dan honderd nieuwe illustraties gemaakt. Het boek telt nu 884 bladzijden, 200 meer dan de vorige editie. Toch is deze waardevolle systematische encyclopedie dunner dan de eerste editie. Dat komt door het fraaie papier, als u tenminste de Amerikaanse editie te pakken heeft. De inhoudelijk identieke Britse editie is een bijna twee keer zo dikke, onhandelbare turf.
Ik adviseer dit boek aan iedereen die de geheimen van de keuken wil ontraadselen, niet als hobby, maar omdat begrip van materialen en processen, zelfs of juist op moleculair niveau, tot betere resultaten leidt. Eigenlijk verplichte kost voor iedereen die zich professioneel in de keuken wil wagen. Wie het te ver gaat dit in het Engels te lezen: het kwam me ter ore dat Het Spectrum voornemens is een nieuwe vertaling uit te brengen. Omdat de debacles van de eerste Nederlandse vertaling (bij Bert Bakker) en het boek van Coenders (ook bij Het Spectrum!) nog vers in het geheugen liggen, mogen we hopen dat de vertaling dit keer op niveau zal zijn, al is dat een hele kluif.
Harold McGee: On Food and Cooking. The Science and Lore of the Kitchen. Amerikaanse editie: Scribners, ± ¤ 52,20 (aanbevolen); Engelse editie: Hodder & Stoughton, ± ¤ 50,40
Zie ook:
www.curiouscook.comElsevier
Publicatiedatum: 23 april 2005
Auteur: Johannes van Dam
http://tinyurl.com/9ofbt
De wijze houdt zich op de achtergrond, in werkelijkheid staat hij vooraan