-------------
Donderdag 14 november 2002
Toevallig kom ik Bou tegen op straat (maar ik geloof niet in toeval, helemaal niet in dit geval. Ik bedoel hiermee dat ik geloof dat alles, elke ontmoeting met iemand, zijn reden heeft). Met haar heb ik de cajon-workshop gedaan waar ik in mijn vorige mail over schreef. Ze vraagt of ik mee ga wat drinken en ze vertelt me dat ze morgen naar Q'eros gaat, een streek ergens ten zuid-oosten van Cusco, ongeveer 300 kilometer verderop. Q'eros bestaat uit een aantal hele kleine bergdorpjes. Bou gaat er op bezoek bij een sjamaan die verschillende despachos zal uitvoeren voor haar. Verder moet ze een brief bezorgen van Walter (van stichting HoPe), voor de leerkrachten van de school daar. Zij hebben namelijk om zijn hulp gevraagd. Of ik meega. Het klinkt bere-interessant, en ik twijfel alleen nog omdat ik dan 2 dagen vrijaf moet nemen van mijn vrijwilligerswerk. Na 2 telefoontjes is dat echter geregeld, en gaan we met Dennis (onze Peruaanse gids) naar de markt om despachos te kopen. Een despacho is een heel pakket met allerlei spulletjes, zoals een plukje watten (dat symbool staat voor de lucht), 2 poppetjes; een vrouwtje en een mannetje (die symbool staan voor de vrouwelijke en mannelijke energie), een zakje confetti (dat symbool staat voor blijdschap) en nog veel meer zoals rijst, suiker, een schelp, een metalen kruisje. Je kan een despacho uit laten voeren voor jezelf, maar ook voor andere personen. Met die despacho wordt een wens uitgeproken, die vervolgens heel krachtig wordt, waardoor de kans heel groot is dat die wens ook daadwerkelijk uitkomt.
Vrijdag 15 november
Met onze rugzak vol met eten voor 5 dagen, een aantal despachos, 2 grote zakken cocablaadjes, een fles rum, een slaapzak en wat kleren stappen we om 18.00 uur in de taxi. Eerst gaan we naar een radiostation waar we een bericht uitzenden naar Quiqo-grande, een van de bergdorpjes. We bestellen een paar paarden voor de volgende ochtend. Dan rijden we met de taxi naar het busstation. Na een uur komen we met de bus in Urcos aan. Daar eten we eerst een menu voor 2 sol 50 (= fl. 1,75 , ja sorry ik denk nog steeds in guldens. Alhoewel ik onderstussen toch ook wel aan de euro gewend zou moeten raken want die kan je hier overal op straat wisselen). En dan is het wachten op een truck die ons mee wil nemen. De eerste truck laten we voorbij gaan: hij zit overvol met mensen en er zit geen zeil/dak boven. Met de 2e truck hebben we meer geluk: naast 1 jongetje zijn wij de enige passagiers, de laadbak is overspannen met een zeil, en liggen er (naast allerlei andere spullen) een paar zakken meel achterin waar we lekker zacht op kunnen liggen. Het is inmiddels een uur of 11 dus we kruipen meteen in onze slaapzak, en met een grote zak suiker onder mijn hoofd moet ik zeggen dat ik best lekker lig (waar suiker al niet goed voor is). De weg is niet geasfalteerd en zit vol met hobbels en kuilen, maar toch val ik al snel in slaap. Af en toe word ik wakker als ik door 1 van die hobbels of kuilen zo ongeveer los kom van mijn 'bed', maar het grootste gedeelte van de nacht slaap ik best goed.
Zaterdag 16 november
Om 8 uur worden we wakker gemaakt omdat we op onze plaats van bestemming zijn; ergens in the middle of nowhere, op 4800 meter hoogte. Mijn bloedglucosemeter is 'gegarandeerd' tot 3000 meter hoogte, dus in Cuzco wijkt hij al af, maar hoeveel hij hier zal afwijken weet ik niet. In Nederland heb ik daarnaar geinformeerd voordat ik wegging, maar niemand kon mij dat antwoord geven. Als ik mijn ogen opendoe zie ik dat er een dikke laag gruis over ons heen ligt. De truck is wel overspannen met een zeil, maar er is een 'kier' van een centimeter of 10 waar al het opgewaaide stof van de weg de hele nacht voortdurend doorheen is gedwarreld. Mijn haar is 1 grote klit en ik heb, net als vroeger, een vogelnestje (zoals m'n moeder dat noemde). We wassen ons gezicht en poetsen onze tanden bij een bergstroompje, eten een broodje en wachten ondertussen op de paarden. 'The middle of nowhere' is prachtig; een ruig berglandschap met adembenemend uitzicht! Als onze paarden er na een half uur nog niet zijn, besluiten we ze alvast tegemoet te lopen tot aan het eerste bergdorpje, wat uit 4 huizen bestaat. Eerst moeten we de rivier oversteken, en omdat er geen brug is zijn we een half uur bezig om een dam te bouwen met de stenen die naast de rivier liggen. Uiteindelijk komen Bou en Dennis wel, maar ik niet droog over; ik glij uit over 1 van de stenen en zak tot aan mij bovenbenen het water in! Het water is ijskoud, maar gelukkig schijnt de zon. En ook al is het niet echt warm, ik droog redelijk snel weer op. De fles rum die Dennis vervolgens opentrekt helpt om in ieder geval van binnen warm te worden!
Bij 1 van de huisjes in het minidorpje zit een vrouw draad te spinnen. Haar 4 kinderen zitten om haar heen. Stuk voor stuk zijn ze erg verlegen en kijken ze ons met grote ogen aan. We gaan bij hen zitten en geven de vrouw wat cocablaadjes. Ze neemt ze aan en zoekt er elke keer 3 uit. Elk blaadje vertegenwoordigt 1 van de werelden: die van de slang (onderwereld), de puma (aarde) en de condor (lucht/hemel). Vervolgens blaast ze er een wens in en geeft ons om de beurt een 'portie'. Het is de bedoeling dat we de blaadjes in onze mond stoppen, erop kauwen, en als ze sappig genoeg zijn achter je wang te stoppen. Ik heb al heel vaak cocathee gedronken in Cuzco (waarvan het schijnt dat het zo'n beetje overal goed voor is), maar dit is de eerste keer dat ik ze kauw. Het smaakt best oke, even wennen. Na een half uurtje komt er een blauwe jeep aan waar zo'n 12 mensen inzitten. Het blijkt de burgemeester te zijn van deze streek. Hij is campagne wezen voeren in de bergdorpjes want morgen zijn de verkiezingen. Trots geeft hij ons een kalender waar hij zelf op staat te prijken. Later horen we dat hij niet erg geliefd is; hij schijnt heel veel geld, wat bestemd is voor de gemeenschap, in eigen zak te stoppen. Ik kijk er niet echt van op, dat is namelijk schering en inslag in de politiek hier. Een corrupte bende. (Maandag zal blijken dat hij niet verkozen is, en dat is maar beter ook voor hem, want als dit wel het geval zou zijn waren de mensen uit de omliggende dorpjes van plan hem te vermoorden!) Dennis gaat niet stemmen: omdat hij uit Lima komt moet hij daar stemmen. Het kost hem 35 dollar en 48 uur om met de bus heen en weer te reizen naar Lima. Daar moet hij dan ook nog een overnachting betalen in een hostal. Dus met de boete van 45 dollar die hij moet betalen omdat hij niet gaat stemmen is hij uiteindelijk goedkoper uit, en het is minder gedoe.
Als de burgemeester weer vertrokken is zien we in de verte de paarden aankomen. Onze radioboodschap is dus goed aangekomen. We hebben er 4 besteld: 1 extra voor onze bagage. De paarden hebben een paar dekens op hun rug wat als zadel moet dienen. De teugels bestaan uit een stuk touw, en stijgbeugels ontbreken. De laatste keer dat ik me kan herinneren dat ik op een paard gezeten heb, was toen ik een jaar of 8 was op de Oud-Hollansche markt in Schagen.... Een rondje om de kerk. Anyhow, ik voel me ineens een echte Indiaan, nou ja, meer een Tina-paardenmeisje, en stap via een steen op. Het zit best goed (ook al zit ik met mijn ... op een knoop), en dat ik niet weet hoe je paard moet rijden maakt niet uit want ze lopen gewoon achter elkaar aan, en daarbij is er maar 1 'weg'. Moet ondertussen even aan Sinterklaas denken die op hetzelfde moment met zijn paard net in Nederland is aangekomen. Het landschap bestaat uit ruige bergen en rotsen in voornamelijk grijs, wit, okergeel en groenig, met hier en daar een grote gletsjer op zo'n 5500 meter hoogte. Omdat we boven de boomgrens zitten, groeien er alleen wat kleine plantjes. Het voelt echt heel erg als 'The middle of nowhere', en ik voel me meer dan ooit 1 met de natuur. Besef me eens te meer hoe smerig die uitlaatgassen in Cuzco zijn.
Dat ik dat paard niet gewend ben blijkt als ik een uur later al spierpijn krijg. Ik stap af en ga een tijdje naast hem lopen. Door m'n min-of-meer O-benen loop ik altijd al een beetje als een voetballer, maak je eens een voorstelling van hoe ik nu loop, haha! Onderweg komen we een groep mannen tegen. Zij zijn op weg om te gaan stemmen. Dat kunnen ze niet in hun eigen dorp, en moeten een hele dag lopen naar het stemlokaal. De vrouwen gaan niet stemmen. Ze mogen wel, maar komen toch het dorp nooit uit en daarbij moeten ze voor de kinderen zorgen. Het gebeurt ook vaak dat ze geen geboorteakte hebben en dus niet kunnen stemmen.
Drie uur lang duurt de tocht naar Quiqo-grande, en voortdurend veranderd het landschap van kleur: grijs, wit, groen, zwart, geel, rood.... Af en toe moeten we afstappen omdat het pad te steil is, maar omdat ik best last krijg van die knoop van dat touw om die dekens, vind ik dat ook helemaal niet erg...
Als we in Quiqo-grande aankomen, wat bestaat uit zo'n 60 gezinnen, worden we door het halve dorp aangestaard. Dennis neemt ons 1 van de huisjes mee in en daar krijgen we gelijk een groot bord met nog in de schil zittende aardappels en een beker cocathee aangeboden. We schillen de aardappels met onze nagels, en blijkt inderdaad dat buitenlucht hongerig maakt: ze smaken zoals aardappels nog nooit gesmaakt hebben! Als toetje eten we cup a soup van Knorr, die de vader van Bou onlangs uit Nederland meegenomen heeft. Martina, de vrouw van het huisje waar we te gast zijn, vraagt aan Bou of ze haar schoenen mag hebben. Bou is 1 meter 80, zij 1 meter 50 schat ik zo. Mijn schoenen zouden beter passen maar blijkbaar vindt ze die niet mooi want aan mij vraagt ze niks. Bou schudt nee, waarop ze vraagt of ze dan een snicker of het pakjes zakdoekjes mag hebben die op tafel liggen. Dennis zegt dat we niks moeten geven omdat ze anders de hele tijd om spullen blijven vragen.
Nadat we onze slaapplek gezien hebben, een heus 2-persoonsbed (waarschijnlijk de enige in de hele omtrek) met een dun matrasje, lopen we een rondje door het dorp. De kinderen staren ons met grote ogen aan want er komen hier bijna nooit toeristen. Ze lachen slechts een klein beetje en zeggen niks. De vrouwen weten niet goed hoe ze zich moeten gedragen. Sommigen lachen vriendelijk of roepen uitbundig gedag, maar de meesten zijn erg verlegen en duiken gauw hun huis weer in. Er is geen man te bekennen, die zijn allemaal op weg naar het stemlokaal. Het is inmiddels flink mistig, en heel koud geworden. Dat de kinderen de kou gewend zijn blijkt uit het feit dat de meeste van hen op blote voeten lopen, en veel van de kleintjes hebben slechts alleen een truitje aan. Ik schaam me bijna als ik het met mijn thermohemd, 2 T-shirts, (Low Alpine)fleecetrui, dikke (Quiksilver) winterjas, dubbelgevoerde (O'neill) broek en bergschoenen koud heb! Als we weer terug zijn krijgen we weer een kop thee. Of we dit keer mintthee willen. Lekker! Als ik echter in mijn beker kijk, krijg ik sterk het vermoeden dat de dingetjes die boven komen drijven er eigenlijk niet inhoren... Zijn het nou beestjes of zie ik dat verkeerd??? Bou inspecteert haar beker en constateert hetzelfde. Maar omdat Dennis er heilig van overtuigd is dat dat 'zo hoort', drinken we braaf onze thee bijna helemaal op. Als ik daarna de mintblaadjes onderuit de beker vis, kunnen Bou en ik niet anders dan constateren dat het inderdaad bladluis is. Onder het mom van 'wat extra proteinen' kunnen we er vrede mee hebben (of voel ik ze nou toch tegen m'n maagwand terug omhoog klimmen?!). We warmen de spaghetti met tomatensaus op op het houtvuurtje in het huis van Martina, en zij bakt er voor ons nog 'papas fritas' bij.
Na het eten vertelt Dennis dat hij naar een 'Alto Mesayoq' gaat. Dat is een oud vrouwtje die kan praten met de berggeesten. Hij heeft problemen in zijn familie en wil raad vragen aan de berggeesten. We gaan met hem mee naar het huisje van de vrouw. Ze pakt haar rituele spulletjes bijeen, en samen met nog 3 vrouwen en een baby in een draagdoek gaan we op pad. Het is inmiddels donker, maar bijna volle maan, de mist is opgetrokken, en er is geen wolk te zien. Het maanlicht is zilver, en zo helder dat het net is alsof we prachtig uitgelicht zijn als op een filmset. We lopen het dorp uit, verder de bergen in. Na een kwartiertje komen we aan bij een grote steen die een beetje schuin staat, waar we onder gaan zitten. De vrouw pakt haar spulletjes uit haar draagdoek en begint alles klaar te leggen. Er gaat een heel ritueel aan vooraf waarbij we elke keer cocablaadjes krijgen waar we op moeten kauwen. De vrouw spreekt alleen Quechua, net als alle andere mensen in het dorp. Het is een oude Indianentaal die nog heel veel gesproken wordt in de bergen. In de grotere steden daarentegen zijn de mensen die taal verleerd en spreken de meesten alleen nog maar Spaans. Dennis spreekt heel goed Quechua, en vertaalt voortdurend wat de vrouw zegt. Op een gegeven moment geeft ze een teken dat we onder een deken moeten gaan zitten. Terwijl ze allerlei zinnen prevelt wachten we in spanning af. Ik weet niet echt goed wat ik moet verwachten. Maar dan ineens voel ik de grond dreunen en hoor ik 3 harde doffe stappen, alsof er een reus aan komt lopen. Ik schrik me te pletter! Direct daarop horen we een hoog stemmetje dat heel snel Quechua spreekt. Van tevoren heeft Dennis ons verteld dat we de geest moeten begroeten als we de stem horen. Dennis stelt zijn vragen en de stem geeft antwoord. Ik ben zo verbouwereerd dat ik niet kan geloven dat het echt is. Ik verzin dat de geest praat via de stem van de Alto Mesayoq. Maar omdat we onder een deken zitten weet ik dat niet zeker. Na een paar minuten verdwijnt de geest. We komen onder de deken vandaan en Bou en ik kijken elkaar een beetje ontredderd aan. Bou blijkt hetzelfde te denken als ik, maar Dennis probeert ons ervan te overtuigen dat de geest echt zelf heeft gesproken en niet via de stem van de vrouw. Omdat Dennis nog meer vragen wil stellen, roept de vrouw opnieuw een geest op. We kruipen weer onder de deken. Na een minuut of 2 weer dat harde gestamp, ik schrik weer, en dan .... een lage mannenstem!!! Afgezien van Dennis zijn we daar alleen met vrouwen, want alle mannen zijn het dorp uit. Dennis zit naast me, zijn stem is het niet want die hoor ik duidelijk naast me, en af en toe praten de stemmen van de geest en van Dennis tegelijkertijd door elkaar heen. Het liefst wil ik de deken van ons aftrekken om te zien wat er gaande is, voor zover je dat zou kunnen zien. Maar omdat ik niet weet of dat mag en wat er dan gaat gebeuren, doe ik het niet. Eigenlijk kan ik nu niet anders dan geloven dat het echt de geest is die spreekt. Toch is het nog steeds zo onwerkelijk dat ik niet weet wat ik ermee aan moet. Als deze mannelijke berggeest ook weer verdwenen is, roept de vrouw voor de laatste maal een nieuwe geest op, omdat zijzelf en de vrouwen die mee zijn ook een aantal vragen hebben over de problemen in hun familie. Ditmaal komen er 2 geesten, een vrouwen- en een mannenstem. Ze spreken af en toe door elkaar heen, en ook de Alto Mesayoq praat af en toe tegelijkertijd met de geesten. Nu kan ik echt niet meer ontkennen dat het echt is. Dennis vertelt naderhand dat alle geesten zich afvroegen waarom Bou en ik erbij zaten. Ik vraag Dennis waarom we elke keer onder de deken moesten gaan zitten. Zijn antwoord is dat dat er gewoon bij hoort. Ik zeg dat ik graag even boven de deken had willen kijken, en hij vertelt me dat dat best had gemogen. Nu heb ik spijt dat ik het niet eerder gevraagd heb. Ik denk dat ik dan pas echt, echt, echt 100% overtuigd zou zijn. Ik zie een heleboel van jullie nu met een grote frons dit verhaal lezen. En dat kan ik me heel goed voorstellen. Weet ook dat een aantal anderen het verhaal helemaal zullen geloven. In ieder geval is het een hele bijzondere ervaring voor me, die ik nooit meer zal vergeten. Ik wist al dat er meer is tussen hemel en aarde, en ben daar nu alleen maar meer van overtuigd geraakt. Op de terugweg vertelt Dennis dat er ook geesten zijn die Spaans en Engels spreken. Dus ook Bou en ik zouden onze vragen kunnen stellen. Het klinkt erg 'aanlokkelijk', en we besluiten dat we erover na zullen denken en morgen zullen beslissen. Om een uur of 10 kruipen we met al onze kleren nog aan in onze slaapzak. Bou en ik in het bed, Dennis op een paar dekens op de grond. Het is berekoud, maar gelukkig word ik na een tijdje wat warmer en val ik, met veel gedachten nog in mijn hoofd, in slaap.
Zondag 17 november
Om een uur of 7 worden we wakker. Dennis was al een tijdje op, net als de mensen uit het dorp. Zij staan meestal om een uur of 5 op, als het licht begint te worden. Evengoed hebben ze genoeg nachtrust gehad omdat de meesten om een uur of 7 naar bed gaan, als het donker is. Deze gewoonte stamt nog uit de tijd dat er nog geen electriciteit was. Sinds kort is dat er wel, het wordt opgewekt door de rivier die door het dorp loopt. Elk huisje heeft 1 gloeilamp, waar ze Fl. 0,70 per maand voor betalen. Maar ook al is er nu dus de mogelijkheid om langer op te blijven, de meesten gaan toch vroeg naar bed. Het hele gezin ligt naast elkaar op een paar schapevellen op wat stro op de grond.
Dennis vertelt dat hij zojuist heeft gehoord dat er vannacht een baby van 1 1/2 maand is overleden. Het is direct begraven bij andere familieleden. Drie weken eerder is de oma van de baby overleden. De familie denkt dat oma de baby 'gehaald' heeft om haar te vergezellen.
We wassen ons gezicht bij een kraantje buiten. Douchen is er niet bij, er is wel een douche, met warm water zelfs, maar degene die de sleutel heeft is het dorp uit om te stemmen. Daarbij wordt de douche normaal gesproken nauwelijks gebruikt, de mensen zijn het niet gewend. Hetzelfde geldt voor de w.c.. Er is er 1 in het hele dorp, maar die wordt al helemaal niet gebruikt. Iedereen doet zijn behoefte gewoon op elke willekeurige plek; voor, achter, naast het huis. De vrouwen dragen allemaal een rok en geen onderbroek. Als ze moeten gaan ze ergens op hun hurken zitten en klaar is Clara. Afvegen doen ze ook niet, het droogt vanzelf wel weer op. Hoe ze dat doen als ze 'een grote boodschap' gedaan hebben vraag ik me ook nog steeds af. Want w.c.-papier is een luxe-artikel en niet te koop in het dorp. Omdat Bou en ik geen rok dragen zoeken we meestal een plekje op even buiten het dorp. Eens te meer zijn we ons bewust van de luxe van een w.c.. Mensen die mij beter kennen weten dat ik altijd eerst een kwartier moet zitten voordat ik kan, dus ik ga pas als ik het bijna in m'n broek doe. Toch moet ik zeggen dat het best lekker fris is, poepen in de buitenlucht.
Als ontbijt eten we spaghetti met tomaten-tonijnsaus en oud, zoet brood. Het meeste mis ik nog wel de 'Pain de Boulogne' van de Albert Heijn. Al het brood hier wordt gezoet met suiker en daarbij is het altijd ontzettend droog of oud. In Cuzco weet ik 3 bakkertjes die heerlijk krakend vers ciabattabrood bakken (zonder suiker), maar dat kunnen ze niet in het bruin.
Na het ontbijt blijkt dat een heleboel vrouwen en kinderen zich verzameld hebben op het grasveldje voor ons logeeradres. Bou vraagt of ze een liedje voor ons willen zingen. Ze zit op een cursus Quechua, en wil het liedje proberen te vertalen. Ze heeft een cassetterecordertje mee om het op te nemen. Eerst zijn ze heel verlegen, maar later durven ze wel, met z'n allen samen. Het zijn prachtige liedjes die voornamelijk over de natuur gaan. Een van de oudere meiden kan heel goed zingen en na een beetje aandringen van Dennis zingt ze heel voorzichtig een liedje in oud-Quechua dat ook Dennis niet kan verstaan. Ze is bijna nog meer verlegen als we haar een groot applaus geven. Toch durft ze er daarna nog een te zingen, en wordt dan steeds zelfverzekerder na elk applaus. Uiteindelijk zingt ze uit volle borst en met veel overtuiging. Ik zie het ondertussen al voor me dat ik het bandje afspeel op het moment dat ik de bijbehorende foto's laat zien na mijn terugkomst in Nederland...
Na het zingen lopen we weer een rondje door het dorp, en zien onderweg de school staan. De school bestaat uit 2 lokalen. We kijken door het raam naar binnen. In de lokalen staan wat tafeltjes en stoelen, er hangt een getallenlijn boven het schoolbord, en een poster van Maria. De school is gesloten omdat het zondag is. Alleen de kinderen van 7 tot 12 jaar gaan naar school. Op dit moment wordt er ook een 2e school gebouwd, een middelbare school. Nu is die er nog niet en houdt het onderwijs voor de kinderen op na hun 12e. Een mogelijkheid tot verder studeren is er niet, die scholen zijn veel te ver weg. Als we verder lopen begint het te regenen en vluchten we 1 van de huisjes binnen. We krijgen direct een bord gekookte aardappels in schil en een bord aardappel-rijstsoep aangeboden. Het hele gezin staart me met open mond aan als ik mezelf insuline toedien. Dennis laat mijn insulinepen en bloedsuikermeter zien en geeft er de nodige uitleg bij. Volgens de vrouw des huizes bestaat er geen diabetes in hun dorp. Er zijn in het dorp ook geen medicijnen te krijgen, laat staan dat er een dokter is. Alle kwalen worden behandeld met kruiden. De vrouw is nieuwschierig naar mijn leeftijd. Ik laat haar raden en voor het eerst van mijn leven word ik 7 jaar ouder geschat: 38!!! (In de Mama Africa (discotheek in Cuzco) werd ik laatst door een Peruaan op 19 geschat! Zucht... het lijkt wel of ik een verjongingskuur heb ondergaan. Ik word over het algemeen 24 geschat, en dat gebeurd zo vaak dat ik af en toe begin te twijfelen of ik echt al wel de 30 gepasserd ben. Ik 'troost' me met de gedachte dat ik het later, als ik rond de 40 ben, leuk ga schijn te vinden...) De vrouw zelf is 36. Als we ons eten op hebben is het gestopt met regenen. We lopen weer verder door het dorp, en iedereen vraagt of we even komen kijken. Ze zijn allemaal zeer vereerd met ons bezoek, overal krijgen we een handje aardappels. Ik voel me net Beatrix op koninginnedag. Voelt dat nou goed of niet? Ja, want zij vinden het erg leuk. En nee, want ik voel me heel erg de rijke toerist met m'n bergschoenen, O'neill-broek en dikke winterjas met donsveertjes, die een beetje aapjes komt kijken. Ook al is dat laatste niet waar. Ik realiseer me dat je best met veel minder toe kan, en dan ook gelukkig kan zijn. Natuurlijk is het leven in een land als Nederland heel anders, is het niet te vergelijken en heb je echt geen tijd om alle kleren van het hele gezin op de hand te wassen, maar toch. Wat een ongekend luxe-leven leven wij toch. Alles binnen handbereik en nog steeds willen we meer en beter. Vrijwel ieder gezin kan hier in eigen onderhoud voorzien door het verbouwen van, voornamelijk, aardappels. Een aantal gezinnen heeft een soort kas waar ze groenten in verbouwen. Dat eten ze echter niet zelf, maar geven het aan de kippen. Groenten vinden ze maar vies! Om die reden zijn de meeste mensen heel klein; een volwassene van 1 meter 45 is geen uitzondering. Ik voel me een reus! Verder wordt er veel stof geweven waar vervolgens kleding van gemaakt wordt. De mannen weven het stof voor de rokken van de vrouwen, en de vrouwen weven voor de kleding van de mannen. Veel kleren hebben ze niet, ze dragen vrijwel elke dag hetzelfde. We blijven even staan kijken bij een vrouw die een doek aan het weven is. Dennis vertelt dat de vrouw een maand geleden een kind heeft gebaard. Ze was al 10 en een halve maand zwanger (!), en het kind wilde maar niet komen. Met behulp van veel massages en kruiden is de baby uiteindelijk ter wereld gebracht, maar heeft het niet overleefd. Ik kan niet vertellen hoeveel medelijden ik heb met deze vrouw, die hier buiten op haar knieen in haar eentje aan het werk is en elke dag alle tijd van de wereld heeft om na te denken over wat er gebeurd is.... Of is die rust juist goed om te verwerken?
We lopen weer terug naar 'ons' huis, en drinken mint-thee zonder bladluis dit keer. Nou ja, zonder... bijna zonder. Bou heeft de blaadjes zo goed mogelijk gewassen, en nogmaals geconstateerd dat het inderdaad van die beestjes waren. 's Avonds om 8 uur warmen we het restje spaghetti op en eten aspergesoep uit een zakje. Ik voel me erg bezwaard dat we niet eerder zijn gaan eten, want de hele familie ligt al te slapen! Bijna alle huisjes bestaan uit 1 ruimte van 3 bij 6 meter zo ongeveer, waarin aan de ene kant gekookt en aan de andere kant geslapen wordt. Alleen de man des huizes wordt wakker (ze zijn weer terug van het stemmen), de rest heeft gelukkig niks in de gaten. Om 10 uur gaan wij, na een paar slokken rum tegen de ijzige kou, ook slapen.
Maandag 18 november
Om 6 uur maakt Dennis ons wakker. We hebben het plan om vandaag te paard 2 andere dorpjes te bezoeken, maar het is erg bewolkt en het regent hard. We besluiten te wachten en trekken onze regen-poncho's bij de paarden aan om te voorkomen dat onze 'zadels' nat worden. Als verrassing krijgen we oud brood met gebakken ei en kaas van Martina. Wat een feestmaal ! (Ik had nog net niet over spaghetti gedroomd...) Om half 9 is het droog en begint de zon door te komen, en beklimmen we ons paard. Ineens voel ik weer spierpijn in spieren waarvan ik niet wist dat ik ze daar had. Na 2 uur klimmen en klauteren bereiken we het dorpje 'Yerba Cunca'. Het bestaat uit 12 gezinnen, en er is geen electriciteit. We rusten even uit bij een broer en zus die voor hun huisje zitten. Zus van 17 jaar oud is zo verlegen dat ze ons amper aan durft te kijken. Ze kijkt alleen maar naar beneden en werpt slechts 2 keer een blik op ons met haar vinger in haar mond. Het is heerlijk weer, de zon schijnt volop en we hebben het zelfs warm! Na een kwartiertje moeten we weer verder omdat we anders aan het eind van de middag niet voor donker terug zijn. Na weer een uur klauteren te paard, we moeten een hele hoge bergrug over, komen we bij het volgende dorp aan: 'Charcapata'. Broer en zus zijn min of meer met ons meegelopen en zijn er nog sneller dan wij... In Charcapata bezorgen we de brief van Walter, voor de leerkrachten van de school. Helaas hebben we geen tijd om de school te bezoeken. Alle kinderen uit de omliggende bergdorpjes gaan naar de school die in dit dorp staat. Sommigen moeten meer dan 2 uur lopen! (In ons Westerling-tempo zou dat 3 tot 4 uur zijn). We rusten weer even uit bij een paar vrouwen en kinderen die buiten voor hun huis zitten. We geven de vrouwen wat cocablaadjes en ze gillen van plezier! Een beter 'kado' hadden we ze niet kunnen geven. Even later verschijnt er een jongen van een jaar of 18. Hij komt vlak bij me zitten en observeert me van top tot teen. Af en toe vraagt hij wat aan Dennis. Dennis vertaalt: hij is helemaal weg van mijn blauwe ogen en zou graag met me willen trouwen. De vrouwen rollen om van het lachen en vinden het allemaal een goed idee. Ik denk er toch anders over en bedank vriendelijk voor de eer... Als we even later weer vertrekken pakt de jongen zijn bandoline en loopt een heel eind met ons mee. Onderweg speelt en zingt hij traditionele liedjes. De zon schijnt nog steeds, het uitzicht ongelofelijk mooi, het pad vlak (zodat we relaxed kunnen zitten, i.p.v. grote moeite doen om er niet af te vallen zoals tijdens het klimmen en dalen), en ik kan niet beschrijven hoe gelukzalig het gevoel is wat ik op dat moment heb!!! Als ik bedenk me dat ik precies op dat moment ook in Amsterdam op de bank voor de t.v. had kunnen hangen, voel ik me nog gelukkiger. Voordat 'jongen' afscheid van ons neemt rusten we nog even uit. Hij speelt nog een liedje voor ons en improviseert er een tekst op over Bou en mij! Bou heeft haar bandrecordertje mee en neemt het op. Wat een fantastisch souvenir!
Voor de laatste keer moeten we een hele steile bergrug over, en daarna is het pad naar 'ons' dorp terug vrijwel vlak. Bou en Dennis willen in galop, en of ik nou wil of niet, mijn paard rent er net zo hard achteraan! En dat zonder echte teugels en stijgbeugels! "Gewoon aan z'n manen vasthouden en je benen goed om z'n buik klemmen", is het advies van Bou. Omdat het de eerste keer in m'n leven is dat ik 'hard' ga op een paard, ben ik toch wat voorzichtig en spoor ik mijn paard in eerste instantie niet nog meer aan zoals Bou en Dennis doen. Met als gevolg dat mijn paard alleen maar in draf gaat, ik helemaal gemilkshaked word en er slechts een keer of 5 bijna af val. "Galop is beter", zegt Bou, en omdat zij jaren paard heeft gereden vertrouw ik op haar en spoor mijn paard ook aan tot galop. Het gaat nog harder, maar voelt wel beter! Jihaa!!!! Ik begin het steeds leuker te vinden! Na 5 minuten gil ik dat we moeten stoppen omdat ik helemaal uitgeput ben. Ik wist echt niet dat je conditie kan krijgen van paardrijden...! Als we bijna bij het dorp zijn hoor ik ineens snelle voetstappen achter me. Ik kijk achterom en zie de 'paardenjongen' die ons de hele dag al begeleid. Het blijkt dat hij het hele stuk net zo hard gerend heeft als de paarden!!! Ongelofelijk! En dat op die hoogte!!!
Als we in het dorp aankomen komt er een jongen gehaast op ons aflopen. Of we willen komen kijken naar zijn zieke zusje. Hij vertelt wat er aan de hand is en lopen met hem mee naar zijn huis. We denken alle drie aan een epileptie-aanval. Hij vraagt of we medicijnen voor haar hebben. Afgezien van een aspirine hebben we niks mee. Als het inderdaad epilepsie is heeft ze ook geen medicijnen nodig. We proberen het meisje en de familie gerust te stellen, en dat lukt. Maar stel je voor dat het toch iets anders is? In ieder geval is er in de wijde omtrek geen dokter om advies aan te vragen. Gister is er ook een meisje ziek geworden, en een tijdje geleden is de net-nieuwe brug ingestort. Veel mensen denken dat de boze geesten het op hun dorp gemunt hebben. Daarom durven ze als het donker is niet meer naar buiten.
's Avonds gaat dan eindelijk gebeuren waar we eigenlijk voor gekomen zijn: we gaan naar het huis van de sjamaan om cocablaadjes te laten lezen en despachos uit te laten voeren (wij durven nog wel 'over straat', maar ik moet eerlijk toegeven dat ik me toch niet helemaal relaxed voel...). Omdat Bou en ik allebei een aantal despachos uit willen laten voeren, heeft Dennis 2 sjamaans geregeld: Sebastiaan en Lorenzo. Eerst leest Sebastiaan de cocablaadjes voor Bou: hij heeft er een stuk of 10 in zijn hand en gooit ze om de beurt op een muntstuk dat op een kleedje ligt. Als een blaadje met de achterkant boven op het kleedje valt, of naast het muntstuk, is er iets 'mis'. Als een blaadje naast het kleedje valt is er iets 'goed mis'. Vantevoren heeft Bou vertelt dat ze van alles wil weten over haar liefdesleven. Sebastiaan gooit de blaadjes en vertelt allerlei dingen over haar ex-vriendjes. Ze moet ontzettend lachen want bijna alles klopt!!! Dan ben ik aan de beurt. Ook ik heb allerlei vragen over mijn (liefdes-)leven. De eerste blaadjes die hij gooit vallen gelijk naast het kleedje en met de achterkant boven! Hij schrikt en zegt dat ik een moeilijke tijd achter de rug heb. De rest wat hij vertelt klopt ook bijna allemaal. Hij ziet onder andere dat ik een ziekte heb. Omdat hij zoveel waarheden over me vertelt, is het behoorlijk emotioneel allemaal. Uiteindelijk vertelt hij dat ik me geen zorgen moet maken omdat alles goed zal komen met mij/mijn leven. (Voor zover het dat nog niet is). Dan gaan Sebastiaan en Lorenzo de despachos maken. Het is een heel ritueel waarbij Bou en ik bij elke despacho onze wensen in cocablaadjes moeten blazen. De despacho wordt een soort collage van allerlei symbolische spulletjes. Voor elke despacho gebruiken ze weer andere dingen. Als alle despachos klaar zijn gaan we naar buiten om ze te verbranden. Ook daar hoort weer een heel ritueel bij. De rook wordt ingeademd door Apu, de berggeest, en is een soort offer aan moeder aarde.
Inmiddels is het al een uur of 3 's nachts en ijskoud! Ik ben blij als ik uiteindelijk doodmoe in mijn slaapzak kruip. Bou en ik praten nog even na, ook over de berggeesten. Omdat het al midden in de nacht is, is er helaas geen tijd meer om ze opnieuw voor ons op te roepen. Onze hoofden zitten vol: wat geloven we nou wel en wat niet.... In ieder geval zijn we er zeker van dat er geen trucje voor toeristen is opgevoerd. We hebben heel even meegemaakt hoe de mensen hier leven en denken. Geesten oproepen, cocablaadjes lezen, despachos uitvoeren; voor deze mensen is het allemaal onderdeel van de dagelijkse praktijk. Het zit zo verweven in hun cultuur, voor henzelf is het zeker geen truc. Alleen omdat wij er niet bekend mee zijn en we in de Westerse maatschappij zover van de natuur af staan zouden we het niet geloven? Klinkt nogal bekrompen.
Dinsdag 19 november
Omdat het zo laat is geworden vannacht, gaan we pas aan het eind van de ochtend huiswaarts. Weer 3 uur te paard terug, naar de plek waar we uit de truck gesprongen zijn op de heenweg. Dit keer hebben we weinig geluk met liften; er blijkt net een 'land-slide' geweest te zijn verderop, waardoor er geen trucks en ander verkeer langskomt. Omdat we het zo koud hebben (en de rum inmiddels op is) besluiten we maar een stuk te gaan lopen, ons realiserende dat het volgende stadje 3 uur verderop is. Met truck dan. Lopend zouden we het vandaag niet meer halen... We passeren een grote truck die met pech langs de kant staat. Volgens Dennis is het geen 'goeie', omdat er geen dak boven zit en dus ijskoud. Wat een troost... Na een minuut of 10 echter haalt de truck ons in en steken we toch maar ons duim op, we hebben immers geen keus. Ik kijk de chauffeur zo lief mogelijk aan en vraag in mijn beste Spaans of we niet bij hem in de cabine mogen. Er is plaats voor 2 dus Dennis heeft pech, zo gaat dat hier in Zuid-Amerika. Normaal heb ik het niet zo op dat soort normen en waarden (mannen en vrouwen zijn toch gelijk en zo) maar het komt me nu wel erg goed uit. En nadat Bou zegt dat ik me er niet druk om moet maken, kan ik er vrede mee hebben. Na 4 uur bereiken we het eerstvolgende stadje. Want al is de truck weer gerepareerd, schakelen doet ie nog steeds niet zo soepel, en dat is toch bij zo'n beetje elke bocht noodzakelijk. Het was warm in de cabine maar soms had ik toch liever dat ik achterin had gezeten; omdat je alles zo goed kan zien voorin ben je je bewust van elk gevaar. Anyhow, we zijn veilig aangekomen, alhoewel Dennis zo'n beetje bevroren is. Het lot van man-zijn... Vanuit dit stadje is het niet meer mogelijk om een bus te nemen, de keuze is hier overnachten of een taxi nemen. Omdat we behoorlijk uitgeput zijn en ik morgen weer moet werken besluiten we te kiezen voor de taxi, ook omdat we weer graag in ons eigen bed willen slapen. Bou en ik hebben daar zelfs allebei 50 (!) piek voor over (het is 4 uur rijden). Om 12 uur kruip ik in mijn heerlijk warme, zachte bed en slaap zo gauw mijn hoofd het kussen raakt.
Kerstactie: Fok! voor Madalief, deel 4: ¤ 2000 and counting!
[Madalief] Speciale acties voor een goed doel! + de V&A topics
En die bladluis *ril*
Hoe langer de weg naar de top, hoe mooier het uitzicht!
*OUD heilige*
Leuke bijdrage weer, al heb je hem niet zelf geschreven.
Jouw laatste reisverslag heeft mijn enthousiasme ook weer eens laten overlopen. resultaat : oktober en november richting Peru en Bolivia.
Helaas maar 2 maandjes want ik ik heb ook nog gewoon werk.
Ik neem nog wel een keer ontslag om voor een wat langere tijd te gaan.
quote:Das heel leuk om te horen!
Op maandag 10 maart 2003 15:15 schreef Indian het volgende:
Hik.
Leuke bijdrage weer, al heb je hem niet zelf geschreven.
Jouw laatste reisverslag heeft mijn enthousiasme ook weer eens laten overlopen. resultaat : oktober en november richting Peru en Bolivia.
Veel plezier! Doe je m'n vriendje de groeten?
Veel plezier! Doe je m'n vriendje de groeten?
[/quote]
Ik zal de groeten van HIK overbrengen!
Kan jij eigenlijk ooit nog integreren in onze samenleving na zo'n reis?
Als ik 2 a 3 maandjes ben weg geweest (wat ik wel enkele malen heb gedaan) kost het mij al bijzonder veel moeite.
[Dit bericht is gewijzigd door Indian op 11-03-2003 16:09]
quote:
Op dinsdag 11 maart 2003 09:32 schreef Indian het volgende:
Ik zal de groeten van HIK overbrengen!
Kan jij eigenlijk ooit nog integreren in onze samenleving na zo'n reis?
Zeker niet met dit kutweer... 
Kan iemand er misschien wat meer over vertellen?
Nee, het ene meisje dat er in wordt genoemd heeft in eerste instantie vrijwilligerswerk gedaan voor het rode kruis in Cusco. Ze werkte in een soort bejaardentehuis daar. Wat dat andere meisje deed weet ik eigenlijk niet. Maar toen ze eenmaal op deze trip waren geweest hebben ze zelf een kleine stichting opgericht om een school te bouwen in het dorp waar ze het hierboven over hebben. Het laatste dat ik hoorde is die een aardig eind onderweg.quote:Op zaterdag 6 november 2004 19:34 schreef gekke_sandra het volgende:
Deden/doen ze vrijwilligerswerk van stichting weeskind?
Kan iemand er misschien wat meer over vertellen?
Mag ik vragen waarom je dat wilt weten?
Nou! Ik heb altijd al graag Spaans willen leren. Nu had ik een leuke vervolgopleiding gevonden, maar omdat ik geen Spaans op hoog niveau had viel deze opleiding ook meteen weer af. Ik wil namelijk geen Duits als tweede "moedertaal".quote:Op zondag 7 november 2004 10:31 schreef Hik het volgende:
Mag ik vragen waarom je dat wilt weten?
Toen kwam mijn vader met een internetsite van stichting weeskind, vrijwilligerswerk. Je verblijft een paar maanden of een jaar in Peru en helpt weeskindertjes, geeft ze les in het Engels. In ruil daarvoor krijg je elke dag Spaanse les en leer je de taal goed, omdat je daar gedwongen word om de taal te spreken. En met kleine kindjes zal het communiceren nog niet super moeilijk zijn.
Hierdoor zal ik wel Spaans op hoogniveau hebben en na dat jaar misschien alsnog die studie kunnen doen. Óf niet, want ik denk dat je houding tegenover het leven nog best kan veranderen als je al die armoede ziet. Het lijkt me ook fijn om dankbaar werk te verrichten, mensen écht helpen. Daarom wou ik wat meer info hebben
Perú stikt van dit soort organisaties. Het is wel een goede manier om het te doen, denk ik. In de eerste plaats is Peruaans spaans één van de meer eenvoudiger/basic vormen van Spaans. En zoals je zegt wordt je gelijk gedwongen om het in de praktijk te brengen.quote:Op vrijdag 12 november 2004 13:30 schreef gekke_sandra het volgende:
[..]
Nou! Ik heb altijd al graag Spaans willen leren. Nu had ik een leuke vervolgopleiding gevonden, maar omdat ik geen Spaans op hoog niveau had viel deze opleiding ook meteen weer af. Ik wil namelijk geen Duits als tweede "moedertaal".
Toen kwam mijn vader met een internetsite van stichting weeskind, vrijwilligerswerk. Je verblijft een paar maanden of een jaar in Peru en helpt weeskindertjes, geeft ze les in het Engels. In ruil daarvoor krijg je elke dag Spaanse les en leer je de taal goed, omdat je daar gedwongen word om de taal te spreken. En met kleine kindjes zal het communiceren nog niet super moeilijk zijn.
Hierdoor zal ik wel Spaans op hoogniveau hebben en na dat jaar misschien alsnog die studie kunnen doen. Óf niet, want ik denk dat je houding tegenover het leven nog best kan veranderen als je al die armoede ziet. Het lijkt me ook fijn om dankbaar werk te verrichten, mensen écht helpen. Daarom wou ik wat meer info hebben
Vergis je niet in het soort kinderen waarmee je te maken krijgt: het zijn vaak kinderen die ontzettende dingen hebben meegemaakt, daar kun je je geen voorstelling van maken. Vandaar dat het ook handig is wat meer info op te vragen over de organisatie waar je over spreekt. Eén van de zaken waar ik op zou letten is wat ze van hun vrijwilligers (jou dus ) vragen: nemen ze zomaar om het even wie aan of niet? En zit er een bepaald minimum aan de tijd die je daar moet zitten? Er gaan namelijk nogal wat mensen die kan op die ook "effe twee weekjes wat aardigs willen doen". Leuk voor die mensen, maar veel te verwarrend voor de kinderen. En aan jou te horen wil je daar niet alleen maar zitten omdat het voor jóu leuk moet zijn...
Goede info krijgen is vaak niet makkelijk. Een idee is om hen te vragen naar het mailadres van een voormalige vrijwilliger. Dan kan je die eens vragen. En ik heb geen idee, maar wellicht hebben zij er ook wel eens van gehoord: http://www.peru-holanda.org/
Nog een taaltip: als het éven kan zou ik niet in Cusco gaan zitten om te taal te leren. Er zitten daar zóveel buitenlanders, dat ik veel mensen zag die alleen maar in een kringetje met andere engelssprekenden terecht komen en dat schiet dus niet erg op... Maargoed, dat is mijn persoonlijke mening, er zullen genoeg mensen andere ervaringen hebben.
Mucha suerte!
Je hoort het nog
Ja, dat weet ik nog niet precies.. na mijn examens (juli) beschikbaar en dan voor een jaar.. denk ikquote:Op maandag 15 november 2004 12:21 schreef Hik het volgende:
Graag gedaan! Ik ben heel benieuwd. Op welke termijn zou je gaan?
|
|
