Zarrab geeft alles toe en wat is het eerste wat Erdogan doet? Beslag laten leggen op al zijn bezittingen
Ze zouden hun eigen familie nog verraden om wat extra geld of goud in de zakken te kunnen stoppen.
https://www.nrc.nl/nieuws(...)-zarrab-aan-a1583561Turkije pakt kroongetuige Zarrab aanExplosief proces
Nadat Reza Zarrab in New York een belastende verklaring voor Turkse ministers en staatsbanken aflegde, worden de Turkse bezittingen van de zakenman geconfisqueerd. Ook de naam van president Erdogan is ondertussen gevallen in het proces.
De Turkse regering heeft hard teruggeslagen naar de kroongetuige in een Amerikaanse rechtszaak, die president Erdogan en andere kopstukken in grote verlegenheid kan brengen. Turkse aanklagers hebben vrijdag de opdracht gegeven de bezittingen te confisqueren van de Turks-Iraanse goudhandelaar Reza Zarrab en zijn familieleden.
Zarrab is de kroongetuige in een politiek explosieve rechtszaak in New York tegen een Turkse bankier, die betrokken zou zijn geweest bij een omvangrijk complot om de Amerikaanse sancties tegen Iran te ontduiken. Vorige week verklaarde Zarrab, die volgens Amerikaanse aanklagers de spil is in de miljardenzwendel, dat ook diverse Turkse ministers en staatsbanken betrokken waren.
Verhoogde inzet
Volgens de Turkse aanklagers heeft Zarrab staatsgeheimen gelekt. Het bevel om zijn bezittingen te confisqueren kwam een dag nadat hij getuigde dat Erdogan persoonlijk op de hoogte was van de zwendel. Als toenmalig premier zou die hebben ingestemd met de deelname van twee staatsbanken. De beschuldigingen tegen Erdogan verhogen de inzet van het proces, dat een ernstige crisis dreigt te veroorzaken in de band tussen de NAVO-bondgenoten Turkije en de VS.
„Neprechtbanken die zijn opgezet door verraderlijke gülenisten kunnen mijn land niet veroordelen”, zei een strijdbare Erdogan zaterdag tijdens een congres van zijn AK-partij in de provincie Kars. Volgens hem is de zaak een complot van de Gülenbeweging die hem via het Amerikaanse rechtssysteem ten val probeert te brengen. „We hebben geen sancties geschonden. Wat de uitkomst van het proces ook is, laat het maar komen, we hebben het juiste gedaan.”
Erdogans reactie staat in schril contrast met zijn respons op het corruptie-onderzoek van gülenisten naar de Turkse politie eind 2013, dat volgens hem de basis vormt voor het proces in New York. De zaak werd destijds in de doofpot gestopt door honderden politieagenten en aanklagers te ontslaan. Zarrab kwam na enkele maanden vrij en werd door de Turkse regering gerehabiliteerd. Erdogan noemde hem een ‘filantroop’ en hij kreeg een prijs als ‘succesvolle exporteur’.
Iraans oliegeld
Tijdens de eerste drie zittingsdagen legde Zarrab op kalme toon uit hoe het complot in elkaar stak. Een centrale rol speelde de Turkse staatsbank Halkbank. Zarrab verklaarde dat hij samen met de president (Osman Arslan) en de vicepresident (Mehmet Hakan Atilla) van de bank buurland Iran heeft geholpen de Amerikaanse sancties te ontduiken. Met Iraans oliegeld dat op rekeningen van Halkbank stond, kocht Zarrab goudstaven bij de grote bazaar in Istanbul. Die werden in koffers naar Dubai gesmokkeld en omgewisseld voor geld.
Maar op de douanedocumenten stond als bestemming Iran. Zarrab zegt dat Aslan en Atilla, de enige beklaagde die in hechtenis zit, hem leerden over de bestemming te liegen. Hij zegt dat ze precies wisten wat de Amerikaanse sancties inhielden en welke transacties door de beugel konden. Atilla was „de persoon bij de bank die het meeste wist over de sanctieregels”, aldus Zarrab. Hij hielp „om te doen voorkomen alsof ons complot voldeed aan de Amerikaanse sancties”.
Overigens weigerde de directeur van Halkbank aanvankelijk zaken te doen met Zarrab, omdat die dankzij zijn huwelijk met een Turkse popster een publiek figuur was. Zarrab voelde zich onterecht afgewezen en nam contact op met minister van Economische Zaken Zafer Caglayan. Die wilde wel bemiddelen in ruil voor 50 procent van de winst. Zarrab verklaarde dat hij uiteindelijk ruim 50 miljoen euro aan steekpenningen heeft betaald aan Caglayan.
Zarrab probeerde een soortgelijke zwendel op te zetten voor Iraans oliegeld dat zich ophoopte in India. Plan was het via Turkije te sturen met hulp van de staatsbanken Ziraat en Vakifbank. „Ik heb het besproken met Ankara”, zei Zarrab tegen een medewerker, zo blijkt uit transcripten van afgeluisterde telefoongesprekken waaruit de aanklagers citeerden. Zarrab verklaarde dat hij het had besproken met Caglayan. Die zou hebben gezegd dat „de premier en [minister van Financiën] Ali Babacan hun goedkeuring hebben gegeven”.
Mainstream media
Zarrabs getuigenis is geen bewijs dat Erdogan betrokken was bij het complot. Zarrab hoorde uit tweede hand dat de huidige president zijn goedkeuring had gegeven. Cagyalan kan hebben gelogen over het gesprek. Het is wel de eerste keer dat Erdogans naam viel tijdens het proces. In transcripties van afgeluisterde telefoongesprekken, die in de aanklacht zijn opgenomen, komt zijn naam nog drie keer voor. Erdogan heeft inhoudelijk niet gereageerd op de beschuldigingen.
De mainstream media in Turkije, die grotendeels op de hand van de regering zijn, berichten heel summier over de zaak. Ze hebben belangrijke ontwikkelingen genegeerd, zoals Zarrabs getuigenis over Erdogan en over de steekpenningen voor minister Caglayan. In plaats daarvan brengen ze verhalen over vermeende banden tussen de Amerikaanse justitie en gülenisten.
Omdat veel Turkse media vooringenomen verslag doen van het proces, zijn Turken massaal buitenlandse journalisten op Twitter gaan volgen die vanuit de rechtbank in New York twitteren. Een van hen is de lokale rechtbankverslaggever Pete Brush. Hij kreeg er woensdag binnen drie uur tienduizend volgers bij.