Ik geloof absoluut niet in de ineenstorting van de Chinese economie. Nou ben ik geen fan van het ondemocratische model zoals dat in China bestaat, maar ik kan alleen maar bewondering opbrengen voor de zeer verstandige wijze waarop de bekwame en autoritaire conservatieve leiders van het land langzaam maar zeker stap voor stap elk jaar weer de nieuwe maatregelen nemen om de economie van China hard te laten groeien, zonder die te laten overheaten.
De leiderschapswissel is net achter de rug en zowel de nieuwe president als de nieuwe premier van China hebben het tot één van de speerpunten van hun economisch beleid gemaakt om de binnenlandse consumptie te laten groeien en daar de economische groei vandaan te laten halen en steeds minder van de enorme investeringen die de Chinese overheid doet. Ze realiseren zich hoe belangrijk dat voor China is en spreken zelfs uit een wat lagere economische groei over te hebben voor de rebalancing om deze doelen te bereiken. Het wordt ook al omgezet in concrete actie. Om een voorbeeldje te noemen: premier Wen Jiabao heeft net 6,4 miljard USD in urbanisatie geïnvesteerd (doel: 400 miljoen mensen van het platteland naar de stad krijgen) met de intentie om de binnenlandse consumptie te verhogen.
Dat gaat overigens al vrij aardig, de Chinese middenklasse is in enkele jaren gegroeid van 100 naar >400 miljoen mensen en die consumeren steeds meer. Zie bijvoorbeeld het volgende plaatje, waaruit blijkt dat sinds 2011 de groei van de Chinese economie voor een groter deel uit binnenlandse consumptie i.p.v. investeringen afkomstig is:
![contributions.png]()
(deze grafiek is afkomstig van The Economist, CNBC meldt daarnaast dat in 2012 de binnenlandse consumptie verantwoordelijk was voor 51.8% van de totale economische groei van dat jaar in China en die cijfers worden ook door de Financial Times bevestigd)
Direct moet ik toegeven dat de transitie ook niet direct helemaal soepel verloopt, want
dit artikel uit The Wall Street Journal laat zien dat er sindsdien ook alweer een kwartaal is geweest waarin het wél voornamelijk van investeringen afkomstig was. Met de snel stijgende inkomens van arbeiders in China is het echter onvermijdelijk dat de consumptie gewoon zal stijgen, dus zo alarmerend is het ook weer niet.
Tegelijkertijd realiseren de beleidsmakers zich ook dat de vastgoedsector enorm aan het overheaten is en dat er daarin een bubbel gecreëerd wordt. Ook hiertegen worden al maatregelen genomen; er wordt minder gebouwd, de belasting op capital gains wordt stricter gehandhaafd en lokale overheden worden gedwongen om zelf ook in te grijpen bij (te) sterk stijgen huizenprijzen. Als de economie in de tussentijd gewoon doorgroeit en mensen inderdaad steeds meer urbaniseren (en dus ook in de paar spooksteden die er momenteel zijn) is dat probleem ook slechts van tijdelijke aard. Daarnaast investeert de Chinese overheid heus nog wel stevig, maar voor een groot gedeelte is dat in infrastructuur en dat zal sowieso gaan afnemen als de basis eenmaal gelegd is. Bovendien zijn dat wél investeringen waar een land veel aan heeft en is het bijvoorbeeld de voornaamste reden dat China veel harder groeit dan India en Brazilië, waar veel minder in een goede infrastructuur is geïnvesteerd.
Ik geloof ook niet dat Chinese leiders die vastgoedbubbel (die ze zelf inmiddels erkennen) zullen laten doorgaan om vervolgens te laten klappen. Het zou immers een volksopstand teweeg kunnen brengen van het niveau 'Arabische lente' en als er iets altijd bovenaan het lijstje van Chinese beleidsmakers staat is het wel stabiliteit. Voor niets hebben zij zoveel angst als
instabiliteit (voornamelijk vanwege de beruchte rellen op het Tiananmen plein in 1989) en eigenlijk is al het beleid ook hoofdzakelijk gericht op het handhaven van de stabiliteit in het land.
De enige zorgen die ik heb over de Chinese economie is dat het ontzettend moeilijk zal zijn om de transitie naar een moderne economie te maken en om daarbij niet in de zogenaamde 'middle-income-trap' vast te komen zitten. Dit is in de moderne geschiedenis slechts een enkeling gelukt (en vele landen zijn erin gefaald) en het is nog maar de vraag of het China wel gaat lukken.
Maar goed, al zou dat gebeuren, dan nog is er absoluut geen sprake van een 'ineenstorting' van de Chinese economie. Het ergste wat we gaan zien gebeuren is dat de groeicijfers steeds lager zullen worden, maar dat mag geen ramp heten als je van 10% per jaar komt..