Brits afluisterschandaal blijkt groter dan gedachtProfvoetballers, modellen, politici, popsterren: bekende Britten zijn jarenlang afgeluisterd en in de gaten gehouden door privédetectives. Op verzoek van journalisten.
Het thuisadres van een popster? De voicemailberichten van een vakbondsleider? Of misschien de sms’jes van een prins? Privédetective Steve Whittamore kon aan álles komen. Vanuit zijn kantoor, een achterkamertje in zijn huis aan de zuidkust van Engeland, beheerde hij een netwerk dat goud waard was. Hij had een mannetje dat kentekenregistraties voor hem na kon gaan, een kennis die goed was in het lospeuteren van informatie bij de telefoondiensten, een stiekem contact bij de politie. Hij werd in 2003 gearresteerd, maar nu pas komt langzaam aan het licht op welke schaal journalisten informatie kopen van louche detectivebureautjes.
Duistere bron
‘Op de redactie lopen genoeg collega‘s rond die zo af en toe op die manier aan hun kennis komen’, vertelt een journalist bij een tabloid (‘Als ik hier publiekelijk over praat, vlieg ik er uit’, is het eerste wat hij zegt. Dus blijft hij anoniem). ‘Onze duistere bron, noemen we hem. Bankafschriften, telefoonnummers, adressen, belastinggegevens. Ik heb zelf ook wel eens betaald, een keer voor een adres van een sterretje in een realityshow, een keer om een kenteken te laten natrekken van de auto van een jongeman die ik ‘s nachts zag wegrijden bij het huis van een actrice.’
Privédetective Whittamore werd in 2003 opgepakt door de politie. Een aantal journalisten van de Britse tabloid News of the World, van mediamagnaat Rupert Murdoch, bleek de man regelmatig te betalen voor zijn illegale werk. De krant trof een schikking met de slachtoffers van een miljoen pond, in ruil voor geheimhouding. Zo bleef het afluisterschandaal jarenlang verborgen. Totdat de linkse krant The Guardian deze zomer informatie over de zaak in handen kreeg. Sindsdien druppelen meer en meer details van de samenwerking tussen journalisten en privédetectives naar buiten. ‘Ik ben bijna verbaasd dat mensen zo verbaasd zijn’, stelt de tabloidjournalist. ‘Natuurlijk probeer je koste wat kost achter iemands telefoonnummer te komen als je over hem schrijft. Al heb ik het dan over adresgegevens enzo, niet over afluisteren. Dat doet niemand die ik ken.’
Roddel van de eeuw
News of the World wel. Daar hebben verslaggevers de telefoon afgeluisterd van onder anderen actrice Gwyneth Paltrow, zanger George Michael, voormalig vicepremier John Prescott en de Londense burgemeester Boris Johnson. De roddel van de eeuw voor de tabloid, dat David Beckham vreemd ging met Rebecca Loos, is waarschijnlijk ook met duistere afluisterpraktijken aan het licht gekomen.
Deze maand, zes jaar na de arrestatie van Whittamore, heeft The Guardian bovendien inzage gekregen in zijn gehele dossier. En wat blijkt? Minstens driehonderd verslaggevers, van verschillende tabloids maar ook kwaliteitskranten als The Observer (de zondagsversie van The Guardian zelf) vroegen samen meer dan 17.000 keer om informatie aan de privédetective. En elke keer betaalden ze zo‘n 500 pond per informatieaanvraag.
‘En dit is toevallig één zaak waar de politie achter is gekomen’, grinnikt de tabloidjournalist. ‘Er zijn een stuk meer Whittamores en die zijn nog gewoon actief.’ De Britse regering is inmiddels een onderzoek begonnen door een parlementaire commissie. Deze maand worden betrokkenen gehoord.