F&L Filosofie & Levensbeschouwing
Een plek om te discussiëren over filosofische vragen, filosofen, religieuze vraagstukken of religie en levensbeschouwing in het algemeen.
Akhenaten (1353 - 1330 vGT) was Constantijn de de grote voor Constantijn de Grote, Hadrian voor Hadrian of Ataturk voor Ataturk als het om grote hervormingen als leider in korte tijd (17 jaar) gaat.
Maar wellicht het meest vergelijkbaar met Constantijn de grote. In de mix van sleutelgebeurtenissen in de oude wereld en de aanloop naar onze moderne populaire religies mag het verhaal van Akhenaten niet ontbreken.
Het was ook Moses voor Moses..
The name of this first recorded monotheist was not Moses, but Akhenaten (formerly Amenhotep IV). Although his rule was brief – only 17 years – he caused a theological, political and religious revolution that reverberated throughout the length and breadth of history.
En misschien heeft hij met deze ingrepen wel het startschot gegeven voor wat later het Jodendom, het Christendom en Islam werd.
(Vertaald met google translate)
https://arce.org/resource(...)Religious Revolution
In de lange loop van de Egyptische geschiedenis zijn weinig figuren zo polariserend geweest als Achnaton. De periode rond het bewind van deze Egyptische koning werd gekenmerkt door sociale, politieke en religieuze onrust – zoals maar weinig culturen ooit hebben meegemaakt.
In iets minder dan twintig jaar op de troon legde Achnaton nieuwe aspecten van de Egyptische religie op, herzag de koninklijke artistieke stijl, verplaatste de Egyptische hoofdstad naar een voorheen onbezette plek, implementeerde een nieuwe vorm van architectuur en probeerde de namen en afbeeldingen van enkele van de traditionele goden uit Egyptische religies uit te wissen.
Het is gedeeltelijk te danken aan de tumultueuze aard van Achnatons ambtstermijn dat dit tijdperk in de Egyptische geschiedenis, bekend als de Amarna-periode, zoveel aandacht heeft gekregen van geleerden en het publiek.
Sinds de moderne herontdekking van Achnaton hebben academici talloze studies en biografieën geschreven over deze zogenaamde ketterse koning, waarin hij zijn opruiende karakter blootlegde op manieren die misschien het beste werden samengevat door James Henry Breasted: ‘Tot Ichnaton was de geschiedenis van de wereld de onweerstaanbare drift van traditie. Alle mensen waren slechts druppels water in de grote stroming geweest. Ikhnaton was de eerste persoon in de geschiedenis.”
Achnaton kwam aan de macht als farao van Egypte in het jaar 1353 of 1351 vGT en regeerde ongeveer 17 jaar tijdens de 18e dynastie van het Nieuwe Rijk van Egypte. Achnaton werd bij moderne geleerden vooral bekend vanwege de nieuwe religie die hij creëerde en die zich op de Aten concentreerde.
In de nieuwe religie van Achnaton werd deze figuur doorgaans voorgesteld als een zonneschijf en kan hij het best worden begrepen als het licht dat door de zon zelf wordt geproduceerd. De koning besteeg de troon onder zijn geboortenaam, Amenhotep IV, maar in zijn vijfde regeringsjaar veranderde hij zijn naam in een naam die zijn religieuze ideeën beter weerspiegelde (Amenhotep = ‘Amon is tevreden’, Achnaton = ‘Effectief voor Aten’).
Kort na deze eerste belangrijke stap zette Achnaton een reeks veranderingen op gang in de Egyptische religie, kunst en geschriften die leken samen te vallen met de jubilea van zijn vergoddelijkte vader, Amenhotep III, en de Aten.
Wat was dan deze nieuwe religie die Achnaton ertoe aanzette zoveel elementen van de Egyptische samenleving op zijn kop te zetten? De antwoorden zijn geworteld in onzekerheden, waardoor Egyptologen lang debatteren over de aard van Achnatons transformatie. Geleerden hebben gepleit voor monotheïsme, henotheïsme, agnosticisme en bijna alles daartussenin. Wat echter zeker is, is dat deze nieuwe religie de Aten tot de positie van staatsgod verhief en zich grotendeels concentreerde op de aanbidding ervan.
Achnaton hervormde de religieuze sfeer van Egypte verder door de vervolging van enkele traditionele goden, met name Amon – de Egyptische staatsgod gedurende een groot deel van de 18e dynastie. Ergens rond zijn vierde regeringsjaar stuurde Achnaton zelfs agenten om de namen en afbeeldingen van bepaalde goden uit bestaande teksten en monumenten te wissen.
Achnatons nieuwe benadering van religie manifesteerde zich in andere facetten van de Egyptische cultuur, met name op artistiek gebied. De eerste werken die in opdracht van de koning werden gemaakt, verschenen in de traditionele Thebaanse stijl en werden gebruikt door bijna elke farao uit de 18e dynastie die hem voorging.
Naarmate hij echter nieuwe religieuze ideeën implementeerde, evolueerde de koninklijke kunst om de concepten van het Atenisme te weerspiegelen. De meest opvallende veranderingen zijn te zien in het uiterlijk van de koninklijke familie. De hoofden werden groter dan in de traditionele stijl en werden ondersteund door langwerpige en slanke halzen.
De koninklijke familie kreeg een meer androgyn uiterlijk dat soms zelfs het verschil tussen Achnaton en koningin Nefertiti verdoezelde. Hun gezichten werden gekenmerkt door grote lippen, lange neuzen en samenknijpende ogen, en hun lichamen vertoonden smalle schouders en tailles, kleine en enigszins holle torso's en grote dijen, billen en buiken.
Deze stappen in de richting van een culturele revolutie culmineerden in het besluit van Achnaton om de Egyptische hoofdstad van Thebe te verplaatsen naar een voorheen onbewoonde plek die hij Akhetaten noemde (het huidige Tell el Amarna), wat betekent ‘de plaats waar de Aten effectief wordt’.
In het vijfde jaar van Achnatons regering beweerde hij dat hij de locatie van de nieuwe koninklijke stad ‘ontdekte’. De koning verkondigde dat de Aten zich voor het eerst op de plek hadden gemanifesteerd en dat de Aten deze plek alleen voor de koning had uitgekozen. Armana lijkt ook gekozen te zijn omdat de kliffen die de nieuwe stad omlijsten leken op het bijlsymbool, wat ‘horizon’ betekent. Om de stad snel te kunnen bouwen, werden kleinere bouwstenen, talatat genaamd, geïntroduceerd die voor ongeschoolde arbeiders gemakkelijker te beheren waren. De meeste gemeente- en administratiegebouwen werden ongeveer drie jaar later voltooid.
Het is wel aardig te weten dat er een eerste geweest is die mogelijk het hele domino-effect in "de oude wereld" in gang gezet heeft.
Het aanbidden van de zon vind ik persoonlijk ook zeer logisch. Dat is onze dichtstbijzijnde ster waar het hele leven op aarde van afhankelijk is en je kunt op allerlei manieren bewijzen dat ie bestaat. Als ik ooit iets verplicht zou moeten aanbidden naar keuze, zou dit ook mijn eerste keuze zijn.
Nee, dit is niet het son-sun, of zon-zoon geintje. Maar dat de zon een belangrijke rol heeft en had, is uit vele teksten wel duidelijk.
Enige aanvullingen?
Maar wellicht het meest vergelijkbaar met Constantijn de grote. In de mix van sleutelgebeurtenissen in de oude wereld en de aanloop naar onze moderne populaire religies mag het verhaal van Akhenaten niet ontbreken.
Het was ook Moses voor Moses..
The name of this first recorded monotheist was not Moses, but Akhenaten (formerly Amenhotep IV). Although his rule was brief – only 17 years – he caused a theological, political and religious revolution that reverberated throughout the length and breadth of history.
En misschien heeft hij met deze ingrepen wel het startschot gegeven voor wat later het Jodendom, het Christendom en Islam werd.
(Vertaald met google translate)
https://arce.org/resource(...)Religious Revolution
In de lange loop van de Egyptische geschiedenis zijn weinig figuren zo polariserend geweest als Achnaton. De periode rond het bewind van deze Egyptische koning werd gekenmerkt door sociale, politieke en religieuze onrust – zoals maar weinig culturen ooit hebben meegemaakt.
In iets minder dan twintig jaar op de troon legde Achnaton nieuwe aspecten van de Egyptische religie op, herzag de koninklijke artistieke stijl, verplaatste de Egyptische hoofdstad naar een voorheen onbezette plek, implementeerde een nieuwe vorm van architectuur en probeerde de namen en afbeeldingen van enkele van de traditionele goden uit Egyptische religies uit te wissen.
Het is gedeeltelijk te danken aan de tumultueuze aard van Achnatons ambtstermijn dat dit tijdperk in de Egyptische geschiedenis, bekend als de Amarna-periode, zoveel aandacht heeft gekregen van geleerden en het publiek.
Sinds de moderne herontdekking van Achnaton hebben academici talloze studies en biografieën geschreven over deze zogenaamde ketterse koning, waarin hij zijn opruiende karakter blootlegde op manieren die misschien het beste werden samengevat door James Henry Breasted: ‘Tot Ichnaton was de geschiedenis van de wereld de onweerstaanbare drift van traditie. Alle mensen waren slechts druppels water in de grote stroming geweest. Ikhnaton was de eerste persoon in de geschiedenis.”
Achnaton kwam aan de macht als farao van Egypte in het jaar 1353 of 1351 vGT en regeerde ongeveer 17 jaar tijdens de 18e dynastie van het Nieuwe Rijk van Egypte. Achnaton werd bij moderne geleerden vooral bekend vanwege de nieuwe religie die hij creëerde en die zich op de Aten concentreerde.
In de nieuwe religie van Achnaton werd deze figuur doorgaans voorgesteld als een zonneschijf en kan hij het best worden begrepen als het licht dat door de zon zelf wordt geproduceerd. De koning besteeg de troon onder zijn geboortenaam, Amenhotep IV, maar in zijn vijfde regeringsjaar veranderde hij zijn naam in een naam die zijn religieuze ideeën beter weerspiegelde (Amenhotep = ‘Amon is tevreden’, Achnaton = ‘Effectief voor Aten’).
Kort na deze eerste belangrijke stap zette Achnaton een reeks veranderingen op gang in de Egyptische religie, kunst en geschriften die leken samen te vallen met de jubilea van zijn vergoddelijkte vader, Amenhotep III, en de Aten.
Wat was dan deze nieuwe religie die Achnaton ertoe aanzette zoveel elementen van de Egyptische samenleving op zijn kop te zetten? De antwoorden zijn geworteld in onzekerheden, waardoor Egyptologen lang debatteren over de aard van Achnatons transformatie. Geleerden hebben gepleit voor monotheïsme, henotheïsme, agnosticisme en bijna alles daartussenin. Wat echter zeker is, is dat deze nieuwe religie de Aten tot de positie van staatsgod verhief en zich grotendeels concentreerde op de aanbidding ervan.
Achnaton hervormde de religieuze sfeer van Egypte verder door de vervolging van enkele traditionele goden, met name Amon – de Egyptische staatsgod gedurende een groot deel van de 18e dynastie. Ergens rond zijn vierde regeringsjaar stuurde Achnaton zelfs agenten om de namen en afbeeldingen van bepaalde goden uit bestaande teksten en monumenten te wissen.
Achnatons nieuwe benadering van religie manifesteerde zich in andere facetten van de Egyptische cultuur, met name op artistiek gebied. De eerste werken die in opdracht van de koning werden gemaakt, verschenen in de traditionele Thebaanse stijl en werden gebruikt door bijna elke farao uit de 18e dynastie die hem voorging.
Naarmate hij echter nieuwe religieuze ideeën implementeerde, evolueerde de koninklijke kunst om de concepten van het Atenisme te weerspiegelen. De meest opvallende veranderingen zijn te zien in het uiterlijk van de koninklijke familie. De hoofden werden groter dan in de traditionele stijl en werden ondersteund door langwerpige en slanke halzen.
De koninklijke familie kreeg een meer androgyn uiterlijk dat soms zelfs het verschil tussen Achnaton en koningin Nefertiti verdoezelde. Hun gezichten werden gekenmerkt door grote lippen, lange neuzen en samenknijpende ogen, en hun lichamen vertoonden smalle schouders en tailles, kleine en enigszins holle torso's en grote dijen, billen en buiken.
Deze stappen in de richting van een culturele revolutie culmineerden in het besluit van Achnaton om de Egyptische hoofdstad van Thebe te verplaatsen naar een voorheen onbewoonde plek die hij Akhetaten noemde (het huidige Tell el Amarna), wat betekent ‘de plaats waar de Aten effectief wordt’.
In het vijfde jaar van Achnatons regering beweerde hij dat hij de locatie van de nieuwe koninklijke stad ‘ontdekte’. De koning verkondigde dat de Aten zich voor het eerst op de plek hadden gemanifesteerd en dat de Aten deze plek alleen voor de koning had uitgekozen. Armana lijkt ook gekozen te zijn omdat de kliffen die de nieuwe stad omlijsten leken op het bijlsymbool, wat ‘horizon’ betekent. Om de stad snel te kunnen bouwen, werden kleinere bouwstenen, talatat genaamd, geïntroduceerd die voor ongeschoolde arbeiders gemakkelijker te beheren waren. De meeste gemeente- en administratiegebouwen werden ongeveer drie jaar later voltooid.
Het is wel aardig te weten dat er een eerste geweest is die mogelijk het hele domino-effect in "de oude wereld" in gang gezet heeft.
Het aanbidden van de zon vind ik persoonlijk ook zeer logisch. Dat is onze dichtstbijzijnde ster waar het hele leven op aarde van afhankelijk is en je kunt op allerlei manieren bewijzen dat ie bestaat. Als ik ooit iets verplicht zou moeten aanbidden naar keuze, zou dit ook mijn eerste keuze zijn.
Nee, dit is niet het son-sun, of zon-zoon geintje. Maar dat de zon een belangrijke rol heeft en had, is uit vele teksten wel duidelijk.
Enige aanvullingen?
|
|
