07-03-2007
japan / Weblog van een aankomend geisha
Het leven van geisha’s is met geheimzinnigheid omgeven. Een handige ondernemer in Kyoto speelt in op de nieuwsgierigheid. Op de site van zijn exclusieve theehuis houdt een geisha-in-opleiding een weblog bij.
Elke paar dagen noteert de 19-jarige Ichimame welke festivals er in het theehuis worden voorbereid, en hoe leuk ze het vindt dat ze een nieuw haarornament mag dragen waaruit blijkt dat ze al een gevorderde maiko (geisha-in-opleiding) is, in plaats van een beginner.
„Het zijn simpele verhaaltjes, zonder emotie, uiteraard goed nagekeken door haar baas”, constateert de uit Kyoto afkomstige Mari Oishi nuchter.
Ze scrolt door het computerdagboek. „Toch fascineert dit wel. Ichimame is een moderne vrouw, maar ze schrijft over tradities die al sinds honderden jaren niet zijn veranderd. Ook de taal die ze gebruikt is heel bijzonder. Het is een speciaal dialect dat hoort bij de wijken in Kyoto waar veel theehuizen met geisha’s zijn. Ik kan het lezen en begrijpen, maar toch is het anders, exotisch. Een langzame taal, met bijzondere uitgangen. Het komt allemaal heel nostalgisch over.”
Ichimame is een artiestennaam, met verwijzing naar de naam van het theehuis, Ichi. Bij dit etablissement werken negen maiko’s en zeventien geisha’s, meldt de website.
Hoe Ichimame in het echt heet en wat ze van haar bestaan vindt, leert het internetdagboek niet. Maar elders op de site staat een interview met haar, opgeschreven door een student aan de universiteit van Kyoto.
Aan hem vertelt Ichimame dat ze sinds kort Engelse les volgt omdat veel van de gasten tegenwoordig buitenlanders zijn. „Normaal laten we een tolk komen, maar ik wil zelf met ze kunnen praten.”
Ook blijkt uit het interview dat ze vorig jaar zomer een lezing over weblogs gaf voor leden van de Kamer van Koophandel. Het gebruik van de bijzondere taal valt Ichimame niet mee, zegt ze tegen de student die haar ondervraagt. „Die taal spreken gaat nog wel, maar als je het moet opschrijven is het vreselijk moeilijk. In het begin schreef ik het daarom eerst op papier en tikte het daarna over. Nu zeg ik het eerst zachtjes voor mezelf hardop en tik de tekst daarna.”
In ieder geval één jonge vrouw heeft zich door Ichimame’s weblog laten inspireren, zo blijkt uit haar website.
Vorig jaar, toen ze zestien jaar oud was, stopte zij met de middelbare school in het verre Ishikawa-district. Nu werkt ze als leerling-maiko bij hetzelfde theehuis als Ichimame.
Nog maar duizend geisha’s in Japan, waar er eerst 80.000 waren
Geisha’s zijn vrouwelijke toonkunstenaressen, gekleed in een kimono en getraind in het op gang houden van conversatie, traditionele taal, het schenken van thee en Japanse kunsten als dans en muziek. Om geisha te worden, moet je eerst een aantal jaren maiko zijn. Onder leiding van geisha’s wordt deze jonge vrouwen de ware verfijning bijgebracht. De maiko’s met hun witgeverfde gezicht zijn in het westen het stereotype voor geisha’s geworden. In werkelijkheid zijn de oudere geisha’s veel soberder opgemaakt.
In het moderne Japan is het beroep niet erg meer in trek. In de jaren twintig waren er meer dan 80.000 geisha’s, nu zijn dat er naar schatting tussen de duizend en tweeduizend. Het bezoeken aan een geisha-huis of het inhuren van een maiko of geisha is vanwege de slechte economie voor de meeste Japanners veel te duur geworden. Ook is er steeds minder belangstelling voor de traditionele Japanse kunsten. Hoewel geisha’s soms op vrijwillige basis best bereid zijn tot seks, is het beroep nadrukkelijk niet synoniem met dat van prostituee.
(Trouw)