Raad je Plaatje voor Bejaarde Behangers #637

quote:

Op donderdag 11 januari 2007 14:34 schreef dartfanaat het volgende:
Volgens mij is het die tekenaar van Scooby Doo. Maarre de naam mag ik kwijt zijn he?

quote:

Op donderdag 11 januari 2007 15:41 schreef Neleos het volgende:
Wordt meneer binnenkort opgehangen?

quote:

Op donderdag 11 januari 2007 15:52 schreef Z het volgende:
Billy Joel.

quote:

Op woensdag 10 januari 2007 21:46 schreef Gellius het volgende:
Was het een onbevlekte ontvangenis?

quote:

Wat weten Nederlanders tegenwoordig nog van de bijbel? Kinderen hebben meestal geen flauw idee meer wat bijbelse afbeeldingen betekenen. De herkomst van veel spreekwoorden zegt ze niets. Maar ook de theologische kennis van veel volwassenen schiet vaak tekort, zelfs bij mensen met enige ontwikkeling. Neem de onbevlekte ontvangenis van Maria. Dat is een moeilijke theologische kwestie en ook taalkundig allerminst eenduidig. Maar het is interessant om te zien hoe de oorspronkelijke betekenis steeds meer uit zicht raakt om vervangen te worden door een 'logischer' duiding.
Onbevlekt ontvangen - de vertaalslag lijkt zo gauw gemaakt. Dat heeft toch te maken Maria? Met zwanger worden zonder man?
Helaas, zo zit het niet, hoe redelijk de interpretatie ook lijkt. De onbevlekte ontvangenis heeft niets te maken met de conceptie van Jezus maar wel met die van Maria zelf. Het moment dat Maria, in de schoot van haar moeder Anna, tot leven kwam, is het moment waarop Maria onbevlekt, en dat wil zeggen zonder erfzonde op haar ziel werd ontvangen.

De aanduiding is een antwoord op een eeuwenoude kwestie: het kon toch niet zijn dat Jezus geboren was uit een zondige vrouw? Na de zondeval van Adam en Eva waren alle mensen met de erfzonde belast. Verkeerde neigingen, zwakte van geest en lichaam, zinnelijke begeerte, dat alles en nog veel meer was hun lot geworden. Een lot dat van generatie op generatie werd doorgegeven.
Zonder een theoretische ingreep zou dat ook voor Maria gelden en dan volgens de wetten van de logica ook voor haar zoon. Over dit probleem is in de katholieke kerk eeuwenlang gediscussieerd totdat uiteindelijk, in 1854, de knoop werd doorgehakt en het dogma van Maria's onbevlekte ontvangenis werd afgekondigd: op Maria, de gezegende onder de vrouwen, was de erfzonde niet van toepassing! Bij haar conceptie werd de zonde niet doorgegeven. Dit meisje kon de moeder van God worden.

In de beeldende kunst is het gebruikelijk de onbevlekte ontvangenis van Maria symbolisch weer te geven in de ontmoeting van haar ouders Anna en Joachim, bij de Gouden Poort van Jeruzalem. Anna en Joachim waren oud en treurden over hun kinderloosheid. Toen Joachim op zekere dag buiten de stad verbleef, verzocht een engel hem terug te keren naar huis. Tegelijkertijd gebood de engel Maria haar man tegemoet te gaan. En hun kuise omhelzing bij de stadspoort verbeeldt het moment van de onbevlekte ontvangenis van Maria.

Het is een ingewikkeld concept; het juiste inzicht in deze materie dient zich niet spontaan aan. Niet verwonderlijk is het dus dat het begrip ten prooi viel aan vrije associatie. De onbevlekte ontvangenis verwierf zich gaandeweg een nieuwe betekenis, die aan geen twijfel onderhevig lijkt. En het zijn niet de geringsten die de term ongehinderd in eigen richting interpreteren. Van de schrijfster Rascha Peper tot de journaliste Jeanne Doomen, van redacteur Elsbeth Etty tot de vertaalster Riet de Jong, hun interpretaties hebben met de eigenlijke betekenis van het begrip niets meer te maken.

Ook Harry Mulisch is het spoor bijster. In De ondekking van de hemel laat hij Max tegen Ada zeggen: '... een kunstwerk heeft alleen een moeder, terwijl jouw kind ook een vader heeft. Het was toch geen onbevlekte ontvangenis.' Het kind van Ada kan het gevolg zijn van haar vrijpartij met Max maar evengoed van de vrijpartij met de andere hoofdfiguur uit het boek, Onno. 'Het was eerder een dubbelbevlekte ontvangenis', voegt Mulisch er dan ook nog aan toe. Een poging tot leuk zijn maar helaas jammerlijk mis.

De vraag is, doet het er toe? Is het zo erg dat er in het spraakgebruik nieuwe metaforen ontstaan. Ja, met alle waardering voor de moderne vindingrijkheid - oude voorstellingen bestaan nu eenmaal en het heeft geen zin die van hun betekenis te beroven. De onbevlekte ontvangenis betreft sinds jaar en dag de conceptie van Maria zelf en wordt weergegeven in de ontmoeting bij de Gouden Poort. Het lijkt me handig als dat zo blijft.

Bedenkelijk is dat zelfs de exegeten greep op de zaak verliezen. Peter Henk Steenhuis, medewerker van het filosofisch katern Letter & Geest van het dagblad Trouw heeft de bijbelse motieven in Mulisch' De ontdekking van de hemel onderzocht en daarvan verslag gedaan in het boekje Alles is altijd uit de bijbel. Hij neemt de foutieve interpretatie van Mulisch onbekommerd over.

Hoewel, 'onbekommerd' is eigenlijk het woord niet. Steenhuis heeft naslagwerken bestudeerd maar hij kiest uiteindelijk toch de verkeerde oplossing. Ook voor hem heeft de onbevlekte ontvangenis iets te maken met Maria's zwangerschap in plaats van met haar conceptie en dat is vreselijk jammer.

Misschien is het nog niet te laat om het tij te keren. NRC Handelsblad heeft een oplage van 269.667 exemplaren en wordt door nog meer mensen gelezen. Hopelijk sloeg u de Achterpagina niet over.

EUCENIE BOER

quote:

Op donderdag 11 januari 2007 17:20 schreef fotoloog het volgende:
[afbeelding]

quote:

Op donderdag 11 januari 2007 18:28 schreef Smirnov het volgende:

[..]

Dat is een acteur. Speelde in Wij Alexander. Volgens mij is zijn achternaam Commandeur.

quote:

Op donderdag 11 januari 2007 21:36 schreef Neleos het volgende:
Olga

quote:

Op donderdag 11 januari 2007 21:41 schreef sooty het volgende:
Game on:

[afbeelding]