Het VBL-columnhoekje deel 10

quote:

DE TIEN VAN BREDA

Ze behoren helaas tot een uitstervend ras in het hedendaagse voetbal, de nummers tien. De creatieve geesten, die als meest vooruitgeschoven middenvelder of kort achter de spits hun kunsten vertonen. De tovenaars, die uit het niets gevaar weten te stichten door een tegenstander te passeren of ineens met een ingenieus passje te komen. Het zijn mijn favoriete spelers. Bij iedere wedstrijd die ik bekijk, let ik in eerste instantie op de nummer tien. Van een interland tot een Europacupduel, van een eredivisiewedstrijd tot een wedstrijd in de zaterdaghoofdklasse. Helaas zie je ze de laatste tijd steeds minder.

Wat dat betreft viel ik vorige week vrijdag met mijn neus in de boter. Toen bezocht ik de thuiswedstrijd van NAC Breda tegen Sparta en kwamen er twee van die ouderwetse spelers aan de aftrap. De thuisploeg deed het met Anour Diba, de bezoekers begonnen met Haris Medunjanin. Laatstgenoemde mag dan clubtopscorer zijn van de Rotterdammers, zijn meespelen is voor elke wedstrijd onzeker. Zoals Diba ook slechts op zijn eigen favoriete positie mocht spelen wegens de absentie van drie vaste krachten. Trainers durven het niet meer aan.

Enerzijds is dat begrijpelijk. Het moderne voetbal staat bol van de belangen en het is een risico om daarbij te kiezen voor een nummer tien. Want dat zijn geen doorsnee voetballers. Nee, het zijn toch vaak aparte jongens. Niet altijd de grootste of sterkste, zodat het gevaar dat ze ondersneeuwen in een fysieke strijd altijd bestaat. De kans dat de geblokte reuzen van de tegenstander keer op keer over hen heen denderen is dusdanig groot, dat trainers huiverig worden om een echte tien op te stellen. Zeker als die naar goed gebruik grillig is en dus evengoed totaal geen meerwaarde kan hebben in de wedstrijd. Of wanneer die lui is en zijn man laat lopen, omdat verdedigen nu eenmaal niets met kunst te maken heeft. De nummer tien wil scheppen, niet afbreken. Bloedlink, oordelen veel coaches. Bij Ajax durft Henk ten Cate het pas sinds de komst van Edgar Davids weer aan om Wesley Sneijder op zijn favoriete plek te zetten. Dan kunnen Davids en Gabri alles oppakken wat Sneijder laat gaan. Zoals het ook verleidelijk is voor een trainer om hun nummer tien te verbannen naar een vleugel. Dan mag hij wel naar binnen komen, maar is balverlies niet zo gevaarlijk als in de as van het veld.

Voor het pure voetbal is dat jammer. Want de ware schoonheid van het spel is een nummer tien al bij zijn geboorte bekend. Hij haalt eens achteloos een bal onder de voet door, heeft een groot arsenaal schijnbewegingen, een goed inzicht en een bovengemiddelde traptechniek. Zo kan hij strooien met passes, elke standaardsituatie tot een half doelpunt promoveren en vooral de handen van het publiek op elkaar krijgen. Diba deed het vorige week vrijdag veelvuldig en won het duel met Medunjanin op punten. En de supporters? Die genoten ervan! Anouar Diba deed een sollicitatie naar de tien van Breda. Misschien nog wel interessanter dan de raad van elf, zelfs rond carnaval. Maar of hij die positie nu voor altijd mag gaan bekleden? Het blijft de vraag.

Want ja, ook Anouar Diba is geen onomstreden speler. In aanleg misschien wel de beste speler in de selectie van NAC Breda, maar hoe vaak komt dat er ook echt uit? Diba kan evengoed weer drie wedstrijden volledig onzichtbaar zijn. Dat blijkt ook uit zijn cijfers van dit seizoen. Diba gaf weliswaar zes assists, maar scoorde nog niet. En dat is veel te weinig voor een speler met zijn kwaliteiten. In het stadion zag ik hem dit seizoen nog een paar keer aan het werk. Toen speelde Leonardo er ook nog en leek Diba vooral bezig om elke dribbel van Leo te evenaren of te overtreffen. Alsof hij wilde laten zien dat ook hij een artiest is. Nog niet eens zo lang geleden kwamen scouts van grotere clubs vooral voor hem bij NAC Breda kijken. Omdat Diba wel degelijk iets heeft. Maar jongen, laat dat nu eens vaker zien! Vergeet al die onzin en dat geruzie met trainers, laat dat boos weglopen op de training achterwege en eis die positie als grote architect niet met je mond, maar met je voeten op. Speel de rest van dit seizoen nu eens net zoals tegen Sparta. Dan zal niemand aan je twijfelen en help je de club ook nog eens in de race om de play-offs voor Europees voetbal. Dan ben jij de tien van Breda, ongetwijfeld.

De voetballiefhebber in mij zou dat ook toejuichen. Want er zijn er nog maar zo weinig. Saïd Boutahar is al weggedreven richting Willem II, Haris Medunjanin is niet zeker van zijn plek bij Sparta en het gros van de overige clubs heeft de positie hardhandig weggesneden uit het elftal. Een wedstrijd kijken bij NAC is, zeker als het loopt, een mooie belevenis. Fanatiek publiek en een elftal dat veel beter is dan vorig seizoen. Je kunt genieten van het loopvermogen van stadsjongen Ronnie Stam, van de opgebloeide Patrick Mtiliga, van de ijver van Edwin de Graaf, de plotse doelpuntenhonger van Glen Salmon of de fantastische linker van Mike Zonneveld. Maar bovenal van de creativiteit van Anouar Diba, op een goede dag. Hopelijk is die toevoeging binnenkort definitief overbodig.

quote:

TILBURGSE SPRAAKVERWARRING

Bij de recent gehouden Oscar-uitreiking in de Verenigde Staten hoorde ook de avonturenfilm Babel tot de genomineerden. Bij de naam Babel denkt men ook al snel aan het bijbelverhaal over de aldaar gebouwde toren. Volgens dat verhaal zijn daar de verschillende talen ontstaan. De mensen, die tot die tijd nog één universele taal spraken, wilden in Babel een toren bouwen die tot in de hemel reikte. Zij werden hiervoor gestraft door God, die ervoor zorgde dat ze ineens allemaal andere talen begonnen te spreken. Men kon elkaar niet meer verstaan en de bouw van de toren was plots onmogelijk. De uitdrukking Babylonische spraakverwarring stamt hier vanaf.

Aan een Babylonische spraakverwarring heb ik in het begin van het lopende voetbalseizoen vaak moeten denken als het over Willem II ging. De nette Tilburgse vereniging, die onder Co Adriaanse nog zo succesvol in de Champions League belandde, kende vorig seizoen een rampjaar. Trainer Robert Maaskant werd ontslagen en zijn opvolger, technisch directeur Kees Zwamborn, wist de ploeg via de play-offs voor het hoogste niveau te behouden. Onder de nieuwe trainer Dennis van Wijk wilde Willem II dit seizoen de weg omhoog weer vinden. Dat lukt echter niet zonder slag of stoot, hetgeen Van Wijk misschien nog wel eens kan gaan opbreken.

De naam Dennis van Wijk deed al niet al te veel bellen rinkelen bij zijn presentatie. Goed, de echte voetbalfreaks wisten nog wel dat hij als speler uit de opleiding van Ajax kwam en daar niet slaagde. Ze kenden hem wellicht wel als speler van Club Brugge en Norwich City. Zijn loopbaan als trainer zal vooral bekend zijn geweest bij de volgers van het Belgische voetbal. Als trainer van de kleine clubs Cercle Brugge en SV Roeselare leverde Van Wijk met bescheiden middelen goed werk af. Goed genoeg voor Willem II om de kale oefenmeester een kans te bieden. Zijn mengelmoes van Vlaams en Amsterdams was het meest opvallende aan de trainer, leek het. Over zijn prestaties en kwaliteiten konden maar weinig mensen iets vertellen. Die moesten tijdens het seizoen maar aan het licht komen.

Pas nu begint Willem II zich richting de veilige plaatsen te spelen. Het is al maart, dus dat is geen goed gegeven. Willem II weet nog altijd niet zeker of het zich kan handhaven zonder daar play-offs voor nodig te hebben. Het lijkt er wel op dat dit gaat lukken, maar hoe dan ook verloopt het seizoen in competitieverband kleurloos. Na een aardige voorbereiding durfden de meest optimistische volgers van de club het nog wel voorzichtig over het linkerrijtje te hebben, maar een samenloop van omstandigheden maakte dit al snel onmogelijk.

Los van de kwaliteiten van de spelers is het misschien niet al te verbazend dat Willem II een lastige eerste seizoenshelft kende. Van Wijk moest namelijk werken met een compleet vreemdelingenlegioen. In zijn selectie liepen spelers van negen verschillende nationaliteiten rond, terwijl hij op de groep van vijfentwintig spelers die na het sluiten van de transfermarkt in september beschikbaar waren slechts twaalf Nederlanders waren. Daaronder zaten ook nog enkele jonge talenten die niet op veel speeltijd hoefden te rekenen, plus drie spelers met een dubbel paspoort. Het spel van Willem II leek dan ook geregeld chaotisch. Kwestie van een Tilburgse spraakverwarring wellicht, niet eens qua taal, maar ook qua opvattingen. Producten van de Nederlandse school, die offensief dachten, misten de aansluiting van de verdedigend denkende buitenlanders en andersom. Een Deen met een verleden in het Duitse voetbal denkt heel anders over het invullen van een positie centraal achterin dan een jongen die is opgeleid in het klassieke 4-3-3 van Willem II.

Van Wijk moest er maar mee omgaan en kan pas na de winter wat omhoog gaan kijken, na een kwaliteitsimpuls van zijn selectie. De aankopen lijken cruciaal. Het zijn dan wel spelers met een krasje of huurlingen, maar ze spreken en denken ten eerste Nederlands. Willem II gokt op het eergevoel van Saïd Boutahar, wiens route naar de top spaak liep in Nijmegen. Op de revanchegevoelens van Maikel Aerts, keeper met knikkende Kuip-knieën en op de clubliefde van de teruggekeerde routinier Delano Hill. Langzaam begint het weer te draaien. Ongetwijfeld helpt het dat de spelers elkaar meer begrijpen. De Tilburgse spraakverwarring lijkt redelijk onder controle, hoewel de bomen hier net als de bijbelse toren in Babel aan het eind van de rit echt niet tot in de hemel zullen reiken.

Voor Dennis van Wijk is het echter te hopen dat hij straks niet wordt geslachtofferd. Dat hij zijn eerste klus in eigen land een vervolg mag geven, met een selectie die dichter aansluit bij de clubfilosofie. Want ook daarover bestaat nog geen zekerheid. Mocht het bestuur toch besluiten dat niet alleen de spraakverwarring, maar ook Van Wijk een aandeel had in de toch weer teleurstellende prestaties, dan kan hij altijd nog terug naar België. Wanneer ook dat geen optie is, moet Dennis van Wijk maar eens gaan nadenken over een vertaalbureautje. Daar heeft hij dit seizoen namelijk al genoeg voor kunnen oefenen.

quote:

HENK VLAGT…. OF NIET

Het is weer zaterdag en Henk is vanmorgen met zijn sporttas vertrokken richting het sportpark. Daar brengt hij de dag door bij zijn eigen clubje, waar hij nu al meer dan veertig jaar komt. Henk is er begonnen als voetballend jongetje. Hij dartelde door zijn pupillentijd, stampte zich als junior een weg richting senioren en kende zijn mooiste moment als voetballer toen hij mocht invallen bij het eerste elftal. Op de laatste speeldag van het seizoen, toen alles al beslist was en de ploeg in personele nood zat. De trainer klopte aan bij die fanatieke rechtsback van het tweede en gunde Henk zes minuutjes speeltijd. Sindsdien heeft Henk een verhaal te vertellen. In de kantine of op verjaardagen, na een paar biertjes, pakt hij uit. Henk is de enige speler in de clubhistorie die in zes minuten twee keer wist te scoren, een andere goal voorbereidde, een bal van de lijn haalde en de rode kaart kreeg. Niemand voelt de behoefte om Henk te corrigeren. Ze gunnen hem zijn eigen droom.

Sinds een jaar of tien is Henk elftalbegeleider. Kort gezegd regelt hij alles voor het eerste elftal, behalve de voetbalzaken. Henk belt de bus, haalt de tenues op, draagt de ballenzak en doet nog meer van dit soort karweitjes. Hij is een gouden jongen voor de vereniging, die uitkomt in de eerste klasse van het zaterdagamateurvoetbal. De hele club kent Henk en andersom. Henk weet ook elk sportpark te vinden en voorziet de buschauffeur voor elke uitwedstrijd van een gedetailleerde routebeschrijving. Plus drie alternatieve routes, indien er files of andere onvoorziene omstandigheden zijn die een vlotte doorstroming verhinderen. Hij hoeft er niets voor te hebben. Een paar biertjes is genoeg, maar vooral de gezelligheid is wat hem drijft. Henk kan niet zonder de club. In zijn takenpakket zit één taak die wel degelijk gerelateerd is aan het voetbal zelf. Henk mag namelijk vlaggen. De KNVB vaardigt wel scheidsrechters af naar wedstrijden in de eerste klasse, maar de twee ploegen zorgen zelf elk voor een grensrechter. In dit geval is Henk de grensrechter.

Henk grapt dan ook wel eens dat hij meer invloed heeft op het resultaat dan de trainer. Want met zijn vlag in de hand gaat hij de strijd aan met de tegenpartij. De vlag als wapen, strak gehanteerd door Henk. Als de tegenstander dreigt door te breken, gaat de vlag omhoog. Kaarsrecht vlagt Henk de veelbelovende aanval af. Een knipoog naar de dichtstbijzijnde speler volgt, wanneer zijn team de bal pakt om de toegekende vrije trap te gaan nemen. Zo speelt Henk een belangrijke rol. Bij twijfel vlagt hij altijd. Bij achterstand al helemaal en bij een gelijkspel moet het ook gek lopen wil hij niet vlaggen. Slechts als zijn team al redelijk veilig voorstaat of inmiddels een kansloze achterstand heeft, dan wil Henk nog wel eens vlaggen naar de regels van het spel. Naar eer en geweten, zo u wilt. Ze weten het allemaal. De bal gaat naar voren: Henk vlagt!

Na twee, drie keer vlaggen begint het. Dan gaan de supporters van de tegenpartij zich ermee bemoeien. Henk hoort dan de eerste voorzichtige mopperaars in zijn rug. “Man, dat kan toch niet!” Hij hoort helemaal niks. Als Henk een diepgaande spits, die duidelijk vanachter de verdediger komt, toch afvlagt, barst het los. Dan is Henk een eikel, een klootzak of een lul. Soms wensen ze hem zelfs een halve medische encyclopedie toe. Henk hoort helemaal niks. Hij is doof voor de morrende meute achter hem en keurt de kwade trainers en spelers van de tegenpartij geen blik waardig. Dan is hij ook blind. Alles voor zijn club. Hij krijgt ook wel eens bier in zijn nek, maar dat is geen probleem. Hij houdt wel van een biertje. Pas als de scheidsrechter hem begint te negeren, komt Henk in actie. Dan gaat hij verhaal halen, dreigt zijn werkzaamheden te staken. Ja, kom op zeg, hij vlagt niet voor niets! Zo pakt Henk elk seizoen toch wel een paar puntjes voor zijn club. Na afloop lacht hij met de jongens. Dat hebben ze toch maar mooi geflikt zo.

Vorige week schrok Henk toch wel even. Want hij las een aantal uitspraken van de heer Blatter, de schrik van de voetbalwereld. De FIFA-baas stelde namelijk voor om met vier grensrechters te gaan werken. Henk vond het een afgrijselijk idee. Stel je voor, zijn invloed zou in één keer gehalveerd worden. Daar moet Henk nog even niet aan denken. Toch is dat niet eens wat hem het meest verontrust. Nee, de positie van zijn geliefde club op de ranglijst baart hem meer zorgen. Zijn club staat namelijk bovenaan! Henk zit dan ook gevangen in een mix van heftige emoties. Hij voelt blijdschap en trots, want het zou geweldig zijn als zijn club zou promoveren naar de hoofdklasse. Maar diep in zijn hart zou hij het eigenlijk liever niet zien gebeuren. Hoofdklasse betekent namelijk onafhankelijke grensrechters. Dan mag Henk niet meer langs de lijn gaan staan, met zijn vlag in de hand en wachtend op het moment waarop hij weer kan toeslaan. Misschien moet hij de komende weken maar eens een paar keer gaan vlaggen volgens de wet. Het zal iedereen verbazen. Henk vlagt niet!