DDL Editie West - 24 november 2006
Zou ‘Bohemian Rhapsody’ dit jaar toch weer op de
eerste plaats van de Top 2000 eindigen? Het zou niet misstaan,
dertig jaar nadat de klassieker voor het eerst de top van de
hitparades bezette en exact vijftien jaar na het overlijden
van zijn schepper Freddie Mercury.
Mamma-mia; Mercury’s meesterwerk DOOR JEROEN GEERTS
MUZIEK
Zijn medebandleden waren inmiddels wel wat gewend als
het aankwam op de soms bizarre, muzikale ideeën van
Freddie Mercury. Maar eind 1975 dachten ook zij dat de
Queen-zanger doorsloeg toen hij vanachter de piano zijn
nieuwe creatie presenteerde. Drie minuten onderweg in
een ballade stopte hij plotseling met spelen, draaide
zich om en meldde met een brede grijns: „Nou, schatjes.
Hier komt het operastuk.”
Het opnemen van dat bewuste operagedeelte alleen
al, maakte Bohemian Rhapsody destijds tot de duurste
popproductie aller tijden. Drie volle weken, vaak twaalf
uur per dag, sloten gitarist Brian May, drummer Roger
Taylor en zanger/toetsenist Mercury zich op in de
Londense Rockfield Studio 1, om schijnbaar eindeloos
galileo’s, fandango’s en mamma-mia’s in te zingen.
Zeker, bands als The Byrds en The Beach Boys
hadden al jaren eerder revolutionair werk verricht wat
betreft koortjes en samenzang. Maar niemand had het ooit
op zich genomen om met slechts drie stemmen - bassist
John Deacon zong nooit - een 180-koppig koor na te
bootsen. Met een 24-sporen recorder - wat destijds al
heel wat was - betekende dat, dat dezelfde stukken tape
talloze malen moesten worden hergebruikt om stemmetjes
toe te voegen. Na afloop van de sessies waren sommige
banden zo vaak over de opnameknop gegaan dat je er dwars
doorheen kon kijken. Zwaar werk, zeker ook voor producer
Roy Thomas Baker die in het analoge tijdperk alle
fragmenten met scheermesjes en plakband tot een geheel
moest smeden.
Een a capella intro, een pianoballade gevolgd
door een gitaarsolo die door wederom tientallen lagen
als een orkest klonk, een operagedeelte en een eruptie
van stevige hardrock voor de finale. Bohemian Rhapsody
was het eerste popnummer dat deze verschillende stijlen
binnen het tijdsbestek van een singletje samenvoegde.
Het maakt de song, afgezien van muzikale smaak,
hoe dan ook tot een van de meest grensverleggende in de
West-Europese popmuziek. Bohemian Rhapsody creëerde
eigenhandig een nieuwe standaard en alleen dat al
verklaart waarom het nummer na dertig jaar in tientallen
landen nog altijd genoemd wordt in de eindejaarslijstjes
van ‘beste platen aller tijden’.
In Nederland prijkte Mercury’s opus magnum
jarenlang op de eerste plaats van Veronica’s Top 100
Aller Tijden, totdat de Metallica-fanclub een actie
startte om One, het grote epos van hún favorieten, op
die plek te krijgen.
Hetzelfde gebeurde met de Radio 2 Top 2000. Door
een campagne van presentator Frits Spits, die het nummer
spuugzat was, werd Bohemian Rhapsody vorig jaar van de
eerste plek verdrongen door Avond van Boudewijn de
Groot. Vanavond om half negen wordt op Nederland 3 de
top 10 van dit jaar bekendgemaakt.
In 1976 was het, ironisch genoeg, Mamma mia van
Abba dat Queen van die hoogste notering van de hitlijst
stootte.
Maar niet nadat de plaat daar negen weken had
doorgebracht. In niet minder dan vijftien landen. In
Engeland staat Bohemian Rhapsody nog altijd te boek als
de op twee na best verkochte single in de geschiedenis,
na Elton Johns Candle in the wind en Band Aid.
Vlak na het overlijden van Freddie Mercury,
vandaag exact vijftien jaar geleden, gebeurde het nóg
een keer. De heruitgave van de single stormde net zo
hard opnieuw naar de eerste plaats in zeven landen. Ook
in Nederland, waar Bohemian Rhapsody andermaal de
platinastatus verdiende, en in Engeland, waar het de
enige single ooit is die twee keer met kerst op nummer
één stond. Deze keer ging zelfs de VS overstag; hoewel
dat meer te danken was aan de bekende ‘headbangen in de
auto’-scene uit de film Wayne’s World.
En dan te bedenken dat het maar weinig scheelde
of de mini-opera had überhaupt nooit het levenslicht
gezien. Met een speelduur van bijna zes minuten was het
bijna twee keer zo lang als het gemiddelde liedje dat je
halverwege de jaren zeventig op de radio hoorde. „Geen
enkele zender gaat dat draaien”, beredeneerde
platenmaatschappij EMI en weigerde het uit te brengen.
Maar met name Mercury was heilig overtuigd van
zijn kindje. Hij gaf een testpersing mee aan BBC-Radio
DJ Kenny Everett die het nummer op één dag niet minder
dan veertien keer draaide. De beer was los: EMI kon de
vraag van het publiek niet meer negeren.
Promotie van het plaatje, dat indertijd standaard
gebeurde via optredens bij tv-programma’s, bracht een
probleem met zich mee: Queen zag ook wel in dat ze het
nummer nooit live zouden kunnen brengen. Besloten werd
om een kant-enklaarfilmpje te fabriceren dat shows als
Top of the pops zo uit konden zenden. Uit nood geboren
gaf dit filmpje, nu beschouwd als een van de allereerste
videoclips aller tijden, nóg een extra zetje naar de
legendarische status van Bohemian Rhapsody. Een status
die zelfs Queen zélf nooit meer heeft weten te
overtreffen.
Artikel[ Bericht 1% gewijzigd door Megalomaniac op 24-11-2006 12:20:26 ]
Everything Is About Sex Except Sex. Sex Is About Power