FOK!forum / Films & Series / Michelangelo Antonioni - Vervreemde sfeertekeningen [Overled
Gorrozondag 30 juli 2006 @ 12:15
Als de plaatjes het niet doen, dan staat mijn pc uit

* Michelangelo Antonioni



Het is weer tijd geleden dat ik een regisseurstopic opende en vond het wel weer tijd worden voor een nieuwe; de achtste alweer. Ik heb lang getwijfeld over wie het zou worden. Onder andere Eisenstein, Bresson en Tati heb ik ook nog overwogen, maar uiteindelijk is het Antonioni geworden. Wellicht dat ik er deze vakantie nog één of meedere maak en dat die andere regisseurs die het ook zeker verdienen een eigen topic krijgen. Maar eerst de man die vervreemding tot zijn specialiteit maakte.

Biografie
Geboren op 29 september 1912 in Ferrara, Italië. Als kind was hij vooral geïnteresseerd in schilderen en architectonisch modellen maken. Dit is later nog terug te zien in het design en decors van zijn films. Aan de Universiteit van Bologna begon hij de klassieken te bestuderen, maar stapte later over op economie. Hier groeide zijn fascinatie voor theater en film. Hij begon met het schrijven van korte verhalen en film recensies. Na een tijdje voor het fascistische film magazine gewerkt te hebben, werd hij daar ontslagen vanwege politieke onenigheden. Hierna ging hij film techniek bestuderen. Dit zou het opstapje zijn naar een eigen filmcarrière.

Zijn werk
De eerste stappen in de filmwereld zette hij in de schaduw van de groten van dat moment. Zo werkte hij aan het screenplay van Roberto Rossellini's Un pilote ritorna en als assistent regisseur voor Marcel Carné. Na zelf een aantal korte documentaires gemaakt te hebben, krijgt hij in 1950 voor het eerst de kans om zelf een film te regisseren. Iedereen maakte toentertijd neorealistische film en Antonioni was daarop geen uitzondering. Voor z'n eerste film was al meteen erkenning van de Italiaanse critici en dus volgende drie jaar later ook z'n volgende films. In deze vroege films zijn al thema's te herkennen die als een rode draad door z'n films lopen. De moeilijkheid om echte interpersoonlijke relaties te realiseren, de disoriëntatie die individuën voelen wanneer ze geconfronteerd worden met de koude en onmenselijkte neo-kapitalistische samenleving en de onvatbaarheid van realiteit zijn allen thema's die in veel van zijn films terugkeren.
Vanaf Il grido verlaat Antonioni de neo-realistische filmschool en ontwikkelt hij een geheel eigen stijl. Hierbij dienen de filmische componenten steeds meer het centrale thema in zijn films, vervreemding. Begin jaren '60 vormde de hoogtijdagen van Antonioni te beginnen met zijn meeste geprezen film L'avventura. Deze is een onderdeel van de trilogie over vervreemding, samen met La notte en L'eclisse. Ook in Il deserto rosso behandelt hij dit thema. In al deze films is een grote rol weggelegd voor zijn muse, de uitermate fascinerende Monica Vitti.
Hierna verlaat hij Italië voor een poos om in Engeland en Amerika films te maken. Onder andere maakte hij Blowup wat het grootste commerciële succes uit zijn carrière zou zijn. Zijn latere werk zou nooit meer het niveau halen van de gouden jaren, maar bevat desalniettemin op z'n minst interessante momenten, hoewel zijn bijdrage aan Eros twee jaar geleden niet om aan te zien was. Maar hij was dan ook al 92 jaar oud toen hij dat maakte en heeft in 1985 een beroerte gehad waardoor hij gedeeltelijk verlamt is en nauwelijks nog kan praten. Over 2 maanden wordt hij 94 en hoogstwaarschijnlijk zal er geen nieuw werk meer komen.

Round-up
Sfeertekeningen, zo zijn de films waarmee hij de roem vergaarde die hij nu geniet vooral te typeren. Veel stiltes en nauwelijks een narratieve verhaallijn, in elk geval niet zoals je ze vaak terugziet in films; eerder in literaire boeken. Een belangrijke rol speelt het camerawerk hierin. Veelal lange shots en steriele beelden benadrukken de vervreemding waarover de films vaak handelen. Daarom zullen de films zeker niet iedereen bekoren. Behalve dat zijn personages vaak vervreemd zijn/raken van de maatschappij, kan het ook heel makkelijk gebeuren dat de kijker vervreemd raakt van zijn films. Ik vind het moeilijk om een persoonlijke favoriet te kiezen van Antonioni. Ik vind de vijf films die ik hieronder uitgebreider zal bespreken ongeveer even goed, met misschien een lichte voorkeur voor La notte. Alleen L'avventura beviel me iets minder, maar dat kan ook komen doordat dit de eerste film was die ik van hem zag. Een herziening van die film zal dan ook zeker nog eens komen.



Filmografie

1. Cronica di un amore (Story of a Love Affair) (1950)
2. La signora senza camelie (The Lady Without Camelias) (1953)
3. I vinti (The Vanquished) (1953)
4. L'amiche (The Girlfriends) (1955)
5. Il grido (The Cry) (1957)
6. L'avventura (The Adventure) (1960)
7. La notte (The Night) (1961)
8. L'eclisse (The Eclipse) (1962)
9. Il deserto rosso (The Red Desert) (1964)
10. Blowup (1966)
11. Zabriskie Point (1970)
12. Chung Kuo - Cina (China) (1972)
13. Professione: reporter (The Passenger) (1975)
14. Il mistero di Oberwald (The Mystery of Oberwald) (1981)
15. Identificazione di una donna (Identification of a Woman) (1982)
16. Al di là della nuvole (Beyond the Clouds) (1995)

Deze filmografie bevat alleen de feature-length films die hij geregisseerd heeft. Hierbuiten heeft hij nog een flink aantal shorts en co-regie producten afgelevert.

IMDb
Senses of Cinema

"Hollywood is like being nowhere and talking to nobody about nothing."
Gorrozondag 30 juli 2006 @ 12:16
* L'avventura (The Adventure) (1960)



Een groepje jonge rijke italianen gaat op een jacht naar een verlaten vulkaaneiland. Wanneer ze weer willen terugkeren, ontdekken ze dat een van hun vermist wordt. Een speurtocht volgt...



Het eerste deel van de losse trilogie van Antonioni over vervreemding. La notte en L'eclisse zouden volgen. Het is de film die zijn naam als groot regisseur vestigde, hoewel dat niet zonder horten of stoten ging. De premiere in Cannes was een ramp en ging gepaard met een gefluit en gejouw. De critici vonden hem echter wel goed en de film wist dan ook een groter publiek te bereiken. Nog steeds wordt deze film door velen als de beste uit zijn oeuvre gezien.



Wat L'avventura vooral laat zien als één van de eerste films, is dat films niet rondom grote gebeurtenissen geconstrueerd hoeven te worden om nog steeds fascinerend te zijn. Sfeer is waar het om draait. De speurtocht waarvan sprake is in de synopsis dient alleen als spil waarbinnen Antonioni vervreemding kan laten zien waar de personages aan onderhevig zijn. Op technisch vlak is er ook iets opmerkelijks aan deze film. Nooit is er iets out of focus.



BAFTA Awards 1961
Nominatie Best Film from any Source
Nominatie Best Foreign Actress (Monica Vitti)

Cannes Film Festival 1960
Winnaar Jury Prize
Nominatie Palm d'Or

#29 in de Greatest Films Top 1000 samengesteld door critici en regisseurs

IMDb

"I feel like a father towards my old films. You bring children into the world, then they grow up and go off on their own. From time to time you get together, and it's always a pleasure to see them again."
Gorrozondag 30 juli 2006 @ 12:16
* La notte (The Night) (1962)



Er wordt een feestje georganiseerd ten gelegenheid van het nieuwe boek van schrijver Giovanni Pontano. Alvorens hij daar arriveert is de avond al dramatisch. Hij en zijn vrouw bezoeken een vriend in het ziekenhuis die stervende is en vervolgens (op weg naar 't feestje) besluit zijn vrouw dat ze van hem walgt en stapt de auto uit.



Het middelste deel van de losse trilogie van Antonioni, waar ook L'avventura en L'eclisse deel van uit maken. Dit is de meeste levendige van de drie. Over het algemeen zit er iets meer tempo in de film. Dat komt vooral dat de shots korter zijn dan in de andere films. De vertelvorm is ook iets conventioneler. We volgen een echtpaar gedurende 24 uur en leren zo hun relatie kennen. Daarbij komen ze onder andere op een literair feest en het zijn vooral deze scenes die La notte voor mij zo mooi maken. Dit komt mede door de heerlijke muziek die film begeleid.



De vervreemding komt in deze film vooral tot uiting in de relatie tussen Marcello Mastroianni en Jeanne Moreau, het getrouwde paar wat eigenlijk vast zit in een mislukt huwelijk. Beiden krijgen gedurende deze dag de verleiding om vreemd te gaan, maar toch komt het er nooit van. Op het eind vallen ze zelfs elkaar weer in de armen, maar het gevoel dat alles weer goed komt ontbreekt daar bij totaal. De manier waarop de camera wegdraait is prachtig.



Berlin Film Festival 1961
Winnaar Gouden Beer

#152 in de Greatest Films Top 1000 samengesteld door critici en regisseurs

IMDb

"When I awake this morning, you were still asleep. As I awoke I heard you gentle breathing. I saw you closed eyes beneath wisps of stray hair and I was deeply moved. I wanted to cry out, to wake you, but you slept so deeply, so soundly. In the half light you skin gloved with life so warm and sweet. I wanted to kiss it, but I was afraid to wake you. I was afraid of you awake in my arms again. Instead, I wanted to something no one could take from me, mine alone...this eternal image of you. Beyond your face I saw a pure, beautiful vision showing us in the perspective of my whole life...all the year to come, even all the years past."
Gorrozondag 30 juli 2006 @ 12:16
* L'eclisse (The Eclipse) (1962)



Vittoria's relatie met haar intellectuele vriend is afgelopen. Ze ontmoet de gladde belegger Piero, een charmeur die verwoede pogingen doet haar te versieren. Met veel moeite lukt hem dit, maar aangezien zij allebei moeite hebben met communiceren en het tonen van gevoelens is deze relatie uiteindelijk gedoemd te mislukken.



L'eclisse is het slotstuk van Antonioni's losse trilogie over vervreemding, die naast deze film bestaat uit L'avventura en La notte. Het is in deze film dat deze vervreemding het verst wordt doorgevoerd. Van een duidelijk plot is geen sprake, we volgen enkel de mysterieuze, prachtige en o zo fascinerende Monica Vitti en de pogingen van Alain Delon om toenadering tot haar te zoeken. Maar ook daarbinnen worden vele zijsporen ingeslagen die niet direct ergens heen leiden. In de laatste, overigens fantastische en misschien zelfs Antonioni's beste, zeven minuten komen ze niet eens meer voor. Oorspronkelijk was het trouwes de bedoeling dat er twee films zouden komen die de dezelfde gebeurtenissen vanuit het oogpunt van Delon en Vitti apart zouden belichten. Dit werd echter tegengehouden door de producers.



Behalve het slotstuk is ook de scene in het beursgebouw prachtig geënsceneerd. Bijna tien minuten lang worden we midden tussen de chaotische drukte van de beursvloer gegooid. Het is een van de meeste vitale scenes uit het oeuvre van Antonioni en daar blijkt hij ook heel bedreven in. Door de kadering op zo'n manier te kiezen dat er bijna altijd armen, die door iedereen wild in het rond gezwaaid worden in deze scene, van buiten het frame het beeld binnen komen krijg je heel sterk het gevoel dat je er midden in zit en maakt het beeld ook veel vitaler. Deze scene staat in schril contrast met de vele rustige scenes die vooraf gingen en daardoor is ook deze scene er weer één waar vervreemding zich van de kijker meester maakt.



Venice Film Festival 1964
Winnaar Gouden Leeuw
Winnaar FIPRESCI Prize

#138 in de Greatest Films Top 1000 samengesteld door critici en regisseurs

IMDb
Criterion Collection DVD

"I’d like all the people who ever loved me here, around me, like a wall."
Gorrozondag 30 juli 2006 @ 12:17
* Il deserto rosso (The Red Desert) (1964)



Giuliana is een vrouw die gekweld wordt door een vreselijke depressie. Haar emotionele buien verstoren alles en iedereen om haar heen, maar net als zij doet iedereen alsof het allemaal niet zo erg is. Een Britse ingenieur heeft het gevoel dat hij haar begrijpt en begint met haar een relatie.



Il deserto rosso was de eerste kleurenfilm van Michelangelo Antonioni. Hij laat meteen merken dat hij ook hiermee goed overweg kan. De film ziet er prachtig lelijk uit. De omgevingen waarin het grootste deel van de film zich afspeelt zijn ontdaan van hun natuurlijke kleuren en vooral dof gemaakt met af en toe sterke contrasten erin. Zo liet hij een grasveld groen verven om het meer uit te laten springen. Alleen tijdens een prachtige scene waarin Monica Vitti een verhaal verteld aan haar zoontje zijn de kleuren sprankelend.



Dit alles heeft tot gevolg dat de film voortborduurt op een hoofdthema van zijn vorige trilogie, namelijk vervreemding. Dit komt ook terug in het hoofdpersonage van de film, Giuliana, gespeeld door de mooie Monica Vitti. Zoals in de meeste van zijn films is vooral het een sfeertekening en blijven de meeste personages onderontwikkeld. Maar als de sfeer zo overtuigend gebracht wordt, onder meer door de met industriële geluiden doorspekte soundtrack, is dat wat mij betreft geen enkel probleem.



Cannes Film Festival 1962
Winnaar Jury Special Prize
Nominatie Palm d'or

#402 in de Greatest Films Top 1000 samengesteld door critici en regisseurs

IMDb

"I’d like all the people who ever loved me here, around me, like a wall."
Gorrozondag 30 juli 2006 @ 12:17
* Blowup (1966)



Regisseur Antonioni schetst een beeld van swinging Londen in de jaren '60 en doet dat met het verhaal van de fotograaf David Hemmings. Die maakt kiekjes van twee verliefde mensen in het park. Bij het vergroten van de foto blijkt hij een moord te hebben gefotografeerd, waarna een intrigerende zoektocht begint.



Na het succes van zijn voorgaande films krijgt hij de kans om in het buitenland te gaan werken. Het betekent een breuk met zijn thema's van zijn vorige film. In plaats van te focussen op de relatie tussen twee personen, verschuift hij nu de aandacht naar de relatie tussen een individu en de werkelijkheid. In Blowup wordt voortdurend gespeeld met deze relatie. De scheidingslijn tussen werkelijkheid en illusie wordt veel mee gespeeld. Gedurende de film wordt steeds minder duidelijk of de fotograaf zich de moord verbeeld of dat hij daadwerkelijk heeft plaats gevonden. Ziet hij daadwerkelijk de schutter in de uitvergrote foto of denk hij dat alleen omdat hij dat zo graag zou willen zien? En dan ook nog de beroemde eindscene met het mime tennisspel. Illusie daar draait de film om.



Het is zijn grootste commerciële succes geworden. Het was overigens de eerste Engelse film waarin frontaal vrouwelijk naakt te zien was. En dat is opvallend wat hier is voor het eerst een verandering van houding ten opzichte van sex en erotiek te zien. Begin jaren zestig stond hij heel erg afkeurend tegenover de vrije geest van die tijd. Later zou hij nog veel verder gaan dan in deze film. De vrije tijdsgeest van toen weet de film perfect te vatten. Dit heeft er echter wel voor gezorgd dat de film wat gedateerder over komt dan zijn andere films. Behalve commercieel was de film ook een succes bij de critici. Zo won de film de Gouden Palm en werd hij genomineerd voor Oscars, Golden Globes en BAFTAS.



Academy Awards 1967
Nominatie Best Director
Nominatie Best Writing, Story and Screenplay - Written Directly for the Screen

BAFTA Awards 1968
Nominatie Best Britisch Film
Nominatie Best British Cinematography (Colour)
Nominatie Best British Art Direction (Colour)

Cannes Film Festival 1964
Winnaar Palm d'or

Golden Globes 1967
Nominatie Best English-Language Foreign Film

#233 in de Greatest Films Top 1000 samengesteld door critici en regisseurs

IMDb

"Actors are like cows. You have to lead them through a fence."
spacemangraigzondag 30 juli 2006 @ 17:50
Mooi topic weer! Heb alleen Blow-up van hem gezien, moet nodig is L'aventura ergens vandaan halen.
pascalheisterzondag 30 juli 2006 @ 18:09
Gorro

Heb zelf Blowup en The Passenger gezien, beide mooie films en uniek in hun soort, ga zeker nog meer zien van Antonioni
tong80zondag 30 juli 2006 @ 18:21
Mooi topic

Sokolskyzondag 30 juli 2006 @ 18:46
Mooi topic, wat mij wel zal aansporen toch maar weer eens zo'n Antonioni te proberen.
laurenzo85zondag 30 juli 2006 @ 21:36
Top

Heb nog niet alles gezien, maar plaats hem zeker in mijn lijstje met favoriete regisseurs
Kolkuszondag 30 juli 2006 @ 22:58
Mooi topic Gorro

Ik heb ook allleen Blow up gezien.
Net als bv. Bunuel is dit een regisseur waar ik graag meer van wil zien, maar niet makkelijk aan kan komen.

Ik zag The Passenger vanmiddag liggen in de stad, heeft iemand deze gezien en zo ja is het een aanrader?!
RuneRosezondag 30 juli 2006 @ 23:26
Zo te zien weer een mooi topic, moet er nog het een en ander van zien, en ga het morgen eens allemaal op het gemakje doorlezen om me een beetje te orrienteren!
pascalheistermaandag 31 juli 2006 @ 00:12
quote:
Op zondag 30 juli 2006 22:58 schreef Kolkus het volgende:


Ik zag The Passenger vanmiddag liggen in de stad, heeft iemand deze gezien en zo ja is het een aanrader?!
ja, ja
SaintOfKillersmaandag 31 juli 2006 @ 08:42
Ik open met een gebruikelijk "Mooi topic, Gorro", gevolgd door een voor mij eveneens gebruikelijk "Maar het is niet echt mijn ding."
Kolkusmaandag 31 juli 2006 @ 17:37
quote:
Op maandag 31 juli 2006 00:12 schreef pascalheister het volgende:

[..]

ja, ja
Nou, daar is geen speld tussen te krijgen
tong80dinsdag 1 augustus 2006 @ 18:55
quote:
Op maandag 31 juli 2006 08:42 schreef SaintOfKillers het volgende:
Ik open met een gebruikelijk "Mooi topic, Gorro", gevolgd door een voor mij eveneens gebruikelijk "Maar het is niet echt mijn ding."
Maar wel zeggen dat het een mooi topic is. Cool

laurenzo85dinsdag 1 augustus 2006 @ 19:59
quote:
Op maandag 31 juli 2006 00:12 schreef pascalheister het volgende:

[..]

ja, ja
Second that
lot3dinsdag 22 augustus 2006 @ 12:23
Dit mooie topic stagneert dan toch ineens, helaas.
Ik zou zo graag Zabriskie Point nog eens willen zien, maar nergens te koop of te huur!
Hoe kan je daar aankomen zonder ingewikkelde omwegen? liever niet via Rusland ofzo.
Heb bij deze film vooral herinneringen aan de exploderende villa op muziek van Pink Floyd en beelden van witte woestijnen.
Ik weet dat hij op
TCM, vr 25/08/2006 01:15-03:10 uur op tv te zien zal zijn, maar dat kan ik niet ontvangen.
Ik zal gewoon moeten wachten tot hij weer eens op Tv komt. Overgens scoort hij niet erg hoog op imdb.
Smotsdinsdag 22 augustus 2006 @ 15:12
Ik kan me één shot uit Professione: Reporter nog goed herinneren. Dat shot waarin de camera twee keer 360 graden draait. VET
Oh ja. Ik heb ook Blow Out nog op dvd.
Gorromaandag 19 februari 2007 @ 00:07
* Professione: Reporter (The Passenger) (1975)



Een tv-reporter krijgt door het overlijden van een mede-hotelgast de kans om met diens identiteit een nieuw leven te beginnen. Hij komt er achter dat de dode man wapens leverde aan de derde wereld, en krijgt diens belagers achter zich aan plus zijn eigen echtgenote en chef.



Jack Nicholson in een opvallend ingetogen rol draagt deze film over isolatie en vervreemding met verve. Wanneer het hem niet lukt in contact te komen met de guerilla's door verschillende tegenslagen doet de mogelijkheid zich voor om zijn leven en de wereld achter zich te laten. Hij is het zat, niets doet er meer toe. Een mooie scene die dit illustreert is degene waarin hij, op de vraag wat hij achter zich wil laten, antwoordt dat Maria Schneider zich om moet draaien en ze niets anders dan een lege weg ziet. Hij laat achter waar hij net geweest is en gaat heen waar hij zo zal zijn, als passagier van zijn nieuw aangenomen identiteit.



Door de besluiteloosheid van Nicholsons personage krijgt de film een haast droomachtige sfeer. Zijn personage wordt langzaam steeds meer een passagier van de film, van de camera. Alles bouwt toe naar het fantastische laatste shot waarin de film Nicholson definitief lijkt te absorberen. Zeven minuten lang beweegt de camera tergend langzaam vanuit de hotelkamer, waar Jack Nicholson zojuist op bed is gaan liggen, naar het pleintje. Een shot wat meer vragen opwerpt dan beantwoord, zoals zo veel dingen in de film.



#250 in de Greatest Films Top 1000 samengesteld door critici en regisseurs

IMDb

"When I am shooting a film I never think of how I want to shoot something; I simply shoot it. My technique, which differs from film to film, is wholly instinctive and never based on prior considerations."

[ Bericht 0% gewijzigd door Gorro op 19-02-2007 10:07:53 ]
Gorrodinsdag 31 juli 2007 @ 13:26
Na gisteren bekend werd dat Ingmar Bergman was overleden is gisterenavond ook Michelangelo Antonioni overleden
quote:
Michelangelo Antonioni is maandagavond thuis overleden. Dat meldde het Italiaanse persbureau ANSA dinsdagochtend. De wereldberoemde regisseur is 94 jaar geworden. Hij wordt donderdag in zijn geboorteplaats Ferrara begraven.
Antonioni was al tijdens de Tweede Wereldoorlog als filmmaker actief. Hij werd beroemd door films als La signora senza camelie (1953), Blow Up (1966) en Identificazione di una donna (1982).

Antonioni won tal van belangrijke prijzen voor zijn werk. Zo ontving hij voor Blow Up een Oscarnominatie en de Gouden Palm van het Filmfestival van Cannes. Voor La notte (1961) kreeg hij een Gouden Beer op het festival van Berlijn.

Voor Antonioni films ging maken studeerde hij economie aan de universiteit van Bologna en werkte als filmcriticus voor een krant. In zijn films staan psychologische aspecten van het burgerlijk milieu waaruit hij zelf afkomstig was centraal.
bron @ cinema.nl
SaintOfKillersdinsdag 31 juli 2007 @ 13:30
Zou Godard al aan het zweten zijn? .

RIP verder.
Falcodinsdag 31 juli 2007 @ 13:33
Schiet wel op zo jah .
JelleSdinsdag 31 juli 2007 @ 14:06
Magere Hein heeft zeker onlangs een filmavondje georganiseerd.
Kolkusdinsdag 31 juli 2007 @ 18:58
Ze vallen bij bosjes deze week

Wederom RIP voor wederom een groot regisseur....
RuneRosedinsdag 31 juli 2007 @ 18:59
Het gaat wel snel zo. Wie volgt.
Timo20woensdag 8 augustus 2007 @ 23:16
Zag het op tv toen ik vakantie was. R.I.P.
quote:
Op dinsdag 31 juli 2007 13:30 schreef SaintOfKillers het volgende:
Zou Godard al aan het zweten zijn? .
! dat was ook wat ik tegen m`n ma zei: "wie zou de volgende zijn? Godard?"
quote:
Op dinsdag 31 juli 2007 14:06 schreef JelleS het volgende:
Magere Hein heeft zeker onlangs een filmavondje georganiseerd.