De laatste jaren heeft de documentaire weer een plaats in de bioscoop. Vooral sinds de politiek geladen en maatschappelijk betrokken films van Michael Moore, waarbij het opzoeken van de controverse sterk geholpen heeft. De liefhebber van de natuurdocumentaire blijft echter vaak aangewezen op zenders als Discovery Channel en National Geographic. March of Penguins was weliswaar wereldwijd een doorslaand succes in de bioscopen, maar moest het toch vooral hebben van humor en aandoenlijke donzige pinguïns. En de toon van An Inconvenient Truth van Al Gore was weer behoorlijk ernstig en serieus. De BBC-documentairereeks "Planet Earth", waarvan de film Earth de slotakte is, slaat een geheel andere richting in, waarbij de nadruk sterk ligt op de nieuwe (digitale) technieken waarmee natuurdocumentaires zich tegenwoordig kunnen bedienen.
De reeks, maar vooral deze afsluitende bioscoopfilm, laat zich alleen maar uitdrukken in superlatieven. In maar liefst vijf jaar scharrelden de filmploegen van de BBC, ondersteund door een slordige veertig miljoen dollar aan budget, de beelden voor 'Planet Earth' bij elkaar. Het mooiste werd bewaard voor deze anderhalf durende slotfilm. De beelden werden met high-definition camera's over de hele planeet, te land, ter zee en in de lucht geschoten. Het resultaat is een (fictieve) tocht van de Noord- naar de Zuidpool.
De reis begint bij het ontwaken van moeder ijsbeer en haar twee jongen uit de winterslaap. Het is zaak zo snel mogelijk voedsel te zoeken want wanneer de zomer inzet, is al het ijs rond de poolcirkel waarover de beren zich kunnen begeven verdwenen. Hierbij is de rappe opwarming van de aarde het grootste gevaar, want elk jaar wordt het gebied dat in de zomer met ijs bedekt is kleiner. Via een omzwerving van kariboes die worden opgejaagd door witte wolven en de eerste vlucht van jonge mandarijneenden, belandt het camerateam bij de trek van Afrikaanse olifanten naar het Okavanga deltagebied in Botswana. De reis wordt afgesloten door bultrugwalvissen die vanuit de wateren bij Zuid-Afrika naar de Zuidpool zwemmen.
Het commentaar is in handen van Patrick Stewart wiens zoetgevooisde stemgeluid nergens storend wordt. De liefde waarmee de cameraploegen al het natuurschoon hebben weten vast te leggen spat van het scherm. Regelmatig valt je mond open van verbazing, bijvoorbeeld als je een groep kraanvogels de bergtoppen van de Himalaya ziet trotseren of bij het zien van het vreemdsoortige baltsgedrag van de bijna buitenaards aandoende paradijsvogels op Nieuw-Guinea. De digitale technieken zijn al even adembenemend, zoals wanneer de camera langzaam over een gigantisch loofbos glijdt terwijl de bomen van kleur verschieten door de verandering van de seizoenen. Een in technisch opzicht ongelooflijk knappe prestatie. Veel shots zijn vanuit de lucht genomen, waardoor Earth in beeldtaal sterk doet denken aan een combinatie van de natuurfoto's van Steve Bloom en de luchtfoto's van het project 'Earth from the Air' van de Fransman Yann Arthus-Bertrand.
Ondanks het centrale thema van de migratie en de overlevingsstrijd van grote groepen dieren in alle regionen van onze planeet valt er niet echt een lijn te ontwaren in al dit natuurgeweld. Of het moet het gevaar van het broeikaseffect voor het leefmilieu van de dieren zijn. Zo (terecht) belerend als in de Al Gore documentaire 'An Inconvenient Truth' wordt het nergens, al dreigt het aan het eind wel die kant op te gaan als de filmmakers menen nog een paar feiten en wetenschappelijk onderbouwde waarschuwingen in tekstblokken op de kijker te moeten afvuren. De kracht van de beelden is vele malen sterker dan die van het woord. Als kijker kom je zelf wel tot de conclusie dat we al dit moois moeten zien te behouden.
Earth springt wat betreft diersoorten en locaties van de hak op de tak, maar gezien de visueel uitdagende beelden wordt dit nergens storend. De afwisseling is groot en er komt zelfs de nodige humor om de hoek kijken. Bovendien bewijst deze documentaire van de makers van 'Deep Blue' dat het bioscoopscherm het ultieme medium is voor een dergelijke beeldenpracht.