Bij Alkmaar de victorie

In de Tachtigjarige Oorlog was Alkmaar de eerste stad in de Nederlanden die het beleg door de Spaanse troepen van Alva wist te weerstaan. Dat gebeurde in 1573. Deze gebeurtenis wordt nog elk jaar gevierd op 8 oktober tijdens het Alkmaars Ontzet, met onder meer herdenkingen en diverse optochten.

Hieronder op een rij gezet hoe Alkmaar de Spanjaarden wist te verslaan.

zondag 12 juli 1573
Haarlem wordt ingenomen door het Spaanse leger en komt onder Spaans gezag. Het verzwakte Spaanse leger rukt op naar Alkmaar.

Maandag 13 juli 1573
Het Geuzenleger eist de stad Alkmaar binnengelaten te worden. Het stadsbestuur voelt daar weinig voor.

Donderdag 16 juli 1573
De Geuzen liggen nog steeds voor Alkmaar. Uit het zuiden nadert het Spaanse leger. De Geuzen dringen de stad binnen. waarschijnlijk door het forceren van een van de stadspoorten. Vele burgers vluchten voor de spanjaarden.

Zaterdag 18 juli 1573
Het Spaanse leger voelt zich nog te zwak en vertrekt richting Haarlem. Alkmaar vraagt andere steden om extra proviand en kruit.

Maandag 20 juli 1573
Er komt geen hulp van andere steden. Alkmaarders maken voorraden van gerst en rogge. Het stadsbestuur koopt zoveel mogelijk munitie.

Woensdag 29 juli 1573
Muiterij onder de Spaanse soldaten.

Woensdag 5 augustus 1573
De Spaanse soldaten krijgen extra geld. De rust is teruggekeerd en de soldaten willen weer vechten.

Vrijdag 21 augustus 1573
De Spanjaarden komen aan bij de Koedijker sluis. Ze slaan hun tenten op in Oudorp, Huiswaard, St. Pancras, Koedijk en Bergen. Alkmaar wordt omsingeld.

Zaterdag 22 augustus 1573
De eerste Spaanse aanval bij de Runmolens aan het Zeglis om de toevoer naar de stad af te sluiten. Er sneuvelen Alkmaarse burgers. De Spaanse aanvoerder Ignatio de Medinilla wordt dodelijk gewond. De Spanjaarden bestormen de schans tussen Zeglis en de Schermer. Velen verdrinken.

Zondag 23 augustus 1573
Geuzenaanvoerder Cabeliau schrijft een brief aan Sonoy. Hierin vraagt hij om versterking en om het land rond Almaar onder water te zetten.

Dinsdag 25 augustus 1573
Een spaanse schijnaanval op de Kennermerpoort om de Alkmaarders in verwarring te brengen.

In de dagen hierna volgen schermutselingen en schijnaanvallen intussen heeft de Alkmaarse stadstimmerman Van der Mey, met brieven verborgen in een polstok, in Schagen Sonoy bereikt. Weer wordt hierin om hulp gevraagd.

Vrijdag 18 september 1573
De dag van de grote Spaanse aanval. Het gedonder van kanonnen is tot in Amsterdam te horen. Grote schaden aan huizen en verstingwerken. De vijand valt overal aan:
De Friese Poort wordt bestormd. Met een stormbrug proberen de Spanjaarden de gracht bij de Rode Toren over te steken. Ook bij de Kennemerpoort wordt een stormbrug aangevoerd. Bij de Zoutketen naderen schepen met soldaten. Het is nu erop of eronder! Vanaf de wallen wordt op de aanvallers geschoten. Mannen, vrouwen, jongens en meisjes smijten met stenen, pek, kalkwateren hete pekel naar de soldaten. Dit schrikt de Spanjaarden niet af. Driemaal wordt de Friese Poort bestormd. Aanval afgeslagen. Ook de bestorming van de Rode Toren mislukt, want de Spanjaarden krijgen de zware stormbrug nier over de gracht.

Woensdag 23 september 1573
Eindelijk geeft Sonoy de opdracht de sluizen te openen en de dijken door te steken. De omgeving van Alkmaar komt onder water te staan. Het Spaanse leger blijft in de modder steken.

Donderdag 8 october 1573
De laatste Spanjaard is vertrokken.

Zie ook hier

quote:

Op vrijdag 7 oktober 2005 15:45 schreef Natalie het volgende:
Dit zou nou de topics waar je iets van leert! Ik iig wel
(Maakt als die gemiste lessen uit m'n schoolverleden meteen weer goed)

Voor de meeste Alkmaarders is het, als het doordeweeks is, gewoon een extra vrije dag en feest (bier ) Maar het is juist leuk om het verhaal er achter te kennen, zelfde geldt eigenlijk voor bijvoorbeeld Leidens ontzet en Gronings ontzet.

quote:

Op vrijdag 7 oktober 2005 15:51 schreef beelz het volgende:
Hoe weet je dat allemaal joh? Was je erbij ofzo?

Yup, ik zie er nog goed uit he, voor mijn leeftijd ?

Nee, even serieus. Bij ons op school ( ik ben een geboren en getogen Alkmaarse) werd er tijdens Aardrijkskunde altijd veel aandacht aan besteed. Want we moesten wel trots zijn op onze voorouders , aldus een leraar

quote:

Op zaterdag 8 oktober 2005 12:22 schreef xFriendx het volgende:
M'n moeder is Alkmaarse en meen dat ze het er wel eens over had (kreeg er vroeger ook les in). Wat mij het meeste is bijgebleven is een kanonskogel die nog ergens in een kerk/gebouw zit?

Het huis met de kogel

Zal even kijken of ik er foto's van kan vinden.

'Het huis met de kogel' dankt zijn naam aan het feit, dat hier tijdens het Spaanse beleg van 1573 het gezin van Jan Arendsz (een van de eerste hageprekers van Nederland) ongedeerd bleef, toen een Spaanse kanonskogel insloeg.
Het pand is waarschijnlijk kort voor het beleg gebouwd en is een zogenaamde voor 3/4 deel versteend-houten huis. Het overstek van de stenen zijgevel op de eerste verdieping is bij de verbouwing in de 19e eeuw verdwenen.
De kogel links boven op de gevel herinnert aan de strijd tegen de Spanjaarden

quote:

Op maandag 10 oktober 2005 14:09 schreef Frozen het volgende:
Het was zaterdag in ieder geval erg gezellig in de stad.
Ben wel ooit eens bij de officiele viering geweest in de Grote Kerk, maar dat was niet echt boeiend vond ik. De eigen viering in Atlantis is toch een stuk gezelliger

Het was idd erg gezellig zaterdagavond en nacht in de stad

De herdenking zelf ben ik wel meerdere keren geweest, en dat vond ik juist wel mooi. Het enige wat ik jammer vond is dat ik de Grote optocht gemist heb, maar ach, er zijn ergere dingen