wo-opleiding zonder vwo diploma

quote:

Kabinet verlaagt minimumleeftijd voor toelatingsexamen hoger onderwijs
Wie een colloquium doctum (toelatingsexamen) bij hogeschool of universiteit wil doen, hoeft wat voortaan geen 21 jaar oud te zijn maar 18. Na alle ophef over de selectie van topstudenten wordt dit nieuwste kabinetsplan niet overal begrepen.


Nederland wil nog altijd tot de meest innovatieve kenniseconomieën ter wereld behoren. Daarvoor is een hoogopgeleide beroepsbevolking nodig. En dus is het kabinet bereid tot "onorthodoxe maatregelen". Het wil enerzijds topopleidingen mogelijk maken die de beste studenten selecteren (selectie aan de poort) en die meer collegegeld mogen heffen. Maar het wil tegelijkertijd ook zo veel mogelijk mensen hoog opleiden. Als het parlement akkoord gaat krijgen jonge drop-outs voortaan de kans via een toelatingsexamen - ook wel colloquium doctum genoemd - aan het hoger onderwijs te beginnen. Ook 18-jarige mbo'ers die niet met het benodigde niveau-vierdiploma van school zijn gekomen, kunnen op deze manier een poging wagen om rechtstreeks toegang tot het hoger onderwijs te krijgen.

Om grote aantallen studenten gaat het niet. Vorig jaar begonnen bijna 3600 mensen aan een opleiding in het hoger onderwijs die daarvoor niet de juiste papieren hadden. Ruim 3000 aspirant-studenten van 21 jaar en ouder slaagden voor een toelatingsexamen tot het hbo, bijna 600 anderen forceerden de toegang tot de universiteit. Het aantal colloquium doctum-studenten daalt bovendien, zo blijkt uit cijfers van de IB-Groep. Hoe dat precies komt, is bij de organisatie niet bekend. "Misschien wordt het veroorzaakt door verhalen dat studeren toch weer duurder wordt, of omdat er minder scholieren uitvallen die naar het hoger onderwijs willen - maar dat is gissen", aldus voorlichter Daniël Blok.

De leeftijdsverlaging maakt misschien een eind aan deze dalende trend. Bij de TU Delft is het colloquium doctum in elk geval geen groot issue. Volgens woordvoerder Karen Collet is het kabinetsvoornemen er dan ook nog niet echt geland. "Maar dat komt waarschijnlijk ook omdat we hier jaarlijks maar tien tot twintig aanvragen voor zo'n test krijgen, waarna een stuk of vijf studenten daadwerkelijk worden toegelaten."

Secretaris Fred de Vroom van de Nederlandse Vereniging van Schooldecanen (NVS) kende het plan al wel en is voorzichtig positief. "Voor een klein aantal scholieren die veel aanleg hebben voor een bepaald vakgebied, maar ongeschikt zijn voor de verplichte nummers van havo of vwo, kan het toelatingsexamen een goede oplossing zijn. Die lopen nu soms de kans mis om op tijd aan een studie in het hoger onderwijs te beginnen." Achttienjarigen die een reële kans maken te worden toegelaten tot hogeschool of universiteit, zouden in elk geval een aanbevelingsbrief van hun oude school moeten meekrijgen. Voor de groep jongeren die 'gewoon' buiten de boot valt, heeft de leeftijdsverlaging weinig zin, denkt De Vroom. "Die missen dan toch de bagage die nodig is om aan het hoger onderwijs te beginnen. Want daar zijn de havo- en vwo-trajecten helemaal voor op maat gesneden."

Bij de Nijmeegse Radboud Universiteit zijn ze het met dat laatste van harte eens. Daar snappen ze niet waar de regering op aanstuurt. Woordvoerder Willem Hooglugt spreekt van ondoorgrondelijk beleid. "Er gebeurt van alles in het kader van de flexibilisering. Eerst moeten we mensen met een vwo-diploma aan extra selectie onderwerpen, vervolgens wordt er getornd aan dat vwo-diploma door het centraal examen een ondergeschikte rol te geven ten aanzien van de schoolexamens. En dan moeten we nu ineens mensen van 18 jaar oud via het colloquium doctum toegang geven tot onze opleidingen."

En dat terwijl het vwo-diploma volgens de voormalige KUN nu net een prima selectiemiddel is. Hooglugt: "Het is ook te staven met cijfers. In het studiejaar 2002/3 haalden de beginnende studenten met een vwo-diploma gemiddeld 47 van de 60 punten ects. De 48 studenten die werden toegelaten na een colloquium doctum haalden er 27 uit 60."

Hooglugt denkt dat vwo-drop-outs die zich alsnog willen opmaken voor een universitaire opleiding, hun opleiding beter kunnen volmaken via avondcursussen. "Met certificaten komen ze dan alsnog in aanmerking voor een vwo-diploma. Dat lijkt ons een prima route."

De Vroom (NVS) wijst in dit verband op een proef die een aantal scholen in samenwerking met het omringende hbo uitvoeren. "Een scholier die zakt voor zijn havo-opleiding, krijgt de mogelijkheid om via volwasseneneducatie alsnog zijn diploma te halen. Daarnaast kan hij alvast beginnen aan een hbo-opleiding. Voorwaarde is dan wel, dat hij in een jaar tijd zijn havo afmaakt. De studiepunten die hij dat jaar al voor zijn hbo-opleiding heeft gehaald, blijven staan en worden meegenomen naar het volgende jaar."

Maar die proef staat nog in de kinderschoenen. De NVS is er zelfs nog niet mee naar het ministerie van OCW gestapt. "We zijn net bezig. En met een beperkt aantal hogescholen. Vorig jaar hebben Saxion Hogescholen en de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen meegedaan, dit jaar komt de Hogeschool Rotterdam daarbij", aldus de secretaris. Die wijst er bovendien op dat het om niet zo heel veel mensen gaat, want de constructie is een dure grap. "Een scholier is op zijn minst tweeduizend euro kwijt aan deze methode. En voor studiefinanciering komt hij niet in aanmerking."