quote:
De bevindingen van Bartels sluiten mooi aan bij de ideeën die neuropsychologen over verliefdheid hebben. Daarbij baseren zij zich weer op kennis van moleculair-biologen. Die kunnen steeds beter in kaart brengen hoe hormonen en neurotransmitters - de boodschapperstoffen die communicatie tussen hersen- en zenuwcellen verzorgen - in het lichaam op elkaar inwerken. Vanuit dat perspectief bekeken, is verliefheid te beschrijven als een keten van gebeurtenissen waarin noradrenaline, adrenaline, dopamine en allerlei andere stoffen met ingewikkelde namen door het lichaam jagen.
In de eerste fase staan aantrekkingskracht en verovering centraal. Daarin wordt het lichaam als het ware gedrogeerd met amfetamine-achtige stoffen. Dat gebeurt bijvoorbeeld via de extra aanmaak van fenylethylamine, PEA, dat, net als het slikken van amfetamine, een euforisch gevoel geeft en ervoor zorgt dat mensen zich geconcentreerder voelen en langer wakker kunnen blijven - zodat geliefden langer van elkaars aanwezigheid kunnen profiteren, wellicht.
Het PEA zou ook de aanmaak stimuleren van extra dopamine, dat ook al zorgt voor een prettig gevoel. In het gewone leven wordt extra dopamine aangemaakt bij 'beloningen' - als een ervaring beter uitpakt dan verwacht. Het zou mensen, als in een soort leerproces, stimuleren om zulke ervaringen na te streven. In de liefde zou dit mechanisme op een zelfde manier ervoor zorgen, vermoeden psychologen, dat gelieven elkaars gezelschap steeds meer associëren met 'goed' en 'prettig.'
Het gebrek aan eetlust, dat vaak met verliefdheid samengaat, wordt veroorzaakt door een hormoon dat in dit stadium wordt aangemaakt: noradrenaline. De speculatieve verklaring daarvoor is dat het geliefden er in de oertijd van zou hebben weerhouden meteen weer bessen te gaan plukken of te gaan jagen, opdat ze langer bij elkaar konden blijven. Maar de stof leidt ook tot de aanmaak van adrenaline, dat de bloeddruk en de hartslag verhoogt: vandaar dat verliefde mensen sneller blozen en klamme handen hebben. Positief is dat het tot extra zuurstofopname in het lichaam leidt, wat verliefde mensen energiek maakt - en soms, als er wat erg veel zuurstof circuleert, licht in het hoofd.
En als de liefde spaakloopt? De sympto men van liefdesverdriet, dat tot prachti ge literatuur en andere prestaties heeft aangezet, zijn vanuit dit chemisch perspectief op te vatten als afkickverschijnselen. Dat afgewezen mensen nogal eens naar chocola grijpen, is volgens sommigen wetenschappers ook niet vreemd, omdat chocola ook een keten van 'drugs', waaronder kalmerende, in de hersenen vrijmaakt - al moet je wel enorme hoeveelheden eten, wil het helpen. Chocolade als cadeau voor Valentijnsdag is dus wat curieus: hulpmiddel voor afgewezenen als cadeau voor een geliefde.
Hoe dan ook, aan de euforie komt een eind. Hersenen kunnen het niet volhouden om voortdurend amfetaminen aan te maken, denkt psychologe Miranda van Tilburg. Enige jaren geleden promoveerde zij op een onderzoek naar heimwee. Zij verdiepte zich toen ook in de liefde en andere emoties.
Volgens de Amerikaanse hoogleraar criminologie Anthony Walsh, die een heel boek schreef over The science of love, komt het doordat er net als bij drugs gewenning optreedt. We raken, meent hij, gewend aan de aanblik van de geliefde, die ervoor zorgde dat er telkens drugs in de hersenen werden aangemaakt. En na enige tijd is het misschien ook wel prettig om weer wat rustiger in het leven te staan.
Als alles goed gaat, is er tegen die tijd een overgang gemaakt naar een stadium waarin geliefden zich aan elkaar hechten en een band opbouwen. Daarbij zouden twee hormonen een rol spelen, oxytocine en vasopressine, die wel worden aangeduid als 'monogamiehormonen'. Het zijn stoffen, aldus Van Tilburg, die ook een rol spelen bij het houden van je kind en het gebonden zijn aan je eigen vertrouwde omgeving.
Oxytocine zou je ook het 'knuffelhormoon' kunnen noemen, zegt zij. Bijzonder aan dit hormoon is, dat het tegelijkertijd voor rust én opwinding zorgt. Bij vrouwen zorgt het ervoor dat de baarmoeder samentrekt tijdens de weeën bij de bevalling, en het zet de productie van moedermelk in gang. Bovendien zou het moedergevoelens opwekken: rattenmoeders die met anti-oxytocine werden ingespoten, verwaarloosden hun kroost. Bij mannen en vrouwen komt het vrij tijdens een orgasme en zo zou het betrokken zijn bij het smeden van hun band.
bron:
http://www.student.tue.nl/n/w.oosting/liefde.html