quote:

---

Franz is dood, maar wordt bij nader inzien niet opgegeten
HANS VAN DER BEEK

AMSTERDAM - Franz ist tot. Zo stond het gisteren op de overlijdenspagina van de kranten. En dan is, wrang of niet, toch meteen de vraag: wordt het lichaam van Franz Feigl (1958), Amsterdams kunstenaar van Oostenrijkse afkomst, inderdaad na zijn dood smakelijk bereid en opgegeten door enkele intieme vrienden - als daad van liefde en rouw in één.

In 1996 tenslotte exposeerde Feigl in Arti et Amicitiae zijn 'afspraak onder vrienden': 'Mocht één van ons komen te overlijden, schuiven de overlevenden aan om een laatste keer van elkaars volledige aanwezigheid te proeven', zo luidt de titel van het twee pagina's lange recept hoe de vriend het best kon worden gebakken.

Tot in detail beschreef Feigl de bereiding van zijn lijk. 'Verwijder het schedeldak . . . en til het brein uit de hersenpan. Leg de hersenen terzijde, gekoeld, en bereid ze later op de wijze van koeienhersenen. Breng het schedeldak op zijn oorspronkelijke positie terug.' Feigl raadde aan de voorbereidingen 'zo snel mogelijk na het intreden van de dood' te starten.

Hart, nieren, lever en alvleesklier dienden te worden bereid als wild, de testikels als kalfstestikels. De maagholte moest worden gevuld met vijf verse, rijkgevulde takjes rozemarijn, drie takjes verse laurier en 25 paarse sjalotten.

Het hele lichaam, vooral de 'meest rijkelijk voorziene delen van het achterwerk', diende op regelmatige afstanden te worden ingekerfd. Onder de huid werd op die manier ruimte geschapen voor hele teentjes knoflook. Het gemarineerde lijf had drie tot vijf uur nodig om gaar te worden. Een tip: 'Serveren met twintig Meyer-citroenen, versgemalen zwarte peper, verse kruidensalade met klassieke vinaigrette en cranberrycompote'.

Het plan van Feigl, benadrukte hij destijds, was bloedserieus. De oven, de chirurgische hulpstukken en de locatie waren al geregeld. Feigl: ''Uitvaartbedrijven zijn vaak familiebedrijven en dan is heel veel mogelijk. Het is heel persoonlijk, een goede manier om het rouwen te verwerken. En elke aanleiding voor een feest vind ik fantastisch. De dood is een mooie aanleiding voor een geweldig feest. Je moet het alleen goed aanpakken.''

Nu, Franz Feigl is dood. Maar van dat diner is toch maar afgezien, zegt zijn ex-vrouw, filmmaker Ine Poppe. ''Franz is overleden aan kanker, die was uitgezaaid over zijn hele lichaam. Bovendien had de chemotherapie zijn hele lichaam vergiftigd. Franz en zijn vrienden zijn altijd heel serieus geweest over het diner, maar door die chemo hoefden ze daar niet meer aan te denken.''

Wel wordt Feigl in intieme kring herdacht met een speciaal maal, morgen na zijn teraardebestelling op Sint Barbara in Amsterdam-West, met een gerecht in de vorm van een lichaam. Poppe: ''Het wordt een passend afscheid. In de geest van Franz.''

Patrick Faas, culinair journalist, is de samensteller van dat menu. ''We hebben nog even overwogen om naar het mortuarium te gaan om zijn lichaam af te gieten en een mal te maken waarin je het voedsel opdient. Maar zo lettelijk wilden we het toch niet doen.''

''Ik ga gerechten koken die hij lekker vond, en opdienen als een lichaam. Tong op de plek van de tong, hersenen op de hersenen, kippenmaagjes op de maag, niertjes, lever, en worstjes voor de darmen. En misschien biefstuk op zijn billen.'' Volgens Faas was Feigl vóór zijn ziekbed vast van plan zijn kunstwerk door te zetten. ''Franz zag kannibalisme als een mooie manier van vriendschap. Maar op het moment dat je je vrienden vergiftigt met chemo, dan geef je ze de dood en daarom zag hij ervan af.''

De zoon van Feigl, Zoro, heeft de fascinatie voor de dood van zijn vader geërfd. Hij wil dat na zijn dood een webcam in zijn doodskist wordt geplaatst. Zijn moeder Ine Poppe heeft over dat gegeven een scenario geschreven, Necro-cam, dood online. De Vara zendt de film in het voorjaar uit.

---

Nu heb ik jaren geleden diverse macabere exposities bezocht waar o.a rottende kadevers van boerderij dieren in een aquarium lagen (de naam van die kunstenaar is mij ontschoten helaas..) maar ik vraag me af of het bovenstaande verhaal ook meer mensen aantrekt die het kunnen zien als "kunst"...Feigl's idee met een cam begraven te worden stuit echt op weerzin (denk ik) maar waarom? Het is een natuurlijk proces , iedereen is uiteindelijk hetzelfde lot beschoren..( als cremeren geen optie is natuurlijk..)

Het opeten van Feigls overblijfselen wil ik hier eigenlijk niet ter discussie stellen btw..alhoewel die gedachte, buiten de äandacht na de dood van de betrokkene mij ook enigzins fascineert..

Mensen zijn gefascineerd juist door hetgene wat in eerste instantie afschrikt, omdat schoonheid misschien verborgen zit in die zogenaamde lelijkheid en afschrikking.
Misschien ook omdat ze de grenzen tussen wat mooi is en lelijk willen aftasten.

ik vind het op zich wel een wazig idee, dat je online naar iemand kan kijken die er niet meer is..

was opvallend dat de expositie erg goed bezocht werd, misschien ook wel te wijten aan het controversiele onderwerp, mar toch.

quote:

---

Op dinsdag 02 oktober 2001 21:26 schreef don_quichot het volgende:
zag laatst een item op het belgische journaal over een tentoonstelling in Berlijn. de organiserede anatomist/kunstenaar had een eigen manier om lichamen te conserveren en de creaties werden op een zo'n pedagogisch mogelijke manier aan het publiek getoond.

was opvallend dat de expositie erg goed bezocht werd, misschien ook wel te wijten aan het controversiele onderwerp, mar toch.

---

edit; ik herinner me alweer wat meer beelden, snap inmiddels waarom je het pedagogisch noemt.

[Dit bericht is gewijzigd door fokje op 02-10-2001 22:24]

quote:

---

Op dinsdag 02 oktober 2001 21:26 schreef don_quichot het volgende:
zag laatst een item op het belgische journaal over een tentoonstelling in Berlijn. de organiserede anatomist/kunstenaar had een eigen manier om lichamen te conserveren en de creaties werden op een zo'n pedagogisch mogelijke manier aan het publiek getoond.

was opvallend dat de expositie erg goed bezocht werd, misschien ook wel te wijten aan het controversiele onderwerp, mar toch.

---

Leerzaam enzo.

Weet iemand zich nog te herinneren waar deze tentoonstelling as?

was nu in belgie
Weet alleen niet meer waar.

Ik persoonlijk vind het gewoon smakkeloos echt waar, het word steeds gekker weinig tot geen respect voor de doden, mensen opeten sorry ik kan er niet bij.

Tegenwoordig noemen ze veel dingen kunst, met mijn opleiding krijg ik er errug veel mee te maken.
Dit vind echt smakkeloos die tentoonstelling bv, oke het mag misschien dan knap zijn wat ze doen, maar het is en blijft smakkeloos. En dit vind dus echt geen kunst. maar gewoon afschuwlijk......

Maar goed wie ben ik ??

quote:

---

Op dinsdag 02 oktober 2001 21:45 schreef fokje het volgende:

[..]

Volgens mij ook gezien, maar dan op de nl tv, een tijdje terug. Ik vermoed dat jij integer bedoeld ipv pedagogisch, zo niet dan moet je het me eens uitleggen.
Ik vond het best wel 'mooi', iig apart. En idd niet gruwelijk ofzo.

edit; ik herinner me alweer wat meer beelden, snap inmiddels waarom je het pedagogisch noemt.

---

het ging me met name om een paar lichamen die op het eerste ogen nogal bot waren opengereten. de kunstenaar verklaarde dat dit gebeurd was om ook de organen die niet direct zichtbaar zijn, ten toon te stellen. de verwijderde delen waren volgens mij vaak weer als losse onderdelen gerycleld. vandaar het pedagogische element.

Plastic lijken roepen religieus protest op
de Volkskrant, Kunst, 10 februari 2001
Van onze correspondent Philippe Remarque

Körperwelten tot 1 juli 2001, Postbahnhof am Ostbahnhof, Berlijn.
Een lijk te paard tentoonstellen, mag dat? Priester Ernst Pülfort vindt van niet. Volgende week houdt hij in de St. Thomas von Aquin-kerk een dodenmis voor de honderd lijken die vanaf vandaag in Berlijn te zien zijn op de tentoonstelling Körperwelten.

Tegen het medische gebruik van lichamen heeft Pülfort geen bezwaar. Maar de maker van Körperwelten is volgens zijn strooibiljet 'sensatiebelust' en 'speelt met doden of het poppen zijn'. Hij houdt mensen die hun lichaam ter beschikking hebben gesteld 'gevangen in het aardse leven'.

In het oude poststation in Oost-Berlijn wordt nog druk gebouwd aan de anatomie-tentoonstelling. Körperwelten zal dagelijks van 9 uur tot 23 uur geopend zijn, om rijen te voorkomen. Wereldwijd trok de tentoonstelling al meer dan zes miljoen bezoekers, ondanks het protest van de kerken.

De lijken zijn soms inderdaad speels opgesteld. Een lijk schaakt, aan ander schermt, een derde houdt zijn huid als een regenjas over de arm. Het nieuwe pronkstuk in Berlijn is een ruiter te paard. Aan de opengewerkte lichamen is de grote overeenkomst tussen mens en dier te zein. Maar de ruiter houdt de hersens van beiden in de hand: hoe machtig het paard er ook uitziet, zijn brein is kleiner, wat zijn onderworpenheid aan de mens verklaart.

Bijna even merkwaardig als de geëxposeerde lichamen is de maker van de tentoonstelling, in de pers aangeduid als 'meester van het macabere' of 'Mengele 2000': de Oost-Duitse anatoom professor Gunther von Hagens. De man draagt altijd een Joseph Beuys-hoed en noemt zichzelf 'plastinator', een term die uit een Boelgakov-roman zou kunnen komen.

Al in 1977 vond hij de plastinatie uit, een preparatiemethode waarbij water en vet aan het lichaam worden onttrokken en vervangen door kunststof. De lijken blijven daardoor eeuwen goed. Ze stinken niet en hoeven niet in formaline te worden bewaard.

Von Hagens gebruikt de controverse dankbaar voor zijn geoliede publiciteitsmachine. Hij heeft de pers uitgenodigd om zich voor de zoveelste keer te verweren. 'Dit is geen illegaal kerkhof en geen lijkenshow. Hier wordt voorlichting gegeven', zegt hij. 'De bezoeker verliest zijn angst voor de dood, hij kan een optische brug slaan naar zijn eigen lichaam. Bovendien krijgt de bezoeker te zien waarom hij gezond moet leven.'

Fascinerend zijn de organen, spieren, zenuwen, bloedvaten en botten zeker. Een zo precieze blik op het lichaam is eeuwenlang voorbehouden geweest aan de medische stand. Duidelijker dan aan de hand van welk boek of plastic model ook kan de bezoeker zien hoe een kind in de buik van zijn moeder groeit, hoe maagzweer, leverkanker, hersenbloeding en rokerslong eruit zien.

Von Hagens heeft het beste anatomische theater in de geschiedenis gebouwd. Wat de kerk ook zegt, het ontzag voor de schepping wordt alleen maar groter. Gedachten over de ziel dringen zich op: is de mens niet meer dan dit?

Een tatoeage van een ooit geliefd vrouwenhoofd op een mannelijke onderarm herinnert er met een schok aan, dat het hier om echte mensen gaat. Iedere tentoongestelde heeft zich vrijwillig ter beschikking gesteld. De formulieren liggen bij de uitgang klaar. Gemiddeld krijgt Von Hagens vijf aanmeldingen per dag.

Copyright: de Volkskrant

------------------------------------------------------------
het belgische journaal, licht bevreesd en aangeslagen vanwege het feit dat de expositie richting Brussel komt wist te melden dat de expositie in Berlijn 3000 vrijwilligers had opgeleverd. animo genoeg dus in Duitsland om als geplastificeerd museumstuk de dood te slijten.

quote:

---

Op zondag 30 september 2001 11:11 schreef Loedertje het volgende:

[..]

( necrocam
Zoro Feigl
Tuinstraat 118
Amsterdam, NH 1015PH
NL
Phone: +31(0)206278055
Email: zoro@zoro.nu
= http://www.necrocam.com

---

geraamtes intresseren me wel. lijken zijn ook boeiend, al moet ik toegeven dat de lijken die ik gezien heb, die van familieleden waren en ik dat ik destijds geen moment overwogen heb om ze te associeren met kunst. de beeld fragmenten die ik van körperwelt heb gezien waren mooi, maar daar werd het accent gelegd op de anatomie van het lichaam in een geconserveerde staat, niet op de aftakeling, de vergankelijkheid of het verrottingsproces.
ik heb wel een fundamenteel probleem met deze 'kunstopvatting'. aangezien het 'slechts' het in beeld brengen is van een rottingsproces is, vraag ik mij af wat het creatieve element is. wat maakt dit tot kunst volgens jou?

Verder over Koerperwelten;
Hier de originele site: http://www.koerperwelten.de/

Ik vind dat zoiets staat of valt met de wijze waarop het gepresenteerd wordt. In dit geval vind ik het niet mensonterend, of shockeren om het shockeren, ik vind het ook niet getuigen van vulgariteit. Daarvoor is in de opzet van het hele gebeuren geen aanleidng toe te vinden, hoogstens in je eigen bestaande denkbeelden. Het grote verschil met 'kunstenaars' die iets vulgairs uitbeelden omdat het vulgair is (en het flink uitvergoten met beeldende middelen, een goedkoop truucje). Of om hun eigen masochistische trekjes te botvieren. Daar is hier geen sprake van vind ik, niet op de wijze zoals het is gepresenteerd.