FOK!forum / Cultuur & Historie / De Snaveldokter.
POLLwoensdag 5 januari 2005 @ 18:54


Snaveldokter uit Rome, gravure door Paul Fürst (naar J Columbina), Rome 1656

Het heeft met de pest te maken, maar wie of wat was hij?
HabMichLiebwoensdag 5 januari 2005 @ 22:12
A medical doctor equipped for visiting patients afflicted with the plague: a waxed long cloak, face covered with a mask, eyes secured behind crystal, and pleasantly smelling spices are placed in the long beak. With his rod he points at what should be attended to.

gewoon vaag getekend masker dus.

Engelse naam van het plaatje: Doctor Beak from Rome.
The beak is a primitive gas mask, stuffed with substances thought to ward off the plague.
POLLmaandag 10 januari 2005 @ 12:28
quote:
Op woensdag 5 januari 2005 22:12 schreef HabMichLieb het volgende:
[...]
Hej, bedankt.

Maar waarom eigenlijk in de vorm van een snavel?
_The_General_maandag 10 januari 2005 @ 18:05
In de snavel was genoeg ruimte voor ontsmettende kruiden enzo
Keioswoensdag 2 februari 2005 @ 18:31
En hielp het ook?
Forau_Diavolinadonderdag 3 februari 2005 @ 09:45
Ik vind dit zo'n eh, beklemmende plaatjes.
Op een of andere manier ziet het er altijd enorm akelig uit. Vreselijk.
Librisdonderdag 3 februari 2005 @ 09:47
Tijdens de 1 april feesten in Brielle, liepen er een aantal jaar geleden ook van deze figuren rond, pestmeesters werden ze genoemd, ze waarschuwden met een ratel tegen de pest.

-edit-
Even verder graven, ze hadden een witte mantel met een blauwe snavel, vond het als klein jongetje er wel eng uitzien
POLLvrijdag 11 februari 2005 @ 16:55
quote:
Op donderdag 3 februari 2005 09:45 schreef Forau_Diavolina het volgende:
Ik vind dit zo'n eh, beklemmende plaatjes.
Op een of andere manier ziet het er altijd enorm akelig uit. Vreselijk.
Zijn hand lijkt ook op die van een skelet. Het blijft door die snavel een soort Magere Heijn.

@ libris: waarom met 1 april?
Natalievrijdag 11 februari 2005 @ 20:38
Een griezelig plaatje van iemand met een snavel, enge lange dunne vingers en een brilletje. Wellicht droeg ie dat snavelmasker omdat ie dacht zo niet vatbaar te zijn voor besmetting ofzo.
Libriszaterdag 12 februari 2005 @ 10:30
quote:
Op vrijdag 11 februari 2005 16:55 schreef POLL het volgende:

[..]

Zijn hand lijkt ook op die van een skelet. Het blijft door die snavel een soort Magere Heijn.

@ libris: waarom met 1 april?
Op 1 april 1572 werd Brielle (Den Briel) als eerste stad van de spanjaarden bevrijd. Elk jaar wordt dat nog gevierd (net als Leidens ontzet).
Herdenkingzondag 13 februari 2005 @ 00:21
Was ook wat over bij de nationale wetenschapsquiz meen ik. Misschien is daar nog wat te vinden.
POLLzaterdag 19 februari 2005 @ 11:43
quote:
Op zaterdag 12 februari 2005 10:30 schreef Libris het volgende:

[..]

Op 1 april 1572 werd Brielle (Den Briel) als eerste stad van de spanjaarden bevrijd. Elk jaar wordt dat nog gevierd (net als Leidens ontzet).
Dat weet ik wel, maar hoe past de snaveldokter hierin? Als een historisch figuur van die tijd?
Libriszaterdag 19 februari 2005 @ 13:27
quote:
Op zaterdag 19 februari 2005 11:43 schreef POLL het volgende:

[..]

Dat weet ik wel, maar hoe past de snaveldokter hierin? Als een historisch figuur van die tijd?
Yeps, al weet ik niet of het historisch 100% correct is..
TARAraboemdijeezaterdag 19 februari 2005 @ 21:01
Nooit Floris gekeken vroeger? Daar kwamen ze ook voorbij
Alecksmaandag 21 februari 2005 @ 12:14
quote:
Op woensdag 2 februari 2005 18:31 schreef Keios het volgende:
En hielp het ook?
Tegen besmetting? Nee. Voorzover ik weet werd de pest overgebracht door de vlooien die op ratten zaten. Al heb ik verschillende theorieën gehoord over welke ziekte nu echt tijdens de "pest" epidemieën rondwaardden. Het is namelijknog niet helemaal duidelijk of dit altijd wel de pest was. Ik ben alleen het meestte al vergeten, ik zal het de komende tijd eens opzoeken.

Ik zal me hoedanook eens meer in de pest gaan verdiepen. Middeleeuwse geneeskunde is trouwens best interessant. De hele humorenleer is aan de ene kant fascinerend, aan de andere kant grappig...
quote:
Op zaterdag 19 februari 2005 21:01 schreef TARAraboemdijee het volgende:
Nooit Floris gekeken vroeger? Daar kwamen ze ook voorbij
Ja, dat is nu echt een toonbeeld van uitgebreide historische research...
Johan_de_Withdinsdag 22 februari 2005 @ 17:51
quote:
Op maandag 21 februari 2005 12:14 schreef Alecks het volgende:

[..]

Tegen besmetting? Nee. Voorzover ik weet werd de pest overgebracht door de vlooien die op ratten zaten.
Maar destijds geloofde men naar ik meen nog echt dat de ziekte ''in de lucht'' zat.
Aleckswoensdag 23 februari 2005 @ 01:07
Klopt. Maar de vraag was of het werkte.

Maar ik moet het antwoord ook bijstellen: De pest werd meestal overgebracht door vlooien die op ratten zaten.

In 'Eeuwen des Onderscheids' van Wim Blockmans en Peter Hoppenbrouwers wordt de totale geschiedenis van de middeleeuwen beknopt beschreven. De pest speelt daarin ok een rol: die wordt dus ook op drie bladzijden behandeld.

Het komt erop neer dat er in de middeleeuwen twee grote uitbraken (pandemieën) geweest zijn. Zo'n uitbraak is een reeks van epidemieën. De eerste was van het midden van de 6e eeuw tot het midden van de 8e eeuw de tweede van begin 14e eeuw tot begin 18e eeuw. De snaveldokter hoort voorzover ik kan zien aan het eind van de laatste uitbraak thuis: ik heb er nog geen middeleeuwse plaatjes van gezien.

Veroorzaker was altijd dezelfde bacterie: Yersinia pestis. De ziekte kon echter in drie vormen komen. Het meest gangbaar was de builenpest. Die werd veroorzaakt door vlooienbeten en uitte zich in opgezwollen lymfeklieren: de builen. Zo'n 50 tot 60 procent van de patiënten van de builenpest is binnen vijf dagen eraan gestorven.

Minder gangbaar was de longpest: hier was besmetting mogelijk door opgehoeste druppeltjes speeksel. Zo'n snavelmasker zou hier dus eventueel tegen besmetting helpen als de arts ervoor zorgt dat hij ook geen dingen aanraakt waar de patiënt tegenaan gehoest heeft (net als nu de griep en verkoudheid vaak overgedragen worden door deurknoppen, toetsenborden etc.) Bijna honderd procent van de besmette gevallen overlijdt eraan.

Tenslotte is er een derde, zeldzamere vorm van de pest, de septische pest, ook wel bekend als de zwarte pest. Dit is een variant van de builenpest, de bacteriën vermenigvuldigen zich dan in het bloed van het slachtoffer. Deze vorm wordt ook via vlooien wordt doorgegeven, per besmetting komen er alleen veel meer bacterieën tegelijk het lichaam binnen. Het is zo dodelijk dat de patient al overleden is voordat er zich builen hebben kunnen vormen. Ook deze vorm heeft een sterftecijfer van bijna honderd procent.

Sommige steden,. zoals Milaan of Venetië bijvoorbeeld, wisten zich redelijk tegen de pest te beschermen door als er een epidemie rondwaardde strenge quarantaineregels op na te houden.

Neurenberg bleef ook vaak buiten schot omdat die stad strenge sanitaire regels had: straten werden geveegd, huisvuil moest snel verwijderd worden en er waren veel badhuizen die waarschijnlijk druk bezocht werden: stadsambtenaren kregen er in ieder geval een extra vergoeding voor. Deze regels waren echter niet speciaal voor de pest opgesteld, echter zorgden ze er waarschijnlijk wel voor dat de ziekte niet uit kon breken.
Forau_Diavolinawoensdag 23 februari 2005 @ 08:50
Alecks, waar haal je die kennis vandaan?
Is enorm interessant.
TARAraboemdijeewoensdag 23 februari 2005 @ 09:36
quote:
Op woensdag 23 februari 2005 08:50 schreef Forau_Diavolina het volgende:
Alecks, waar haal je die kennis vandaan?
Is enorm interessant.
Staat er toch bij in de post?
"Eeuwen des Onderscheids" van Hoppenbrouwers en Blockmans
Ik heb hem hier ook liggen, dat was ons handboek voor Middeleeuwse Geschiedenis
nijnjazondag 16 december 2007 @ 12:55
Oud Topic, maar wel interessant