Clubsupporters versus 'spelerssupporters'
Iedereen vindt Johan Cruyff, Zinedine Zidane en Pelé geweldige voetballers. Ook kunnen de meeste mensen Martin Drent of Rodion Camataru wel waarderen. Echter, niet iedereen houdt van Ajax, Barcelona of FC Groningen. Er zit blijkbaar een verschil tussen liefhebbers van clubs en liefhebbers van spelers. Volgens mij ontstaat er langzamerhand een nieuw soort supporter. De supporter die de voetballer als popster ziet; de supporter die niet langer clubgebonden is.
Wat is nu een clubsupporter en een spelerssupporter?
Een clubsupporter is iemand die vanaf het moment dat hij een balletje kan trappen besluit supporter te worden van een bepaalde club, en zijn hele leven diezelfde club blijft volgen. Dit kan een club uit zijn geboortestreek zijn, of dit kan een grotere club zijn die toevallig op televisie een belangrijke wedstrijd speelt. Ajax heeft in '95 bijvoorbeeld in heel Nederland veel supporters gekregen door hun prestaties in de Champions League. Een kenmerk van de clubsupporter is dat het in principe niet uitmaakt welke spelers er voor de club spelen, zolang er maar acceptabel gevoetbald wordt, of genoeg strijd geleverd. In de Europese voetbalcultuur zijn de meeste voetballiefhebbers clubsupporters.
Een 'spelerssupporter' is iemand die supporter is van één specifieke speler, en hem volgt bij elke club waar hij terechtkomt. Hij kan deze speler ontdekt hebben bij de club waar hij regelmatig komt kijken, maar veel waarschijnlijker heeft hij de speler op televisie gezien bij een wedstrijd van een grote club. Deze supporter is idolaat van de speler en koopt shirts, koffiemokken en dekbedovertrekken van deze speler, en is dus commercieel aantrekkelijk voor de club waar de superster speelt.
Hoe komt dat nou?
Volgens mij zijn er een aantal oorzaken aan te wijzen waardoor er in de toekomst steeds meer 'spelersupporters' zullen ontstaan, ofwel dat er steeds meer clubsupporters verdwijnen.
- Clubs kopen steeds meer buitenlanders
Clubs worden door het financiële klimaat gedwongen op zoek te gaan naar goedkope buitenlandse spelers. Heerenveen koopt heel Scandinavië leeg, Roda JC richt zich op België en Ivoorkust, en veel andere clubs hebben een vreemdelingenlegioen. Hierdoor ontstaat een kloof tussen de spelers, de club en de regio. De mensen hebben geen feeling meer met de club en spelers, en wijken uit naar topwedstrijden op TV, bijvoorbeeld de Champions League of Premier League.
- De gewone supporter levert niet genoeg geld meer op
Trouwe clubsupporters vinden zichzelf vaak het belangrijkste element van een club. Niks is minder waar. In de meeste gevallen brengen de recettes nog maximaal 25% van de inkomsten van een club op. Veel belangrijker zijn televisiedeals en sponsorinkomsten. Mede hierdoor zullen clubs op termijn nog veel minder naar trouwe supporters luisteren dan men nu al doet. Highbury staat in een fantastische volkswijk, maar geen enkele bewoner kan bijvoorbeeld nog een kaartje betalen voor een wedstrijd van Arsenal.
- Het veranderende medialandschap
Iedereen kan op elk moment van de dag voetbal kijken. Engels, Spaans, Italiaans en Duits voetbal is met een beetje moeite allemaal live of in samenvatting te bekijken. De beste voetballers zijn dus vaak te zien, in tegenstelling tot 10 jaar geleden, toen alleen de nationale competitie op zondagavond in samenvatting te zien was.
- De media creërt supersterren.
Niet alleen in de popmuziek, maar in de gehele showbizz ontstaat een cultuur van heldenverering, niet in het minst door MTV, die programma's uitzendt waarin fans zich tegenwoordig kunnen laten ombouwen tot hun favoriete popster.
De sportwereld blijft hierbij niet achter. Het evidente voorbeeld is natuurlijk David Beckham, die als product in de markt gezet wordt door een team van adviseurs om hem heen, die al vanaf zijn 17e aan carrièreplanning doen. Maar ook spelers als Van der Vaart en Sneijder worden al vanaf hun debuut opgehemeld door de pers, en als regelrechte supersterren benaderd.
- De opmars van voetbal in Azië
Japan was de voorloper met de J-League, maar nu komt ook in Zuid-Korea en China het voetbal van de grond. In deze culturen is men niet gewend om vanaf de geboorte één bepaalde club te volgen, simpelweg omdat die clubs er nog niet waren. Wel kon men via de televisie Zidane, Beckham en Ronaldo zien. Samen met een van bovenaf opgelegde verering van grote leiders als Mao en Kim Jong-il ligt in deze culturen persoonsverheerlijking meer voor de hand dan clubcultuur. Zelfs bij de verrassing van het WK 2002, Zuid-Korea, dat zonder echte supersterren speelde, was dit het geval. De trainer, Guus Hiddink, werd in dit geval als de grote leider en inspirator gezien.
Concluderend kan gesteld worden dat de echte clubcultuur langzaam gaat verdwijnen. Real Madrid geeft het voorbeeld door elk jaar een superster te kopen uit een voor hun nog braakliggende markt. Met Beckham werd Engeland veroverd, met Ronaldo Brazilie, met Zidane Frankrijk en Noord-Afrika. Het wachten is nog op een Aziatische speler. Het zal me niks verbazen als binnen drie jaar Shinji Ono voor Real Madrid voetbalt. De clubs richten zich meer en meer op mensen die geen historie met de club hebben, maar alleen in financieel opzicht interessant zijn. Als reactie hierop zullen supporters geen trouwe aanhangers meer blijken, maar alleen nog als fans van opvallende spelers.
Mee eens of niet mee eens?
[ Bericht 0% gewijzigd door MaxPower op 04-10-2004 16:45:55 ]