quote:

Op woensdag 14 april 2004 17:58 schreef kLowJow het volgende:
Nee, waarom zouden we ze moeten vrezen? Ze hebben nog een behoorlijke achterstand, politiek, economisch, militair.. wat dan ook .

quote:

Op woensdag 14 april 2004 18:01 schreef wingerd het volgende:

[..]

Nou ja vrezen is inderdaad wat onzinnig.... Maar ik bedoel, is het een straf of zegen zo dicht bij de Russen te zitten....bijvoorbeeld als (economisch) blok tegen USA

quote:

Op woensdag 14 april 2004 18:46 schreef pomtiedom het volgende:
Ook zijn er al hier en daar voorzichtige teken van een kapitalistisch systeem, iets wat het MO niet leuk zal vinden omdat ze daardoor compleet worden ingesloten door kapitalistische machten. (ten zij ze zo persé naar het nog armere donker Afrika willen expanderen met hun Moslimzijn)

quote:

Op woensdag 14 april 2004 18:59 schreef Robert_Jensen het volgende:
Aan de andere kant is de Chineze economie op dit moment compleet overhit aan het draaien, en dat op geleend buitenlands geld en gericht op buitenlandse afzetmarkten. Als ze de boel niet gaan temperen klapt het zooitje dit jaar nog in elkaar.

quote:

Op woensdag 14 april 2004 21:17 schreef Louis_Cyphre het volgende:

[..]

Dat is niet waar. China heeft een enorme voorraad buitenlandse deviezen, omdat ze een enorm handelsoverschot hebben. Het meeste van dat geld komt uit de VS, die een een negatieve handelsbalans met China hebben van honderden miljoenen, zo niet miljarden dollars.

quote:

Op woensdag 14 april 2004 22:47 schreef Robert_Jensen het volgende:

[..]

Dat neemt niet weg dat 80% vd afzet richting Westen gaat en de economie extreem aan het oververhitten is.

quote:

Op woensdag 14 april 2004 23:03 schreef Louis_Cyphre het volgende:

[..]

Afzet? Productie van bedrijven bedoel je?

Er wordt inderdaad een heleboel geëxporteerd vanuit China, wat juist enorm bijdraagt aan de economie. China is bepaald niet de grootste klant bij het IMF hoor, ik weet niet waar je dat verhaal van hoge staatschuld vandaan haalt?

De binnenlandse markt groeit juist explosief in China. Er worden in hoog tempo meer en meer auto's, electronica en andere luxegoederen afgezet. Er is wat markt betreft natuurlijk nog een enorme groeicapaciteit in China, dus ik zie niet in hoe de markt oververhit zou moeten raken.

Het grootste gevaar voor China is naar mijn mening de dreiging van ecologische rampen en sociale onrust. Als bijvoorbeeld de Yangtze plotseling droogvalt, wat al bijna het geval is, komen er aardig wat problemen. Ik verwacht ook dat dit soort zaken nog wel voor wat problemen zullen zorgen, die groei van 8 procent per jaar zie ik nog wel inzakken binnen niet al te lange tijd.

quote:

De Russische tijger

Jan Limbeek

In de jaren '90 leek de Russische economie hopeloos onhervormbaar. Maar onder president Poetin veranderde dit en groeide de economie als een tierelier. Wat is er op economisch terrein gebeurd onder zijn bestuur en wat zijn de verwachtingen voor zijn tweede presidentstermijn?

quote:

Er kunnen vier redenen genoemd worden voor het economisch succes onder Poetin. In volgorde van belangrijkheid zijn die:

strakke begrotingsdiscipline
belastingverlagingen
maatschappelijke stabiliteit
hervormingen
Begrotingsdiscipline
Vóór de crisis van augustus 1998, toen de roebel ineenstortte en de economie kortstondig met zich meetrok, vond de politiek een aanzienlijk begrotingstekort een normaal verschijnsel. Ongeacht het inkomstenniveau of de economische omstandigheden lag dat op zo'n zes à acht procent van het bruto binnenlands product (bbp).

Het tekort werd met kortlopende leningen en tegen zeer hoge rentes gefinancierd op de binnenlandse financiële markten en later ook met behulp van buitenlands kapitaal. Ook instellingen als het IMF en de Wereldbank gaven gul geld.

Zodra bleek dat die miljarden onvoldoende waren, werd er bezuinigd met behulp van een grove kaasschaaf of lonen en bestellingen werden simpelweg niet betaald. In enkele jaren bouwde de Russische overheid zodoende een enorme schuldenlast op.

Na de crisis van augustus 1998 was niemand meer bereid de regering geld te lenen. De prijs van olie en gas was zeer laag. Het bleek echter voor de regering heel goed mogelijk om de tering naar de nering te zetten.

Alleen in 1999 was er nog een klein tekort, in alle jaren erna een overschot. Er werden tientallen miljarden dollars aan schulden terugbetaald. Sinds 2001 werden alle schulden zonder tegemoetkoming van crediteuren bediend en zelfs elk jaar meer dan men schuldig was. De buitenlandse schuld van de overheid neemt nu in hoog tempo af, ook dankzij de groei van het bbp. Het bedraagt heden ten dage nog geen 20 procent van het bbp. Het schuldenprobleem is verdwenen.

Enkele maanden na augustus 1998 werd de meeste import onbetaalbaar en vervangen door eigen fabricage. Sommige Russische producten konden de concurrentie op de wereldmarkt aan. De Russische industrie werd daardoor weer tot leven gewekt. In 1999 was het effect van de devaluatie en het anti-inflatiebeleid het sterkst. Daarna verdween het stimulerende effect van de lage roebel, omdat de inflatie in Rusland veel hoger is dan in het Westen.

Negatieve consequenties voor de economie heeft dat niet, omdat andere stimulansen een rol gingen spelen. Bovendien blijft de begroting sterk en sparen de overheid en de Centrale Bank jaarlijks tientallen miljarden dollars. Het vertrouwen van investeerders in Rusland komt vooral voort uit het solide financiële beleid.

Het is de verdienste van Poetin dat hij de strakke begrotingsdiscipline volhield, ook toen de toestroom van oliedollars een veel soepeler beleid mogelijk maakte. De tabellen 2 en 3 laten zien hoe gezond de Russische financiën zijn geworden.

quote:

Belastingverlagingen
Door de begrotingsdiscipline, de hogere olieprijzen en de aantrekkende economie ontstond ruimte om de belastingen te verlagen. In 2001 werd de eerste radicale belastingverlaging van kracht: een uniform tarief voor de inkomstenbelasting (vlaktaks) van slechts 13 procent in plaats van een progressieve schaal met een tarief van maximaal 35 procent.

Ondanks de spectaculaire belastingverlaging stegen de inkomsten. Dit is het Laffer-effect, genoemd naar de Amerikaanse econoom Arthur Laffer. Zijn Laffer-curve laat zien dat lagere belastingen kunnen leiden tot hogere inkomsten als het belastingniveau ver verwijderd is van het optimale niveau. De achterliggende gedachte is dat mensen bereid zijn meer belasting te betalen en harder te werken naarmate ze een groter deel van de vrucht van hun arbeid mogen houden.

Meestal duurt het enkele jaren eer er extra inkomsten binnenkomen. In Rusland trad het effect meteen op in 2001, hetgeen aangaf dat de bevolking de belastingdruk als veel te hoog ervaren had en voor een belangrijk deel niet bereid was de verschuldigde belastingen te betalen.

Het succes van de vlaktaks zette de beleidsmakers ertoe aan dit kunstje ook op andere terreinen uit te halen. Belastingverlaging levert immers niet alleen allerlei economische voordelen op, maar zelfs extra inkomsten. De verlaging sindsdien van allerlei andere belastingen liet echter zien dat het zo simpel niet was.

Met name de verlaging van de winstbelasting in 2002 van 35 naar 24 procent (bij het schrappen van aftrekposten) kostte veel geld. Achteraf gezien was dat goed verklaarbaar. Alleen al door de mogelijkheden die de wet zelf bood, betaalden veel bedrijven aanzienlijk lagere winstbelasting dan 35 procent. Het feitelijke percentage was vaak lager dan het nieuwe officiële tarief. In die gevallen was er sprake van een verhoging van de lastendruk, waardoor - keurig volgens Laffer - de inkomsten dalen.

De schrik zat er goed in. Eind september 2002 verklaarde Poetin dat het 'feestje van de belastingverlagingen' voorbij was. Tegenwoordig is de regering van mening dat belastingverlagingen erg goed zijn voor de economie, maar voorlopig geld kosten.

Sinds het begin van dit jaar daalde de btw niettemin van 20 naar 18 procent. Volgens eerste vice-premier Sergej Sjatalov wordt de btw nog verder verlaagd naar 15 procent in 2006. Dit zijn radicale reducties, omdat de btw de schatkist ruim een derde van alle inkomsten oplevert. Men is van plan deze reducties te financieren door de energiesector extra te belasten. Onlangs zei vice-premier Aleksandr Zjoekov door te willen gaan met belastingverlagingen, zelfs als die resulteren in een begrotingstekort.

Maatschappelijke stabiliteit
Poetin heeft de touwtjes strak in handen. Rusland is bijna een saai land geworden. In het algemeen geldt: hoe saaier een land, hoe beter de economie draait. Daarnaast vindt Poetin dat een sterke staat nodig is om de belastingdiscipline te versterken, de corruptie te bestrijden en gehoorzaamheid aan de wet af te dwingen.

Hervormingen
Veel critici stellen dat de hervormingen niets voorstellen omdat ze toch niet worden uitgevoerd, net als onder Jeltsin het geval was. Zij hebben een cruciaal verschil met de jaren '90 niet begrepen. Een hervorming bestaat uit drie fasen: eerst wordt een idee maatschappelijk en politiek besproken, vervolgens wordt in het parlement de wettelijke basis gelegd en daarna wordt de wet uitgevoerd.

Onder Jeltsin kwam men zelden verder dan de discussiefase. Onder Poetin daarentegen worden de eerste twee fasen wel afgerond. Er gaat enige tijd overheen om te kijken of de wet goed wordt uitgevoerd. Er gaan vele jaren overheen voor een structurele hervorming economische consequenties heeft. Daarom staat de categorie 'hervormingen' als laatste vermeld. Niet omdat ze te weinig voorstellen of niet uitgevoerd worden, maar omdat de tijd te kort was.

Op één punt hebben de critici zeker gelijk. Op sommige terreinen heeft Poetin het niet aangedurfd noodzakelijke hervormingen door te zetten omdat ze erg impopulair zouden kunnen zijn. Dit betreft allereerst de woningsubsidies. Maar ook de hervorming van het pensioenstelsel, de energiemarkt en het enorme gasconcern Gazprom is moeilijk en omstreden.

Vooralsnog heeft Poetin ontkend uit te zijn op een derde termijn. Hij is dus niet herkiesbaar in 2008. Als dat zo blijft heeft hij alle ruimte om impopulaire maatregelen te nemen.

De vier bovengenoemde categorieën staan natuurlijk niet geïsoleerd. Ze versterken elkaar en scheppen daarmee een positieve sfeer. Er kan daarom nog een vijfde verklaring voor het economisch succes genoemd worden, namelijk het succes zelf. Succes kweekt succes.

Het economisch succes komt in ieder geval niet door de hoge olieprijs. De hoge olieprijs levert de overheid jaarlijks miljarden dollars extra inkomsten op, maar de overheid heeft dat geld helemaal niet meer nodig. De Russische economie kan al die dollars niet opnemen. Presidentieel economisch adviseur Andrej Illarionov was altijd blij dat er nog wat kapitaalvlucht was.

De vlucht van kapitaal behoort echter tot het verleden. De toestroom van oliedollars beperkt in het algemeen de noodzaak voor de regering om te hervormen, ondermijnt financiële discipline en leidt onvermijdelijk tot hogere inflatie of een hogere roebelkoers. In de economie krijgen simpele grondstofwinners een steeds groter aandeel. Een hoge olieprijs is alleen goed als die tot in lengte der jaren hoog blijft en het volk slechts op een laag niveau wil rentenieren.

Tot nu toe heeft de overheid zich behoorlijk ingehouden met de luxe van al die oliemiljarden. Het nieuwe stabilisatiefond volgt het 'lossere' reservefonds op en wordt gevuld met oliedollars als de prijs boven de 20 dollar per vat uitkomt. Begin 1994 zat er 3,6 miljard dollar in het fonds, eind maart 5 miljard en Zjoekov verwacht 10,5 miljard aan het eind van 2004.

Poetins doel om het bbp in tien jaar te verdubbelen is bijna geslaagd. Daarvoor is een jaarlijkse groei van zeven procent nodig. Aan het begin van zijn ambtsperiode zou Poetin voor de bereikte resultaten blind getekend hebben. Hij heeft meermaals gedreigd de regering te ontslaan, omdat die niet ambitieus genoeg zou zijn bij de formulering van de groeidoelstelling. Daarop stelde de regering dan steevast de prognose naar boven bij.

Op 24 februari van dit jaar ontsloeg Poetin de regering van premier Michaïl Kasjanov (46) dan toch. Kasjanov was de laatste belangrijke persoon uit de Jeltsin-tijd en diende onder Poetin bijna vier jaar als premier. Zijn nauwe relaties met grote ondernemingen waren Poetin een doorn in het oog. Het ontslag van het kabinet-Kasjanov was waarschijnlijk bedoeld om de opkomst bij de presidentsverkiezingen te vergroten.

Een andere reden voor het ontslag van Kasjanov zou het trage verloop van sommige hervormingen kunnen zijn. Zijn opvolger, Michaïl Fradkov (53), moet hier wat aan doen. Hij gaf meteen het goede voorbeeld door het aantal ministeries te verminderen van 23 naar 14 en de kabinetsstaf te halveren.

Hij moet de enorme bureaucratie inkrimpen, het loon van de resterende ambtenaren verhogen en administratieve hervormingen versnellen. Het doel hiervan is het verminderen van de corruptie, willekeur en bureaucratische traagheid. Deze zaken zijn misschien wel de belangrijkste rem op voortgaande economische ontwikkeling.

quote:

Op woensdag 2 juni 2004 23:52 schreef faustkern het volgende:
Olie, gas, goud, zilver, diamanten, Drinkwater, Uranium. Rusland is van alle markten thuis en voert op economisch gebied een zeer vooruitstrevende koers, waar wij in het Westen nog wat van kunnen leren (vlaktax, verlagingen BTW).

quote:

Op donderdag 3 juni 2004 21:19 schreef EmPulSe het volgende:
Geef mij maar een Rus i.p.v. een Bush. For Mother Russia.

quote:

Op donderdag 3 juni 2004 22:46 schreef icecreamfarmer_NL het volgende:
die vlaktax zou niet werken in het westen omdat dan de arme het slechter krijgen en dus minder koopkracht krijgen en de rijken zouden toch niet heel veel meer gaan uit geven omdat die alles al hebben

quote:

Wanbeleid

De huidige president Poetin is opgezadeld met de gevolgen van ruim tien jaar
wanbeleid, zo stelt ook Bas van der Plas, Ruslanddeskundige en auteur van
een reeks boeken over dit voormalige Oostblokland. Van der Plas: "Tijdens
het regime van Jeltsin hebben allerlei outsiders de macht gegrepen, onder
andere de kliek die nu als oligarchen wordt bestempeld. Jeltsin was een zwak
figuur, stevig aan de drank en bovendien chantabel. Er zijn getuigenissen
dat gedurende een langere periode tijdens het regime van Jeltsin de macht
feitelijk in handen was van Korzjakov: het hoofd van zijn lijfwachten.
Korzjakov liet zich omkopen door allerlei duistere figuren en
belangengroepen die wilden plukken uit de ruif van de failliete
communistische boedel. En dat hebben zij ook volop gedaan. Natuurlijk kan
Poetin Jeltsin niet openlijk afvallen, maar bij Jeltsin ligt wel de kern van
het probleem. Voormalig officier bij de geheime dienst Poetin is de
afgelopen jaren bezig geweest om met behulp van een aantal vrienden van
vroeger de macht weer richting de staat te trekken. De Russische president
staat voor een lastige en haast onmogelijke taak: Rusland alsnog overeind te
krijgen."

quote:

Rusland worstelt
met bevolkingsafname

Van onze correspondent
MOSKOU ? Terwijl de wereldbevolking sneller groeit dan ooit tevoren neemt het aantal inwoners in het grootste land van de wereld, Rusland, met bijna een miljoen per jaar af. De Russische regering is bang dat dit op termijn zal leiden tot een groot tekort aan arbeidskrachten, maar ze weet tegelijkertijd niet goed hoe een einde te maken aan deze demografische crisis.

De Russische bevolking begon al ten tijde van het communisme af te nemen, maar dit proces is sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in een opvallende stroomversnelling terechtgekomen. In de jaren 1999 en 2000 bedroeg de daling inmiddels bijna 800.000 inwoners per jaar.

Op dit moment wonen er in Rusland ruim 144 miljoen mensen. Het Instituut voor Demografie van de Russische Academie van Wetenschappen voorspelt dat dit aantal verder zal afnemen tot 132 miljoen in 2015, tot 87 miljoen in 2025 en tot slechts 55 miljoen in 2050.

Leefomstandigheden
De oorzaak van deze extreme bevolkingsafname zoeken Russische demografen vooral in de sociale en economische crisis van de afgelopen jaren. Zij menen dat de maatschappelijke veranderingen als gevolg van de val van het communisme voor veel Russen te groot zijn geweest.

Zo is in een paar jaar tijd meer dan de helft van de bevolking onder het bestaansminimum komen te leven. Tegelijkertijd is de kwaliteit van de (gratis) gezondheidszorg en van de ecologische situatie opvallend verslechterd. Het gevolg is een snel groeiend sterftecijfer. De gemiddelde levensverwachting voor de Russische man is bijvoorbeeld afgenomen tot slechts 59,8 jaar en voor de Russische vrouw tot 72,2 jaar.

Hun vroegtijdige dood houdt vaak rechtstreeks verband met hun verslechterde leefomstandigheden. Zo waren in de periode van 1990 tot 2000 de snelst groeiende doodsoorzaak onder de Russische bevolking infectieziekten zoals tuberculose. Het aantal Russen dat hieraan stierf is de afgelopen tien jaar bijna verdrievoudigd, blijkt uit statistieken van het Russische ministerie van Gezondheidszorg.

Deze tonen ook aan dat na hart- en vaatziekten de belangrijkste doodsoorzaak onder Russen het afgelopen jaar ?verwonding en vergiftiging? was. Het aantal slachtoffers hiervan is sinds 1990 bijna verdubbeld. De grootste 'groeiers' in deze categorie zijn doodslag en alcoholvergiftiging. Dit betreft vooral mannelijke slachtoffers en dat verklaart ook deels het grote verschil in levensverwachting tussen de Russische man en vrouw.

Geboortecijfer
Het snel groeiende sterftecijfer in Rusland gaat gepaard met een fors dalend geboortecijfer. In het jaar 2000 werden 1,17 kinderen per vrouw geboren, terwijl dat aantal in 1987 nog het dubbele was. Bovendien was het aantal abortussen het afgelopen jaar bijna twee keer zoveel als het aantal geboorten, namelijk meer dan 2 miljoen. Volgens de Gezinsplanning Associatie eindigden de afgelopen jaren twee van de drie Russische zwangerschappen in een abortus.

Een ander probleem dat het geboortecijfer negatief beïnvloedt, is de toenemende onvruchtbaarheid onder jonge Russische vrouwen. Volgens het Centrum voor Verloskunde en Gynaecologie van de Russische Academie van Wetenschappen betreft dit al een op de tien Russische vrouwen.

De gealarmeerde Russische regering heeft begin dit jaar ter bestrijding van de demografische crisis een vijftienjarenplan aangekondigd. Dat spreekt onder meer over speciale subsidies die vrouwen moeten stimuleren meer kinderen te baren. Ook wil het plan immigratie aanmoedigen, met name van etnische Russen uit andere GOS-landen.

Tot nu toe zijn er echter nog nauwelijks concrete stappen gezet. De voor de uitvoering verantwoordelijke minister van Arbeid, Aleksandr Potsjinok, heeft al verschillende malen geklaagd dat er veel te weinig geld is om dit megaplan uit te kunnen voeren. Bovendien heerst er grote onenigheid over de effectiviteit ervan.

Zo bestaat er openlijke twijfel over het nut van geboortesubsidies indien er ook niet tegelijkertijd geld wordt geïnvesteerd in de noodlijdende Russische kraamzorg. Bovendien moet volgens demografen het aantal geboortes in Rusland minstens verdubbelen wil dit een einde maken aan de bevolkingsdaling. En dat is volgens hen volkomen irreëel.

Ook de haalbaarheid van immigratie wordt betwijfeld, aangezien de afgelopen tijd de immigratie naar Rusland juist sterk is afgenomen. Volgens het Moskouse Centrum voor Demografie en Humane Ecologie is de belangrijkste reden hiervoor de erbarmelijke omstandigheden waaronder immigranten na aankomst in Rusland moeten leven. Het land is volgens het centrum zowel economisch als psychologisch geheel niet in staat een nieuwe stroom immigranten op te vangen.

Polygamie
Tegelijkertijd vallen er in de Russische pers steeds meer doemscenario's te lezen over de vermeende desastreuze gevolgen van de bevolkingsafname voor het land. Ze spreken over een groeiend tekort aan arbeidskrachten en over een snel toenemende verzwakking van het land. Dit betreft vooral de steeds dunner bevolkte gebieden aan de grenzen met het overbevolkte China, dat op termijn het Verre Oosten en Siberië zou gaan annexeren.

Onder invloed van dergelijke publicaties en door het uitblijven van effectieve regeringsmaatregelen neemt de roep tot radicale oplossingen van de demografische crisis in Rusland toe. Een van de populairste op dit moment is de invoering van polygamie.

Voorstanders, onder wie de belangrijkste Russische moefti, Ravil Gainoetdin, de politicus Vladimir Zjirinovski en zelfs een aantal vrouwenorganisaties, baseren zich hierbij op het grote vrouwenoverschot in Rusland van maar liefst 7 miljoen. Naast het beoogde toenemende aantal geboortes zou polygamie volgens hen ook leiden tot aanzienlijk minder eenzaamheid onder vrouwen en bovendien een einde maken aan de 'uittocht' van Russische vrouwen naar het Westen.

Overigens is hun idee niet nieuw. Al in de 18e eeuw droeg tsarina Catharina de Grote polygamie voor als mogelijke oplossing voor het toen ook al bestaande bevolkingstekort in het Russische Rijk. Uiteindelijk koos ze voor een andere aanpak, namelijk de immigratie van grote groepen buitenlandse ?vooral Duitse? kolonisten. Deze oplossing is volgens het al eerder genoemde Moskouse Centrum voor Demografie en Humane Ecologie in het Rusland van de 21e eeuw echter uitgesloten: immigratie van grote groepen niet-Russen zou door etnische Russen niet worden getolereerd en al snel leiden tot etnische spanningen.

quote:

De Russische angst voor het Gele Gevaar

door René Does

In de afgelopen tijd is in Rusland een verdrongen angst aan de oppervlakte gekomen, namelijk de vrees dat een vloed van Chinezen de oostelijke helft van Siberië onder de voet zal lopen. Termen die in de groeiende stroom artikelen over dit thema worden gebruikt, zijn 'het gele gevaar', 'een kruipende bezetting', 'Chinees demografisch imperialisme' en 'Chinees economisch imperialisme'. Hoe reëel is deze Russische vrees?

De kern van een mogelijk Russisch-Chinees conflict bestaat uit de zeer ongelijke demografische ontwikkeling in de twee buurlanden. Rusland zal tot ver in de volgende eeuw geen natuurlijke bevolkingsgroei kennen. Integendeel: volgens prognoses van de Verenigde Naties zal het inwonertal van Rusland dalen van 145 miljoen mensen thans tot ongeveer 125 miljoen in 2050. In China daarentegen leven nu 1,2 miljard mensen en jaarlijks groeit de Chinese bevolking met twaalf miljoen.

Een voor Rusland extra complicerende factor is het verschil in economische ontwikkeling: terwijl de Russische economie al lange tijd in een diepe crisis verkeert, kent de Chinese economie een haast stormachtige groei. China kan de grote Siberische rijkdom aan grondstoffen goed gebruiken.

Ruslands meest vooraanstaande China-deskundige, Vilja Gelbras van het Instituut voor Azië en Afrika van de Moskouse Staatsuniversiteit, stelt: 'China is een demografische kolos. Het aantal geheel of gedeeltelijk werklozen in dat land is ongeveer gelijk aan het totale inwonertal van Rusland.' En: 'Men moet hierbij bedenken dat het territorium van China nog geen 60 procent van het Russische grondgebied bedraagt, dat het inwonertal van Oost-Siberië en het Verre Oosten fundamenteel kleiner is dan van iedere aangrenzende Chinese provincie en dat de migratie van Chinezen naar Russisch grondgebied reeds een duurzaam karakter heeft aangenomen.'

In de oostelijke helft van Siberië achter het Bajkalmeer wonen acht miljoen mensen. Aan de andere kant van de grens, in het noordoosten van China, leven ongeveer 150 miljoen burgers, onder wie naar schatting rond de zeven miljoen Chinese werkzoekenden. In de grensstreek met China wonen ongeveer vijf miljoen Russen. Hun aantal neemt echter al enkele jaren met 100.000 per jaar af door natuurlijke bevolkingsafname en - vooral - migratie naar het Europese deel van Rusland door mensen die vluchten voor de meer dan gemiddelde verarming in Siberië.

De Russische bevolking van Oost-Siberië en het Verre Oosten denkt dat honderdduizenden, zo niet miljoenen Chinezen klaarstaan om als illegale immigranten hun woongebied te betreden. De schattingen over het aantal Chinezen dat reeds illegaal in de regio verblijft, lopen uiteen van 200.000 tot twee miljoen.

De grootste bedreiging voor de territoriale integriteit van Rusland in deze nieuwe eeuw zou niet van binnenuit hoeven te komen, maar van de kant van China. Een Chinees-Russisch conflict om Siberië als grootste bedreiging voor de wereldvrede en potentiële bron van een grote oorlog is een pessimistisch scenario dat in studies over internationale veiligheidsvraagstukken ongetwijfeld nog meer aandacht zal krijgen.

Verre Oosten
In de Aziatische expansie van het Russische rijk was China de grote tegenstander. Pas in 1860 werd met de ondertekening van het Verdrag van Peking de definitieve grens tussen Rusland en China vastgelegd.

De bijna vijfduizend kilometer lange grens tussen beide landen loopt langs de hoofdvaargeul in de grensrivieren Oessoeri en Amoer. Vooral in de periode-Brezjnev (1964-1982) dreigde er permanent een militair conflict over de vraag waar in de eilandrijke grensrivieren deze hoofdvaargeul precies liep. China meende dat Rusland te veel eilanden had geannexeerd. Deze grensconflicten lijken onder Jeltsin definitief te zijn opgelost door een Russisch-Chinese 'demarcatiecommissie'. Momenteel zijn nog maar drie kleine Russische eilandjes betwist grondgebied.

De angst voor Chinese demografische en territoriale expansie betreft thans voornamelijk het Verre Oosten (het oostelijke kwart van 'Groot-Siberië'). Jegens deze regio is er wel degelijk sprake van enig Chinees irredentisme.

In China bestaan kaarten waarop delen van het Russische Verre Oosten als Chinees grondgebied staan aangegeven, dat wil zeggen bijna de gehele Zeeprovincie, daaraan grenzende delen van de provincies Amoer, Tsjita en Chabarovsk en de Joodse Autonome Provincie - historisch betwiste gebieden die in het Verdrag van Peking definitief bij Rusland werden getrokken. Het zijn deze delen van het Verre Oosten die het meest te maken krijgen met de al dan niet legale toestroom van Chineze seizoenarbeiders en handelaren. Hier ook is de Russische 'China-fobie' het grootst.

Historisch gezien is de Chinese aanwezigheid in de grensstreken van het Russische Verre Oosten eigenlijk normaal. Emil Païn, adviseur voor minderheden- en nationaliteitenkwesties van oud-president Jeltsin, vertelde enige tijd geleden dat op het einde van de negentiende eeuw Chinezen eenderde van de bevolking uitmaakten in het gebied; nu is dat enige procenten.

In de jaren dertig van de vorige eeuw, onder de Grote Terreur van Stalin, werden praktisch alle Chinezen uit het Verre Oosten gedeporteerd naar China. Na de Sovjet-Chinese breuk in 1959 is er in de rest van de communistische tijd nauwelijks menselijk verkeer geweest tussen Rusland en China. Volgens Païn is in de Brezjnev-tijd de Russen een 'China-fobie' aangepraat.

Samenwerking
Tegenover het bovenstaande pessimistische scenario is echter ook een positieve ontwikkeling te schetsen van toenemende militaire en economische samenwerking tussen Rusland en China. Een politicus als oud-premier Jevgeni Primakov meent dat een verbond tussen Rusland, China en India tegenwicht moet bieden tegen de Amerikaanse heerschappij in de wereld. Primakov ziet in China een 'strategische bondgenoot' van Rusland.

Interessant is ook het toekomstscenario van de vooraanstaande militaire journalist Aleksandr Peresvet. In zijn scenario voor de periode rond het jaar 2030 zijn er twee concurrerende supermachten in de wereld: Amerika en China. Rusland zal in dat jaar niet meer dan een regionale grootmacht zijn.

Volgens Peresvets scenario zal Rusland gedwongen worden de Chinese kant te kiezen. Peresvet denkt dat Siberië niet fysiek zal worden ingelijfd door China, maar de aan grondstoffen en militaire bedrijven rijke regio zal in die periode wel functioneren als 'militair en economisch achterland' van de nieuwe supermacht. Het oosten van Siberië zal in dat geval sterker gericht zijn op China dan op het Russische hartland in Europa. Rusland kan uit deze situatie groot economisch voordeel halen, aldus Peresvet.

Vooralsnog lijkt Peresvets scenario aardig uit te komen. In februari 1999 hebben beide landen een groot economisch samenwerkingsproject afgesproken voor de levering van Siberische elektriciteit en energie aan China. China neemt als investeerder deel in vijf grote energieprojecten in de regio rond het Bajkalmeer (een waterkrachtcentrale, een gaswinningsproject en de ontginning van drie olievelden). Het dagblad Izvestia kopte: 'De rijkdom van China zal groeien door Siberië. En de rijkdom van Siberië door China.'

Verder zal Rusland in het positieve scenario de immigratie van miljoenen Chinezen moeten inpassen. China-deskundige Gelbras voorspelt: 'In het midden van de 21ste eeuw zullen acht tot tien miljoen Chinese immigranten in Rusland leven. Als deze voorspelling uitkomt, zullen Chinezen qua aantal de tweede grootste nationaliteit binnen Rusland zijn, met alle consequenties die hieruit voortvloeien.'

Gezien de demografische ontwikkelingen moet Rusland naar zijn mening economisch en psychologisch de omslag naar immigratieland maken. Wijzend naar de ervaringen in West-Europa, waarschuwt Gelbras voor de maatschappelijke problemen die de overstap naar immigratieland zal opleveren. Het aanwakkeren van anti-Chinese gevoelens is vechten tegen de bierkaai en heel onverstandig.

Overigens is er ook op dit punt sprake van beweging. De leiders van de provincie Novosibirsk (in het westen van Siberië) zijn van plan in de toekomst 270.000 immigranten uit te nodigen om het dalende inwonertal van de provincie op te vangen en de in de toekomst openvallende arbeidsplekken in bijvoorbeeld de gezondheidszorg in te vullen.

Het ligt niet in de Russische politieke cultuur om zich zomaar afhankelijk te maken van één enkele externe macht. In het Verre Oosten speelt Rusland ook nog de 'Koreaanse kaart' uit. De beide Korea's erkennen de bestaande grenzen in het Verre Oosten. Evenals Rusland zijn zowel Noord-Korea als Zuid-Korea bevreesd voor de demografische en economische expansie van China. Beide Korea's wensen hechtere banden met Rusland en deze wens wordt door Rusland hartelijk beantwoord.

Zo sloten Rusland en Zuid-Korea in januari van dit jaar een opmerkelijke economische samenwerkingsovereenkomst. Een Zuid-Koreaans agrarisch bedrijf heeft voor een periode van vijftig jaar 7000 hectare landbouwgrond gepacht in het district Anoetsjino van de Russische Zeeprovincie, de provincie in de zuidoostelijke punt van het Verre Oosten met Vladivostok als hoofdstad. (Het district Anoetsjino ligt in het midden van de Zeeprovincie, boven Vladivostok, en grenst dus niet direct aan Noord-Korea.) Hierbij huren de Zuid-Koreanen ook nog Noord-Koreaanse bouwvakkers in voor de bouw van huizen op dit stuk grond, hetgeen volgens de Russische krant Nezavisimaja Gazeta de eerste keer is dat Zuid-Korea met de ultracommunistische volksgenoten in het noorden een vorm van buitenlandse economische samenwerking aangaat.

In deze eeuw zal de Chinese factor zonder twijfel een steeds grotere rol gaan spelen in de Russische politiek. Onzeker is of de Chinees-Russische betrekkingen een positieve of een negatieve wending zullen krijgen.

quote:

Een ander probleem dat het geboortecijfer negatief beïnvloedt, is de toenemende onvruchtbaarheid onder jonge Russische vrouwen. Volgens het Centrum voor Verloskunde en Gynaecologie van de Russische Academie van Wetenschappen betreft dit al een op de tien Russische vrouwen.

quote:

De Russen komen! - 05/06/2004
Rusland laat zich steeds vaker opmerken

Geen Belgische of Amerikaanse vrouwenfinale op Roland Garros, maar een Russische. En dat is geen toeval. In de top-20 staan zes Russische speelsters. Niet alleen het Russische tennistalent bereikt Europa. Ook hun olie, musea, boeken, wetenschappelijke kennis en vrouwen hebben de weg naar het Westen gevonden.

Bloeiende economie

Luxerestaurants, druk bereden wegen met chique Mercedessen en BMW's, dure kledingmerken, Rusland consumeert erop los. De Russische economie is zich in sneltempo aan het opwerken. Sinds 1999 is de economie met 38 procent gegroeid, de import met 23 procent, de export met 25 procent. Of het een goede zaak is dat drievierde van de uitvoer bestaat uit grondstoffen, en dus enorm afhankelijk is van de olieprijzen op de wereldmarkt, is een andere vraag. Hoe dan ook, het land boekte vorig jaar een begrotingsoverschot en heeft 63 miljard dollar reserves.

De groeiende welvaart is vooral te zien in Moskou waar grote winkelcentra met dure merken aan een ijltempo uit de grond rijzen. Ook in de provinciesteden worden er snel dure, nieuwe huizen en winkels gebouwd. Maar niet iedereen geniet van de toenemende welvaart. De inkomensongelijkheid stijgt. Nog steeds leeft ruim 20 procent van de Russen onder de armoedegrens. De geschatte vijf procent nieuwe rijken verdient bijna eenderde van het totaal verdiende inkomen.

Miljonairs

Sterker zelfs. De honderd rijkste Russen, die hoofdzakelijk in Moskou wonen, zijn goed voor een kwart van de totale economie in het land. Ter vergelijking: de honderd rijkste Amerikanen moeten het doen met zes procent. De rijkste mens ter wereld is trouwens een Rus: Michael Kodorovki heeft 15,2 miljard dollar aan eigendommen. Momenteel zit hij in de cel wegens belastingsontduiking en andere fraude.

Expansie van de cultuur

De Russen komen naar Europa. Maar zeer tot spijt van wie het benijdt - wij dus - heeft het Russisch Staatsmuseum Hermitage, 's werelds grootste museum, in Amsterdam een stek gevonden voor een filiaal van de collectie in Sint-Petersburg. Eerder openden al soortgelijke Nieuwe Hermitages in Londen en Las Vegas.

De val van het Sovjetregime bracht aan het licht dat er in het toenmalige Leningrad geschilderd werd dat het een lust was. De kunstenaars vonden in de olieverf een schitterende uitlaatklep voor hun frustratie en protest. Antwerpen liet meteen een grote groep van die ondergrondse artiesten overkomen: een revelatie!

Nu is het weer wat stil rond de Russische actuele kunst. Ook rond de naar New York uitgeweken vriend van Jan Fabre, Ilya Kabakov. Diens doorbraak dateert al van 1992, toen Jan Hoet hem naar Kassel haalde voor documenta IX.

Comeback van de literatuur

De Russen zijn het meest belezen volk ter wereld, maar het wegvallen van repressie en censuur leverde hen een lawine rotzooi en pulp, vol harde seks en dito geweld. Vorig jaar verschenen er 56.000 titels, maar grote literaire werken halen een oplage van ,,slechts'' 10.000 exemplaren.

Een belangrijke romanschrijver woont al twaalf jaar in Antwerpen: Aleksandr Skorobogatov, auteur van Aarde zonder water en Sergeant Bertrand. De jongere Ilja Stogoff laat ons in zijn Macho's huilen niet kennismaken met de ,,generatie Perestrojka'': de jeugd uit de grote steden die leeftijdgenoten beoordeelt op basis van hun merk van jeans en tequila. De leegheid is angstaanjagend, maar die kenden we al uit het fenomenale Underground van Vladimir Makanin.

De ruimte in

De Russische wetenschap leeft. Het mooiste bewijs daarvoor is de recentste Nobelprijs voor natuurkunde die naar drie Russen ging voor hun onderzoek naar stroom en geleiding in extreem koude situaties. Amerika maakt zich al zorgen omdat ze hun leidende positie in wetenschap en onderzoek aan het verliezen zijn. Dat is onder meer het gevolg van de verbeterde levensstandaard in onder meer Azië en Rusland.

Rusland heeft ook zijn ruimtevaarttrots teruggevonden. Overal word je er herinnerd aan de legendarische Joeri Gagarin en opvolgers. Tegen 2010 wil Rusland een ruimtetuig ontwikkelen om de aloude Sojoez op te volgen. De 'Clipper' moet zes personen kunnen vervoeren van en naar het internationale ruimtestation ISS. Terwijl de Russen al hardop dromen om zo ook toeristen de ruimte in te sturen, is nog niet duidelijk of er in het krappe Russische ruimtevaartbudget genoeg geld zal worden gevonden om de Clipper te ontwikkelen.

De Russen komen

De Russen komen ook letterlijk. Rusland is het enige land van waaruit het aantal asielzoekers naar België stijgt. Ondanks de heropbloei van de economie, hebben veel Russen het moeilijk en tal van obscure bedrijfjes in Moskou proberen daar munt uit te slaan: ze bieden werk aan in West-Europa, maar voor vele Russen is het zo goed als onmogelijk om hier een werkvergunning te krijgen. Voor die mensen zit er niet veel meer op dan zwartwerk te aanvaarden of te bedelen. Of ze belanden in de prostitutie. Ruim 60 procent van de Russische prostituees komt uit het oosten.

Rusland staat ook bekend om zijn stinkend rijke maffiosi, die uiteraard ook hun weg naar Europa en België vinden. Meestal zal je de Russen niet betrappen op 'zware' misdaden, ze houden zich vaker bezig met financieel gesjoemel.

door Wendy HUYGHE en Dirk MARTENS

quote:

Op maandag 7 juni 2004 17:03 schreef icecreamfarmer_NL het volgende:
de rijkste man ter wereld een rus ja zeker met "maar" 15 miljard
bill gates heeft 3 keer zoveel

quote:

doordat de communistische economie niet werkte

quote:

Op maandag 7 juni 2004 18:41 schreef Piro het volgende:

[..]

BEZITTINGEN.
Gates heeft meer maar kan dat niet allemaal aanspreken.

quote:

RUSSIA: Population Fading Away Faster



June 15, 2004: A dramatic increase in AIDS cases across Russia is being attributed in part to the introduction, in 1999, of liquid heroin from. In 1999, there were only 30,000 reported AIDS cases in the country. Through May 2004, there are now over 280,000 officially reported AIDS cases but U.N. and Russian experts believe the actual number is closer to a million cases, more than in the United States, yet the U.S. has double the population and has been dealing with AIDS since the ?80s.

Future projections are frightening. In 2000, 9,000 people reportedly died of AIDS in Russia, a small number in a population of 145 million. By 2020, there are expected to be nearly 7 million deaths from AIDS if current rates of infections and deaths continue. Barely 2,000 Russians are on anti-viral medications and the Russian government spends only $1 million a year on HIV prevention. The situation is so severe that NGOs initially bypassed working with the government to inject $88 million directly into the hands of private foreign aid groups. Russia has since applied for $213 million from the Global AIDS fund.

When Russia opened up in the early 1990s, a flood of drugs came in from Central Asia. Young people first started experimenting with opium cooked down over stoves and smoked. But in 1999, liquid heroin (in vials) arrived from Afghanistan, switching addicts from inhaling to injection. Needle sharing became common and with it the initial proliferation of AIDS into the population. Today, up to 30 percent of HIV cases are being spread through sexual contact.

The AIDS epidemic comes on top of declining birth rates in Russian, with 173 deaths occurring every day compared to 100 births. Even without AIDS, Russia?s population is expected to decline to between 77 to 102 million by 2050. Russians drink more, smoke more and commit suicide more often per capita than any most any other country on the planet and have among the world?s highest rates of heart disease, hepatitis, syphilis, TB, and accidental death. ? Doug Mohney