De wereld opzijn kop: de middelmatige Alice wint 'Idols'. Die ongelooflijke voorspelling doet psychologe Monique Schouten. "Als het zo doorgaat en de jury Alice maar blijft afkatten, overleeft zij elke ronde. Het ligt aan de aard van de Nederlanders. Wij omarmen de underdog. Willen de pijn van een te zeer getergde kandidaat wegnemen. Behalve op ons eigen idool stemmen we daarom uit medelijden ook elke week op de treurige Alice." Monique wil het publiek en de Idols-jury waarschuwen: we beschermen een kandidaat die nooit een ster zal worden en we doen haar daar uiteindelijk geen plezier mee..."
ALS JURY ZO KEIHARD BLIJFT:
Alice wint Idols!
Psychologe: "Nederland omarmt de underdog"
Je kon de afgelopen week geen radio- of televisiezender aanzetten of er werd over gepraat. Wat zorgt er toch voor dat de zeer middelmatige Idols-kandidaat Alice tot nu toe elke Idols-ronde overleeft, ten koste van echte potentiële idolen als de weggestemde kanjer Robin en de waanzinnig goed zingende Ron. Frustratie alom. Jurylid Henkjan Smits lijkt in verwarring door het merkwaardige stemgedrag van het door hem zo hoog ingeschatte publiek. "Nederland zal uiteindelijk een echt idool kiezen. Alice gaat eruit. We zoeken iemand die kan zingen. En zij kan niet zingen. Zij heeft het niet. Klaar." Psychologe Monique Schouten heeft de Idols-finaleronden tot nu toe met stijgende verbazing zitten bekijken. Zij vermoedt dat het echt uit de hand kan lopen: "De jury moet zijn gedrag aanpassen. Anders wordt Alice Idol 2004!" Elke zaterdagavond zit Monique Schouten met haar twee tienerzonen van 13 en 15 jaar plus echtgenoot voor de buis. "We zijn fans van het eerste uur. Mijn hart ligt bij het programma en daarom wil ik ook mijn mening geven als psychologe. Ik zou het ontzettend zonde vinden als het proces wat nu is ingezet doorzet en het publiek en de jury nog verder gefrustreerd raken. Niemand begrijpt toch waarom kanjers als Ron en – mijn persoonlijke favoriet – Robin er zijn uitgestemd. Terwijl dat wel verklaarbaar is."
Volksaard Monique gebaart breed: "Het publiek is de strijd aangegaan met de jury. Alice krijgt zoveel sms-stemmen omdat wij haar leed willen verzachten. Vooral moeders en mannen – zelfs mijn eigen man – hebben met haar te doen en vinden de smsknop, terwijl ze daar normaliter niet aan doen. Het ligt aan onze volksaard, het calvinisme, de verzorgingsstaat. Als een soort tweede natuur willen wij Nederlanders de slachtoffers beschermen. Toen Henkjan ook afgelopen keer weer keihard uit de hoek kwam en bijna verongelijkt riep dat Alice "het gewoon niet heeft", kwam het publiek massaal in opstand. In Amerika, waar de topdog altijd moet winnen, was dat nooit gebeurd, maar wij Hollanders kunnen zulke oordelen niet aan. Het komt voort uit onze neiging de balans te willen herstellen. Het beteuterde gezicht van de in onze ogen wel erg hard aangepakte Alice zorgde ervoor dat zij weer een ronde overleefde. Henkjan maakt de wond, het publiek plakt de pleister. Het gekke is dat de kijkers zich daarmee ook zelf in de vingers snijden.
Publiek gefrustreerd door vertrek talentvolle Robin en Ron, terwijl matige Alice mocht blijvenOmdat Alice mocht blijven, verdween vorige week Ron, die het publiek in het hart had gesloten."
De psychologe onderstreept dat het stemgedrag extra heftig is doordat het juist Henkjan Smits is die steeds zo hard naar Alice uithaalt: "Wij kennen Henkjan als een integere man, die in staat is op heldere wijze zijn kritiek te verwoorden, zonder daarbij iemand onnodig te kwetsen. Nu hij zo duidelijk allergisch is voor Alice en haar voor de ogen van een miljoenenpubliek te kijk zet, trekken veel mensen zich dat aan. Ze wordt geslagen door iemand die het publiek hoog acht. Als het vaak mopperende jurylid Edwin dezelfde woorden in de mond had genomen, was het misschien anders gelopen." Monique vindt dan ook dat Henkjan zijn gedrag moet aanpassen: "Als hij wil dat 'Idols dit jaar een echte winnaar krijgt, moet hij zijn oordeel anders formuleren en Alice veel positiever tegemoet treden. Hij kan haar complimenteren met haar looks, de keuze van het liedje, de manier waarop ze het ten uitvoer brengt, wat dan ook, en vervolgens opmerken dat hij desondanks niet gelooft dat zij geboren is voor het podium. Juist zijn volhardende negatieve emotionele houding roept een tegenreactie op. Iets wat Henkjan zelf ontkent, maar wat hij toch serieus onder ogen zal moeten zien."
Ze zucht: "Het publiek is nu puberaal bezig. Ze zijn in opstand tegen de onrechtvaardige Henkjan. Ze zijn vergeten waar het werkelijk om gaat, dat zij een idool kiezen waarvan zij straks een cd willen kopen. Geen muziekliefhebber wil dat van Alice."
"Bijkomend verschijnsel", vreest de psychologe, "is dat er ook gefrustreerde kijkers zullen afhaken. Het spelverloop wordt door het kromme, op sentimenten gebaseerde stemgedrag onbegrijpelijk.Het hele publiek vindt dat Ron en Robin beter zijn dan Alice. Maar wat er steeds gebeurt, is dat een ieder op zijn eigen idool, dus vanavond óf Marlies óf Boris óf Irma óf JK óf Eric, óf Maud stemt plus een extra sms'je voor die zielige Alice. Zij krijgt dus van iedereen een stem. En komt overal mee weg."
Waar moet je in Nederland eigenlijk aan voldoen wil je een echt idool zijn? Monique grinnikt: "Je moet een held zijn, maar je mag je hoofd niet te ver boven het maaiveld uitsteken. Bij ons heerst de opvatting: doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg. Kijk maar naar Neerlands grootste idolen Frans Bauer en Marco Borsato. Iedereen sluit ze in het hart omdat ze benaderbaar zijn, aan goede doelen geven en zo."
"We krijgen idool dat niet kan zingen"En hoe gaat het volgens haar met Alice?
"Ik denk dat de situatie voor Alice lastig is te dragen. Het is een kandidate die zelf ook elke keer weer verbaasd is dat ze er nog in zit. Ze dacht dat ze er uit lag, maar kwam via de wildcardshow weer binnen. En nu zwijnt ze er weer elke keer doorheen. Het is iemand die meedoet vanuit een behoefte aan bevestiging. Maar ze is geen topdog. Ze heeft eerder het gevoel van 'nee' heb je 'ja' kun je krijgen. Ze is kwetsbaar en onzeker. Het is een moeilijke periode voor haar, omdat ze zich meer en meer schuldig zal gaan voelen dat ze er nog in zit. Ook voor haar hoop ik dat er snel een einde aan komt. Alice is niet in wonderland."