quote:

---

Volendam beschikte ten tijde van de cafébrand niet over een rampenplan.

Dit concludeert de commissie-Alders in het eindrapport Cafébrand Nieuwjaarsnacht. Er hadden minder doden en gewonden hoeven vallen als de samenwerking tussen de hulpdiensten in de gemeente beter was geweest, zei voorzitter Hans Alders vandaag.

Dat concludeert de commissie-Alders die de brand in café De Hemel in Volendam van oudejaarsnacht heeft onderzocht. De commissie presenteerde vanmorgen in Volendam haar eindrapport. Daarin zijn alle aspecten van de ramp bestudeerd. TNO heeft een reconstructie van de brand gemaakt. De politieke cultuur van de gemeente Edam-Volendam is doorgelicht en alle onderdelen van de hulpverlening zijn nagegaan.

''De echte conclusie moet eenvoudig zijn: dat we eindelijk eens gaan doen wat we reeds een aantal keren hebben afgesproken,'' aldus de commissie. De commissie constateert dat een groot aantal gebreken die zij nu vaststelt, zoals bij de vergunningverlening, de voorbereiding op rampen en de nazorg, al eerder zijn gevonden bij andere rampen.

De brand in café De Hemel had nog ernstiger gevolgen kunnen hebben, bijvoorbeeld als de bezoekers ouder waren geweest, of als er niet, vanwege oudejaarsnacht, zo veel hulpdiensten paraat waren geweest. En: uitbater en eigenaar Jan Veerman heeft 'weinig tot geen moeite' gedaan om zijn pand beter tegen brand te beveiligen, zo veel is duidelijk.

De brand is niet uniek voor Volendam, hoewel de politieke cultuur daar wel heeft bijgedragen aan het gebrek aan aandacht voor brandveiligheid. Maar de situatie was niet echt uitzonderlijk en kan ook op andere plekken in Nederland worden gevonden.

De gemeente Edam-Volendam is volgens de commissie 'ernstig tekortgeschoten' door te weinig en te laat aandacht te geven aan de brandvoorschriften. Zo wilde de gemeente de gebruiksvergunningen, het instrument dat ze had om in te grijpen, niet toepassen en dat is wel uitzonderlijk, volgens de commissie.

De hulpverlening kwam aanvankelijk goed op gang, maar de informatie dat er meer dan vijftig zwaargewonden waren, werd niet goed opgepikt. Daardoor bleef uitbreiding van de hulpdiensten achterwege. De coördinatie van brandweer, politie en ambulancediensten was het eerste halfuur moeizaam, maar de gevolgen daarvan zijn beperkt gebleven.

Het gebrek aan voorbereiding op een ramp was merkbaar, aldus de commissie. De hulpdiensten moesten daardoor improviseren. De werkelijke consequenties daarvan zijn moeilijk te schatten, maar mogelijk hadden de slachtoffers eerder geholpen kunnen worden.

De voorstellen van de regering naar aanleiding van de vuurwerkramp in Enschede zijn volgens de commissie nog niet voldoende. Zo moet de hulpverlening door politie, brandweer en ambulancediensten beter worden georganiseerd.

De commissie vindt dat er een actieprogramma voor de brandveiligheid moet komen. Gemeenten moeten in een inhaalslag meer gebruiksvergunningen verstrekken. De regels daarvoor moeten worden geharmoniseerd. Op lange termijn kan de beoordeling van de brandveiligheid worden geprivatiseerd, hoewel de gemeente de vergunningen zal blijven verstrekken. Eigenaren en exploitanten moeten beter worden geïnformeerd. En ook bezoekers kunnen een rol krijgen bij het bewaken van de veiligheid, onder meer door bordjes bij de deur met het maximale aantal bezoekers.

De commissie stelt dat 'het rampenplan in feite niet meer is dan een veredeld telefoonboek' en dat het niet voldoet aan de Wet rampen en zware ongevallen. In 1998 heeft de regionale brandweer Waterland een model-rampenplan opgesteld. Dat is in Edam-Volendam echter nog niet vastgesteld. De gemeente loopt daarmee achter op andere gemeenten in de regio.

De commissie-Alders uit tevens kritiek op het opleidingsniveau van de rampenstaf. Slechts één ambtenaar heeft eind jaren tachtig een speciale cursus gevolgd, de enige bestuurlijke oefening was drie jaar geleden. Hierdoor ontbrak het de rampenstaf aan kennis over taken en bevoegdheden en kregen de rampbestrijdingsprocessen onvoldoende aandacht.

Het college van burgemeester en wethouders heeft verder onvoldoende grip op de brandweerzorg, terwijl in de wet is vastgelegd dat dit wel zijn taak is. Dit komt doordat het brandweerpersoneel niet in dienst is bij de gemeente, maar wordt aangesteld en bevorderd door het bestuur van de brandweervereniging. Ook de invulling van de leiding bij calamiteiten is onduidelijk. Mondeling is de bevelvoering opgedragen aan de ondercommandant, maar volgens de commissie is dit schriftelijk niet vastgelegd, zoals het hoort.

Uit het onderzoek dat voor de commissie is verricht, blijkt dat in café De Hemel veel meer mensen aanwezig waren dan op grond van de veiligheidsvoorzieningen verantwoord was. De gemeente had een beperking van het aantal bezoekers kunnen opleggen, toen dit was vastgesteld. In De Hemel zaten op de avond van de brand driehonderd mensen. Dat hadden er hooguit zeventig mogen zijn.

De brand verspreidde zich razendsnel door de laaghangende kersttakken. Omdat ze gedeeltelijk waren vastgemaakt met kerstverlichting, vielen ze niet onmiddellijk op de grond. De brand was kort, maar hevig en bereikte temperaturen van meer dan negenhonderd graden.

---

Ik denk dus dat er nog wel een paar koppen gaan rollen in de gemeente Volendam.

[Dit bericht is gewijzigd door golfer op 21-06-2001 15:43]

quote:

---

Op donderdag 21 juni 2001 15:02 schreef golfer het volgende:
Uit Het Parool:
[..]

Het volledige rapport van de Commissie-Alders staatook op internet:
http://www.commissie-cafebrand.nl/index.php3?rubriek=publicaties&subrubriek=eindrapportage_lang

---

Behandeling kersttakken had niets uitgehaald

VOLENDAM - Het behandelen van de kerstversiering in 't Hemeltje met een brandvertragend middel had weinig uitgehaald. Dat is een van de opvallende conclusies van de commissie-Alders.

Na de brand is eigenaar Jan Veerman regelmatig het verwijt gemaakt dat hij zo'n behandeling achterwege heeft gelaten. Een brandvertragende behandeling had aanzienlijk gescheeld in het aantal slachtoffers en de zwaarte van hun verwondingen, zo was de veronderstelling. Alleen als de versiering absoluut onbrandbaar was geweest zou de brand voorkomen hebben kunnen worden, aldus het eindoordeel van de commissie-Alders.

Maar de commissie oordeelt geheel anders op basis van een onderzoek dat is uitgevoerd bij TNO. Bepalend is het volgens dat onderzoek geweest dat de sparrentakken gortdroog waren. Ze hingen er namelijk al een maand. De takken lagen op een web van gespannen nylondraden als een vijf tot tien centimeter dikke deken zo'n halve meter boven de feestgangers.

TNO heeft de effecten van een brandvertragend middel op deze takken op twee manieren getest. Eerst zijn takken door leken behandeld volgens de gebruiksaanwijzing op de verpakking. Dat bleek niets uit te halen. De takken brandden even hard zonder als met een brandvertragende behandeling.

De tweede test werd gedaan, nadat deskundigen van de leverancier van het brandvertragende middel de takken hadden geïmpregneerd. Dat scheelde wel iets, maar volgens de conclusies van TNO, die de commissie overneemt, was het bij lange na niet voldoende.
====

Dus dat brandvertragende middel, waar zoveel ophef over was, had ook niet veel uitgemaakt. Zelf een beetje impregneren haalt kennelijk niet veel uit.

quote:

---

Dus dat brandvertragende middel, waar zoveel ophef over was, had ook niet veel uitgemaakt. Zelf een beetje impregneren haalt kennelijk niet veel uit.

---

quote:

---

Op donderdag 21 juni 2001 15:02 schreef golfer het volgende:
Ik denk dus dat er nog wel een paar koppen gaan rollen in de gemeente Volendam.

---

Volendam '80 voelt zich niet schuldig

De fracties van GroenLinks en CDA in de gemeenteraad van Edam-Volendam voelen zich na het eindrapport van de commissie-Alders niet schuldig over de cafébrand in de nieuwjaarsnacht. De partijen vinden niet dat ze zijn tekortgeschoten in hun controlerende taak.

Fractievoorzitter W. Klapper van de eenmansfractie GroenLinks: "We hebben alle notulen nageslagen en daaruit blijkt dat GroenLinks de brandpreventie elk jaar aan de orde heeft gesteld. We kregen het echter niet voor elkaar, omdat CDA en Volendam '80 de dienst uitmaakten. Zij vonden als coalitie dat het allemaal wel goed ging."

Ook het CDA zegt dat de partij herhaaldelijk heeft gevraagd om maatregelen. "We hebben vanaf 1998 gevraagd om een brandpreventiemedewerker, een horecaconvenant en een integraal veiligheidsbeleid", zegt fractievoorzitter P. Veerman. "Eigenlijk zijn we ingehaald door de ramp."

Het CDA is net als GroenLinks niet van plan de gemeenteraad te verlaten. "Als 21 raadsleden aftreden wordt dat een groot probleem. We hebben onze verantwoordelijkheid al genomen. CDA-wethouder Visscher en burgemeester IJsselmuiden zijn al afgetreden. Nu moet de nazorg goed gebeuren."

Fractievoorzitter W. Keizer van Volendam '80 legt de schuld bij het college van burgemeester en wethouders. "De eigenaar van de bar had geen vergunning en daar trad het gemeentebestuur niet tegen op. De brandpreventieambtenaar heeft B en W drie keer verteld dat in De Hemel sprake was van een levensgevaarlijke situatie, maar dat is ons niet verteld. Als ik had geweten dat er geen brandtrap was had ik er zelf een gemaakt. Wij zijn niet van de gedoogcultuur."
=============

Volendam 80, de partij van handje klap, is ineens tegen de gedoogcultuur

Toenmalig burgemeester F. IJsselmuiden van Edam-Volendam heeft tijdens de cafébrand in Volendam niet de conclusie getrokken dat er sprake was van een ramp. Hij heeft ook nagelaten het rampenplan in werking te stellen. Dit plan voldeed niet aan de wettelijke eisen.

Dat staat in het eindrapport van de commissie-Alders. Die constateert verder dat het afvoeren van de slachtoffers van de Dijk naar de ziekenhuizen te lang duurde. Alders sluit niet uit dat hierdoor verwondingen erger zijn geworden.

Volgens de commissie was er geen effectieve coördinatie van de af- en aanvoerroutes van ambulances. De brand brak even na half een uit, pas om vijf uur werd het laatste slachtoffer naar een ziekenhuis vervoerd. In de beginfase zijn drie gewonden met een politieauto weggebracht. "Hoe begrijpelijk ook, het moet worden bekritiseerd", aldus de commissie.

De hulp kwam aanvankelijk neer op de schouders van brandweer- en politiemensen en andere aanwezigen. Alders: "Met beperkte middelen werd maximaal hulp geboden, het is misschien wel een bovenmenselijke prestatie."

De vele omstanders bemoeilijkten de hulpverlening. De politie begon pas na een half uur met het afzetten van het terrein. Agenten hebben ervoor gekozen eerst gewonden te begeleiden.

De regelingen van het korps Zaanstreek-Waterland voor het optreden tijdens calamiteiten zijn achterhaald of niet geheel duidelijk. Verder was in de nieuwjaarsnacht slechts een inspecteur van dienst ingeroosterd en was er geen piketregeling voor de operationele leiding. Hierdoor is de operationele leiding ruim 1,5 uur niet op een adequaat niveau geweest.
=============================================

Hmmm,

De hoofdoorzaak is toch dat er brand uitbrak in een afgeladen café, wat gortdroge kerstversiering bevatte, en onvoldoende branduitgangen had.
Als slachtoffer zou je daar toch het meest door geraakt zijn, of niet???

Natuurlijk moet ook de hulpverlening in orde zijn, maar dat is toch een tweede fase.

quote:

---

Op donderdag 21 juni 2001 17:11 schreef HiZ het volgende:
Wordt het niet eens tijd voor een nieuwe 'ramp' Enschede en Volendam beginnen een beetje afgezaagd te worden.

---

Die gedachte komt eerder in mij op, dan wat jij schrijft

quote:

---

Op donderdag 21 juni 2001 17:11 schreef HiZ het volgende:
Wordt het niet eens tijd voor een nieuwe 'ramp' Enschede en Volendam beginnen een beetje afgezaagd te worden.

---

Je mag alles belachelijk maken, behalve Volendam

De verplaatsing daarnaartoe is natuurlijk absurd als je in aanmerking neemt dat het niet gaat om Volendam, maar over de neiging van mensen om zich op te laten jutten tot het punt waar alles wordt ervaren als ramp.

[Dit bericht is gewijzigd door HiZ op 21-06-2001 18:18]

quote:

---

Op donderdag 21 juni 2001 17:11 schreef HiZ het volgende:
Wordt het niet eens tijd voor een nieuwe 'ramp' Enschede en Volendam beginnen een beetje afgezaagd te worden.

---

quote:

---

Op donderdag 21 juni 2001 18:12 schreef HiZ het volgende:
Om de een of andere vage reden mag je geen negatieve reacties geven op de krokodillentranen rond Volendam. Het topic daarover is geheel ten onrechte verplaatst

---

é voila, je eigen persoonlijke tragedie.

quote:

---

Op donderdag 21 juni 2001 18:12 schreef HiZ het volgende:
Om de een of andere vage reden mag je geen negatieve reacties geven op de krokodillentranen rond Volendam. Het topic daarover is geheel ten onrechte verplaatst naar :

Je mag alles belachelijk maken, behalve Volendam

De verplaatsing daarnaartoe is natuurlijk absurd als je in aanmerking neemt dat het niet gaat om Volendam, maar over de neiging van mensen om zich op te laten jutten tot het punt waar alles wordt ervaren als ramp.

---

dat topic heb ik verplaatst omdat het niet in AN&M thuishoorde,

je mag verder heerlijk doorklagen in Klaagbaak, waar overigens de quote van jou ook wel thuispast.

En nu graag weer ontopic hier.

quote:

---

Op donderdag 21 juni 2001 17:20 schreef equilan het volgende:

[..]

Ik hoop van harte dat je nooit betrokken raakt bij zo'n ramp...

---

(medische verzorging dichtbij huis, potjes geld van diverse acties, schadevergoeding etc..)

Ze hebben elkaar, en dat heeft een brandwonden-slachtoffer als eenling bij een incident niet

quote:

---

Op vrijdag 22 juni 2001 01:37 schreef Xamira het volgende:

[..]

Nee, dat gun je idd niemand, maar deze slachtoffers hebben wel degelijk een "voorkeursbehandeling" in vergelijking met "gewone" slachtoffers van een "gewoon" ongeluk.

(medische verzorging dichtbij huis, potjes geld van diverse acties, schadevergoeding etc..)

Ze hebben elkaar, en dat heeft een brandwonden-slachtoffer als eenling bij een incident niet

---

quote:

---

00:46 uur: `Het is een chaos hier. Over'

Dertien mensen kwamen op nieuwjaarsnacht om in café 't Hemeltje. Het rapport van de commissie-Alders, dat vandaag is gepresenteerd, geeft de volgende beschrijvingen van de gebeurtenissen in Volendam na 12 uur 's nachts.

Door een onzer redacteuren

ROTTERDAM, 21 JUNI. De paragraaf Brandoorzaak van het rapport van de commissie-Alders (Rapport incident café brand nieuwjaarsnacht 2001) begint nog enigszins feestelijk: rond twaalf uur 's nachts worden door personeel en bezoekers van café `t Hemeltje sterretjes afgestoken. Dan gaat het verkeerd:

,,Omstreeks 00:10 uur komt een groep van 10 à 12 personen 't Hemeltje binnen die zich opstelt in de hoek bij de stalen spiltrap naar de toiletten. Door deze groep bezoekers worden pakjes met sterretjes uitgedeeld en op de bar neergelegd. (...) Een barmedewerker dimt het licht, met name de feestverlichting volledig, om de sfeer te verhogen. Een andere barmedewerker verzoekt het gebruik van sterretjes te beëindigen. Om circa 00.30 uur neemt een persoon een pakje met sterretjes en steekt de verpakking aan. Door de gelijktijdige ontsteking van alle sterretjes ontstaat een steekvlam. De betreffende persoon schrikt ervan en steekt het pakje omhoog.''

,,De versiering vliegt in brand en de brand breidt zich razendsnel uit. Een medewerker tracht de brand te blussen door spoelwater en ijsblokjes naar de brand te gooien. Een bezoeker, dezelfde persoon die de sterretjes in de versiering stak, doet een poging de brand uit te slaan. Hierdoor komen brandende delen naar beneden die een vonkenregen veroorzaken, hierdoor vliegt kleding in brand, waaronder de blouse van de diskjockey.''

,,Een medewerker wil een blustoestel achter de bar pakken, doch dit is voor zijn gevoel zo heet dat hij er zijn handen aan brandt. Korte tijd na het ontstaan van de brand valt ook de algemene en noodverlichting uit.''

,,Alle ondervraagden spreken van een zeer kortstondige brand die, volgens bezoekers, van een flits (enkele tientallen seconden) tot drie minuten heeft geduurd.''

,,Het ontstaan van de brand'', zo begint de paragraaf Ontvluchting, ,,wordt vrijwel onmiddellijk door alle aanwezigen opgemerkt, vooral het naar beneden komen van de eerste brandende takken (de kerstversiering die over het hele plafond was aangebracht, red.) veroorzaakt een schrikreactie, waardoor men meteen wil vluchten. Zowel de stralingshitte van de brandende versiering als het contact met de brandende takken veroorzaken direct bij een zeer groot aantal aanwezigen ernstige brandwonden. Er ontstaat meteen paniek.''

,,De mensen gaan in eerste instantie naar de deur, waardoor ze binnen zijn gekomen. Dit zijn de klapdeuren die uitkomen bij de trap naar De Wir War bar. (...) Mensen struikelen over omgevallen barkrukken of over elkaar. Hierdoor komen mensen soms vier tot vijf hoog op elkaar te liggen. Anderen kruipen daar weer overheen.''

,,Mensen raken buiten bewustzijn. Mensen proberen de traliehekken van de ramen aan de voorzijde te openen. Anderen slaan met barkrukken door de ruiten. De meesten die buiten kennis zijn geraakt komen weer bij en proberen te vluchten. Op vele manieren probeert men naar buiten te komen.''

Terwijl de jonge bezoekers 't Hemeltje via alle mogelijke uitgangen panisch proberen te ontvluchten, is de eerste melding bij de brandweer binnengekomen om 00:39 uur: ,,Een behoorlijke woningbrand wordt gemeld in de haven in Volendam op nummer 154-156. Vrijwel gelijktijdig volgen meerdere meldingen van omstanders dat er brand is en dat uit bar 't Hemeltje en zitcafé De Wir War in Volendam mensen uit het raam springen.''

00:40: ,,Ambulance rijdt al (...) Brandweer van Volendam wordt gealarmeerd''

00:42: Een politie-auto vraagt ,,of de bar De Wir War vanaf de Zeestraat rechts of linksaf is.'' De centrale antwoordt: ,,Rechtsaf.''

00:44: Een politie-auto meldt: ,,Er komen inderdaad mensen van het dak af. Mensen zijn gewond, dat wordt een paar ambulances.''

00:44: Een ander politie-auto: ,,Heel veel nodig. Mensen in shock, grote brandwonden.''

00:46: De brandweer arriveert, blusvoertuig 633, en constateert: ,,Het is een chaos hier. Over.''

00:47: ,,Unithoofd ondersteunende taken van de politie belt om iedereen de beste wensen te geven. Hoort dat er een behoorlijke brand is in Volendam, veel gewonden en grote paniek. Hangt onmiddelijk op.''

00:48: De ondercommandant van de Volendamse brandweer geeft nader bericht: ,,Zeer tot zeer grote brand hier. We hebben te maken met meer dan vijftig slachtoffers die zwaar tot zeer zwaar gewond zijn. Eerste, tweede en derde graads brandwonden, het is één grote puinhoop.'' De opsteller van het feitenrelaas merkt daarbij op: ,,De kwalificatie zeer tot zeer grote brand heeft betrekking op het aantal brandweervoertuigen dat (meer dan vier brandweervoertuigen) voor de bestrijding noodzakelijk is. Niet bedoeld wordt dat het een zeer grote brand betreft.''

00:52: De centralist van de brandweer vraagt of vier ambulances niet genoeg zijn. De ondercommandant geeft aan minimaal tien tot vijftien ambulances nodig te hebben.''

00:54: De politie zoekt contact met burgemeester IJsselmuiden van Volendam. ,,Echtgenote deelt mede dat hij reeds in de Wir War bar is.''

00:55: Een van de aanwezige brandweerploegen vraagt om instructies. ,,Hier de 612, d'r komen gewonde mensen van de dijk afrollen, moeten wij dat opvangen? Over.'' De centrale antwoordt: ,,Ja, ga die opvangen en breng het maar naar het café (achtergrond: De Dijk) De Dijk. Daar breng je ze naar toe. Dat is het verzamelpunt. Dus alles wat je tegenkomt, meenemen naar café De Dijk.''

00:57: Brandweer meldt: ,,Reken maar op 40 tot 60 verbrande, zwaar verbrande mensen die allemaal nu naar café De Dijk gaan. Volledige paniek echt veel meer ondersteuning nodig hier zo.''

01:16: Een burger belt naar de politie om te informeren naar haar zoon die in De Wir War bar was. De centrale ,,kan haar niet helpen''.

01:25: Bij de brandweer wordt overlegd wie de leiding zal overnemen. ,,De ondercommandant die tot dan toe de leiding had, heeft zijn eigen kinderen gewond uit 't Hemeltje gehaald en moet worden ontzien.''

01:47: ,,Brand is uit'', meldt de brandweer. ,,Zes tot acht doden. Tientallen zwaargewonden en veel lichtgewonden.''

02:13: De piket-officier van de randweer meldt dat ,,de chaotische fase nog niet geheel voorbij is door het grote aantal getroffen mensen en de paniek ter plaatse.''

02:20: Op de Dijk, meldt de politie ,,is het niet meer te stoppen, mensen gaan met privé-auto's de slachtoffers die lichtgewond zijn naar het ziekenhuis vervoeren''. De politie ,,heeft geen zicht meer kunnen houden op namen e.d.''.

02:52: Een politieman laat vragen ,,of de meneer met de zwarte auto (uitvaartverzorging door mag''. De centrale antwoordt: ,,Even wachten.''

---