2e hands vergroter: check
kamer verduisterd: check
morgen chemicalien & papier shoppen: check

maar...
de persoon waarvan ik de spullen overgenomen heb gebruikte geen stop bad (geen flesje of bak voor stopper erbij). Nou meen ik ergens gelezen te hebben dat stopper niet nodig is omdat de pH van de fixeer al genoeg is om de ontwikkel reactie te stoppen. Klopt dat?

Hoeveel chemicalien heb ik ongeveer nodig? In eerste instantie alleen om het principe van afdrukken een beetje onder de knie te krijgen. Voorgemengde chemicalien zijn makkelijk (obviously...), heeft het nu al zin om zelf te mengen?

Wat voor papier is makkelijk om mee te werken en redelijk goedkoop? Voorzie een duidelijke leercurve, dus wil in dit stadium niet te veel geld uitgeven aan duur papier...

Multigrade filters? Ga ik die perse nodig hebben bij multigrade papier?

Alvast bedankt voor jullie inzichten...

Een andere en minstens zo'n goeie reden om toch stopbad te gebruiken, is om je fixeer langer te laten meegaan.
Werk je alleen met ontwikkelaar en fixeer, dan sleep je per ontwikkelgang een hoeveelheid ontwikkelaar in je fixeerbad, waardoor het van oorsprong zure fixeer minder zuur wordt en dus minder goed werkt. Schakel je een stopbad in dan doe je ongeveer tweemaal zo lang met een badje fixeer.

Van het huidige zwartwit-proces vormt fixeer het zwaarste milieurisico en daarom is het verstandig ervoor te zorgen dat het zo lang mogelijk meegaat _{En het scheelt op de lange termijn nog flink centen ook}

De multigradefilters ben je nodig wanneer er geen kleurmengkop of VC-module op je vergroter zit (dus met een gewone zwartwitvergroter)
Het beste zijn die multigradefilters die je tussen lamp en negatief zet (en die zich dus niet met je beeldvorming bemoeien)

Gewoon een goedje kopen. Probeer de ontwikkelaren van Amaloco eens in combinatie met Ilford Multigrade, vooral met AM6006 en multigrade krijg je een pracht toonschaal (net zo als met Kodak Dektol die veel duurder is)

Als papier toch gewoon Multigrade gebruiken. Je bent per formaat maar een pak nodig, dus bezuinig daar niet op.

Suc7 d'rmee

bedankt voor de tips zover....

quote:

---

Op woensdag 24 september 2003 21:53 schreef Ouwesok het volgende:
Stopbad ben je niet echt nodig bij de huidige materialen, althans niet om het proces goed te laten lopen. De oorzaak is dat de huidige PE-papieren geen vloeistof opnemen. Gebruik je barytpapier, dan moet er wel een stopbad ingezet worden. Omdat je papiervezel vol met ontwikkelaar zit, moet de ontwikkeling echt met een flinke zuurinjectie worden gestopt.

Een andere en minstens zo'n goeie reden om toch stopbad te gebruiken, is om je fixeer langer te laten meegaan.
Werk je alleen met ontwikkelaar en fixeer, dan sleep je per ontwikkelgang een hoeveelheid ontwikkelaar in je fixeerbad, waardoor het van oorsprong zure fixeer minder zuur wordt en dus minder goed werkt. Schakel je een stopbad in dan doe je ongeveer tweemaal zo lang met een badje fixeer.

Van het huidige zwartwit-proces vormt fixeer het zwaarste milieurisico en daarom is het verstandig ervoor te zorgen dat het zo lang mogelijk meegaat _{En het scheelt op de lange termijn nog flink centen ook}

De multigradefilters ben je nodig wanneer er geen kleurmengkop of VC-module op je vergroter zit (dus met een gewone zwartwitvergroter)
Het beste zijn die multigradefilters die je tussen lamp en negatief zet (en die zich dus niet met je beeldvorming bemoeien)

---

Verder kochten we de chemicaliën gewoon kant en klaar, opgelost en wel, je hoefde ze alleen nog maar in de juiste verhoudingen bij elkaar te gooien. (Elk chemicalie z'n eigen maatcilinder uiteraard)

quote:

---

Op donderdag 25 september 2003 09:11 schreef Dr.Bunsen_Honeydew het volgende:

[..]

Ik heb alleen ervaring met foto's ontwikkelen op het lab (gaat net ff iets anders) maar daar gebruikte we na de ontwikkel stap gewoon ff een bak water om de meeste ontwikkel eraf te spoelen en daarna pas in de fixeer gooien. (Zou dit ook voor gewone foto's kunnen?)

---

quote:

---

Verder kochten we de chemicaliën gewoon kant en klaar, opgelost en wel, je hoefde ze alleen nog maar in de juiste verhoudingen bij elkaar te gooien. (Elk chemicalie z'n eigen maatcilinder uiteraard)

---

Maak zoals aangegeven een scheiding tussen zure en alkalische maatbekers, cilinders, schalen en pincetten. Stop en fixeer bijt elkaar niet, als een van die twee bij ontwikkelaar komt is die al snel .

Paar vraagjes:

- Ontwikkelaar schijnt 1,5 minuut nodig te hebben, maar met zachtjes schudden met de bak was de reactie bij mij veel eerder klaar. Zitten daar nog nadelen aan?

- Wat doe ik met de gebruikte baden? Kan ik dat zomaar het riool in mikken?

- Het papier staat lichtjes bol, is k*t bij het scherpstellen, of de randen zijn in focus of het midden maar nooit over de hele breedte. Is daar wat aan te doen?

- Bij het vergroten werd de afdruk korreliger (obviously....). Is eer een manier om dat effect te verminderen? En wat zijn daar dan de onvermijdelijke nadelen van?

Moe, maar voldaan......

quote:

---

Op donderdag 25 september 2003 22:15 schreef WinterNight het volgende:
Nou, alle adviezen zo goed mogelijk opgevolgd en wat test afdrukjes gemaakt. Het moment dat m'n eerste printje in de ontwikkelaar ging en de afdruk langzaam zichtbaar werd zal ik iig nooit meer vergeten

---

quote:

---

Paar vraagjes:

- Ontwikkelaar schijnt 1,5 minuut nodig te hebben, maar met zachtjes schudden met de bak was de reactie bij mij veel eerder klaar. Zitten daar nog nadelen aan?

---

quote:

---

- Wat doe ik met de gebruikte baden? Kan ik dat zomaar het riool in mikken?

---

quote:

---

- Het papier staat lichtjes bol, is k*t bij het scherpstellen, of de randen zijn in focus of het midden maar nooit over de hele breedte. Is daar wat aan te doen?

---

quote:

---

- Bij het vergroten werd de afdruk korreliger (obviously....). Is eer een manier om dat effect te verminderen? En wat zijn daar dan de onvermijdelijke nadelen van?

---

Wat voor vergroter/lens gebruik je

quote:

---

Moe, maar voldaan......

---

quote:

---

_{Wat voor vergroter/lens gebruik je}

---

quote:

---

Op vrijdag 26 september 2003 19:28 schreef WinterNight het volgende:

[..]

Meopta Opemus 5 met Schneider-Kreuznach Companor-C 3,5 / 50

---

Bij een Opemus even kijken of er een diffusieglas bovenop je condensor zit. Zit die erop en wil je geen korrel, dan mooi laten zitten. Wil je knetterende scherpte, dan haal je hem eraf, alleen moet je dan wel zelf je films gaan ontwikkelen (maar da's ook helemaal geen straf).
Je ontwikkelt dan naar een wat dunner negatief met een lager contrast. Die dingen kunnen vlijmscherp en hebben door de wat magerder ontwikkeling een fijnere korrel, die echter weliswaar zichtbaar blijft, maar dat draagt weer bij aan de hogere scherpte-indruk.

Over die lens
Ga op fotograficabeurzen of zo eens op zoek naar een vergrotingslens met zes elementen. Een Componar is een 4-lenzer, nix mis mee, maar voor kleinbeeld is een zeslenzer nou eenmaal een stuk beter. Denk aan een lens als een Rodagon, een Componon, een EL-Nikkor of een Durst Neonon. Ze zijn alle vier zo ongeveer even goed . Vaak zijn ze nog een stukkie lichtsterker dan een vierlenzer, waardoor je scherpstelling een tikkie trefzekerder wordt
Maak overigens met die vervanging niet teveel haast, van de vierlenzers is de Schneider Componar wel een van de betere types.

Heb zo'n glaasje bovenop de condensor zitten, maar nog geen behoefte om zelf film te gaan ontwikkelen, dus die laat ik nog maar effe zitten.

Maar geef het een maand en dan wil ik dat ook wel proberen :-)

quote:

---

Op zaterdag 27 september 2003 01:47 schreef WinterNight het volgende:
... was me al aan het orienteren voor een ander lensje

Heb zo'n glaasje bovenop de condensor zitten, maar nog geen behoefte om zelf film te gaan ontwikkelen, dus die laat ik nog maar effe zitten.

Maar geef het een maand en dan wil ik dat ook wel proberen :-)

---

Toen maar eens met een ontwikkeltankje en wat flesjes met vergif bezig gegaan .

Hou er rekening mee dat je een paar films moet doen om het proces een beetje te leren kennen. Daarna kun je het leertraject richting het perfecte negatief inslaan _{Wat ongeveer gelijk is aan het maken van kamelen vanuit aardbeziën, het perfecte negatief moet je altijd nog maken, maar je hebt wel heel veel boeiende dingen opgeleverd}

quote:

---

Op zaterdag 27 september 2003 19:02 schreef WinterNight het volgende:
Ben vandaag in de fotowinkel geweest voor een vergrotingsbord en ben sterk geweest, heb geen film ontwikkelaar gekocht... Niet dat de verleiding er niet was, daar niet van

---

quote:

---

Op zaterdag 27 september 2003 19:02 schreef WinterNight het volgende:
Ben vandaag in de fotowinkel geweest voor een vergrotingsbord en ben sterk geweest, heb geen film ontwikkelaar gekocht... Niet dat de verleiding er niet was, daar niet van

---

Hoe lang denk je het nog vol te houden

Momenteel al een hele toer om een fotowinkel te vinden die nog een beetje behoorlijk assortimentje donkerekamerspullen heeft liggen.

Rodinal is inderdaad een uiterst bruikbaar filmsoepje waarmee je zo ongeveer alles kunt ontwikkelen (in geval van nood zelfs fotopapier )
Sterkste aan Rodinal is nog wel de leeftijd, het goedje bestond eerder dan kleinbeeldfilm, en het wachten is op de eerste die er in slaagt er een compactflash-card mee te ontwikkelen .

- Hoe lang blijven m'n baden ongeveer goed? ivm oxidatie en blootstelling aan gewoon licht enzo....

- Hoe kom ik erachter wanneer m'n baden uitgewerkt zijn? Stop bad verkleurt dan, maar de fixeer en ontwikkelaar?

- Wanneer mag welk licht aan? Papier uit de verpakking halen doe ik bijvoorbeeld in het donker, maar mag dat ook met de safe light aan?

Ga deze week oefenen met film inspoelen in het donker.... alleen oefenen.... echt waar....

Aan je ontwikkelaar kun je zien dat ie slechter wordt doordat ie tijdens het gebruik een bruine kleur opbouwt, door verbruik en bederf.
Kijk bij de gegevens van je ontwikkelaar wat het vermogen is. Dat wordt opgegeven in vierkante meters. Bepaal de hoeveelheid vierkante meters van het formaat waar je op werkt en kijk dan eens hoeveel vellen je er doorheen zou kunnen halen
Nog een manier is het volgen van de ontwikkeling in de schaal. Komt in verse ontwikkelaar het beeld na 20 seconden op, dan zul je zien dat na verloop van tijd die tijd zo ongeveer verdubbelt. Dan is de tijd aangebroken om afscheid te nemen van je ontwikkelaar .
Is je ontwikkelaar op, vervang dan ook stop en fixeer.
Nog een tipje voor een langer leven van je ontwikkelaar. Scheur nooit een proefstrook van een groot vel af, er komen dan papiervezeltjes in je ontwikkelaar die het bederf bespoedigen.
Anekdote-alert
Ik merkte tot mijn stomme verbazing dat mijn ontwikkelaar merkbaar veel langer meeging toen ik voor proefstroken een Rotatrim papiersnijder gebruikte die een heel fraai snijvlak achterlaat. Toen ik om mijn vermoeden te bevestigen mijn ouwe trouwe Dahle van stal haalde bedierf mijn ontwikkelaar weer als vanouds.
/Anekdote-alert

Safelights. 't Wordt bijna flauw, maarreh...welke heb je
Geelgroen is bij langdurig gebruik bij Multigrade niet veilig . Beter is een amber- of oranjekleurige verlichting(Ilford filter 902), en helemaal safe zit je met een Ilford SL1-lamp of met een natriumlamp(durst Sanat/ Foba).
Bij die laatste verlichtingen kun je Multigrade vrij lang buiten de verpakking houden. Voordeel van oranje verlichting is dat je bij het weinig licht heel veel kunt zien.
Voor geelgroen is de werkwijze zoals je die omschreef bruikbaar. Rood licht is voor de wallen en niet voor de donkere kamer , en al helemaal niet voor Multigrade.

Het witte licht kan aan als je afdruk of proefstrook goed in de fixeer ondergedompeld is.

Leg voor de grap eens een afdrukje op de scanner (wel eerst drogen ) kunnen we even meegenieten....

Nog even een tip voor WinterNight: als je maar een paar afdrukken maakt, gooi de ontwikkelaar en het fixeer in van die plastic bewaarflessen, dan kun je het later nogmaals gebruiken. Spreekt voor zich, maar ik weet niet of je er rekening mee gehouden hebt.
Papier kan bij dokalicht geopend worden.

Bij film inspoelen: zorg dat de spiraal kurkdroog is, dat voorkomt veel gevloek.

[Dit bericht is gewijzigd door the-O op 28-09-2003 23:35]

Zorg dat het uiteinde van de film uit de cassette steekt. Gebruik wanneer je camera de film naar binnen trekt een zgn. filmpicker (van Jobo, Hama of Ilford).
Zorg dat het de voorkant van de film schuine kantjes heeft (met schaartje even de hoekjes afknippen.

Oefen eerst in het licht en let dan vooral op hoe alles aanvoelt (dus ook als de film tot stilstand komt, anders sta je volgend jaar nog te draaien )

Als het misgaat:
Als de cassette nog aan de film vastzit, voorzichtig de boel uit de spoel halen, en de film in de cassette terugdraaien (wel dat eindje uit laten steken)
Als je besluit de cassette open te maken en dan de film in te spoelen, zorg dan dat er een lichtdicht ding (bijvoorbeeld je ontwikkeltankje) klaarstaat om spoel en film in veiligheid te brengen. Met het licht aan vloek je een stuk lekkerder, en kun je eenmaal uitgevloekt eens gaan bedenken wat er allemaal anders moet. _{Niks is zo vervelend als in het stikkedonker met een end film in je handen staan en niet meer te weten hoe het verder mot}

Slaag je er eenmaal in om hem goed in de spoel en veilig in de tank te krijgen, dan gaan we het eens over het proces hebben _{Lijkt me een goeie afsluiter voor vandaag}

Gebruik Amaloco 6006 als ontwikkelaar (zoals eerder aangeraden ).

Kan helaas geen scans posten. Voor de prints die ik tot nu toe ontwikkeld heb heeft een vriendin van me model gestaan en die gaat er niet blij mee zijn als ik haar koppie hier post. Maar ik moet nog wel ergens wat zwart wit negatieven van een jaar of 12 geleden hebben, die ik wel rustig kan posten. Zal eens kijken of ik daar wat van kan maken. Overigens zijn mijn afdrukjes er zeker niet slechter uit dan die van de ontwikkelcentrale. Viel me heel erg mee

Oh btw Ouwesok, ik heb een non-believer gevonden. Ik vroeg in de winkel weer naar een oranje doka lamp en toen werd me verteld dat die nergens voor nodig was en ik net zo goed een rode of een g/g kon gebruiken....

Over die lamp:

Je hebt geen non-believer gevonden, maar een fotoboer van bedenkelijk kaliber .

Wil je de fotohandelaar in kwestie nog een keer bezoeken, pak dan het volgende linkje, laad het pdf'je naar beneden en druk het af, en geef hem van links en van rechts....

http://www.ilford.com/html/us_english/pdf/safelight.pdf

Op de Ilford-site trouwens heel veel over zwartwit-afwerken en wat daar bij komt kijken. Natuurlijk wel met het oogmerk op de verkoop van produkten, maar je kan het beroerder treffen.

Feit blijft dat je het virus flink te pakken hebt . _{En Ouwesok voelt ook wat kriebelen, als dat maar goed komt}

quote:

---

Op woensdag 1 oktober 2003 19:11 schreef WinterNight het volgende:
Ik wil het zwart donkerder hebben, maar dan zonder dat de highlights ook donkerder worden (dat gebeurd als ik langer belicht).

---

Zorg voor doordrukken/tegenhouden wel voor werkbare belichtingstijden (>10s)om je maskertje of je handen in de juiste positie te kunnen krijgen, en ook om het doordrukgedeelte nauwkeurig te kunnen afpassen
De ideale plek voor het maskertje is halverwege de lens en het papier (en licht bewegen om scherpe contouren te voorkomen, want da's geen gezicht
Hoeveel doordrukken . Dat leer je dus met veel proefjes en veel doen, na verloop van tijd kun je het aardig inschatten.

quote:

---

Op woensdag 1 oktober 2003 20:44 schreef Ouwesok het volgende:
Even ervanuitgegaan dat je papiertje volledig is uitontwikkeld kun je eerst eens proberen op een hardere gradatie af te drukken, dan worden je zwarten zwarter.
Mochten die zwarten dan inderdaad zwarter worden maar ook je toonschaal korter, dan zal de tip van fotoloog van stal moeten komen, namelijk doordrukken/tegenhouden.

---

Laten we het anders uitdrukken, datgene wat je als zwart in gedachten had wordt zwarter.
De Dmax van je (papier+ontwikkelaar) is inderdaad een gegeven dat zich bij multigrades niet echt met de filtertjes laat sturen.

_{Zo dan maar}

maximaal 3 let-ter-gre-pen (bij alles wat meer is help ik wel een handje )
Doordrukken

Stel je belicht je papiertje 10 seconden (gradatie doet er even niet toe) en je krijgt op zich een goeie afdruk . Op die ene partij na dan die nog niet de dekking haalt die jij in gedachten had .

Je legt een nieuw vel papier onder de vergroter, en belicht weer die tijd, en vervolgens pak je een kar-ton-ne-tje met een gat erin, en belicht de foto nog een keer waarbij het goede gedeelte door het kar-ton-ne-tje afgedekt wordt, en het te lichte gedeelte door het gat heen belicht wordt.
Je hebt de te lichte partij nu doorgedrukt.
In plaats van een kar-ton-ne-tje kun je ook met je handen de goede partijen in de schaduw zetten.

Tegenhouden

Je voelt hem al aankomen denk ik.
Je belicht een foto pakweg 10 seconden en krijgt een hele ac-cep-ta-be-le afdruk, behalve dan die ene partij die véél donkerder wordt dan je hem wilde hebben

In dit geval belicht je weer in twee keer. Je draait je diafragma een stoppie dicht, en doet de eerste belichting. Vervolgens dek je de partij die té donker dreigt te gaan worden weer af met een kar-ton-ne-tje of met je hand, en geeft de tweede belichting.

Je hebt de donkere partij nu te-gen-ge-hou-den (of de rest van de foto doorgedrukt, 't is maar hoe je 't bekijkt)

De voorbeeldjes die ik hier schetste betrof een partij die je 100% doordrukt, en een partij die je 50% tegenhoudt. Af-han-ke-lijk van de afwijking die je moet o-ver-brug-gen kunnen die ver-hou-ding-en altijd afwijken, en zoals ik al aangaf moet je het door veel doen leren inschatten._{maar er zijn ergere straffen op deez'aard}

quote:

---

Op vrijdag 3 oktober 2003 22:25 schreef WinterNight het volgende:
...tweede vergroter op de kop getikt. Zelfde als de eerste (Opemus 5), maar met een Nikkor EL 50/2.8 lensje. Enige verschil wat ik vond was dat er bij mijn andere vergroter een mat glaasje in de filterlade zat en bij deze niet. Dat matglaasje heb ik er altijd in laten zitten. Enig idee of dat er bij hoort? En zo niet, waar het dan voor dient?

---

Het glaasje dient als diffusor om iets minder hard licht uit je condensor te krijgen. Wil je exact weten wat de uitwerking is, maak dan eens een afdruk met, en vervolgens eentje zonder. Beide afdrukken wel volgens een proefreeksje maken, ze zullen nogal afwijken.
Let bij de uitkomst van dit proefje eens op de benodigde papiergradatie, de scherpteindruk en de korrelweergave.

Om die laatste twee te vergelijken is het misschien zinvol om een stevige deelvergroting te maken, dus koker bovenaan de zuil, en vooral goed scherpstellen.

_{Ik neem aan dat je het Meopta scherpstelhulpje kent}

Ga morgen weer in de doka aan de slag, en zal dan wel test afdrukjes maken.

Neem aan dat je met de scherpstelhulp bedoelt dat je de negatiefhouder naar voren trekt tot de klik en de twee lijntjes oplijnen? Zo ja, dan ken ik 'm.

quote:

---

Op vrijdag 3 oktober 2003 22:36 schreef WinterNight het volgende:
Neem aan dat je met de scherpstelhulp bedoelt dat je de negatiefhouder naar voren trekt tot de klik en de twee lijntjes oplijnen? Zo ja, dan ken ik 'm.

---

Het is trouwens geen overbodige luxe om naast een dergelijk hulpje ook nog een ouwerwetse korrelloep te gebruiken om die scherpte ook nog eens te controleren. Op het oog scherpstellen kan op zich goed gaan, net als bij het 'streepje', maar een korrelloep geeft nog net een tikkie meer zekerheid.

Zat ook een setje Ilford CibaChrome kleurenfilters bij. Waarschijinlijk om zonder kleurenkop toch kleurenafdrukjes te kunnen maken?

quote:

---

Op vrijdag 3 oktober 2003 22:51 schreef WinterNight het volgende:
Die zat er bij

Zat ook een setje Ilford CibaChrome kleurenfilters bij. Waarschijinlijk om zonder kleurenkop toch kleurenafdrukjes te kunnen maken?

---

Dergelijke filtertjes zijn wel bruikbaar om Multigrade aan te sturen, alleen haal je dan je hardste gradaties niet, daarvoor ben je namelijk een vrij stevig magentafilter nodig, de kleurenkop van mijn vergroter haalt dat nét 130 D-waarden.

Maar waar zou je je druk om maken, je hebt een korrelloep

maar... waar haal je de tijd vandaan,
ik ben 4 weken geleden begonnen met studeren en ik heb voor de komende tijd het z/w afdrukken maar even opgegeven en me op E6 gestort, al begint het als ik dit zo lees idd wel erg te tintelen

quote:

---

Op zaterdag 4 oktober 2003 02:55 schreef bolus het volgende:
leuk topic, erg leerzaam/herkenbaar

maar... waar haal je de tijd vandaan,
ik ben 4 weken geleden begonnen met studeren en ik heb voor de komende tijd het z/w afdrukken maar even opgegeven en me op E6 gestort, al begint het als ik dit zo lees idd wel erg te tintelen

---

Duurt niet lang meer, dan maak ik gewoon tijd voor 'het hok' (wordt dringen geblazen, heb nog studieplannen liggen ook ) , tot die tijd warmen we de boel lekker op middels dit topic .

Het vreemde met dat donkerekamerwerk is dat je een soort virus oploopt de eerste keer dat je een foto in de ontwikkelaar ziet opkomen. Pakt het, dan raak je het nimmer meer kwijt, maar neem van mij aan dat er onaangenamer dingen zijn om besmet mee te raken.

Voor nieuwe liefhebbers is het nu overigens de ideale tijd om een donkere kamer te beginnen. De apparatuur koop je voor een habbekrats, alleen de tijd niet (zucht....)

Nog een paar tips:
Als je de foto's aan het maken bent, zet er een tussen waar geen licht op gevallen is, (lensdop erop, kleinste diafragma, snelste sluitertijd) en gebruik dit negatief in de doka om te bepalen op welk moment je voor het eerst diepzwart bereikt. Een lange proefstrook, bedek het en laat iedere seconde een beetje meer belichten.
De strook die voor het eerst echt zwart is bepaald de belichtingstijd voor je afdrukken, mits de negatieven goed belicht zijn. Anders is het als richttijd aan te houden.
Bezuinig niet op proefstroken. Niks is zo frustrerend als grote vellen papier weg te gooien omdat het toch niet geworden is wat je ervan verwachtte. Snij een vel aan stukken, in allerlei formaten. En bekijk de proeven in daglicht, in de doka gebeuren er vreemde dingen met je ogen.

quote:

---

Op zaterdag 4 oktober 2003 09:53 schreef the-O het volgende:
Dit wordt zo langzamerhand een handboek zwartwit afdrukken.

Nog een paar tips:
Als je de foto's aan het maken bent, zet er een tussen waar geen licht op gevallen is, (lensdop erop, kleinste diafragma, snelste sluitertijd) en gebruik dit negatief in de doka om te bepalen op welk moment je voor het eerst diepzwart bereikt. Een lange proefstrook, bedek het en laat iedere seconde een beetje meer belichten.
De strook die voor het eerst echt zwart is bepaald de belichtingstijd voor je afdrukken, mits de negatieven goed belicht zijn. Anders is het als richttijd aan te houden.
Bezuinig niet op proefstroken. Niks is zo frustrerend als grote vellen papier weg te gooien omdat het toch niet geworden is wat je ervan verwachtte. Snij een vel aan stukken, in allerlei formaten. En bekijk de proeven in daglicht, in de doka gebeuren er vreemde dingen met je ogen.

---

Het werken met een standaardafdruktijd (diepste zwart door grondsluier van de film) is inderdaad een prima manier van afdrukken. Je krijgt op die manier een prima gevoel of je negatieven goed belicht en ontwikkeld zijn.

Voor het overige biedt het zonesysteem ook nogal wat dingen die je dokaleven er aangenamer op maken.
Totaal volgens het zonesysteem werken is echter voor de kleinbeeldwerker nogal problematisch, het zonesysteem is namelijk ooit uitgevonden door en voor grootformaatfotografen, die iedere opname afzonderlijk kunnen ontwikkelen. Je zult dus naar een werkbaar compromis moeten streven.(of vijf camerabodies kopen ) .

Voor je je in het zonesysteem stort is het wel aan te raden enig 'gevoel' voor zwartwitfotografie en de gebruikte materialen te hebben. Dus eerst leren hoe je een film ontwikkelt, daarna leren hoe je hem het beste ontwikkelt.

quote:

---

Op zaterdag 4 oktober 2003 10:16 schreef Ouwesok het volgende:

[..]

Cursusje zonesysteem gedaan

---

Hoewel het oorspronkelijk bedoeld was voor grootbeeldfotografie is er nog steeds een hoop van te leren, vooral voor de negatiefontwikkeling. En dat is de basis voor een mooie foto. Zo kwam ik erachter na oeverloos gepiel en veel rolletjes volschieten van een grijskaart dat voor de Olympus objectieven de combinatie Ilford FP4 als 80 asa en ID-11 fraaie negatieven gaf, met een hele lange grijsreeks.

Afijn, dit gaat allemaal misschien wat ver en komt nog wel terug als de negatiefontwikkeling ter sprake komt. Wat ik maar wilde zeggen: als lesmateriaal is het zone-systeem een prima toepassing.

Oja, ik mis mijn doka verschrikkelijk, die komt er ooit weer.

_{Zeggen we er gewoon niet meer bij dat het uit 'zone' komt , dan lijkt het ook niet zo lastig}

* Ontzettende zwartwitkriebels begint te krijgen

Groetjes,

Robert

Die twee weken van jou kloppen wel aardig, ouwesok

quote:

---

Op zondag 5 oktober 2003 09:14 schreef WinterNight het volgende:
Ik beken. Het vlees is zwak en ik kon me niet beheersen. Heb gisteren mijn eerste filmpje ontwikkeld.

---

Voor een eerste film geen beroerd resultaat dus(ik was destijds al blij dat ik sowieso de opnamen op de film kon onderscheiden .
Op zich kan het geen kwaad als een negatief iets te zwaar wordt. Wat er niet is kun je er niet bij verzinnen.
Het te hoge contrast is nog prima middels de filtertjes 0 tot 1.5 te verhelpen. (wel dat opalineruitje in je filterla gebruiken)

Mocht je met deze negatieven toch in de normale gradaties (2-3) vallen, dan is het dus zaak om je film een tikkie te onderbelichten.
Zit je in de laagste gradaties dan zul je de belichting gelijk moeten houden en korter moeten ontwikkelen

Welke film en welke ontwikkelaar heb je gebruikt (ook de ontwikkeltijd ben ik wel benieuwd naar)

quote:

---

Gij zondaar

---

quote:

---

Voor een eerste film geen beroerd resultaat dus(ik was destijds al blij dat ik sowieso de opnamen op de film kon onderscheiden .

---

quote:

---

Welke film en welke ontwikkelaar heb je gebruikt (ook de ontwikkeltijd ben ik wel benieuwd naar)

---

Is dat 2 of 3, dan die 10 minuten houden, maar wel je film een tikkie onderbelichten. Maak voor de zekerheid een filmpje met belichtingstrappetjes. Die negatieven met goede doortekening in de schaduwen zijn de goeie .

Kom je op gradatie 1 of 0, dan ontwikkel je de volgende FP4 eens 7 minuten, en doet niets met de gevoeligheid.

Omgekeerd zou je met deze negatieven stelselmatig een gradatie 5 nodig hebben, dan mag je hem 13 minuten ontwikkelen.

Was Brabant de moeite waard ?¿

quote:

---

Was Brabant de moeite waard ?¿

---

[Dit bericht is gewijzigd door Ouwesok op 06-10-2003 14:48]

quote:

---

Op maandag 6 oktober 2003 13:43 schreef WinterNight het volgende:
[quoteWas Brabant de moeite waard ?¿

---

Kenmerkend voor dictatoriale types dat ze er nogal wat dubbelgangers op na houden.

Houten (9-11) is voor dokaspullen hopelijk een betere optie (goed onder de tafels zoeken ) . Doorgaans ligt er genoeg.

Sinds 2 jaar heb ik Brabant van de fotograficakalender geschrapt wegens erg weinig bruikbaar aanbod.
Wat zoek je allemaal nog zo ongeveer ? _{Ja, alles.... heb ik ook altijd}

quote:

---

Op dinsdag 7 oktober 2003 14:00 schreef WinterNight het volgende:
Was (en ben) op zoek naar een kleurenkop + trafo voor m'n vergroter....

---

Gezien de hoeveelheid MeoChrom kleurenkoppen die destijds verkocht zijn moet het geen probleem zijn er een op de kleurenkop te tikken.

De bruikbaarheid voor Multigrade van deze kleurenkop is echter beperkt, de maximale filterdekking van een Meopta kleurkop is niet voldoende om je uiterste gradaties te halen. Gelukkig heb je een setje Cibachromefilters waaruit je een pakketje als suppletiefilter kunt samenstellen, al ben je dan wel moeilijk aan het doen .
Beter is het echter om voor zwartwit gewoon de Multigradefiltertjes van Ilford (of Agfa, want die zijn hetzelfde) te gebruiken in combinatie met de opaallamp/condensor.

Mocht je iets in kleur willen gaan doen dan kom je er met het instelbereik van een Meopta kleurenkop wel uit . De kleurmaterialen van nu vergen niet zulke belazerd hoge filterdekkingen.

quote:

---

Op dinsdag 7 oktober 2003 19:08 schreef WinterNight het volgende:
Was ook niet van plan om moeilijk te gaan doen, een zw/w vergroter en een kleuren leek me simpel genoeg

---

Op zich is het ook nog niet zo'n drama om zelf kleurvergrotingen te maken. Het is minder moeilijk dan het allemaal klinkt, het kent alleen nogal wat 'durfmomenten', van die dingen waar je even erg tegenopziet en die dan uiteindelijk toch meevallen (zoals in het stikkedonker werken bijvoorbeeld, na verloop van tijd wil je niet anders meer )

quote:

---

Op donderdag 9 oktober 2003 18:16 schreef WinterNight het volgende:
Bah, heb griepje ofzo... kan al paar dagen niks doen.. ook niet in de doka

---

Ik zou het dokawerk graag voor je waarnemen, ware het niet dat ik op 80kilometer van mijn hok zit en momenteel nog aan het werk ben .
Gelukkig heb ik lol in mijn werk _{en internettoegang}

quote:

---

Op vrijdag 10 oktober 2003 20:49 schreef WinterNight het volgende:
Weet iemand hoe je een philips PDT022 moet gebruiken? Ik gebruik nu alleen de timer functie maar er zit zo'n sensortje aan vast. Ding zal er niet voor niks aanzitten......

---

Hoe een en ander werkt kan ik je niet uitleggen...
Wel wil ik het advies geven om voorlopig gewoon proefstroken te blijven maken en lekker met die gradaties te spelen, dan leer je namelijk het beste wat je moet meten.

Je kan zelfs behoorlijk aan het instituut proefstrook verslingerd raken, of het nou zwartwit of kleur is. De Laborator van Ouwesok heeft een kleuranalyzer ingebouwd zitten, die dus nooit gebruikt wordt omdat ik sneller middels een proefdrukje de boel op kleur heb dan met dat ding.
Ook bij zwartwit heb ik me nooit erg aan meetapparatuur kunnen hechten, en vertrouw meer op de proefstrook.

De grootste winst kun je halen aan de opnamekant. Als je daar goed lichtmeet en dingen corrigeert, heb je er in de doka vrijwel geen kind meer aan

Heb nog wel wat werk in (en aan) de doka gedaan. Ben erachter gekomen dat ik geen paats ingeruimd heb voor het belangrijkste stuk gereedschap... de stereo

Paar vraagjes:
- Er drijven metaalschiflters in m'n fixeer... (en in de spoelbak) hoort dat?
- Als de afdrukken klaar zijn blijven er regelmatig kleverige "vlekken" op zitten. Je zit ze alleen als het licht er op een bepaalde manier op valt maar je voelt ze wel. Is dat fixeer die er niet goed afgewassen is? Of hou ik de fohn er te dicht op bij het drogen? Of nog iets anders?

quote:

---

Op zondag 12 oktober 2003 16:54 schreef WinterNight het volgende:

Paar vraagjes:
- Er drijven metaalschiflters in m'n fixeer... (en in de spoelbak) hoort dat?
- Als de afdrukken klaar zijn blijven er regelmatig kleverige "vlekken" op zitten. Je zit ze alleen als het licht er op een bepaalde manier op valt maar je voelt ze wel. Is dat fixeer die er niet goed afgewassen is? Of hou ik de fohn er te dicht op bij het drogen? Of nog iets anders?

---

Die vlekken zijn een verhaal apart.

De tegenwoordige fotopapieren (PE/RC-papieren althans) zijn helemaal gemaakt voor machinale verwerking. Dat is voor de rest van het proces op zich geen probleem, behalve dan dat je moet zorgen dat het fixeren en spoelen zo snel mogelijk gebeurt. Blijft de foto te lang nat, dan zie je aan de hoekjes dat het papier en het coating langzaam afscheid van elkaar gaan nemen.

Dus niet een half uur in een spoelbak laten dobberen, maar na fixeren even intensief onder de kraan afspoelen, minuutje lang is genoeg, daarna zo snel mogelijk drogen. Op volgorde van ideaal:
1. De infrarooddroger
Je doet er een vers gespoelde foto in en aan de andere kant komt er een droge foto uit, met een prachtig glanzend oppervlak

2. De heteluchtdroger
Werkt als een infrarooddroger maar dan met hetelucht (een soort haardroger met transportmechaniek )
Dus je doet er een gespoelde foto in en aan de andere kant komt er een droge foto uit, doorgaans ook met een fraai glanzend oppervlak

Een enkeling beweert het verschil te zien tussen infrarood en hetelucht , Ouwesok heeft allebei geprobeerd, ziet geen verschil en heeft dus een heteluchtdroger (een Agfa Copyproof WD37)

de haardroger
De foto wordt hiermee gewoon drooggeblazen als was het een bos haar.
Wis voordat je gaat blazen al het overtollig water van je foto, met een zachte spons of een schone ramenwisser. Dat scheelt tijden blazen, en ook zijn de droogvlekken weg (en dat was de vraag)
Blaas met veel hitte en veel luchtstroom, maar houdt de blazert niet te dicht tegen de foto aan, het RC-coating smelt dan

Aan de lucht drogen (dat waslijntje wat je in films en tv-series altijd ziet, waar ze dan een foto direkt vanuit de ontwikkelaar aan opknopen) is af te raden, tenzij je een artistieke toepassing voor droogvlekken weet.

Ga je met barytpapier werken dan treden andere regels in werking (maar daar heb ik het nog wel eens over)

Omdat bij mij vandaag de doka kriebels plotseling kwamen opzetten, heb ik tussen alle rommel op zolder maar even snel een primitieve doka ingericht met de spullen die ik al een paar weken had liggen.

Maar eerst, film ontwikkelen (in de badkamer ). En dat ging niet helemaal goed.

De onderkant van de film van de film was donkerder dan het gedeelte daarboven?? Iemand enig idee waar dit aan kan liggen? Misschien is mijn mix van ontwikkelaar/water niet goed gemixt ofzo???

Het probleem dat je beschrijft lijkt meer op belichting dan ontwikkelingsproblemen.

Of je moet een enorme hangermachine in je badkamer hebben staan , met tanks van honderden liters .

In een ontwikkeltankje ligt de film normaliter horizontaal, en door het kiepen is de menging nooit een probleem.

Toch geen ouwe ontwikkelaar gebruikt

En hoe vaak kantel je de tank? Ik doe het de eerste halve minut continu, en daarna om de minuut 5 keer in 10 seconden. Zou voor de verschillende dekking niet uit mogen maken, maar ik vraag het toch maar.
En was alles netjes op temperatuur, au bain marie?

edit: dat kantelen doe ik dus anders.

[Dit bericht is gewijzigd door the-O op 13-10-2003 21:43]

quote:

---

Op maandag 13 oktober 2003 21:32 schreef the-O het volgende:
Toch niet te weinig ontwikkelaar gebruikt?

En hoe vaak kantel je de tank? Ik doe het de eerste halve minut continu, en daarna om de minuut 5 keer in 10 seconden. Zou voor de verschillende dekking niet uit mogen maken, maar ik vraag het toch maar.
En was alles netjes op temperatuur, au bain marie?

edit: dat kantelen doe ik dus anders.

---

Bij de meeste ontwikkelaren moet je gedurende de ontwikkeltijd 10 agitatiemomenten nemen, en tijdens het begin van de ontwikkeling moet er voortdurend geagiteerd worden.
Komt erop neer dat je bij kortere ontwikkeltijden de eerste halve minuut en bij langere tijden (vanaf 10min) de eerste hele minuut agiteert.

Hoe vaak je daarna kiept hangt af van de sterkte van de ontwikkelaar, en de tijd die je ontwikkelt. Ik kiep bij procestijden tot 6 minuten eens per halve minuut, bij langere tijden eens per minuut.
Soms nog anders: Bij Microphen1+3 en T-max kom ik op een tijd van 11minuten. Tot 6 minuten kiep ik om de halve minuut, daarna om de minuut om de soep ook een beetje gelegenheid tot inwerken te geven.

Zorg bij het kiepen dat je de tank na de kiepbeurt even stevig op je werkblad zet(niet slaan, wel een doek eronder leggen als geluidsdemper), zodat je geen luchtbellen tussen de spiralen houdt. Een drup vloeimiddel (Amaloco H10 en geen Dubro of vloeibaar Dreft ) doet tegen bellenvorming ook wonderen.

_{Zjees, wat kan ik hier lang over doorouwehoeren.....}

quote:

---

Toch geen ouwe ontwikkelaar gebruikt

---

quote:

---

Op maandag 13 oktober 2003 21:32 schreef the-O het volgende:
Toch niet te weinig ontwikkelaar gebruikt?

---

quote:

---

En hoe vaak kantel je de tank?

---

quote:

---

En was alles netjes op temperatuur, au bain marie?

---

Maar ik ontwikkel deze week nog even een proef rolletje, kijken of die er beter vanaf komt!

quote:

---

Op maandag 13 oktober 2003 21:58 schreef Ouwesok het volgende:

[..]

_{Zjees, wat kan ik hier lang over doorouwehoeren.....}

---

Het wordt gewaardeerd, als je dat maar door hebt.
Trouwens, ik gooi dat goedje tegen die kalkaanslag meestal bij het laatste spoelwater, maar kan zij dat ik hier een denkfout maak.

Nerd, je weet ook zeker dat de ruimte waar je de film inspoelt absoluut lichtdicht is? Neem anders de proef op de som: ga letterlijk een aantal minuten binnen staan en kijk of er nergens een lichtzweem is. Film is er nogal gevoelig voor.
We wachten vol spanning je volgende rolletje af, en een voorbeeld hier zou fijn zijn, ook van die halfbelichte film.

In de ontwikkelaar gebruik je het om bellen te voorkomen (bij verminderde oppervlaktespanning blijft een bel niet staan). Een druppel of twee volstaat. Niet teveel erin doen, anders begint het zo vermakelijk te schuimen.

Bij je laatste spoelwater gebruik je de verminderde oppervlaktespanning om het water van de film te laten lopen, waardoor de film mooi egaal droogt. Aan het spoelwater moet ongeveer een milliliter (20 druppels) worden toegevoegd.

Nou ik toch met die laatste spoeling bezig ben. Ik gebruik zelf een speciaal recept om de film snel en stofvrij te laten drogen. (je moet het wel durven)

Van Tetenal is er voor sneldrogen het goedje Drysonal. Trek je zo'n fles open dan komt je een doordringende spirituslucht tegemoet. De prijs van Drysonal is echter een stuk hoger dan die van een liter spiritus. Huisvlijt lijkt dus een optie.

Je maakt een mengseltje van water en spiritus en voegt daaraan een scheutje vloeimiddel toe.
De verhouding staat vrij maar meer dan 70% spiritus moet je er niet in doen. Ik zelf gebruik 50/50.
Na het spoelen zet je de film een minuut of twee in dit brouwseltje, laat hem goed uitlekken en hangt hem op zoals je gewend was, dus een gewichtje eronder om hem strak te houden. (ik strijk hem daarbij voorzichtig met een in het brouwseltje ingeweekte wisser af, maar pas op voor krassen). Als ie net hangt worden je zenuwen even op de proef gesteld: De film krult helemaal spiraalvormig op, als ie droog is is ie echter weer helemaal strak. Nu weet je gelijk waarom dat gewichtje onderaan essentieel is.[sub]Tip: gebruik droogklemmen, zijn te koop van Hama[/sub

Door de spiritus raakt de lucht rond de film verzadigd door damp en in zo'n milieu dringt geen stof door. De film is in pakweg een uurtje keurig droog, bij 70% spiritus zelfs in een half uurtje .

Nadeel is dat de hele omgeving naar alcohol begint te stinken, maar er zijn erger dingen in het leven.

Hoe doen jullie trouwens het stuk tussen fixeer en drogen ??

Ik heb ooit eens geleerd om na het laatste spoelen je film nog een minuut in gedestileerd water te leggen, met enkele druppels van dat vloeimiddel erbij?

quote:

---

Op dinsdag 14 oktober 2003 11:36 schreef Nerd het volgende:
Over dat vloeimiddel (ik gebruik Amaloco H10)

Ik heb ooit eens geleerd om na het laatste spoelen je film nog een minuut in gedestileerd water te leggen, met enkele druppels van dat vloeimiddel erbij?

---

Vloeimiddel kun je in elk geval beter wel gebruiken .

Deze negatieven zagen er beter uit dan de vorige. Denk dat ik de vorige keer een onterechte aanname over de temperatuur van de ontwikkelaar heb gedaan en dat ik daarom te kort ontwikkeld heb en die negatieven dus te donker werden.... kan dit kloppen?

Onderontwikkeling geeft echter geenszins zware negatieven. Wat opvalt bij een onderontwikkeling is dat de lichte partijen bloedarmoede krijgen in doorgaans erg dunne negatieven (eventueel corrigeren met een hoge gradatie)

Een negatief blijft ondanks zwaar overbelichten altijd doorzichtig. Voor de beste beoordeling leg je een strook negatieven over een velletje met tekst, kun je de tekst nog net zien, dan heb je de goeie dekking.

Een "gewone" test foto van het zelfde rolletje had wel een hele contrast range, varieerend van pikzwart tot (onbelicht) wit. Was een stuk beter mee te werken dan die vorige film. Progressie moedigt aan tot meer proberen

quote:

---

Op dinsdag 14 oktober 2003 23:07 schreef WinterNight het volgende:
Alleen bij het afdrukken van een contact sheet krijg ik niet die 11 gradaties van m'n ngeatief allemaal op m'n printje... Haal er niet meer dan 6 tot 7 tegelijk, rest wordt zwart of wit. Degenen die er wel opkomen kan ik een beetje sturen met belichtingstijd en filtergradatie. Maar het is me niet gelukt om alles erop te krijgen....

Een "gewone" test foto van het zelfde rolletje had wel een hele contrast range, varieerend van pikzwart tot (onbelicht) wit. Was een stuk beter mee te werken dan die vorige film.

---

Probeer van een contactvel geen kunst te maken, daar dienen die dingen niet voor.
Probeer ook geen gradatie en belichtingswaarden uit de contactstrook af te leiden. Dekking en contrast reageren anders wanneer je een negatief in contact afdrukt dan wanneer je er gewoon met de vergroter een vergroting van maakt.

Het contactvel gebruik je hoofdzakelijk om te kijken wat er op de foto staat. Het enige dat je er qua techniek mee kunt is een ruw beeld te krijgen van de verschillen tussen de negatieve, maar dat beeld is te ruw om er je klok en je filter mee te voorspellen

quote:

---

Progressie moedigt aan tot meer proberen

---

Een Durst Laborator1200 met een kleurenkop CLS501. De Gigant staat op een verlaagd tafeltje en op die manier raakt ie net het plafond niet. Het ding is lood- en loodzwaar, maar werkt uitermate soepel.

In de kleurenkop zit een lampje van 250W die middels een ventilator gekoeld wordt. De filterwaarden gaan elk tot 130 D-waarden, en voor het geval dat dat te weinig is zit er nog een suppletiefilter in die er al een basis van 50/50/- in legt.
Naast de kleuren zit er nog een vierde wieltje op waarmee je een neutraalfilter opdraait. Die gaat tot 60 D, waarmee twee stops vertraging gehaald worden, en je dus in kritische gevallen een hele serie negatieven met één tijd en één diafragmawaarde kunt belichten, de verschillen draai je met die D knop weg. Voor scherpstellen kun je het filterpakket met even tijdelijk wegdraaien (instellingen blijven wel staan)

De Laborator lust negatieven tot 4*5", maar heeft wel de precisie die je voor kleinbeeld graag hebt.

Scherpstellen gebeurt met de uitschuifbare pook, waardoor je nooit met een gestrekte arm in je korrelloep zit te turen.

Op korte termijn gaat ie weer meedoen (dan maken we wel tijd )

quote:

---

Op woensdag 15 oktober 2003 22:17 schreef Ouwesok het volgende:
Kijk eens hier, het vergrotertje van Ouwesok

---

Afdrukjes waren 14*14 (van KB, gekaderd) en bij f8 had ik toch duidelijk zichtbare korrels. Op f4 zag eea er toch een stuk beter uit. Denk dat ik dat diffuse glaasje toch maar standaard in de filterla leg, want die korrels waren best storend vond ik, net zo'n krantenfoto. Moet je echt een eindje vanaf staan anders is 'ie niet mooi. Kan ik de condensor er dan eigenlijk uithalen en er op die manier een diffuser vergroter van maken? Technisch is het uitvoerbaar, maar is het zinnig?

Geen zorg, ik ben geen korrelfundamentalist geworden hoor, maar ik vond het effect nu te storend (plus dat je echt alle kleine krasjes en stofjes blijft zien met die condensor, hoop dat het met een diffuser beter is).

Een Opemus werkt ook bij gebruik van een kleurenkop met een condensor. Het verwijderen van die condensor is geen optie, er is simpelweg geen mengbox beschikbaar.
Wel komt er uit de kleurenkop van Meopta boterzacht licht, waardoor je ondanks de condensor helemaal geen behoefte meer hebt aan een mengboxvergroter.

Ben ik alleen nog benieuwd welke papiergradatie je gebruikt hebt voor de korrelige printjes die je beschrijft . Als je richting de 4 of 5 komt, wil de korrel ook nogal eens storend om de hoek komen, evenals stofjes en ongerechtigheden.

Probeer zo met de ontwikkeltijden te spelen dat je bij 2 of 2,5 terechtkomt. Geeft de producent van de ontwikkelaar verschillende gamma of CI-waarden (is hetzelfde, gaat over de contrastindex van je filmpie) met de bijbehorende ontwikkeltijden, dan neem je voor een condensorvergroter een gammawaarde van 0.55, en voor een kleurkop/mengbox 0.67 (voor Opemus met opalineglas dus die laatste)

Kijk voor een kleurenkop op 9 november eens in Houten op de fotograficabeurs (ik heb ze er redelijk vaak zien liggen)

Ik lees dat je een Philips PDT022 gebruikt. Zelf heb er ook zo eentje (in prachtig bruin dan wel te verstaan) Mocht je inmiddels een handleiding hebben gevonden dan hou ik me aanbevolen. Eigenlijk geld dit ook voor de meopta opemus 5...

@algemeen
Na het fixeren gooi ik de foto´s meestal voor een minuut of twee in een emmer water met S10 (vloeimiddel) en vervolgens droog ik ze af met een vochtige spons. Dit levert een mooie droge en vlekvrije foto op maar ik vraag me af of dit wel DE manier is aangezien er bij voorkeur gebruik wordt gemaakt van stromend water

quote:

---

Op donderdag 16 oktober 2003 11:32 schreef WinterNight het volgende:
Zag laatst op op het web een kleurenkop voor de Opemus 4 aangeboden worden. Leek toch verdacht veel op degene voor de 5 die ik zoek. Enig idee of die compatible zijn?

---

De kans dat je tegen een 'vierkante' Meochrom aanloopt is trouwens wel een stuk groter. In de dokahype van begin jaren '80 zijn er gigantisch veel van die dingen verkocht, die nu nog her en der vrijwel ongebruikt op stoffige zoldertjes moeten liggen.

quote:

---

Op donderdag 16 oktober 2003 12:01 schreef Ouwesok het volgende:

[..]

Die twee zijn helaas niet compatible . De Opemus 4 (ooit mijn eerste vergroter) had een ronde aansluiting, de 5 heeft een vierkante. Verder zijn de twee qua ingewanden gelijk.

De kans dat je tegen een 'vierkante' Meochrom aanloopt is trouwens wel een stuk groter. In de dokahype van begin jaren '80 zijn er gigantisch veel van die dingen verkocht, die nu nog her en der vrijwel ongebruikt op stoffige zoldertjes moeten liggen.

---

quote:

---

Op donderdag 16 oktober 2003 11:57 schreef Kermit77 het volgende:

@algemeen
Na het fixeren gooi ik de foto´s meestal voor een minuut of twee in een emmer water met S10 (vloeimiddel) en vervolgens droog ik ze af met een vochtige spons. Dit levert een mooie droge en vlekvrije foto op maar ik vraag me af of dit wel DE manier is aangezien er bij voorkeur gebruik wordt gemaakt van stromend water

---

Begrepùùùh

Dat afsponzen is inderdaad wél de methode, geef ze daarna even een droogje met de haardrogert, worden ze nog mooier.

Voor degene die wil: Let eens op Abro daar willen nogal eens professionele dokadingetjes staan voor prijzen die nog niet in de categorie afbraak zitten maar toch nog dragelijk zijn.

quote:

---

Op donderdag 16 oktober 2003 11:57 schreef Kermit77 het volgende:
@Winternight

Ik lees dat je een Philips PDT022 gebruikt. Zelf heb er ook zo eentje (in prachtig bruin dan wel te verstaan) Mocht je inmiddels een handleiding hebben gevonden dan hou ik me aanbevolen. Eigenlijk geld dit ook voor de meopta opemus 5...

---

quote:

---

Op donderdag 16 oktober 2003 12:03 schreef fotoloog het volgende:

[..]

Ik heb gisteren nog 2 vergroters weg moeten gooien!
Ze namen teveel ruimte in,in m`n toko

---

quote:

---

ik heb nog een glanspers staan,interesse? gratis!

---

Zeggeh....heeft ie 'n thermostaat

Probleem met een glanspers is niet de pers zelf, die zijn er nog zat. Het werkelijke probleem is om aan goeie glansplaten te komen, zonder krassen en deukjes, en dan ook nog van die mooie dunne .

[..]

Zou het mogelijk zijn de platen te polijsten zodat je van de krasjes afkomt?

_{*heeft ook een glanspers staan die last heeft van enige krassen}

sorry - Zit hier met mijn gare hoofd een hele post te verkloten - /sorry

[Dit bericht is gewijzigd door Ouwesok op 17-10-2003 12:56]

Je hebt op mail een korte uitleg over de PDT022

_{en ik had hier pas moeten beginnen}
Als de pers krassen heeft is het niet zo'n probleem, als de platen maar intakt zijn .
Wat van de pers wél helemaal schoon moet zijn is het doek.

Bij een doffe of licht gekraste glansplaat kun je proberen hem te polijsten met een mengseltje van krijtpoeder en alcohol. Misschien als ie errug dof is eerst voorpolijsten met een chroompoetsmiddel (daarna wel helemaal schoonmaken), en vervolgens met fijn polijsmiddel
De plaat moet als een spiegel zijn.....

_{aluminium is goed te polijsten... zou dat een alternatief zijn?}

[geeft niet] Ouwesok... [/geeft niet]

Maareh.... heb jij baryt-aspiraties
_{Ik zou er in elk geval geen PE/RC-papier opleggen, tenzij je van die foto's afwilt, maar dan is weggooien toch een goedkopere optie, hoef je niet iedere keer de stukken gesmolten plestik uit je pers te pulken}

Maar ik hou dit topic wel in de gaten!

Viel me trouwens ook op hoeveel vloeistof er aan het papier bleef hangen. Ik had origineel 1 liter ontwikkelaar aangemaakt en gisteren ook weer 1 liter. Maar de afgewerkte ontwikkelaar was nog maar 30% - 50% van de hoeveelheid vloeistof van de verse. Stiekum neem je toch een hoop mee je stopbad in dan.

Heb wel waar voor m'n geld gehad. Flesje zei goed voor 1-1,5 m² en ik heb iets van 1,6 m² kunnen ontwikkelen voordat het feestje over was.

quote:

---

Op zaterdag 18 oktober 2003 10:52 schreef WinterNight het volgende:

Viel me trouwens ook op hoeveel vloeistof er aan het papier bleef hangen. Ik had origineel 1 liter ontwikkelaar aangemaakt en gisteren ook weer 1 liter. Maar de afgewerkte ontwikkelaar was nog maar 30% - 50% van de hoeveelheid vloeistof van de verse. Stiekum neem je toch een hoop mee je stopbad in dan.

Heb wel waar voor m'n geld gehad. Flesje zei goed voor 1-1,5 m² en ik heb iets van 1,6 m² kunnen ontwikkelen voordat het feestje over was.

---

Om het 'sleepverlies' tot een minimum te beperken laat je de foto na het ontwikkelen even met een punt naar beneden hangen om zoveel mogelijk ontwikkelaar kwijt te raken. Als het druppen ophoudt, zet je hem in het stopbad. Je weet nu trouwens gelijk waarom ik stopbad adviseer, het verspeelde volume was anders in je fixeer terechtgekomen .

quote:

---

Op zondag 19 oktober 2003 23:14 schreef WinterNight het volgende:
Hoe krijg ik m'n negatieven stofvrij? Zeker bij vergrotingen vind ik het erg storend als er z'n wit puntje op zit waar een stofje gezeten heeft....

---

Je kunt:
1. De droogmethode met de spiritus toepassen
De tijd dat een film hangt te drogen is ie het meest vatbaar voor stof, door in een verzadigde water/spiritusdamp te hangen is de film onbereikbaar voor stof.
2. Met een glasloze negatiefhouder vergroten
Negatiefhouders met glas zijn weliswaar het beste voor de vlakligging van je negatieven, voor stofvrij werken is het een ramp. Door je vergrotingsoptiek goed te diafragmeren ligt een negatief al snel vlak genoeg voor een scherpe vergroting
3. Je negatieven schoonblazen met een blaaskwastje of (als je het voorhanden hebt) met droge perslucht. Scheelt altijd weer een stuk of wat stofjes, bij mij ligt ook een blaaskwast naast de negatievenscanner. Gebruik van een blaaskwast alleen de blaas en niet de kwast (want die brengt weer stof terug
4. Antistatische doeken gebruiken, die verwijderen ook heel wat stofjes. Let wel op wanneer de antistatische doek teveel stof aan boord heeft want dan gaat ie averechts werken.
5. (onderschat deze niet) Geen truien of dat soort kleding dragen in de doka, het zijn ware stofkanonnen.
6 Zorgen dat je rustig in je bewegingen bent. Het is me ooit opgevallen toen iemand met toen ongeveer dezelfde spullen als ik veel meer stof had. Toen ik z'n werkwijze bekeek viel me pas op wat een druk baasje het was. Kennelijk deed dat nogal wat stof opwaaien. Toen we het na een korte rustpauze opnieuw probeerden maar met Ouwesok aan het roer kwam er merkbaar minder stof los.
7. De luchtvochtigheid in je doka meten. Komt die onder de 60%, dan kun je de retouchkwast alvast uit het vet halen . Extreme droogt komt minder snel voor wanneer je een lekkere grote schaal met water op je werkblad zet te verdampen (zo'n 30/40 of groter schaal met een klein bodempje warm water)

Met name de combinatie van deze dingen kunnen de hoeveelheid stof aardig beperken. Helemaal stofloos is vrijwel onhaalbaar, maar een loffelijk streven.

Kun je d'r wat mee

quote:

---

Op vrijdag 17 oktober 2003 13:51 schreef Ouwesok het volgende:
Aluminium is helaas niet bruikbaar. De plaat moet flexibel zijn en verchroomd.
Machinaal polijsten lijkt me ook niet echt een optie, veel te veel geweld voor zoiets fijngevoeligs .

Maareh.... heb jij baryt-aspiraties
_{Ik zou er in elk geval geen PE/RC-papier opleggen, tenzij je van die foto's afwilt, maar dan is weggooien toch een goedkopere optie, hoef je niet iedere keer de stukken gesmolten plestik uit je pers te pulken}

---

_{Plastic smelten hoort wat mij betreft niet tot het dokawerk...}

Bij barytpapier werken de dingen wel iets anders dan bij PE-papieren.

Zo is het zaak om wat sterkere chemie te gebruiken en er rekening mee te houden dat barytpapier een inweektijd kent, het papier moet vol lopen met vloeistof.
Gebruik een redelijk sterk stopbad, omdat je enerzijds het ontwikkelproces moet afstoppen, anderszijds omdat je zoveel chemie meesleept dat de directe gang van ontwikkelaar naar fixeer zorgt dat je fixeer binnen de kortste keren uitgewerkt is .
Na fixeer kun je eventueel een badje met soda toepassen om het zuur te neutraliseren. Dit bekort de spoeltijd aanzienlijk.
Spoelen doe je minstens een half uur (barytpapier moet je dus wel uitspoelen).

Daarna kun je kiezen uit twee oppervlakken.
Normaal drogen geeft een heel apart zacht glanzend oppervlak, niet te vergelijken met welk produkt dan ook.
Hoogglanzen geeft ook een oppervlak dat door geen enkel materiaal benaderd wordt. Mits goed behandeld haal je met baryt en hoogglans de diepst mogelijke zwarting oftewel de langste toonschaal (en dat is me toch een partij mooi )

Gisteravond voor het eerst een film ontwikkeld en meteen tegen een enorm dilema opgelopen. Welke tijden hou je aan? Die op de verpakking van de film (de 9 minuten die ik heb aangehouden) die van de ontwikkelaar (8 minuten) of die in de opgave van de fabrikant staan (6 of 7 minuten)

De film (Hema 125/36 belicht op 200) heb ik ontwikkeld met Rodinal (1+25) in 9 minuten (inclusief uitgieten, agitatie 10 seconden en vervolgens elke 10 seconden) vervolgens een stopbad (amaloco S10 keurig 20 graden) gevolgd door een Fixeerbad (Amaloco extrafix ook 20 graden) na het hele proces 12 minuten gespoeld met in de laatste spoeling 5 ml amaloco H10 bevochtigingsmiddel. Opgehangen en afgezeemd...

Resultaat... Negatieven zonder merk op de rand dus waarschijnlijk te lang ontwikkeld....
Wie heeft er ervaring met Hema + Rodinal en Ilford FP4 + Rodinal en kan mij een richtlijn geven voor een bevredigender resultaat

(Op zich gaf het wel een kick want ik heb toch mijn eerste foto van begin tot eind afgedrukt... )

Ik heb alleen nog nooit iets ontwikkeld wat op een andere ISO waarde belicht is. Zal nog wel iets van een omrekenfactor overheen moeten. Maar dat weet Ouwesok vast wel...

quote:

---

Op woensdag 22 oktober 2003 08:25 schreef WinterNight het volgende:
Staat op de verpakking van de Rodinal geen ontwikkeltijd? Want die hou ik altijd aan. ....

Ik heb alleen nog nooit iets ontwikkeld wat op een andere ISO waarde belicht is. Zal nog wel iets van een omrekenfactor overheen moeten. Maar dat weet Ouwesok vast wel...

---

De tabelletjes gaven wel een compensatie aan van films die op 200 ipv 125 belicht zijn, dus die tijden heb ik aangehouden.

Wat voor randmarkering is er trouwens te lezen op de Hemafilms die je gebruikt?

Meen in een andere thread gelezen te hebben dat in de Hema ook Ilford zit.... Als dat zo is heb je niet lang genoeg ontwikkeld.
http://www.ilford.com/html/us_english/pdf/FP4Plus.pdf op pagina drie staat een tabelletje voor Rodinal in daar staat bij 200 ISO 13 minuten....

Moet zeggen dat Ilford wat dat betreft beter is in de informatievoorziening dan Agfa. Kan bij Ilford zo vinden wat ik nodig heb,. Bij Afga kon ik niet eens wat vinden over Rodinal, zo diep hadden ze dat weggestopt

quote:

---

Op woensdag 22 oktober 2003 08:25 schreef WinterNight het volgende:
Ik heb alleen nog nooit iets ontwikkeld wat op een andere ISO waarde belicht is. Zal nog wel iets van een omrekenfactor overheen moeten. Maar dat weet Ouwesok vast wel...

---

De methode leer je het beste met een ISO400 film en een redelijk standaard ontwikkelaar, dus niet met een soepje dat je voor een ultrafijne korrel gebruikt. Gewoon iets in de orde van D76/ID11 of Amaloco AM20.

Neem de film van jouw keuze, en bepaal eerst de goeie combinatie van belichten en ontwikkelen, waarbij je aanstuurt op de nominale gevoeligheid (dus een HP5 of een Tri-X wordt ISO400) en een afdruk op een middengradatie 2 - 3. Je hebt dan een standaardontwikkeltijd.

Maak nu belichtingstrappetjes van nominaal naar -2 in increments van een volle stop. Ontwikkel dit proefje eens 30% langer, en kijk welk negatief de mooiste vergroting oplevert. Haal je wel de gewenste gevoeligheid maar niet het contrast, dan moet je langer ontwikkelen, denk dan eens aan +50%. Haal je de gewenste gevoeligheid maar heb je een spijkerhard negatief, dan mag je de standaardontwikkeltijd met 15% ophogen.

Beheers je dit truukje, dan kun je eens naar zwaardere pushmiddelen gaan grijpen zoals Ilford Microphen

En dan good-old Rodinal
Rodinal van Agfa kent heel veel gebruiksmogelijkheden. Snelle films kun je er beter niet in doen, dat wordt wat korrelig. Met ISO100 en minder kun je er echter prachtnegatieven mee kweken. Verdun hem bij voorkeur 1:50, dan nivelleert ie behoorlijk en kweekt ie een mooie scherpe korrel

FP4 in Rodinal kan wel, probeer eens met een verdunning van 1:50 en een tijd van een minuut of 10, dan moet er in mijn beleving iets aanvaardbaars uit komen. Daarna zelf finetunen voor een topresultaat.
PanatomicX van Kodak doet het ook prima in de Rodinal, minuutje of 8 in de 1:50

Wil je helemaal spektakel, belicht dan een AgfaOrtho25 als ISO6 en ontwikkel hem in de Rodinal 1:100 (tijd is me even ontschoten helaas). Kun je van die vierkantemetervergrotingen van maken, met een alleszins aanvaardbare korrel en een angstaanjagende scherpte .

Dit keer
Ontwikkelaar: 1:50 voor 15 minuten agitatie: 1e 10 seconden constant en vervolgens eens elke 10 a 15 seconden.
Temperatuur: 20 graden

Het resultaat laat ik weten

Ortho? Die heeft Ilford ook maar dan alleen in vlakfilm. Is die van Agfa in 35mm te krijgen?

ps tipje?
http://www.phototec.de/e_rechner.htm

[Dit bericht is gewijzigd door Kermit77 op 23-10-2003 11:59]

Ik zou bij Rodinal een ander kiepritme aanhouden, zeker in combinatie met een procestijd van meer dan 10 minuten.

Kiep hem de eerste minuut continue maar rustig, daarna gewoon op de hele minuut. Daarmee geef je de ontwikkelaar ook wat tijd om in te werken . Wel steeds na het kiepen even de luchtbellen lostikken.

Hoe kom je aan een ontwikkeltijd van 15 minuten ¿

Dat agitatieschema ga ik inderdaad aanhouden.

ps die duitse site waar ik net het linkje van gaf geeft aan:
17:00 minuten bij 20°C Gamma 0.62 Kipp 1 min

quote:

---

Op donderdag 23 oktober 2003 12:39 schreef Kermit77 het volgende:

Dat agitatieschema ga ik inderdaad aanhouden.

---

quote:

---

ps die duitse site waar ik net het linkje van gaf geeft aan:
17:00 minuten bij 20°C Gamma 0.62 Kipp 1 min

---

Heb je voor mij dan ook nog een tip voor het ontwikkelen van Kodak HIE?
Ik heb deze namelijk naar mijn fotograaf gebracht maar die heeft hem al bijna een anderhalve maand liggen omdat het lab niet de juiste baden heeft. Ondertussen wordt natuurlijk de kwaliteit van de film drastisch minder. Dus stoute schoenen aan en zelf maar doen (mbv ouwesok´s info?)

quote:

---

Op donderdag 23 oktober 2003 13:26 schreef Kermit77 het volgende:
Heb je voor mij dan ook nog een tip voor het ontwikkelen van Kodak HIE?

---

Dit is niet bepaald een film die ik in het kopje parate kennis heb zitten, maar ik denk dat we er wel uit gaan komen .

Dit wordt echter op http://home.planet.nl/~losjb/hometest.html betiteld als een ontwikkelaar die een erg grove korrel produceerd. (eigenlijk op de site van WJ markerink)

Xtol ontwikkelaar wordt aangeraden op 8,5 minuten en dit komt ongeveer overeen met digital truth (ik heb een 003 cokin /#25 rood filter gebruikt zoals Dhr Los beschrijft) dus daar ben ik ondertussen uit.
Nog tips en of opmerkingen m.b.t. de opvolgbaden icm Xtol?

quote:

---

Op donderdag 23 oktober 2003 15:08 schreef Kermit77 het volgende:
De bijsluiter heb ik niet voor handen maar op http://www.digitaltruth.com/devchart.html wordt een tijd van van 12 minuten aangehouden voor rodinal 1+50

Dit wordt echter op http://home.planet.nl/~losjb/hometest.html betiteld als een ontwikkelaar die een erg grove korrel produceerd. (eigenlijk op de site van WJ markerink)

Xtol ontwikkelaar wordt aangeraden op 8,5 minuten en dit komt ongeveer overeen met digital truth (ik heb een 003 cokin /#25 rood filter gebruikt zoals Dhr Los beschrijft) dus daar ben ik ondertussen uit.
Nog tips en of opmerkingen m.b.t. de opvolgbaden icm Xtol?

---

Pas een beetje op met het raadplegen van teveel reviewsites. Na verloop van tijd durf je vrijwel nergens meer in te ontwikkelen, omdat het een grove korrel zou geven, of andere horroreffekten.

Ondergetekende tartte jaren geleden al de korrelfanaten door T-Max400 in Ilford Microphen te gooien en daarmee een van de mooist stuurbare combinaties te krijgen. Kleinbeeld in de 1+3-verdunning(meer nivellering en scherpere korrel, middenformaat in de 1:1 (voor minder nivellerende werking : langere toonschaal, wollige korrel komt niet in beeld door minder vergroten)
Deskundo's en wannabe deskundo's verklaarden me voor gek, want Kodak hoorde niet in Ilford (vrijwel elke ontwikkelaar is van elk merk te koop, denk maar aan D76, ID-11 en Refinal)

Mijn advies blijft dan ook: Lekker spelen met diverse combinaties, komt vanzelf een wonder uit .

Infrarood is leuk maar je moet het dus wel leren. Doordat de film erg dun is is het lastig om hem in te spoelen en erg kwetsbaar dus dit vergt een engelengeduld. Daarnaast blijkt dat Rodinal zorgt voor een grove korrel dus ik zal de volgende keer Xtol proberen.

Mocht iemand nog weten waar je (uiteraard voor een goede prijs) Infraroodfilms kunt krijgen, laat het me dan even weten.

Voor vanavond veel plezier met het Noorderlicht, en nog bedankt voor alle hulp en reacties....

De infraroodfilm is inderdaad nogal een klier met korrel. Oorspronkelijk had Kodak een speciale ontwikkelaar voor infraroodfilm, alleen ben ik ff vergeten welke dat ook alweer was

Deel ook even de wederwaardigheden met X-tol van Kodak. Ik neem aan dat je er ook wel andere dingen als die infraroodfilms in gaat stoppen.

_{Nog geen spoor van Noorderlicht}

quote:

---

Op zaterdag 25 oktober 2003 00:57 schreef WinterNight het volgende:
Helemaal dicht gemist hiero.... geen kans op nooderlicht foto's

---

Het Noorderdokalicht daarentegen

quote:

---

Op vrijdag 24 oktober 2003 21:29 schreef Ouwesok het volgende:
Posten die hap (zodra het klaar is)
....

Deel ook even de wederwaardigheden met X-tol van Kodak. Ik neem aan dat je er ook wel andere dingen als die infraroodfilms in gaat stoppen.

_{Nog geen spoor van Noorderlicht}

---

Verschil is imho een beetje aan de grote kant....

quote:

---

Op maandag 3 november 2003 18:08 schreef WinterNight het volgende:
Fixeertijd bij ontwikkelen van film?
Ilford zegt drie minuten (heb ik netjes aangehouden), op de foto cursus wordt gezegd 8 minuten....

Verschil is imho een beetje aan de grote kant....

---

Vanaf nu ga je werken met het begrip 'clearing time'. Hierbij ga je een hele enge excercitie doen. Gebruik hierbij een stopwatch.
Je giet de fixeer in de tank(stopwatch starten), roert of kiept 'm een keer goed door, slaat de luchtbellen uit de spiraal.
Nu draai je bij gewone verlichting het deksel van de tank en tilt de spiraal met film even boven de fixeer. Je ziet een troebele witte, melkachtige laag op de film, met daarin duidelijk waarneembaar een positief beeld.
_{Niet bang zijn, er sluiert nix
Nee, echt er sluiert nix}
Je agiteert door de spiraal in de fixeer voorzichtig op en neer te bewegen, en kijkt regelmatig even hoe de film eruit ziet. (je ziet nu gelijk hoeveel luchtbelletjes er in zo'n spiraal blijven hangen, gewoon loskloppen)
Op een gegeven moment zie je dat die melkachtige laag is verdwenen en de film transparant wordt.Kijk nu op je stopwatch, die je gewoon door laat lopen _{Schrok je ?}

De tijd die je op je stopwatch ziet, is de helft van de uiteindelijke fixeertijd, oftewel wanneer je filmpje blank is (gecleared) dan zit de helft van de fixeertijd erop.

In de praktijk komt het erop neer dat je bij een clearing-time van een minuut twee minuten fixeert, en bij vier minuutjes clearing-time fixeer je dus acht minuten.

Deze manier van fixeren heeft voordelen wanneer je met verschillende soorten films door elkaar werkt. Een FP4 fixeert bijvoorbeeld razendsnel en een TMax400 juist uiterst langzaam, waardoor de opgegeven fixeertijd of te lang of te kort is maar zelden echt goed.

Maar zal het eens proberen.

een paar reacties omhoog werd gezegd "Posten die hap"
Als reactie daarop:
bruinsma.fotopic.net
Hier staan zowel de HIE als de SFX experimenten

Binnenkort wellicht ook Maco Cube 400, (ongeveer vergelijkbaar met SFX) maar dan moet ik nog wel een leverancier vinden.

*kermit zal dit weekend proberen of de enge manier van fixeren inderdaad zo eng is...

Voor diegenen die het niet aan durven om de "vreselijke enge fixeer tijd bepaal methode van Ouwesok te proberen heb ik een minder enge variant (op de cursus geleerd) maar is wel volgens hetzelfde principe

als je iets meer fixeer vloeistof mengt dan dat je in je tankje doet
hou je dat beetje meer dus in de maatbeker daarin gooi je het aanloopstrookje van je film (stukje dat je af hebt geknipt om de film soepel in je spoeltje te krijgen dus) als dat volledig doorzichtig is verdubbel je weer de tijd die die daarvoor nodig was
en........ tadaa schoon is uw kunstgebit

Later lach je erom

Uiteindelijk is ie zelfs veiliger dan zo-maar-een-tijd fixeren. Als die zo-maar-een-tijd namelijk te kort is heeft dat effect op de houdbaarheid van je beeld. Is die tijd te lang dan heeft dat ook een negatief effect op de houdbaarheid, er worden dan stoffen in je emulsie gevormd die je er niet meer uitspoelt, maar die wel bederfelijk zijn.
Het voordeel van het fixeren met het deksel van de tank is daarbij dat je
1 beter agiteert door de spoel met film in en uit de vloeistof te halen (zou je met ontwikkelen ook moeten doen, alleen sta je dan in het stikkedonker dus ken je je klok niet zien)
2 Minder kans op luchtbellen hebt, die in fixeer zomogelijk nog hardnekkiger zijn dan in ontwikkelaar, en een vernietigende uitwerking op het resultaat hebben (krijg je later van die mooie lichte ronde vlekken van op je prints, later dus.... )

Zullen we het de komende week eens over het spoelen van een film hebben ??

Jullie zetten hem voor, hoe spoel je je films uit

Heb de belichting moeten gokken dus daar kan het aan liggen. Heb nog twee rolletjes onder dezelfde omstandigheden geschoten. Die moeten nog ontwikkeld worden. Tips (zowel voor ontwikkelen van die twee andere rolletjes als voor het bruikbare afdrukken maken van die waas negatieven die ik al heb)?

[Dit bericht is gewijzigd door WinterNight op 09-11-2003 13:15]

quote:

---

Op zondag 9 november 2003 13:21 schreef kwaakeend het volgende:
Heb je op je scanner ICE? Uitzetten! Reageert met zilver in film en laat een vage waas achter...

---

quote:

---

Op maandag 10 november 2003 18:33 schreef WinterNight het volgende:
heb 'm al.... fixeer was uitgewerkt. Nieuwe fixeer aangemaakt en nog een keertje gefixeerd en alles was ok! Ik blij....

---

_{Was alles maar zo bruikbaar als de clearing-time}

quote:

---

Op zondag 9 november 2003 00:11 schreef Ouwesok het volgende:
Zullen we het de komende week eens over het spoelen van een film hebben ??

Jullie zetten hem voor, hoe spoel je je films uit

---

Ik volg de n00b handleiding van Ilford, en op de fotocursus hebben ze me dezelfde methode geleerd. Na fixeren schoon water (kamertemperatuur naturlich) erin en 5x kiepen. Vers water erin, 10x kiepen. Vers water erin, 20x keer kiepen. Vers water met wetting agent erin en nogmaals 20x kiepen. En dan kan de film gedroogd worden.

quote:

---

Op woensdag 12 november 2003 17:01 schreef WinterNight het volgende:

[..]

Mijn fixeercrisis is bezworen, dus ik kan weer over andere dingen nadenken

Ik volg de n00b handleiding van Ilford, en op de fotocursus hebben ze me dezelfde methode geleerd. Na fixeren schoon water (kamertemperatuur naturlich) erin en 5x kiepen. Vers water erin, 10x kiepen. Vers water erin, 20x keer kiepen. Vers water met wetting agent erin en nogmaals 20x kiepen. En dan kan de film gedroogd worden.

---

Is inderdaad dé methode, en niet die uit de jaren70 boekjes waarin wordt geadviseerd om de film een half uur onder de lopende kraan te zetten. Dat kost je liters water, en wat nog erger is, je film wordt niet perfekt uitgespoeld .
Deze methode is ooit eens in een Duits dokatijdschrift (die had je inderdaad ooit) door een student chemie helemaal doorgemeten, en er bleek bij een film als FP4 nog flink wat veiligheidsmarge in te zitten .

Met TMax-films moet je overigens een rondje vullen/kiepen invoegen, die spoelen iets moeizamer.

quote:

---

Op woensdag 12 november 2003 17:55 schreef Novastar het volgende:
Ik wil graag een zwart wit afdruk gaan maken van een kleurennegatief. Nou heb ik gehoord van iemand dat dat absoluut niet mooi kan worden. I.v.m de oranje kleur (tint)die niet doorkomt op een zwart wit foto. Zodat de foto grijzig wordt.
Vandaag heb ik dat nagevraagt bij een fotozaak. Deze goede man beweerde dat dat juist wel goed mogelijk is.
En welk van deze verhalen is juist???
Als het wel goed te doen is, zijn er dan nog tips of trukjes nodig om de foto mooier te maken.

---

Ik heb multigrade papier. Maar het gaat nu juist om een portret foto. Dus misschien niet doen?
Ik wil hem juist niet wegbrengen omdat ik net ben begonnen met het experimenteren in de doka. En van wegbrengen leer je niet zo veel
Ik ga het gewoon even proberen.
Anders moet ik toch mijn geduld bewaren. mijn eerste zwart wit rolletje heb ik vandaag naar de fotozaak gebracht. GRRR is pas zaterdag klaar.
Moet maar snel leren die rolletjes zelf te ontwikkelen want bij de meeste zaken duurt het 4 a 7 dagen.

:') vanaf zaterdag heb ik eindelijk gewoon zwart wit negatiefjes om af te drukken. Hopelijk dan beter resultaat dan nu.

quote:

---

Op woensdag 12 november 2003 18:56 schreef Novastar het volgende:
Moet maar snel leren die rolletjes zelf te ontwikkelen want bij de meeste zaken duurt het 4 a 7 dagen.

---

Waar ik wel in geinterreseerd ben is de de korrelgroote en scherpheid van de verschillende films en developers. Iemand daar inzicht in?

quote:

---

Op woensdag 12 november 2003 21:42 schreef WinterNight het volgende:

[..]

Als je die neiging langer dan een week na je eerste afrduk kunt onderdrukken heb je meer zelf controle dan de gemiddelde poster in deze thread

---

quote:

---

Waar ik wel in geinterreseerd ben is de de korrelgroote en scherpheid van de verschillende films en developers. Iemand daar inzicht in?

---

De beste manier om daarachter te komen is gewoon het een en ander proberen.
Om toch enigszins voorbereid op het slagveld te verschijnen kan een stukje theorie geen kwaad. Probeer eens aan een van de boeken van Peter Charpentier te komen. Tussen 1965 en 1970 heeft die een hele serie boeken over de achtergronden van fototechniek geschreven.
Hoewel ze gortdroog zijn staat er wel de nodige theorie in op basis waarvan je heerlijk met chemie kunt experimenteren en vaak nog van tevoren iets over het resultaat kunt zeggen ook.

Die theorie aangevuld met praktijkervaring maakt dat je zo ongeveer elke zwartwitfilm tot het resultaat ontwikkelt dat jij wilt zien. Zo kun je sturing krijgen over de korrel, de scherpte, maar ook over de haalbare toonschaal of het te overbruggen contrast.

Om zo maar even wat combinaties uit de mouw te schudden is overigens ondoenlijk. Wat voor mij mooi is hoeft dat voor een ander nog niet te zijn, nog even afgezien dat ik met andere spullen vergroot dan jij.

Zodra ik weer een beetje tijd heb voor de doka ga ik weer lekker op de experimenteertoer. De resultaten komen hier dan wel ter sprake.

Zorg om te beginnen dat je je beide belangrijkste faktoren goed voor elkaar hebt: Je tijd- en temperatuurmeting. Voor ontwikkeltijden zijn die elektronische aftelklokjes ideaal. Voor de temperatuur investeer je in een goeie thermometer, liefst een elektronische.
Nog een ding wat je goed voor elkaar moet hebben voor het betere negatievenwerk zijn je maatbekers en -cilinders. Liefst echt 'laboratoriumglas' wegens goed nauwkeurig afleesbaar en goed te reinigen.

_{Ik moet je zeggen dat er beroerdere manieren zijn om je tijd te besteden}

quote:

---

Op woensdag 12 november 2003 22:53 schreef SEMTEX het volgende:
Als ik dit zo lees hier, durf ik al helemaal niet meer aan mijn doka te beginnen
Hoe krijg ik alles onder de knie?

---

[..]

Als je die neiging langer dan een week na je eerste afrduk kunt onderdrukken heb je meer zelf controle dan de gemiddelde poster in deze thread

IK heb vandaag al stiekem ontwikkelaar en fixeer gekocht. Dacht dat ik op marktplaats wel snel een goedkoop tankje kon vinden. Maar heb er niet veel verstand van qua prijs en of er verschil in zit.
De fotozaak had er eentje die was dertig euro.
Maar als ik zo vluchtig door deze topic kijk lijkt mij het ontwikkelen van negatieven een lastig en zelf een eng iets.
Nou ja je moet wat te doen hebben!

[Dit bericht is gewijzigd door Novastar op 12-11-2003 23:01]

quote:

---

Op woensdag 12 november 2003 22:55 schreef Novastar het volgende:
[quote]Op woensdag 12 november 2003 21:42 schreef WinterNight het volgende:

[..]

Maar als ik zo vluchtig door deze topic kijk lijkt mij het ontwikkelen van negatieven een lastig en zelf een eng iets.
Nou ja je moet wat te doen hebben!

---

Nog een leuke kant van zwartwit is dat je vrijwel niet uitgegroeid raakt. Kun je in het begin lekker ongestructureerd aanprutsen en er nog fraaie plaatjes uithalen ook, later leer je gecontroleerd te prutsen en topresultaten te halen.
Je kunt daarin precies zover gaan en precies zo moeilijk doen als je wilt. Voor gewoon lekker zwartwitten ben je geen schepen met theorie nodig. Wil je het uiterste uit een zwartwitfilm (en uit jezelf) halen, dan kan een beetje theoretische ondergrond geen kwaad, het scheelt je heel wat loze experimenten.

Voor gewoon lekker plaatjes maken, ontwikkelen en vergroten hoef je het dus allemaal zo bont niet te maken. Hoef je er alleen maar plezier in te hebben, die resultaten komen vanzelf wel.

quote:

---

Op woensdag 12 november 2003 17:01 schreef WinterNight het volgende:

[..]

Ik volg de n00b handleiding van Ilford, en op de fotocursus hebben ze me dezelfde methode geleerd. Na fixeren schoon water (kamertemperatuur naturlich) erin en 5x kiepen. Vers water erin, 10x kiepen. Vers water erin, 20x keer kiepen. Vers water met wetting agent erin en nogmaals 20x kiepen. En dan kan de film gedroogd worden.

---

Ik heb mijn doka op zolder gebouwd. En ik heb daar ook geen stromend water en afvoer.
Nu ben ik net begonnen met het doka werk maar ik mis de kraan wel een beetje. Nu moet ik met mijn fotootjes elke keer dribbel dribbel naar beneden toe. dat is wel lastig. Maar ook te doen!
Ik zet trouwens ook een emmer water neer volgens mij kun je je foto's daar ook in leggen. Maar duurt wel langer dan afspoelen.

spoel nu 1 opname door, zet je sluiter open en haal het objectief van de camera. Plak nu een klein stickertje op de film , door de objectief opening.
Herhaal alles
doe dit 5 keer, zodat je 5 stroken van 5 opnames hebt.

Spoel de film terug en knip hem in de doka, bij totale verduistering in 5 delen, en ontwikkel de eerste strook
20% korter dan aangegeven
de tweede 10% korter
de derde op aangegeven tijd
de vierde 10% langer
de vijfde 20 % langer.

Nu maak je 25 afdrukken, en degene die de beste contrasomvang heeft, dat is je gestandariseerde optimale contrast omvang voor één film/objectief/ontwikkelaar combinatie.
Dit doe je voor ieder objectief (bij een A-merkobjectief zoals canon, olymus, Pentax, zeiss hoeft dat niet, daar hebben alle objectieven dezelfe contrastomvang)
voor iedere film, en
voor iedere ontwikkelaar.
Nu weet je hoe je iedere film/objectief combinatie tot een optimaal resultaat brengt.

Dit is de manier waarop die oude fotografen zulk prachtige zw opnames wisten te maken. Ze wisten exact wat hun spullen onder welke omstandigheden doen.

quote:

---

Op woensdag 12 november 2003 23:17 schreef fotovandennis het volgende:

[..]

kan je hierbij gewoon achter elkaar blijven kiepen of moet dit met tussen pozen (net als bij het ontwikkelen en fixeren)

---

quote:

---

Op woensdag 12 november 2003 23:12 schreef SEMTEX het volgende:
Ik zit eigenlijk als eerste met ruimtegebrek: ik wil het een en ander wel in de badkamer bouwen, omdat ik -schijnbaar- een afvoer nodig heb (is dat per se nodig?) maar dan moet ik ook nog ergens m'n baden kwijt.
Mijn eerste vraag is dus eigenlijk: is die afvoer echt noodzakelijk?

---

Makeshift stromend water kun je krijgen door een jerrycan hoog op te hangen (alleen zit daar nooit de druk van een kraan achter) en je afvoer kun je vervangen door een klein regentonnetje met een grote trechter (alleen mag die ton niet te vol worden want dan is ie niet meer te tillen).

Ik heb nu geen stromend water en afvoer in de doka, maar als ik ga verbouwen dan denk ik dat het zo'n soort afvoer wordt (en misschien een tuinslang als wateraanvoer).

Als je tempo omhooggaat en je weet goeie voorspelbare negatieven te maken, dan kun je van een strook negatieven een serie afdrukken maken en die snel na elkaar ontwikkelen en achter de fixeerbak in de bufferschaal opvangen. Als de laatste net in de fixeer ligt, kun je de eerste alweer onder de kraan afspoelen. Gaat na wat oefening schrikbarend snel {sub] en is tevens een goeie motivatie om naar goeie constante negatieven te gaanw werken [/sub]

Zelfs in het hokje van Ouwesok (slaapkamertje van 2*3 meter) zit geen stromend water. Aanleg ervan levert me net iets teveel loodgieterswerk op en zou ook betekenen dat er van die speciale werktafels moeten komen, zodat het stromend water ook nuttig gemaakt kan worden.
Inmiddels zit het hok zo vol dat er geen stromend water meer bij in zou kunnen.....

wat een ideen...

Bij sommige TL-buizen wil het nog wel eens voorkomen dat ze een lichtkleur geven die visueel goed bruikbaar lijkt, maar met de witmakers in je papier zodanig reageren dat je afdrukken stelselmatig te contrastarm worden wanneer je ze onder iets anders dan TL-licht bekijkt. Het is mij ooit gebeurd met een ouwe TL-33-buis.
De TL-57 die ik nu gebruik heeft dat verschijnsel niet en voldoet zelfs voor kleurbeoordelingen. Alleen de hoeveelheid licht die eruit komt is eigenlijk net iets te laag.
Bij twijfel gewoon even je foto onder ander licht bekijken en de verschillen zoeken.
Omdat TL-buizen erg lang meegaan zit ik nog met een heel oud type buis.

Nog een TL-geintje:
Let bij TL-buizen op dat je de schakelaar niet in de fasedraad zet, de buis gaat dan namelijk 'nagloeien' (ziet eruit als hele zwakke flitsjes) als je hem uitzet. Met de schakelaar in de nulleider heb je dat verschijnsel niet .

Succes d'rmee .

quote:

---

Op maandag 17 november 2003 18:23 schreef Ouwesok het volgende:
Misschien ff zoeken bij fabrikanten van TL-buizen.

Bij sommige TL-buizen wil het nog wel eens voorkomen dat ze een lichtkleur geven die visueel goed bruikbaar lijkt, maar met de witmakers in je papier zodanig reageren dat je afdrukken stelselmatig te contrastarm worden wanneer je ze onder iets anders dan TL-licht bekijkt. Het is mij ooit gebeurd met een ouwe TL-33-buis.
De TL-57 die ik nu gebruik heeft dat verschijnsel niet en voldoet zelfs voor kleurbeoordelingen. Alleen de hoeveelheid licht die eruit komt is eigenlijk net iets te laag.
Bij twijfel gewoon even je foto onder ander licht bekijken en de verschillen zoeken.
Omdat TL-buizen erg lang meegaan zit ik nog met een heel oud type buis.

---

quote:

---

Nog een TL-geintje:
Let bij TL-buizen op dat je de schakelaar niet in de fasedraad zet, de buis gaat dan namelijk 'nagloeien' (ziet eruit als hele zwakke flitsjes) als je hem uitzet. Met de schakelaar in de nulleider heb je dat verschijnsel niet .

---

quote:

---

Op maandag 17 november 2003 18:23 schreef Ouwesok het volgende:
Misschien ff zoeken bij fabrikanten van TL-buizen.

Bij sommige TL-buizen wil het nog wel eens voorkomen dat ze een lichtkleur geven die visueel goed bruikbaar lijkt, maar met de witmakers in je papier zodanig reageren dat je afdrukken stelselmatig te contrastarm worden wanneer je ze onder iets anders dan TL-licht bekijkt. Het is mij ooit gebeurd met een ouwe TL-33-buis.
De TL-57 die ik nu gebruik heeft dat verschijnsel niet en voldoet zelfs voor kleurbeoordelingen. Alleen de hoeveelheid licht die eruit komt is eigenlijk net iets te laag.
Bij twijfel gewoon even je foto onder ander licht bekijken en de verschillen zoeken.
Omdat TL-buizen erg lang meegaan zit ik nog met een heel oud type buis.

Nog een TL-geintje:
Let bij TL-buizen op dat je de schakelaar niet in de fasedraad zet, de buis gaat dan namelijk 'nagloeien' (ziet eruit als hele zwakke flitsjes) als je hem uitzet. Met de schakelaar in de nulleider heb je dat verschijnsel niet .

Succes d'rmee .

---

maar....., dan moet je dus een stroom tussen nul en aarde hebben lopen, anders is het gewoon onmogelijk dat ze nagloeien

en conform de NEN1010 mag je niet alleen de nul schakelen...
neem dan gewoon een dubbelpolige schakelaar

oowja, nog wat, zijn er ook doka-lampen in vorm van tl?
zou wel schiterend zijn

quote:

---

Op maandag 17 november 2003 18:27 schreef Pietverdriet het volgende:

[..]

dat komt door UV licht en optische witmakers in papier
[..]

---

quote:

---

Ben jij helemaal van de wilde ratten bezeken?

---

Pas d'rop

quote:

---

(lang verhaal met als conclusie: )Levensgevaarlijk!!!

---

Overigens is elke vorm van electra in de omgeving van vocht levensgevaarlijk. Een buis die door een electricien is aangesloten levert je ook een flinke oplawaai op wanneer ie in de wateromgeving komt. Beleid is dan ook om vocht een electra op afstand te houden van elkaar, tenzij een apparaat 'ervoor gemaakt is' zoals een schalenverwarmer of een ontwikkelmachine

Even een (officiële) waarschuwing: Zeg wat je te zeggen hebt zonder daarbij speculaties te doen over de geestestoestand van je forumgenoten of crewmembers, of te refereren aan knaagdieren of lichaamssappen van welke aard dan ook. D'r kan bij mij veel, maar daar waar je inhoudelijk misschien een punt hebt vind ik dit even geen manier van reageren. Begrepuh ?

quote:

---

Op maandag 17 november 2003 18:44 schreef Ouwesok het volgende:

Even een (officiële) waarschuwing: Zeg wat je te zeggen hebt zonder daarbij speculaties te doen over de geestestoestand van je forumgenoten of crewmembers, of te refereren aan knaagdieren of lichaamssappen van welke aard dan ook. D'r kan bij mij veel, maar daar waar je inhoudelijk misschien een punt hebt vind ik dit even geen manier van reageren. Begrepuh ?

---

quote:

---

Op maandag 17 november 2003 18:44 schreef plasma_tv het volgende:

oowja, nog wat, zijn er ook doka-lampen in vorm van tl?
zou wel schiterend zijn

---

quote:

---

Op maandag 17 november 2003 18:52 schreef Pietverdriet het volgende:

[..]

Okay Okay
Mijn woordkeuze was wat grof, sorry, maar wat jij daar aanraad is Levenslink, en dat wou ik FF goed duidelijk hebben.
Als jij zelf thuis de draden voor mijn part open hebt hangen is mij een zorg, maar je gaat niet mensen iets aanraden waarvan jij weet dat het levenslink is, Is dat ook duidelijk?

---

Over gekleurde TL-buizen: Er zijn inderdaad doka-tl-buizen, hou er alleen rekening mee dat je de goeie kleur hebt. Bij Multigrades volstaat óf dieprood (af te raden) óf oranje. Zorg dat ook een dokabuis aan het plafond komt te hangen, ze geven veel meer licht dan een normale dokalamp en het is dus nogal snel sluieren geblazen. (daarnaast hangt ie in de hoogte weer een stukkie veiliger)

Voor de prijs van een goeie doka-buis koop je ook een Ilford SL1, die nog veel meer en spectraal gezien veel veiliger licht geeft .

quote:

---

Op maandag 17 november 2003 19:12 schreef Ouwesok het volgende:

Voor de prijs van een goeie doka-buis koop je ook een Ilford SL1, die nog veel meer en spectraal gezien veel veiliger licht geeft .

---

Natriumlicht is de meest veilige dokaverlichting die er bestaat, zelfs voor multigrade. Tot de introduktie van de huidige generatie kleurpapieren was een natriumlamp zelfs veilig voor kleurpapier (wel moesten er dan dempers op). Van die pets licht blijft dan niet veel meer over. Voor zwartwit is het echter weergaloos mooi licht, Ouwesok heeft een poosje in een doka mogen werken waar een paar van die grote Foba Natriumjoekels hingen.

Natriumlicht heeft echter ook een paar nadelen.
- Een natriumlamp is prijzig, ook als het lampje het vaantje strijkt moet er flink in de beurs getast worden
- Voor een klassieke natriumlamp moet je een aangloeitijd van twintig minuten rekenen, pas dan geeft ie veilig licht
- Natriumlampen zijn groot, met als gelukkige uitzonderingen de Durst Sanat en een Osram modelletje.

Een alternatief is hier nog niet besproken, de LED-lamp. Gele Ledjes geven vrijwel monochromatisch licht dat qua golflengte overeenkomt met natriumlicht. Jobo en Osram hebben beide LED-lampen gebouwd die veel overeenkomsten met natriumlicht hebben maar veel goedkoper en duurzamer zijn.
Wie handig is met de soldeerbout kan er in principe zelf eentje bouwen, wel moet je zorgen voor de goeie (gele) LED'jes, en daarvan is me nou net het typenummer ontschoten .

Voor Multigrade is volgens mijn overtuiging de SL-1 van Ilford de beste oplossing. Hij is betaalbaar en met een 15W lampie erin komt er een inferno van licht uit. 100% veilig wel te verstaan . Hij stookt gewone lampjes van 15W en een klein spaarlampje past er eventueel ook in (3W kleine fitting).
Wie al een dokalamp met verwisselbaar filter heeft kan een Ilford 902-filter kopen. Geeft ook veel en vooral veilig licht .

Mogelijkheden zat dus

quote:

---

Op maandag 17 november 2003 21:29 schreef Ouwesok het volgende:
Op repro-afdelingen werk je voornamelijk met orthochromatisch materiaal. Daardoor is rood dokalicht veilig. Groen en geelgroen dokalicht is bedoeld voor ongesensibiliseerd materiaal dat alleen gevoelig is voor het blauwe deel van het spectrum

Natriumlicht is de meest veilige dokaverlichting die er bestaat, zelfs voor multigrade. Tot de introduktie van de huidige generatie kleurpapieren was een natriumlamp zelfs veilig voor kleurpapier (wel moesten er dan dempers op). Van die pets licht blijft dan niet veel meer over. Voor zwartwit is het echter weergaloos mooi licht, Ouwesok heeft een poosje in een doka mogen werken waar een paar van die grote Foba Natriumjoekels hingen.

Natriumlicht heeft echter ook een paar nadelen.
- Een natriumlamp is prijzig, ook als het lampje het vaantje strijkt moet er flink in de beurs getast worden
- Voor een klassieke natriumlamp moet je een aangloeitijd van twintig minuten rekenen, pas dan geeft ie veilig licht
- Natriumlampen zijn groot, met als gelukkige uitzonderingen de Durst Sanat en een Osram modelletje.

Een alternatief is hier nog niet besproken, de LED-lamp. Gele Ledjes geven vrijwel monochromatisch licht dat qua golflengte overeenkomt met natriumlicht. Jobo en Osram hebben beide LED-lampen gebouwd die veel overeenkomsten met natriumlicht hebben maar veel goedkoper en duurzamer zijn.
Wie handig is met de soldeerbout kan er in principe zelf eentje bouwen, wel moet je zorgen voor de goeie (gele) LED'jes, en daarvan is me nou net het typenummer ontschoten .

Voor Multigrade is volgens mijn overtuiging de SL-1 van Ilford de beste oplossing. Hij is betaalbaar en met een 15W lampie erin komt er een inferno van licht uit. 100% veilig wel te verstaan . Hij stookt gewone lampjes van 15W en een klein spaarlampje past er eventueel ook in (3W kleine fitting).
Wie al een dokalamp met verwisselbaar filter heeft kan een Ilford 902-filter kopen. Geeft ook veel en vooral veilig licht .

Mogelijkheden zat dus

---

zijn er verder nog dingen waarbij ik bij de verlichting moet opletten?

quote:

---

Op maandag 17 november 2003 21:37 schreef plasma_tv het volgende:

[..]

hmm, dus dan zou ik dus ook een natrium buitenlamp kunnen gebruiken
ik geloof dat we nog een oude op de zaak hebben liggen
en er komt rood licht uit, dus zal wel de goede zijn

zijn er verder nog dingen waarbij ik bij de verlichting moet opletten?

---

De lamp geeft voor dokagebruik een veel te grote lichtstroom. Die temper je op de volgende manier:
Met dikke zwarte tape tape je zoveel van de lamp af dat er een strook van ongeveer 1cm breed overblijft.
Je monteert de lamp vervolgens op de kop tegen de wand zodat ie het plafond verlicht.
Op die manier krijg je alsnog een zee van veilig licht. Let er wel op dat een natriumlamp op temperatuur komt en dus na verloop van tijd dat karakteristieke oranje-gele licht geeft, dan is ie gegarandeerd veilig .

en verder nog die leds
is dat echt de mooiste oplossing?
het mooie ervan is dat ze op een lage spanning werken, en dat ik er een accu bij kan fabrieken, dat als de stroom uit valt, dat ik niet gelijk in het donker sta
uiteraard alleen als doka licht ook gewenst is....
geloof niet dat het echt een prettig effect op me nog niet ontwikkelde negatieven

Voor negatieven is inderdaad geen enkel dokalicht veilig, zelfs de LED niet.

Een LED-lamp is veilig voor kleurpapier mits je er niet teveel ledjes op zet. Voor zwartwit kun je er behoorlijk veel op zetten en het toch veilig houden.

Nogmaals: Het werkt alleen met de goeie kleur ledjes (geel en geel kan nogal verschil uitmaken )

Voor TL: Vergelijk eens met een foto datgene wat je onder de TL-buizen ziet en datgene wat je onder ander licht ziet.

quote:

---

Op dinsdag 18 november 2003 20:37 schreef Ouwesok het volgende:
Als de stroom uitvalt doet je vergroter het ook niet meer .

Voor negatieven is inderdaad geen enkel dokalicht veilig, zelfs de LED niet.

Een LED-lamp is veilig voor kleurpapier mits je er niet teveel ledjes op zet. Voor zwartwit kun je er behoorlijk veel op zetten en het toch veilig houden.

Nogmaals: Het werkt alleen met de goeie kleur ledjes (geel en geel kan nogal verschil uitmaken )

Voor TL: Vergelijk eens met een foto datgene wat je onder de TL-buizen ziet en datgene wat je onder ander licht ziet.

---

en met die tl's had ik dus met het bekijken met foto's gedaan
en als je kleur 83/36W en kleur 96.5/58W tegelijk aan zet krijg je de goede kleuren

en van die vergroter snap ik
maar ik had het er gewoon over dat ik niet gelijk in het donker sta

Belangrijk aan een LED is dat ie licht uitstraalt met een golflengte van 590nm . Ik zit momenteel met een spec-sheet van een LED met een golflengte van 570nm. We komen dus in de buurt .

GOTCHA!!!

Van telefunken moet je de gele variant van de TLHY54 - TLHY74 hebben, die een golflengte heeft die kan varieren van 581 - 594 nm heeft.
Voor gebruik met multigrade is dat veilig.
Per stuk kosten ze 14 eurocenten, dus bestel er rustig een paar extra, mocht er dan eentje duidelijk van kleur afwijken dan vervang je die net zolang tot ze allemaal mooi geel branden.

Meer gegevens over dit ledje staan in deze pdf. Zelfs meer gegevens dan je hebben wilt

[Dit bericht is gewijzigd door Ouwesok op 18-11-2003 21:21]

quote:

---

Op dinsdag 18 november 2003 21:11 schreef Ouwesok het volgende:
Ledjes kun je bij eh..dinges bestellen.

Belangrijk aan een LED is dat ie licht uitstraalt met een golflengte van 590nm . Ik zit momenteel met een spec-sheet van een LED met een golflengte van 570nm. We komen dus in de buurt .

---

Beetje oppassen met de hoeveelheid licht die eruitkomt. Eventueel de boel inbouwen achter een plaatje melkwitte perspex (of iets dergelijks)
Zelfs met 590nm schaadt overdaad.
Ook indirect richten, dus via een plafond is hier een veilige optie

Ik zit er zelf aan te denken om een "doka voor beginners" aan te schaffen via marktplaats of ebay, alleen mijn budget is niet zo geweldig groot (stufi).

Het liefst wil ik gewoon beginnen met een z/w omdat ik daar ook les in heb gekregen op school.

Ik heb zelf een beetje rondgekeken op marktplaats bij de goedkopere complete doka sets (50 tot 75 euro) maar ik zou niet weten waar ik mij eens op moet gaan storten aangezien ik niet weet welk merk/type vergroter bijvoorbeeld een mooie/redelijke kwaliteit op levert.

Misschien dat jullie mij kunnen helpen met het vinden van een low-low budget doka ?:)

Slechte vergroters bestaan er nauwelijks, alleen op de Krokus is het een en ander aan te merken qua afwerking. Evenzovrolijk maak je er nog wel goeie afdrukken mee. Het verschil tussen de verschillende merken vergroters berust meer op werkcomfort dan op kwaliteit. Met een Opemus maak je in principe net zulke goeie afdrukken als met mijn Laborator (al gaat het met de Laborator iets comfortabeler )
Let op dat er bij voorkeur een lens onderhangt van de merken(in no particular order ):
Rodenstock (en dan bij voorkeur een Rodagon)
Schneider (dan bij voorkeur een Componon)
Nikon (die heten allemaal EL-Nikkor, en zijn allemaal bruikbaar)
Durst (en dan bij voorkeur een Neonon)
Al deze merken zijn volslagen vergelijkbaar wat kwaliteit betreft. In de fotobladen zijn ze alle vier vaak naast elkaar getest en slechts met moeite viel er enig verschil vast te stellen.

Voor het overige is het zaak om te kijken hoe compleet een aangeboden set is (schalen, ontwikkeltank, dokalamp, belichtingsklok) en in welke staat de boel verkeert (dus of de boel onder de vlekken en aanslag zit )

Bijvoorbeeld, Deze voor 60 euro, ik zou niet weten of dit uiteindelijk een miskoop zou zijn, terwijl hij er volgens mij toch wel redelijk compleet uitziet..

Hulp met het vinden van eentje zou zeer geappricieerd zijn.

quote:

---

Op woensdag 19 november 2003 13:57 schreef mattttPUNTnl het volgende:
Ik heb het topic nog een paar keer doorgelopen, maar ik weet nog niet echt wanneer ik een bepaalde miskoop zou doen.

Bijvoorbeeld, Deze voor 60 euro, ik zou niet weten of dit uiteindelijk een miskoop zou zijn, terwijl hij er volgens mij toch wel redelijk compleet uitziet..

Hulp met het vinden van eentje zou zeer geappricieerd zijn.

---

Een beslissing moet je natuurlijk zelf nemen, maar echt bekopen doe je je hier niet aan.

Probeer er nog eens wat van Marktplaats of waar dan ook te vissen, kijk ik wel even wat het is

quote:

---

Op woensdag 19 november 2003 13:57 schreef mattttPUNTnl het volgende:
Ik heb het topic nog een paar keer doorgelopen, maar ik weet nog niet echt wanneer ik een bepaalde miskoop zou doen.

Bijvoorbeeld, Deze voor 60 euro, ik zou niet weten of dit uiteindelijk een miskoop zou zijn, terwijl hij er volgens mij toch wel redelijk compleet uitziet..

Hulp met het vinden van eentje zou zeer geappricieerd zijn.

---

Andere goede plek: http://www.fotoapparatuur.nl/AangebodenList.asp?soort=13 (kun je meteen gaan voor een doorloopmachine )

Ik heb tot nu toe alleen het vaste gegradeerde papier van Ilford gebruikt. Dit papier is redelijk goedkoop nog te krijgen maar is in Leeuwarden moeilijk te krijgen. vandaad mijn zoektocht naar alternatieven. Ook tips m.b.t. andere merken zijn welkom.

wie o wie helpt me aan een nieuwe voorraad en leverancier

Probeer Wolt uit Zwolle eens. Je kunt online bestellen, maar ook bellen, wat zeker aan te raden is wanneer je zoiets als filters moet hebben.
De link geeft al een kijkje op Ilford Multigrade RC - aanbod.

Ook voor film, chemie en andere verbruiksmaterialen zit je daar goed, ze leveren vrijwel alles.

quote:

---

Op zaterdag 22 november 2003 17:49 schreef WinterNight het volgende:
Heb eindelijk een kleurenkop voor m'n Opemus 5 gevonden. Is inderdaad mooi & zacht licht. Ik heb de condensor erin laten zitten toen ik de kop erop zette. Had ik die eruit moeten halen?

---

Hou er rekening mee dat je wat 'steviger' negatieven moet maken dan je wellicht gewend was, dus een tikkie langer ontwikkelen Het voordeel daarbij is dat de effectieve gevoeligheid van je film weer wat omhoog kan .

quote:

---

Op zaterdag 22 november 2003 20:08 schreef Ouwesok het volgende:

[..]

Bij een Opemus en een Meochrom moet je de condensor laten zitten. Bij de meeste andere merken komt er op de plaats van de condensor een diffusor te zitten die het licht over het negatief verdeelt, bij de Opemus dus niet.

Hou er rekening mee dat je wat 'steviger' negatieven moet maken dan je wellicht gewend was, dus een tikkie langer ontwikkelen Het voordeel daarbij is dat de effectieve gevoeligheid van je film weer wat omhoog kan .

---

quote:

---

Op zaterdag 22 november 2003 23:22 schreef Pietverdriet het volgende:

[..]

Heb dat nog zo geleerd in het lab, van Meneer Jacques Engel.

---

Iemand met ervaring?

quote:

---

Op zondag 23 november 2003 10:20 schreef Kermit77 het volgende:
Sinds gisteren ben ik in bezit van een Industar FT-2 panoramacamera van russische makelij.

---

quote:

---

Ik ben van plan hier zelf mee te gaan afdrukken maar vraag me af hoe dit te doen op mijn Opemus 3, deze camera geeft namelijk negatieven van 24 mm × 110 mm.

---

quote:

---

Iemand met ervaring?

---

Wel met de Horizon202, ook een cilindercamera maar minder extreem dan de FT2.

Tegenwoordig druk ik daarvan niet meer met de vergroter af, maar doe de boel met mijn transparantenscanner. Het blijft namelijk nogal klieren en optimaal wordt het nooit, je bent namelijk een kleinbeeldfilm aan het afwerken met de precisie en tolerantie van 4*5".

Op dit moment heb ik de tijd even niet, maar misschien kunnen we voor komend voorjaar eens iets afspreken om eens een proefje te doen met het afdrukken maar dan in mijn doka. Mijn Laborator lust dergelijke negatieven namelijk rauw .

[Eigenbelang]
_{Bovendien ben ik razend benieuwd naar die FT-2}
[/Eigenbelang]

Met wat knip en plakwerk (of digitaal of nat) is er wel wat van te maken.

@Ouwesok: Ik hou me aanbevolen om dit voorjaar eens een aantal negatieven onder dat monster van je te leggen. Ik ben zelf wel nieuwsgierig naar de vergroter en de rest van je dokauitrusting. (om nog maar te zwijgen van de doka-ervaring)

Kortom voorlopig nog maar niet digitaal en maar eens een stap terug in de tijd...

Die even over een flatbedscanner, en we kunnen in elk geval al een indruk krijgen van de FT2. Je kunt dan gelijk zien of de trommel mooi regelmatig loopt en de camera verder nog eigenaardigheden heeft (het blijft Russisch vernuft waar je mee werkt)

_{Stel nou hè, dat je eraf zou willen, wat zou ie dan zo ongeveer mogen gaan kosten denk je}

quote:

---

Op maandag 24 november 2003 13:40 schreef Ouwesok het volgende:
Wat je uit die FT2 natuurlijk wel kunt maken zijn contactafdrukken .

Die even over een flatbedscanner, en we kunnen in elk geval al een indruk krijgen van de FT2. Je kunt dan gelijk zien of de trommel mooi regelmatig loopt en de camera verder nog eigenaardigheden heeft (het blijft Russisch vernuft waar je mee werkt)

_{Stel nou hè, dat je eraf zou willen, wat zou ie dan zo ongeveer mogen gaan kosten denk je}

---

quote:

---

Op maandag 24 november 2003 13:40 schreef Ouwesok het volgende:
Wat je uit die FT2 natuurlijk wel kunt maken zijn contactafdrukken .

Die even over een flatbedscanner, en we kunnen in elk geval al een indruk krijgen van de FT2. Je kunt dan gelijk zien of de trommel mooi regelmatig loopt en de camera verder nog eigenaardigheden heeft (het blijft Russisch vernuft waar je mee werkt)

_{Stel nou hè, dat je eraf zou willen, wat zou ie dan zo ongeveer mogen gaan kosten denk je}

---

_{Stel nou hè... dat ik hem verkoop.
en dan even puur hypthetisch.... Als ik hem verkoop dan zou deze volgens de huidige marktprijzen rond de € 150,00 zitten.}

Ik zal vanavond eens even kijken of ik een spoel kan vullen met film om morgen gewapend met de FT-2 en de lunasix en uiteraard een statief een rondje Leeuwarden te maken. ben errug benieuwd of het allemaal nog werkt.

quote:

---

Op maandag 24 november 2003 17:14 schreef Eikelenboom het volgende:
Weet iemand of je ipv officiele stopvloeistof ook een combinatie van Afwasmiddel en citroensap kunt gebruiken? Dit kan volgens mijn fotograaf alleen hij kent de verhoudingen niet. Hoor t graag, thanx!

---

[Dit bericht is gewijzigd door Pietverdriet op 24-11-2003 17:19]

quote:

---

Op maandag 24 november 2003 17:18 schreef Pietverdriet het volgende:

[..]

Kan prima, afwasmiddel is onnodig, gewoon een bak water met het sap van een citroen is prima, je kan ook azijn nemen, of wat voor een zuur dan ook, appelzuur, vitamine c, whatever. (stopbad is meestal gewoon citroenzuur anyway)
gaat erom dat het zuur is om de base van de ontwikkelaar te stoppen. Het afwasmiddel kan je achterwege laten, dat is nergens voor nodig. Hooguit in het laatste spoelwater van je negatiefontwikeling.

---

quote:

---

Op maandag 24 november 2003 17:23 schreef Eikelenboom het volgende:

[..]

Bedankt voor je snelle reactie. Even voor de dubbelcheck, het klopt toch dat je bij het zelf afdrukken van foto's aanhoud: 2 min ontwikkelvloeistof, 15 sec stop, 2 min fixeer en erna 2-20 min spoelen?

---

Ontwikkelen doe je tot je papier volledig uitontwikkeld is. Daarna even kopje onder in de stop (koop toch gewoon stopbad bij de fotowinkel, zo duur is dat nou ook weer niet), tijd niet belangrijk, als ie maar onder is geweest.
Voor fixeer de tijd van je fabrikant aanhouden . Die tijd is afhankelijk van de verdunning van je fixeer.
PE/RC-papieren spoel je niet uit maar spoel je af, dus gewoon even grondig onder de kraan afspoelen, duurt niet langer dan een minuutje.
_{Ouwerwetse barietpapieren spoel je wel lang, maar daar heb je ook allerhande receptjes voor om het te bespoedigen. Aan die papieren danken we nog wel de misvatting waardoor talloze mensen hun afdrukken tot een half uur in stromend water laten weken, waarna tijdens het drogen de hoekjes loslaten}

Belangrijk is dus dat je PE-materialen snel verwerkt en droogt

even ontopic:

Wat voor lens wordt er aangeraden voor het afdrukken van 6x6? Ik meende mij te herinneren dan hier een 75 of 80 mm voor gebruikt werd ipv een 50mm die ik gebruik voor 35mm

quote:

---

Op maandag 24 november 2003 20:44 schreef Kermit77 het volgende:
Wat voor lens wordt er aangeraden voor het afdrukken van 6x6? Ik meende mij te herinneren dan hier een 75 of 80 mm voor gebruikt werd ipv een 50mm die ik gebruik voor 35mm

---

KB : 50mm
6*6 :75 of 80mm
6*9: 105mm
4*5": 150mm

Vergroot je bijvoorbeeld 6*6 met een 50mm dan krijg je het probleem dat de beeldcirkel van de lens te klein is om het hele negatief uit te dekken .

Bij veel vergroters moet ook de condensor/mengbox aangepast worden aan het andere formaat om de lichtconcentratie ideaal te maken voor het te gebruiken formaat. Bij een Opemus kun je alles met die ene condensor doen .

@Ouwesok (en andere mensen die er verstand van hebben):
Bij mijn laatste vergroter zat een hoop spul wat je nodig hebt om 6x6 af te kunnen drukken. Verleiding is groot om voor sinterklaas / kerst een instap te doen in de 6x6 wereld. Idee-en over leuke instap modellen?

quote:

---

Op zaterdag 22 november 2003 20:08 schreef Ouwesok het volgende:Hou er rekening mee dat je wat 'steviger' negatieven moet maken dan je wellicht gewend was, dus een tikkie langer ontwikkelen Het voordeel daarbij is dat de effectieve gevoeligheid van je film weer wat omhoog kan .

---

Heb overigens ook al wel dingen met m'n kleurenkop gedaan die me zonder kleuren kop niet lukten, dus ontevreden ben ik niet

Wat een goeie start 6*6 betreft: Probeer eens aan een Yashica tweeoog te komen. Optisch prima kwaliteit en helemaal zeszes.
Bevalt het formaat je goed dan kun je altijd tzt nog overstappen naar iets groters als een Hasselblad een Bronica of zomogelijk nog iets anders. Vind je het uiteindelijk niet helemaal de moeite waard, dan heb je altijd nog een sierstuk van een camera staan , en heeft het niet teveel geld gekost.

quote:

---

Op donderdag 27 november 2003 20:59 schreef WinterNight het volgende:
Heb een papier probleempje denk ik. Gebruik sinds het weekend Ilford Multigrade IV papier omdat m'n Afga papier op was. Maar die Ilford is niet zo mooi zwart als de Agfa, meer soort van bruinig. Heb de kleurenkop niet gebruikt dus daar kan het niet aan liggen. Zou eventueel nog aan de Rodenstock Rodagon kunnen liggen die ik sinds het weekend gebruik ipv de EL-Nikkor maar dat lijkt me stug. Idee-en?

---

Hoe lang draait je huidige ontwikkelaar al ? Als ie op is ontwikkelt ie namelijk niet meer perfect zwart maar iets roodbruinigs.

Wat ook kan afwijken is bijvoorbeeld de ontwikkeltijd voor het gebruikte papier. Ontwikkel je papier te kort, dan zou het een andere beeldtint kunnen geven. Stel nou eens dat dat Ilford papier een andere ontwikkeltijd heeft dan Agfa.
Offer eens een stukkie papier op, belicht het gewoon met het witte omgevingslicht en kijk eens hoe lang het duurt voordat het echt helemaal uitontwikkeld is, en dus niet zwarter meer wordt.
Dat blijkt vaak langer te duren dan je verwacht.

Je kunt vervolgens nog wat papier opofferen door er een grijstrappetje op te belichten, en eens te kijken hoe de verschillende grijstinten zich tijdens de ontwikkeling ontwikkelen.

Nog een andere reden kan zijn dat je ontwikkelaar te koud is. De ontwikkeltijd loopt in dat geval behoorlijk op, en het ene papier reageert daar heftiger op dan het andere.

Op zich moeten Agfa en Ilford een vrijwel gelijke zwarting kunnen bereiken.

Hoe lang bewaren jullie de fixeer? (X89 extrafix amaloco)
Ik heb nog een liter (in harmonicafles verdunde) gebruikte fixeer die nog niet zoveel gebruikt is. Deze vloeistof is ongeveer een week oud maar is in een afgesloten fles bewaard. Is dit nog te gebruiken?

Idem voor stopbad, maar dat lijkt me geen probleem. (Amaloco S10)

Ook de ontwikkelaar (amaloco 6006) staat er nog maar dat durf ik niet meer aan.

De fixeer wil ik gaan gebruiken voor films (clearing time met dank aan Ouwesok) dus dan zou dit toch geen probleem mogen zijn?

Van alle papierontwikkelaren die ik gebruikt heb is AM6006 het beste houdbaar, mits goed afgesloten zonder lucht enkele weken .

Om te kijken of mijn ontwikkelaar (AM6006) nog goed is kijk ik hoe lang het duurt voordat het beeld opkomt. Normaal is dat na 20 sec, als dat veel langer wordt (tot het dubbele) dan is 'ie op.

Indicator stopbad (zoals S10) wordt blauw als het op is...

ziet er allemaal nog zeeeer netjes uit, en voor 160 euro een koopje lijkt me

ben momenteel bezig de zolder op te knappen, en er een apparte kamer in te maken
maar kan nou al niet wachten tot het klaar is

quote:

---

Op woensdag 3 december 2003 21:54 schreef plasma_tv het volgende:
Ik heb net een complete set kunnen overnemen van iemand
was meer dan ik eigenlijk gedacht had
....Hele rij spullen....

ziet er allemaal nog zeeeer netjes uit, en voor 160 euro een koopje lijkt me

ben momenteel bezig de zolder op te knappen, en er een apparte kamer in te maken
maar kan nou al niet wachten tot het klaar is

---

quote:

---

Op woensdag 3 december 2003 22:20 schreef plasma_tv het volgende:
owja, er zat ook nog een rolletje bij
Ilford Pan F 50
alleen staat er op May 1999, is dat de houdbaarheid, of is hij toen gemaakt?
en wat is het voor filmje?
ja, zwart/wit, om foto's mee te maken, snap ik ook wel
maar kan ik er nog wat mee denken jullie?

---

De datum op een filmpje is de datum tot waarop ie gegarandeerd is. Doorgaans wordt zelfs een kleurenfilm met gemak vijf jaar ouder,

Bij zwartwit moet je met ouwe films rekening houden met een stukje verminderd contrast op basis van grondsluier. Deze kun je gewoon ontwikkelen. Zou je een HP5 van een jaar of vijf oud willen gebruiken, dan belicht je hem gewoon en ontwikkel je hem een procentje of 10 langer

quote:

---

Op maandag 8 december 2003 17:05 schreef Novastar het volgende:
Ik heb laatst mijn doka op zolder gemaakt. En heb een beetje op een lullige manier de ramen beplakt . Nou dat heeft twee weken gehouden en nu komt er allemaal licht naar binnen. Hoe kan je nou het best en goedkoopst de kamer verduisteren.

---

quote:

---

Op maandag 8 december 2003 17:17 schreef Ouwesok het volgende:

[..]

Hoe groot is het raam

---

quote:

---

Op maandag 8 december 2003 17:20 schreef Novastar het volgende:

[..]

twee raampjes van bijelkaar 120 bij120

---

Met zwarte tochtstrips kun je een soort lichtsluisje achter je verduisteringsplaat maken waardoor ook de laatste sliertjes licht verdwijnen.

Let overigens ook op binnendeuren, die zijn doorgaans niet zo lichtdicht als je graag zou willen .

Om erachter te komen of het echt lichtdicht is, moet je na verduistering gewoon even tien minuten in je verduisterde ruimte blijven. Na die tien minuten zie je werkelijk ieder lichtlek zitten. Lichtlek afdichten en opnieuw in het donker gaan zitten tot je een spoortje licht ziet (als dat een kwartier gaat duren is de boel voldoende verduisterd )

quote:

---

Op maandag 8 december 2003 17:50 schreef Ellard het volgende:
Heeft een van jullie toevallig een tip om m´n vloeistoffen op temperatuur te houden?

---

quote:

---

Op maandag 8 december 2003 17:27 schreef Ouwesok het volgende:

[..]

Plaatje MDF, spaanplaat of wat voor plaatmateriaal dan ook d'roverheen zetten. Eventueel zo dat je het makkelijk kan plaatsen en verwijderen.

Met zwarte tochtstrips kun je een soort lichtsluisje achter je verduisteringsplaat maken waardoor ook de laatste sliertjes licht verdwijnen.

Let overigens ook op binnendeuren, die zijn doorgaans niet zo lichtdicht als je graag zou willen .

Om erachter te komen of het echt lichtdicht is, moet je na verduistering gewoon even tien minuten in je verduisterde ruimte blijven. Na die tien minuten zie je werkelijk ieder lichtlek zitten. Lichtlek afdichten en opnieuw in het donker gaan zitten tot je een spoortje licht ziet (als dat een kwartier gaat duren is de boel voldoende verduisterd )

---

Een plaat van 1,20 in het vierkant lijkt me nog net te tillen, dus kun je overwegen om de boel een semi-permanent trekje te geven, oftewel als je wat frisse lucht wilt hebben, haal je hem er even af voor een raampje open .

Alle materialen voor een verduistering zijn in bij de Gammel de Praxis of de Formido te koop voor niet al te belazerd veel geld, dus zou na een dagje knutselen de boel helemaal lichtdicht moeten kunnen zijn .

Mocht je alleen een ruimtetje willen hebben om films in te spoelen, dan kan natuurlijk een geheel verduisterde badkamer/douche/toiletruimte (heb je in sommige huizen nog) natuurlijk ook dienst doen, soms zelfs een diepe kast. Het chemicaliënwerk kan dan namelijk gewoon in het licht plaatsvinden, dus bijna overal _{nee, niet in de keuken}
Ik neem echter aan dat je ook wilt vergroten, en dan is een (semi)permanente ruimte vrijwel onmisbaar.

quote:

---

Op maandag 8 december 2003 23:06 schreef Novastar het volgende:
Kan ik daar lekker zitten voor de films ontwikkelen

---

_{Kermit is van mening dat een doka goed helpt tegen winterdepressies...}

quote:

---

Op zaterdag 13 december 2003 12:13 schreef Kermit77 het volgende:

_{Kermit is van mening dat een doka goed helpt tegen winterdepressies...}

---

Maar het is rustgevender dan hengelsport .

Voor een eerste afdruk moet je in principe overal blij mee zijn. Vanaf nu kun je op je eigen tempo gaan werken aan wat goud voor de alchemist was: de perfecte afdruk .

Het leuke van dat proces is dat je, hoe perfect je afdrukken ook worden, steeds ruimte voor verbetering ziet, is het niet in het resultaat, dan wel in het proces.

quote:

---

Op zaterdag 13 december 2003 14:13 schreef plasma_tv het volgende:
goed, poging 2
http://home.quicknet.nl/qn/prive/j.goudswaard/kerk2.jpg
is toch al een stuk helderder
maar, bijna kerstvakantie, kan ik eens rustig gaan oefenen

---

Nog even een kerstvakantietje doorhobbelen dan komen we al een heel eind.

Dertig/veertig gewoon onder de vergroter leggen, diafragma tot 11 dicht, dan mag het papier best een tikkie bol liggen. Dus niet met plakband of ander ongerief beginnen te klieren.

Zwartwit kun je in principe in een trommel ontwikkelen, alleen zakt dan je tempo wel tot onaanvaardbaar niveau. Je kunt per keer één vel afhandelen en moet daarna die hele trommel weer gaan reinigen.
Bovendien wordt het werken met proefstroken een vrij hachelijke onderneming, die zou je dan bij voorkeur in de schaal ontwikkelen, ware het niet dat ontwikkeling in een schaal afwijkt ten opzichte van een trommel. Beter een paar 30*40-schalen gekocht dus.
(voor 50/60 en groter is een trommel wel te overwegen, de schaal kost dan echt liters chemie en je maakt er ook geen stapels van op één avondje)

quote:

---

Op zaterdag 13 december 2003 20:46 schreef Ouwesok het volgende:

[..]

Hele verbetering .

Nog even een kerstvakantietje doorhobbelen dan komen we al een heel eind.

Dertig/veertig gewoon onder de vergroter leggen, diafragma tot 11 dicht, dan mag het papier best een tikkie bol liggen. Dus niet met plakband of ander ongerief beginnen te klieren.

Zwartwit kun je in principe in een trommel ontwikkelen, alleen zakt dan je tempo wel tot onaanvaardbaar niveau. Je kunt per keer één vel afhandelen en moet daarna die hele trommel weer gaan reinigen.
Bovendien wordt het werken met proefstroken een vrij hachelijke onderneming, die zou je dan bij voorkeur in de schaal ontwikkelen, ware het niet dat ontwikkeling in een schaal afwijkt ten opzichte van een trommel. Beter een paar 30*40-schalen gekocht dus.
(voor 50/60 en groter is een trommel wel te overwegen, de schaal kost dan echt liters chemie en je maakt er ook geen stapels van op één avondje)

---

quote:

---

Op zaterdag 13 december 2003 20:59 schreef WinterNight het volgende:
Hoe kan ik m'n rolfilm het beste inspoelen? Moet dat helemaal in het donker of kan ik net als bij KB het eerste beginnetje nog in het licht doen?

---

Bij rolfilm zet je de spoel klaar en als het licht uit is begin je de film voorzichtig af te rollen tot je tussen het papier het eind van de film tegenkomt.
Nu moet je een beetje zelfvertrouwen aan de dag leggen
Met een schaar knip je een klein puntje van de hoekjes van het eind van de film (iin het stikkedonker, 't is ff prutsen )

Nu steek je het eind van de film in de spoel en begint hem in te spoelen zoals je gewend bent van kleinbeeld.

Na een metertje film kom je het begin van de film tegen dat aan de schutstrook geplakt zit
Belangrijk is dat je de film zodanig losknipt zonder dat er resten van het plakband achterblijven, die komen anders in je ontwikkelaar terecht met als resultaat een serie negatieven vol met stipjes.

Eenmaal losgeknipt laat je de schutstrook op de grond vallen, die vind je straks wel weer terug. Beetje eng is het wel, vooral in het begin ben je regelmatig bang dat je een schutstrook ingespoeld hebt en de film weggemikt.

Laatste stukje film inspoelen, en de rest is bekend.....

Hoeveel marge heb je ongeveer? Begint de laatste foto meteen achter het plakbandje of zit daar nog wat "lege" film tussen? Hoeveel dan ongeveer?

quote:

---

Op zaterdag 13 december 2003 23:35 schreef WinterNight het volgende:
Hoeveel marge heb je ongeveer? Begint de laatste foto meteen achter het plakbandje of zit daar nog wat "lege" film tussen? Hoeveel dan ongeveer?

---

Ik heb HP5 gebruikt en daar zit de film vast met een soort van schilderstape die geen zichtbare lijmresten achterlaat. Zou het kunnen dat je die gewoon kunt loshalen?

Nu eerst effe happie eten, en dan de hele hap ontwikkelen en contacten.

Was blij dat ik gisteren een flesje rodinal had gehaald want ik kwam er bij het mengen van de ontwikkelaar achter dat ik nog maar genoeg DD-X had voor het KB filmpje en 1 rolfilm. Oeps. Gelukkig allemaal goed gekomen.

Contact sheets zagen er geweldig uit, maar m'n eerste afdrukje was minder (heb natuurlijk meteen weer een moeilijk negatief gepakt). Alles blijft grijzig

Moet de 75mm trouwens in de balg steken of juist naar buiten steken? (Moet ik de montage ring als berg op de lens schroeven of als krater).

Heb 'm nu naar buiten zitten (krater), beeld ziet er ok uit (behalve dan dat het grijs is).

Ben al begonnen met de eerste

quote:

---

Op zondag 14 december 2003 23:04 schreef WinterNight het volgende:

Moet de 75mm trouwens in de balg steken of juist naar buiten steken? (Moet ik de montage ring als berg op de lens schroeven of als krater).

Heb 'm nu naar buiten zitten (krater), beeld ziet er ok uit (behalve dan dat het grijs is).

Ben al begonnen met de eerste

---

Gefeliciteerd met je eerste rolfilms _{Hij wordt al volwassen.....}

Heb morgenmiddag vrij, dan ga ik een grijstrappetje schieten en kijken of ik het probleem kan vinden....

quote:

---

Op maandag 15 december 2003 08:06 schreef WinterNight het volgende:
Was iets te enthousiast over m'n contactafdrukken (komt door het geweldige formaat). Ze zijn allemaal vrij grijzig. Zit nergens echt wit of zwart tussen. Enig idee wat het kan zijn? Onderbelicht lijkt me niet, dan had ik wel grote zwarte vlekken gehad. Onderontwikkeld? Sluier door lichtlek in de camera? Vieze lens (heb de binnenkant niet schoongemaakt)?

Heb morgenmiddag vrij, dan ga ik een grijstrappetje schieten en kijken of ik het probleem kan vinden....

---

Misschien is de boel in dit geval nog middels een wat hardere gradatie te redden, volgende keer streven naar steviger negatieven.

quote:

---

Op maandag 15 december 2003 19:16 schreef plasma_tv het volgende:
maar over een tijdje lijkt het me ook wel eens leuk om kleur te proberen
wat zijn daar de verschillen in?
je heb last van kleurzwemen, je moet in andere kleuren denken
maar hoe zit het met de chemicalien
en is het veel moeilijker dan zwart/wit?

---

Chemie is voor kleur tegenwoordig niet veel lastiger meer dan voor zwartwit, als je de 'koude' processen hebt kan het in de schaal . Alleen wel in volslagen duisternis , de materialen van nu kunnen zelfs niet meer tegen natriumlicht.
Aanzetten van chemie is niet zo'n pierenklusje meer als het wel geweest is. Als je de smaak te pakken hebt en produktie gaat draaien: een doorloopmachine koop je momenteel voor uiterst weinig geld (maar kijk eerst met ontwikkeling in schalen of je het leuk vindt)

En dan de kleurenzwemen.
Je kunt ze vrij eenvoudig leren bestrijden. Tegenwoordig kun je zelfs met een beeldbewerker spelen met de kleurbalans, waarmee je goed zwemen kunt leren onderkennen.(had je in 'mijn tijd' niet)

Uiteindelijk is kleur makkelijker dan zwartwit. Een kleurenfoto is goed (neutraal) of fout (kleurzweem of te donker/licht). Door veel doen kun je dat punt vrij snel bereiken, en daarmee is de sport er een beetje af. Je hebt dan wel de techniek in huis om de meest onmogelijke dingen met een kleurnegatief te doen, die je door een lab of niet of voor heel veel geld kunt laten doen.

Bij zwartwit geldt dat je jaren kunt streven naar die perfekte afdruk, en zelfs die blijkt nog voor verbetering vatbaar. Je afdruktechniek groeit met je fotografische ervaring mee, en je blijft ontdekken. Wat ook blijft is dat gevoel wanneer je een zwartwitafdruk in de schaal ziet 'opkomen' , onbetaalbaar.....

Belangrijk bij het leren kleurvergroten is het om zoveel mogelijk te doen. Alleen daardoor leer je de materialen en hun gedrag kennen. In het begin levert dat vooral een goed gevulde prullenbak op, al na korte tijd echter ook hele mooie vergrotingen.

quote:

---

Op zondag 28 september 2003 23:49 schreef Ouwesok het volgende:
Nog voor het filminspoelen.

Zorg dat het uiteinde van de film uit de cassette steekt. Gebruik wanneer je camera de film naar binnen trekt een zgn. filmpicker (van Jobo, Hama of Ilford).
Zorg dat het de voorkant van de film schuine kantjes heeft (met schaartje even de hoekjes afknippen.

Oefen eerst in het licht en let dan vooral op hoe alles aanvoelt (dus ook als de film tot stilstand komt, anders sta je volgend jaar nog te draaien )

[/sub]

---

quote:

---

Op zaterdag 27 december 2003 21:07 schreef Snailer het volgende:
Dit is een groots topic!
Kan ie niet sticky worden gemaakt?

---

De enige manier om een topic in beeld te houden is als erin gepost wordt . Dit topic heeft het geluk een kleine edoch fanatieke club posters te hebben waardoor het altijd wel ergens bovenin de lijst te vinden is.

mijn meopta gaf hele vreemde witte spikkels op de contactafdruk. Ding stond in z'n hoogste stand. Als ik een vel wit karton onder de lens houd (zonder negatief erin) dan zag ik ze ook. Als ik de lens draaide dan draaide het spikkel patroon niet mee. Dus dan is het niet de lens toch?
En andere lens liet hetzelfde patroon zien.

Voor de zekerheid heb ik de lens, de condensor en het glasplaatje boven de condensor schoongemaakt. Heb daarna geen contact afdrukken meer gemaakt maar een 9*13 printje. Dat zag er redelijk goed uit, alhoewel ik nu over spikkels denk te zien natuurlijk :-)

Wat kan het geweest zijn? Condensor en dat glaasje erboven waren iig wel wat vuil. Hoe vaak moet je een vergroter schoonmaken?

Voor contactafdrukken dus gewoon je lens in het scherptevlak zetten, tenzij je een negatiefhouder met glas hebt. In dat laatste geval zet je het scherptevlak bij voorkeur onder de negatiefhouder.

Hou je vergroter in principe helemaal stofvrij, ook het verlichtingssysteem (dus alles wat tussen lamp en negatief zit zoals spiegels, condensors of mengboxen). Je kunt de hoeveelheid stof in je vergroter beperken door wanneer je niet in je donkere kamer bezig bent, er een fraaie vuilniszak overheen te schuiven.

Wat ook veel stof scheelt is of je donkere kamer ook voor andere doeleinden gebruikt wordt. Bij doka-only heb je het minste stof .

Een testje kun je doen in schalen, een drum verveeld snel met al dat spoelen en drogen, een kleine doorloopmachine is ideaal (RCP-20, wel aangepast voor RA-4 tijden) of een ACP-200, 252 of 302 (Thermaphot). De eerste zie je nog wel eens gebruikt rond 150,- tot 200,- Eur. Gaan prima ook met die Monocolorchemie (K-43 Amaloco). Een ACP kun je bij 27 Graden gebruiken op 2X30S.

Kleurzweemcorrectie is een kwestie van ervaring en doen, inderdaad veel in de prullebak. Goede moderne kleurenanalysers zijn er nog van LiCi en FEM-Kunze. Deze laatste kan zelfs een ijking doorvoeren vanaf je ontwikkelde foto met grijskaart. De ijking gebeurt dan automatisch na 2 of max. 3 doorgangen.

Groetjes,

Robert

1) Ik had een afdrukje op 11x11 gemaakt. En toen ik 'm naar m'n zin had wilde ik opschalen naar 22x22. Theorie was dat het oppervlak vier keer zo groot was, de hoeveelheid licht per oppervlak dus vier keer zo klein en de belichtingstijd dus vier keer zo groot moest worden (of het diafragma twee stops dicht). Dat werkte dus niet. De grote afdruk werd dus te donker. Ik kwam uiteindelijk uit op 2/3 van die factor 4. Iemand enig idee hoe dat kan? Volgens mij klopt de theorie namelijk wel...

2) Ik wil een testje gaan doen met koud en warmtoon ontwikellaar en cool en warmtone papier. Dat koudtoon papier met koudtoon ontwikkelaar de koudste afdruk geeft durf ik best te voorspellen, maar de interessante dingen liggen in de combinaties. Nou zit ik effe met het volgende punt. Kan ik het beste de resultaten vergelijken door mijn belichtingsproces hetzelfde te houden voor alle ontwikkelaar / papier combinaties of kan is het beter om het belichtingsproces voor iedere combinatie te optimaliseren? Wat geeft het eerlijkste vergelijk?

quote:

---

Op dinsdag 13 januari 2004 09:02 schreef WinterNight het volgende:
Twee "wetenschappelijke" vraagjes:

1) Ik had een afdrukje op 11x11 gemaakt. En toen ik 'm naar m'n zin had wilde ik opschalen naar 22x22. Theorie was dat het oppervlak vier keer zo groot was, de hoeveelheid licht per oppervlak dus vier keer zo klein en de belichtingstijd dus vier keer zo groot moest worden (of het diafragma twee stops dicht). Dat werkte dus niet. De grote afdruk werd dus te donker. Ik kwam uiteindelijk uit op 2/3 van die factor 4. Iemand enig idee hoe dat kan? Volgens mij klopt de theorie namelijk wel...

---

quote:

---

Op dinsdag 13 januari 2004 09:02 schreef WinterNight het volgende:

2) Ik wil een testje gaan doen met koud en warmtoon ontwikellaar en cool en warmtone papier. Dat koudtoon papier met koudtoon ontwikkelaar de koudste afdruk geeft durf ik best te voorspellen, maar de interessante dingen liggen in de combinaties. Nou zit ik effe met het volgende punt. Kan ik het beste de resultaten vergelijken door mijn belichtingsproces hetzelfde te houden voor alle ontwikkelaar / papier combinaties of kan is het beter om het belichtingsproces voor iedere combinatie te optimaliseren? Wat geeft het eerlijkste vergelijk?

---

quote:

---

Op dinsdag 13 januari 2004 09:02 schreef WinterNight het volgende:
2) Ik wil een testje gaan doen met koud en warmtoon ontwikellaar en cool en warmtone papier. Dat koudtoon papier met koudtoon ontwikkelaar de koudste afdruk geeft durf ik best te voorspellen, maar de interessante dingen liggen in de combinaties. Nou zit ik effe met het volgende punt. Kan ik het beste de resultaten vergelijken door mijn belichtingsproces hetzelfde te houden voor alle ontwikkelaar / papier combinaties of kan is het beter om het belichtingsproces voor iedere combinatie te optimaliseren? Wat geeft het eerlijkste vergelijk?

---

quote:

---

Op dinsdag 13 januari 2004 10:18 schreef Pietverdriet het volgende:
De theorie klopt absoluut, waar je echter van uit gaat is de liniare eigenschappen van je omgeving, en in de realiteit heb je met allerhande beperkingen te maken. Voorbeeld, als je een foto groter afdrukt, dan gaat je vergroter omhoog, en zoals je zegt, het zou 4 maal zolang belichten moeten zijn. Echter, je objectief gaat bij het scherpstellen een stuk dichter aan je negatief, en krijgt daardoor meer licht.

---

quote:

---

Op dinsdag 13 januari 2004 10:46 schreef Ouwesok het volgende:Het eerlijkste vergelijk geeft het wanneer je op alle betrokken combinaties de best mogelijke vergroting maakt. Je weet dan immers wat per combinatie het best haalbare beeld is .
De ene ontwikkelaar nut de gevoeligheid van het papier beter uit dan de andere, dus door alles op één combinatie te belichten zou een tamelijk oneerlijk vergelijk opleveren.

---

Zal er waarschijnlijk op uitdraaien dat ik alletwee de varianten moet maken. Extra afdrukjes zijn niet zo heel veel werk. Die proefstrookjes maken iedere keer wel :-)

quote:

---

Op dinsdag 13 januari 2004 13:52 schreef WinterNight het volgende:

[..]

Meetlat erbij dan? Lens - papier afstand voor en na meten?

---

quote:

---

Op dinsdag 13 januari 2004 13:57 schreef WinterNight het volgende:

[..]

Dat klopt, maar kun je dan goed zien wat het zou betekenen als je in papier of ontwikkeltoon varieert? Dus dat je vooraf een beetje kunt voorspellen wat je beeld gaat doen als je een warmer/kouder papier/ontwikkelaar gebruikt?

---

quote:

---

Op dinsdag 13 januari 2004 14:08 schreef Pietverdriet het volgende:Dat leer je als je het veel doet, ervaring maakt de vakman.

---

quote:

---

Op dinsdag 13 januari 2004 16:46 schreef WinterNight het volgende:

[..]

Ik ben er zo eentje die graag z'n proces van voor tot achter door wil kunnen rekenen. Heb altijd meer vertrouwen gehad in scheikunde, wiskunde en logica dan in ervaring (die kan afhangen van je referentiekader). Als ik iets in het resultaat van het proces opmerk dan wil ik daar ook graag een sluitende verklaring voor hebben.Nadeel van een wetenschappelijke achtergrond

---

quote:

---

Op maandag 19 januari 2004 22:42 schreef WinterNight het volgende:
Gisteren min warmtoon / koudtoon papier / ontwikkelaar test gedaan.
Mijn bevinding was dat het papiertype dominanter was dan het type ontwikkelaar en dat warmtoon papier een veel duidelijker effect gaf dan koudtoon papier. Komt dit overeen met jullie ervaringen?

---

En nou had je dat allemaal wel voorgekauwd kunnenn krijgen, maar het is zoveel leuker om dit soort dingen allemaal met eigen ogen te zien .

_{eik vinnik koudtoon ook niet altijd mooi, doe maar neutraal, dan doe je al koud genoeg, maar da's persoonlijk}

Op naar deel 2