De vrienden van Van Swieten

Dit verhaal schreef ik over 'voetbal en intellectuelen' (slaat niet op de meesten van jullie dus ) en het programma zelf voor de NCRV-gids deze week. Op verzoek, niet uideltijterij, plaats ik het hier,

van Teletekst:
21.57-22.30 uur VRIENDEN VAN VAN
SWIETEN
Raoul Heertje,Viggo Waas en Peter
Heerschop geven een helder beeld van
de actuele stand van zaken in de
sportwereld.

Om hun jongensdromen te verwezenlijken,
hebben ze een eigen profvoetbalclub
opgericht met als titel 'Vrienden van
Van Swieten'.Iedere week wordt het wel
en wee van deze club gevolgd.

Helaas,meer kan niet verteld worden.De
Vrienden willen de kijker het genot van
de verrassing en het onverwachte niet onthouden.

Uit de NCRV-gids:

Voetbal op niveau

Voetbal is van het volk maar ook de intellectueel schaamt zich tegenwoordig niet meer voor als hij meepraat over het rollen van de bal. De media speelt geen onbelangrijke rol in het salonfähig maken van sport. We laten sport zien zoals het is, met alle clichés.

Voetbal op de tv. Hoe lang is het geleden dat de voetballiefhebber zenuwachtig afwachtte of de wedstrijd live op televisie zou komen? Waren er voldoende kaarten verkocht dan ging het door en was het genieten geblazen. Een live voetbalwedstrijd op de televisie was een uitzondering en daardoor een belevenis.
Kom daar nu nog maar eens om. In de winter zijn de avonden waarop geen voetbalwedstrijd op de buis te zien is, in de minderheid. Op andere avonden is er wel een achtergrondprogramma, een analyse of een talkshow gaande waarin de populaire sport wordt besproken. Voetbal is volkssport nummer één en lijkt ook werkelijk van iedereen geworden. Ook de elite, de hoger opgeleiden, generen zich er niet langer voor te genieten van het spelletje. Sportonderzoeker Mark van den Heuvel van het Mulierinstituut meent dat het voor veel meer sporten geldt. Het maatschappelijk aanzien van sport is groter geworden en daardoor kijken mensen meer naar sport en lezen ze er over. Van den Heuvel noemt het typisch dat zoveel hoger opgeleiden zich interesseren voor een sport die wordt beoefend door, over het algemeen, vrij eenvoudige jongens. Blijkbaar zijn die jongens toch het object van identificatie. Of misschien beter gezegd: fascinatie. Het snelle geld, het sterrendom en de enorme status van die gewone jongens spreekt veel mensen aan. Voetbal heeft daardoor ook aanzien gekregen.

Ook de media heeft ontdekt dat de hoger opgeleiden zich interesseren voor sport. Het voetbaltijdschrift Hard Gras is wat dat betreft een voorloper. Het literaire magazine is opgericht door Henk Spaan en Hugo Borst en heeft navolging gekregen in onder andere het blad De Muur waarin op een vergelijkbare literaire manier over wielrennen wordt geschreven. Sinds een paar jaar is er voor de voetballiefhebber ook nog het blad Johan op de markt, waarin de nadruk op diepgravende journalistiek ligt. Volgens Spaan maakt hij Hard Gras voor zichzelf, omdat er verder niks is. De Voetbal International is een soort Donald Duck voor volwassenen. Niks mis mee, ik lees hem iedere week. Maar kwalitatief goede stukken over voetbal die stilistisch in orde zijn, die waren er nog niet. Daarom richtte Spaan Hard Gras op waarin lange documentaire-achtige stukken te lezen zijn maar ook verhalen, proza en gedichten van auteurs die bekend zijn van ander literair werk, zoals Anna Enquist, K. Schippers en J.J. Voskuil.
Volgens sportonderzoeker Mark van den Heuvel is de belangstelling van bekende intellectuelen voor de sport essentieel voor de verbreedde interesse van hoger opgeleiden. Iedereen uit zich ineens over sport. Bijvoorbeeld tijdens de Tour de France zie je de premier van België, Tim Krabbé en Kees van Kooten voorbij schuiven. De intellectuele bovenlaag bemoeit zich er mee. Dat geeft een nieuwe dimensie aan sport. Er kan op verschillende manieren naar sport gekeken worden. Als wedstrijd met winnaars en verliezers maar ook met oog voor de sociale component en de maatschappelijke betekenis, of voetbal als een kunstvorm. Iemand als Jan Mulder heeft daaraan bij gedragen maar ook Wilfried de Jong met zijn Sportpaleis De Jong.

Het VPRO-programma Sportpaleis De Jong is het meest in het oog springende voorbeeld van een programma waarin de details en de kunstzinnigheid van sport in beeld worden gebracht. Studio Spaan doet dat ook maar dan weer op een heel andere, lichtvoetiger manier. Groothandelaar in sport op de Nederlandse televisie is al decennia lang Studio Sport. Ook de redactie van dit programma is zich meer gaan richten op achtergronden en zendt nu regelmatig, aangekochte en zelfgemaakte, sportdocumentaires uit. Tot nu toe is het aanbod van Studio Sport veelbelovend. Zo zagen we een prachtig document over de schaker Bobby Fischer, een onthullend portret van de familie Krajicek en een fraai gemaakte impressie van de degradatiestrijd van twee Engelse clubs uit een lagere divisie. Onder andere Tom Egbers legt zich toe op diepgaandere observaties van sporters en supporters. In That Final Day, die op veler verzoek al vrij snel is herhaald, wordt ingezoomd op de emoties van supporters die fan zijn van een kansloze club uit de kelder van het Engelse profvoetbal.

Nederlanders van hoog tot laag durven eindelijk over sport te praten als iets wat gewoon bij het leven hoort. Volgens Henk Spaan is er in Nederland lange tijd schaamte geweest rond dit onderwerp omdat het protestantisme de dienst uitmaakte. Er mocht geen vreugde zijn en alles moest met het hogere te maken hebben. Bovendien ligt Nederland heel afgelegen, daardoor hebben we een achterstand opgelopen. In de Verenigde Staten is het volstrekt normaal om sportfanaat te zijn.
Van den Heuvel is van mening dat het begrip volkssport aan herziening toe is. Voetbal en ook andere sporten zijn inderdaad van het volk, maar dan niet meer in de betekenis van arbeiders. Het gaat nu om een breed samengesteld deel van de bevolking.

Kader:
De vrienden van Van Swieten

Ignace van Swieten was in de jaren tachtig een opvallende verschijning op de Nederlandse voetbalvelden . Allereerst omdat hij een kordaat optredende en gerespecteerd scheidsrechter van hoog niveau was. Maar ook zijn openlijke homoseksualiteit was nieuw in de nogal conservatieve voetbalwereld. Dat blijkt wel; zijn naam wordt nog immer gebruikt in spreekkoren om een scheidsrechter of speler op zijn vermeende onvermogen te wijzen: Hij is een vriend van Van Swieten.
De Vrienden van Van Swieten is een nieuw sportprogramma dat door de TROS wordt uitgezonden. Cabaretiers Raoul Heertje, Peter Heerschop en Viggo Waas zijn die vrienden, ze zijn gek van sport en liepen al een tijd rond met dit idee. Volgens Eric van Sauers, ook cabaretier en eindredacteur van het nieuwe programma, is de naam positief bedoeld en zeker niet gekozen om de oud-scheidsrechter in diskrediet te brengen. Van Sauers: Van Swieten was een goede scheids en is een sympathieke vent. Het is vooral een grappige programmatitel die veel zegt over wat we willen maken. We willen sport laten zien zoals het is, met alle clichés die erbij horen. Hoe het er precies uit gaat zien, kan Van Sauers nog niet zeggen. Er zitten in ieder geval filmpjes in en het programma zal aansluiten bij de sportactualiteit. Humor is een niet onbelangrijk onderdeel, dat moet wel met zoveel cabaretiers bij elkaar: We lopen over van de energie en we hebben fantastische ideeën. Humor zal een belangrijk onderdeel worden maar het is afwachten of het gaat werken. We proberen van alles uit en dan zien we wel waar we uitkomen.

quote:

---

Op maandag 15 september 2003 19:39 schreef popolon het volgende:
Jeuh, SCH in de NCRV gids, wie had dat kunnen denken

---

quote:

---

Op maandag 15 september 2003 19:51 schreef HeatWave het volgende:
Leuk geschreven, waarom doe je dat hier nooit ?

---