dan een dwaas, beroofd van zijn verstand!
Bij de beschreven blikseminslag ontstond de opwaarts gerichte hoofdontlading na een benedenwaartse voorontlading uit een negatief geladen wolkenbasis. Dit is slechts een vaak voorkomend voorbeeld uit een serie varianten.
De meest voorkomende bliksem is de 'WOLKONTLADING', een bliksem die niet de grond bereikt. Met name als de wolkenbasis hoog is, zoals in de tropen, of in ons land op hete zomerdagen, vinden de meeste ontladingen in de wolken plaats. Soms is dit binnen één wolk, soms tussen verschillende wolken. De zo gevormde bliksems kunnen soms wel 100 km lang zijn. Overigens zijn de blikseminslagen voor de mens belangrijker en bovendien gemakkelijker van dichtbij te onderzoeken.
Ook bij de INSLAGEN zijn varianten mogelijk op het geschetste verloop. Om te beginnen hoeft de ladingsverdeling in de wolk niet zo te zijn dat zich een negatieve lading boven het aardoppervlak bevindt. Als de wolkentop bijvoorbeeld door de wind wegdrijft ten opzichte van de basis, kan ook een positieve lading min of meer vrij boven de grond optreden en zich naar de aarde ontladen. Dit pleegt vooral bij koud weer te gebeuren, in ons land dus vooral in herfst en winter. Deze voorkeur is niet onaannemelijk, omdat zich dan het -10 à -20 grd.C niveau met positieve lading op hoogten van slechts 2 à 3 km bevindt en niet op 4 à 6 km zoals in de zomer. Uiteraard transporteren deze ontladingen elektronen omhoog, zodat de stroomrichting naar de aarde gericht is. Men noemt dit POSITIEVE ontladingen in tegenstelling met de meer gebruikelijke NEGATIEVE. Kenmerkend voor positieve onladingen is voorts de afwezigheid van meervoudige ontladingen. Dit houdt misschien verband met de mate waarin elektronen uit het aardoppervlak kunnen worden vrijgemaakt.
Een tweede belangrijk aspect, waarin blikseminslagen onderling verschillen heeft met het aardoppervlak te maken. Indien de onweersbui over bergen of hoge torens trekt, dan kan de veldsterkte boven de top van die objecten zo hoog oplopen dat de voorontlading daar begint. Het komt er dan eigenlijk op neer dat de vangontlading tot in de wolken reikt. Op foto's zijn deze bliksems gemakkelijk te herkennen aan de bovenwaartse vertakkingen. Hoge torens versnellen dus eigenlijk het natuurlijke ontladingsproces: de bliksem wordt al uitgelokt voordat de spanningsverschillen in de wolk zelf er aanleiding toe geven. Dergelijke bliksems zijn dan ook minder hevig dan natuurlijke bliksems boven egaal terrein.
Bliksems met bij de grond startende voorontlading komen zowel bij positieve als negatieve wolken voor, zodat we in totaal - gelet op ladingsverdeling en beginpunt - 4 typen bliksems kunnen onderscheiden. Dit onderscheid is nuttig omdat deze typen nogal verschillende effecten hebben. Zo zijn positieve bliksems doorgaans gevaarlijker dan negatieve en in de wolk startende bliksems gevaarlijker dan die welke op een toren beginnen.
Vier typen blikseminslagen:
negatief neerwaarts, negatief opwaarts, positief neerwaarts, positief opwaarts.
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">[b]ESTOFEX[/b]</a>
dat wist ik al toen ik nog heel klein was.
|
|
