abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
  † In Memoriam † vrijdag 14 maart 2003 @ 10:16:40 #1
13819 Loedertje
Trotse GILF.
pi_9111339
quote:
Prestaties in de zorg / In de psychiatrie is te veel onbekend

2003-03-14

Hoe goed zorgt de gezondheidszorg voor je gezondheid? Het ene zieken- of verpleeghuis levert veel betere prestaties dan het andere - maar de patiënt kent die verschillen niet. De overheid wil nu beginnen met prestatiemetingen. De komende weken brengt Trouw in beeld of de gezondheidszorg daar klaar voor is.

Vandaag deel 3: de zorg voor schizofrenen.


p>Op zijn achttiende beginnen voor HTS'er Henk de problemen. Hij weigert plotseling naar school te gaan, zit de hele dag op zijn kamer, verwijt zijn vader dat die hem 'nooit enige liefde heeft gegeven'. Even gaat het beter, tot hij opeens alleen nog maar water drinkt omdat zijn eten vergiftigd zou zijn. Hij slaat een keer alles in zijn kamer kort en klein, hij belandt na een vechtpartij op het politiebureau. Op een dag loopt hij halfnaakt op straat en springt hij in de gracht, volkomen in de war. Via de politie komt hij terecht in het psychiatrisch ziekenhuis. Na die eerste opname volgen er nog zes, in veertien jaar tijd. Tussendoor blijft hij bij zijn ouders wonen. Van school komt niets meer terecht.

Het is een voorbeeld uit een boekje -het boekje 'Leven met schizofrenie' van psychiater Rigo van Meer. Het verhaal van Henk is exemplarisch: de eerste psychose op jonge leeftijd, de rustiger perioden, de plotseling weer oplaaiende waanvoorstellingen, de herhaalde opnamen. En zoals bij zoveel schizofrenie-patiënten wordt het bestaan nooit meer zoals het is geweest. Velen blijven levenslang aangewezen op medicijnen en zorg -aan huis, bij de riagg, in het psychiatrisch ziekenhuis. Ingewikkeld zal psychiater Van Meer de zorg voor de naar schatting 100000 Nederlanders met schizofrenie niet noemen. Wel bewerkelijk, en kostbaar.

Er is nogal wat mis met de zorg voor schizofrenie-patiënten, afgaande op diverse onderzoeken. Psychiaters tonen zich kritisch in een telefonische enquête, gehouden in 1999: patiënten krijgen niet altijd de behandeling die ze nodig hebben, en te weinig kansen om hun sociale leven, school of werk weer op te pakken. Na die enquête wordt het Schizofrenie Platform opgericht, met daarin gezaghebbende deskundigen, vakorganisaties en patiënten. Het Platform bevestigt in het rapport 'Verdeelde zorg, gedeelde aandacht' (2000) de kritiek van de psychiaters. Schizofrenie wordt te laat herkend en te laat behandeld. Behandeling gebeurt te veel in het psychiatrisch ziekenhuis, als dat net zo goed of beter thuis kan. Bewijs voor de werkzaamheid van diverse veelgebruikte therapieën ontbreekt. Voor 'zorgmijders' hebben behandelaars te weinig aandacht.

,,De grote klacht van familieleden is dat ze soms weken- of maandenlang met een patiënt moeten leuren voor opname'', zegt Rigo van Meer, die in het Schizofrenie Platform zat. ,,Verder is precies bekend welke behandelingen werken, en welke niet. 'Bemoeizorg' werkt: actief op patiënten afstappen als ze zich aan zorg onttrekken, desnoods met de voet tussen de deur. Als iemand ondanks medicijnen stemmen blijft horen, kunnen we hem leren daarmee om te gaan door gedragstherapie. Dat weten we allemaal. Toch worden deze bewezen effectieve behandelingen nog lang niet overal gegeven.''
(zie ook Ik word ziek van daklozen & bedelaars in NL. dl2 , Wat zijn sommige mensen smerig zeg )

Van andere behandelingen staat juist vast dat ze niets uithalen. Van Meer noemt intensieve groepstherapie en psychotherapie gericht op verandering van de persoonlijkheid. ,,Dat kán helemaal niet bij mensen met schizofrenie. Het is bovendien riskant, omdat je allerlei emoties en angsten kunt losmaken.'' Toch worden deze verkeerde behandelwijzen nog steeds toegepast. Hoe dat mogelijk is? Van Meer, nuchter: ,,Als behandelaars en instellingen geen goede richtlijnen en protocollen hebben, wordt dat niet afgestraft. Hebben ze die wel, dan krijgen ze daar geen beloning voor.''

Eind vorig jaar verscheen het eerste jaarbericht van de Nationale Monitor Geestelijke Gezondheid. Daarin zet het Utrechtse Trimbos-instituut van enkele psychiatrische ziektebeelden -naast schizofrenie onder meer depressie en paniekstoornissen- de feiten op rij: de kenmerken van de ziekte, de gebruikte behandelingen, of die behandelingen effectief zijn. Dat laatste wordt aangeduid met plusjes en minnetjes. Nieuw is al die informatie niet. Wel nieuw is dat alles ordelijk op een rijtje is gezet, in handzaam formaat. Daarbij heeft een heel legertje deskundigen meegekeken, verzekeren onderzoekers Jaap van Weeghel en Casper Schoemaker.

Maar ook voor hen blijft de meest prangende vraag vooralsnog onbeantwoord: waar krijgen schizofrenie-patiënten wel de beste zorg, en waar niet? Daarop moet de 'Kwaliteitsmeter schizofreniezorg', die momenteel wordt ontwikkeld, antwoord geven. Per regio -een deel van een provincie, of een grote stad- gaat het Trimbos-instituut de stand van zaken in kaart brengen. Bij welke instellingen kunnen schizofrenie-patiënten terecht, hoeveel hulpverleners staan voor hen klaar en welke behandelwijzen passen die toe? Hoeveel schizofrenie-patiënten zijn er in de regio en hoeveel geld is er voor hen beschikbaar?

Die informatie blijken de riaggs en psychiatrische ziekenhuizen niet zomaar op te kunnen lepelen. Onderzoeker Van Weeghel: ,,Het is opmerkelijk hoeveel gegevens ze niet voor handen hebben. Zoals: hoeveel mensen met schizofrenie in hun werkgebied in de maatschappelijke opvang zitten, en of allochtonen bijzondere zorg nodig hebben. Allochtonen komen vaak niet eens met de hulpverlening in aanraking.''

Na het verzamelen van de feiten mogen patiënten, familieleden, behandelaars en bijvoorbeeld ook politie en woningcorporaties hun zegje doen. Het Trimbos-instituut bundelt dit alles in een rapport. Een eerste proefonderzoek is gedaan in de regio Delft en omstreken. Dit jaar hopen de onderzoekers vier andere regio's te bezoeken, volgend jaar minstens tien. Zo ontstaat geleidelijk een beeld van heel Nederland: de regio's die hun zaakjes prima op orde hebben, de zwakke plekken, de witte vlekken.

In Delft is het wachten op de resultaten, die elk moment kunnen binnenkomen. Psychiater Rigo van Meer is hier geneesheer-directeur van GGZ Delfland, dat in de regio het monopolie heeft op de psychiatrische zorg. Van Meer liep al een jaar of tien rond met plannen voor kwaliteitsmetingen en stond vooraan in de rij om mee te doen aan het Trimbos-project.

Eén uitkomst kan hij al wel voorspellen: de samenwerking binnenshuis is hier en daar nog gebrekkig. ,,Neem ons trainingscentrum, waar mensen kunnen leren koken, of omgaan met geld. Bij de opname-afdeling blijkt het bestaan van dat trainingscentrum niet voldoende bekend, en dan worden patiënten er niet voor aangemeld.'' Ook blijven patiënten langer dan nodig opgenomen, omdat er niet tijdig contacten worden gelegd met de 'mobiele behandelteams' die de zorg overnemen als de patiënt weer naar huis kan. Maar al met al, voorspelt Van Meer, komt zijn GGZ Delfland er niet slecht vanaf, als de verschillende regio's straks met elkaar vergeleken kunnen worden.

Hoe pril dit project ook is, binnen de psychiatrie is het een voorloper -ook omdat het wetenschappelijk onderzoek in de sector nog in de kinderschoenen staat. Zo bracht de Gezondheidsraad in 2001 een rapport uit over langdurige psychotherapie, een behandelvorm die vooral wordt toegepast voor mensen met angst-, depressieve- of persoonlijkheidsstoornissen. Over het effect van korte behandelingen -tot 25 sessies- is vrij veel bekend. Dat werkt, onder meer voor patiënten met angststoornissen. ,,Maar of langer behandelen nut heeft, is nooit goed uitgezocht'', zegt Wim Trijsburg, hoogleraar psychotherapie in Amsterdam en Rotterdam. Hij was voorzitter van de Gezondheidsraad-commissie.

Nee, benadrukt Trijsburg, je zult hem niet horen zeggen dat langdurige psychotherapie níet werkt. Het valt alleen niet te beoordelen. Daarom adviseert de Gezondheidsraad voorlopig terughoudendheid. ,,Een psychotherapeut moet goede redenen hebben om toch voor langdurige therapie te kiezen'', vertaalt Trijsburg. ,,Bijvoorbeeld dat iemand in een jaar tijd driemaal kortdurend is behandeld, waarna een depressie steeds snel terugkeerde. Dan moet je de vierde keer wellicht langer doorgaan.'' Goed onderzoek naar langdurige psychotherapie is moeilijk, legt de hoogleraar uit. Patiënten stoppen tussentijds met de behandeling, ze gaan er medicijnen bij slikken of worden tussentijds opgenomen. Dan worden de eindresultaten moeilijk te beoordelen.

Toch zijn deze studies hoognodig, stelt Trijsburg. Hij is zelf betrokken bij de opzet van een internationaal onderzoek in samenwerking met de Verenigde Staten, Canada, Noorwegen en Zwitserland. Daarbij zullen diverse vormen van langdurige psychotherapie -van regelmatige polikliniekbezoeken tot 'echte' psychoanalyse, drie tot vijf keer per week- met elkaar worden vergeleken. Het wachten is op geld, onder meer van de Nederlandse onderzoeksorganisatie ZonMw.

Ook is in de psychotherapie inmiddels, net als in de schizofrenie-zorg, een voorzichtig begin gemaakt met prestatie-onderzoek. Dat gebeurt op zo'n 25 instellingen en afdelingen voor zogeheten klinische psychotherapie. Daar worden mensen opgenomen voor behandelprogramma's die gewoonlijk drie, zes of twaalf maanden duren. ,,Dure behandelingen'', beaamt Trijsburg.

Of patiënten er beter van worden, houden de instellingen al jaren bij via vragenlijsten bij opname en ontslag, en tot twee jaar daarna. Binnenkort zullen de deelnemers voor het eerst hun eigen resultaten voorgelegd krijgen, naast die van vergelijkbare collega-instellingen. ,,Allemaal vrijwillig en anoniem'', benadrukt Trijsburg. ,,Niemand wil de vuile was buiten hangen, en ik kan me dat heel goed voorstellen. Juist de klinische psychotherapie zit erg in de verdrukking, er zijn de afgelopen jaren veel afdelingen gesloten. Ze hebben -ten onrechte- het imago voor de betere patiënten te zijn, terwijl er op straat schizofrene zwervers rondlopen die veel harder zorg nodig zouden hebben.''

Hetzelfde geldt voor de riaggs, vertelt Trijsburg. Ook daar is wel over dergelijke prestatiemetingen gepraat. Maar behandelaars zijn bang dat de overkoepelende ggz-instellingen de resultaten aangrijpen om het geld anders te verdelen. Om die reden zullen de harde cijfers vooralsnog binnenskamers worden gehouden, verwacht Trijsburg, maar op den duur gaat dat wel veranderen. De patiënt zal vragen om openheid, net als de verzekeraars en de overheid. De riaggs en psychiatrische ziekenhuizen zullen daar uiteindelijk wel aan wennen, als een negatieve beoordeling maar niet meteen leidt tot fikse bezuinigingen of zelfs sluiting. Trijsburg: ,,Ze moeten weten dat ze na een negatieve beoordeling een herkansing krijgen.''


Op zich een geweldig idee (zeker gezien de lamme houding van hulpverleners en de bureaucratische molen waardoor hulpvragende soms veelste lang moeten wachten!)
Ook voor de jeugdshulpverlening en het maatschappelijk werk zouden dit soort *prestatieonderzoeken* een uitkomst zijn en ik hoop zelfs stiekem dat er sancties aanvast zullen zitten voor de *niet goed presterende MW-er of arts!)
Schrijnende praktijkvoorbeelden genoeg..en veel slachtoffers van incompetente betaalde krachten..
pi_9111426
Zeker een goed idee om een betere controle op de zorg te hebben, er gaat zoveel mis.

Ik vraag me alleen wel af of de prestaties echt goed meetbaar zijn.

Frankly my dear, I don't give a damn. Smike. O+.
pi_9111466
Bij ons in de regio lopen ze behoorlijk voor op andere steden in Nederland. Het RIAGG en het APZ zijn bij ons allemaal samen gegaan in 1 organisatie.
  † In Memoriam † vrijdag 14 maart 2003 @ 10:29:42 #4
13819 Loedertje
Trotse GILF.
pi_9111652
quote:
Op vrijdag 14 maart 2003 10:20 schreef Ripley het volgende:
Zeker een goed idee om een betere controle op de zorg te hebben, er gaat zoveel mis.

Ik vraag me alleen wel af of de prestaties echt goed meetbaar zijn.


Ik denk echt wel dat die prestaties meetbaar zijn..
Kijk naar de praktijk waarin kinderen na een jaar hun eigen voogd nog nooit hebben gezien of mensen bij een riagg op een enorme wachtlijst staan waardoor er niet tijdig ingegrepen is en mensen dakloos worden door hun ziektebeeld...of mensen die met kinderen al maanden zonder gas en licht zitten waardoor spanningen oplopen (zie Oog-thread over de brand waarbij 7 kinderen omkwamen)

Niet alles is te voorkomen, dat snap ik zelf ook wel alleen het is wel aantoonbaar dat er TEveel mis gaat..

pi_9111769
quote:
Op vrijdag 14 maart 2003 10:29 schreef Loedertje het volgende:

[..]

Ik denk echt wel dat die prestaties meetbaar zijn..
Kijk naar de praktijk waarin kinderen na een jaar hun eigen voogd nog nooit hebben gezien of mensen bij een riagg op een enorme wachtlijst staan waardoor er niet tijdig ingegrepen is en mensen dakloos worden door hun ziektebeeld...of mensen die met kinderen al maanden zonder gas en licht zitten waardoor spanningen oplopen (zie Oog-thread over de brand waarbij 7 kinderen omkwamen)

Niet alles is te voorkomen, dat snap ik zelf ook wel alleen het is wel aantoonbaar dat er TEveel mis gaat..


Das waar. Wij hebben een systeem waar de client 24 uur per dag bij de kliniek terecht kan (ook telefonisch) kan als het thuis niet meer gaat. Voor zover ik weet is Utrecht daar nu ook mee bezig dat in te voeren.
pi_9116641
quote:
Op vrijdag 14 maart 2003 10:29 schreef Loedertje het volgende:

[..]

Ik denk echt wel dat die prestaties meetbaar zijn..
Kijk naar de praktijk waarin kinderen na een jaar hun eigen voogd nog nooit hebben gezien of mensen bij een riagg op een enorme wachtlijst staan waardoor er niet tijdig ingegrepen is en mensen dakloos worden door hun ziektebeeld...of mensen die met kinderen al maanden zonder gas en licht zitten waardoor spanningen oplopen (zie Oog-thread over de brand waarbij 7 kinderen omkwamen)

Niet alles is te voorkomen, dat snap ik zelf ook wel alleen het is wel aantoonbaar dat er TEveel mis gaat..


Daar ben ik het natuurlijk absoluut mee eens. Maar in principe kun je dus alleen de inspanningen meten, resultaten niet. Want een hulpverlener kan alles goed doen, maar als de persoon die geholpen moet worden niet meewerkt of las iemand beyond hulp is of wat dan ook, dan is het resultaat nog steeds niet okay. Terwijl dta niet aan d ehulpverlener ligt.

Maar het monitoren van wat er gebeurt in de hulpverlening en consequenties aan onderprestaties verbinden, daar kan ik me wel in vinden. Men moet dan echter wel ook meenemen dat er grote tekorten aan personeel op dit gebied zijn. Als je mensen alleen maar controleert maar ondertussen niet in staat stelt om hun werk naar behoren te doen, kom je nog geen stap verder.

Frankly my dear, I don't give a damn. Smike. O+.
abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
Forum Opties
Forumhop:
Hop naar:
(afkorting, bv 'KLB')