NL-Antisemitisme 48% gegroeid na 7 okt 23 #11

quote:

Joodse studenten voelen zich onveilig en buitengesloten op UvA en VU: ‘De universiteit adviseerde me niet meer te komen’

Tal van Joodse studenten voelen zich onveilig op de UvA en VU. Ze slaan colleges over, verbergen hun identiteit en voelen zich buitengesloten. Een aantal gaat volgend studiejaar verder aan een andere universiteit. Het Parool sprak met een tiental Joodse studenten, docenten en medewerkers.

De Joodse Anna studeert voor het tweede jaar aan de UvA, maar is daar niet veel te vinden. Ze gaat alleen naar college om haar punten te halen. “Daarna ga ik meteen naar huis. Ik socialize niet.” Ze zegt dat ze ‘ladingen shit’ over zich heen krijgt en van medestudenten blikken krijgt toegeworpen. “Ze zeggen: ‘Wist je dat Israël genocide pleegt en kinderen vermoordt?’ Ze zetten je meteen in een hoekje. De woede die sommigen uitstralen, is eng.”

Haar ketting met davidster draagt ze allang niet meer. “Ik verberg mijn identiteit. Ik wil geen vergelijking trekken met de Holocaust, maar ik moet me wel verstoppen.”

Anna, niet haar echte naam, heeft meerdere keren met de studieadviseur gesproken. “Ik kreeg van de UvA het advies om niet meer naar de universiteit te komen omdat ze mijn veiligheid niet kunnen garanderen. Het is goedbedoeld, maar wel belachelijk. Ik kreeg daarnaast ook dispensatie van mijn BSA (bindend studieadvies, red). Ik hoefde het vereiste aantal punten voor mijn eerste jaar niet te halen.”

De onveiligheid die ze voelt, komt ook voort uit verschillende voorbeelden om haar heen van doxing, het openbaar maken van persoonsgegevens. “Mijn beste vriend is met zijn foto op sociale media gegooid met de tekst erbij: ‘Dit is een zionist, wie weet hoe hij heet?’ Hij heeft op het nippertje al zijn socials verwijderd.”

Eén ding staat voor haar vast: “No way dat ik na mijn bachelor verder studeer op de UvA. Ik ga mijn master in Leiden doen, een conservatievere en rustigere plek.”

Negeren

Het Parool heeft een tiental Joodse studenten, docenten en medewerkers aan de UvA en VU gesproken. Anna’s ervaringen komen overeen met die van andere Joodse studenten. Ze vertellen over verbale agressie van pro-Palestijnse demonstranten, het verbergen van hun identiteit, het overslaan van colleges, een gevoel van uitsluiting en eenzaamheid. Ze voelen zich niet welkom op hun universiteit en ervaren de demonstraties en tal van incidenten als een zware periode.

De Joods-Israëlische Sarah (22), student maatschappij- en gedragswetenschappen aan de UvA, merkte dat sommige medestudenten haar de rug toekeerden na de aanval van terreurorganisatie Hamas op Israël op 7 oktober 2023. “Ze negeren me compleet. Een groepje van vijf medestudenten kijkt me lang aan als ik langsloop. Ik steunde de Israëlische regering al niet voordat die demonstranten zich ermee bemoeiden, maar er is geen ruimte om daarover te spreken. Wij zijn de onderdrukker.”

Als studiegenoten vragen wat haar afkomst is, draait ze eromheen. “Ik lieg voortaan en zeg dat ik uit Irak kom. Als ze vragen of ik Arabisch spreek, dan wordt het een lange leugen.”

Ook zij noemt voorbeelden van doxing. “Een paar maanden geleden werd een studente met foto op Instagram gezet, met de tekst: ‘Zij is Israëlisch. Ze zit om deze tijd in dit lokaal.’ Het voelt alsof de strijd van activisten persoonlijk tegen Joden is gericht. Er zit een laag onder.”

De gebeurtenissen hebben effect op haar studentenleven. “Ik ben beroofd van een vrij studentenleven. Ik voel me eenzaam en mijd studentenfeesten,” zegt Sarah.

‘Je moet niet proberen de boel rustig te houden door het lammetje aan de wolf te voeden in de ijdele hoop zijn honger te stillen’

Wet van de jungle

Studentenrabbijn Yanki Jacobs organiseert bijeenkomsten en praatsessies voor Joodse studenten en wil een vangnet voor hen zijn. Hij spreekt van ‘de wet van de jungle’: “Studenten kunnen niet meer zeggen wie ze zijn en hebben het gevoel dat ze er niet meer toe doen. Ze hebben te maken met activistische radicale groepen die verankerd zijn in de studentenraad. Ik verneem ook van universiteitsbestuurders dat ze de afgelopen twee jaar zijn bedreigd met: we weten waar je woont en waar je kinderen wonen.”

Jacobs wil hen een plek bieden waar ze zich beschermd voelen, waar ze zich niet hoeven te verdedigen, zegt hij. “Met een sterke achterban word je weerbaarder, minder eenzaam.”

Hij voedt de universiteiten met informatie en spreekt regelmatig met de vertrouwenspersonen en colleges van bestuur. “Ze proberen het te managen, maar weten soms niet goed hoe het moet. Ze willen het rustig houden op de universiteit. Maar je moet niet proberen de boel rustig te houden door het lammetje aan de wolf te voeren in de ijdele hoop zijn honger te stillen.”

Op sommige faculteiten, waaronder geesteswetenschappen en sociale wetenschappen, is meer activisme dan op andere. Een medewerker en docent van de UvA zagen onlangs in het C-gebouw van Roeterseiland bij de faculteit Maatschappij- en gedragswetenschappen Palestijnse vlaggen, oproepen tot demonstraties en een landkaart van Israël met het woord Palestina erop geschreven aan de muur hangen bij de werkkamers van docenten.

Joodse appgroepen

Verschillende geïnterviewde studenten vertellen de colleges van bepaalde docenten te mijden en niet naar bepaalde werkgroepen te gaan omdat er geen ruimte voor discussie wordt geboden of omdat ze in die werkgroepen steeds door medestudenten over Israël worden aangesproken.

Veel Joodse studenten zoeken elkaar op in speciale Joodse appgroepen die na 7 oktober 2023 zijn gemaakt, waaronder ‘UVA Jewish students for Israel’ en ‘VUJU’ (VU Jewish Union). VUJU is van de gelijknamige Joodse studentenvereniging die in september 2024 is opgezet door Roy Turksma (24), student international business administration aan de VU, en Aviv Cohen (22), VU-student gezondheid en leven. Ze willen ‘Joodse studenten een community en veilige plek geven’.

Het VU-universiteitsbladblad Ad Valvas publiceerde een artikel over de nieuwe studentenvereniging. Nadat het blad was verschenen, kregen Turksma en Cohen een exemplaar onder ogen waarin dit artikel met dikke rode letters was beklad: ‘Fuck Israel, Fuck Zionism, Jews for Palestine’ stond erbij geschreven.

Toen Loay Alshareef, een Saoedische vredesactivist, op uitnodiging van de VUJU in mei een lezing kwam geven, werd hij uitgejouwd door pro-Palestijnse demonstranten. Turksma stuurt een filmpje van Instagram door waarop te zien is hoe Alshareef wordt toegeschreeuwd: ‘Free Palestine, verrader. Go back, we don’t support genocide. This is Amsterdam.’

Turksma is blij dat hij klaar is met zijn studie aan de VU en zijn tweede studie rechtsgeleerdheid in Leiden kan oppakken.

Ook Aviv Cohen gaat weg bij de VU nu hij zijn bachelor heeft behaald. “Het was heel heftig om op de VU-campus het spandoek met de tekst ‘Get rid of zionist scum’ (‘Weg met zionistentuig’) te lezen.” Cohen gaat zijn master aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam doen. “Daar is het minder erg dan in Amsterdam, hoop ik.”

Folder

Een studente biomedische wetenschappen die liever anoniem blijft, vertrekt ook bij de VU. “Ik voel me geïsoleerd op de VU. Ik word steeds geassocieerd met Israël. Ze vragen me niet eens hoe ik erover denk, terwijl veel Israëliërs de acties van de regering niet steunen.”

Een Joodse scholier die in januari de open dag van Amsterdam University College (AUC) bezocht, besloot er niet te gaan studeren. Ze zag op verschillende plekken A4’tjes hangen met teksten als ‘Shame on UVA’, ‘There are no universities left in Gaza’. Op het elektronische informatiebord waarop stond waar aankomende studenten zich konden inschrijven, was een A4’tje geplakt met de tekst ‘UVA has 83 ties to genocide’.

Tijdens de lunch kreeg ze een folder in handen gedrukt met de Engelstalige tekst dat UvA en VU medeplichtig zijn aan ‘zionist genocide’ en ‘Boycott them all’. “Het voelde ongemakkelijk en persoonlijk. Ik ga waarschijnlijk naar de TU Delft,” aldus de scholier.

‘Ik ken medewerkers die ziek thuis zitten of niet komen als er demonstraties op de universiteit zijn. Zelf heb ik me nog nooit zo alleen gevoeld’

Gemaskerde demonstranten

Ook Joodse docenten en medewerkers van beide universiteiten zitten in speciale Joodse appgroepen waarin allerlei actuele informatie wordt doorgegeven en gewaarschuwd wordt als er demonstraties zijn.

Een van de UvA-medewerkers voelt zich niet meer welkom op de universiteit. “Na 7 oktober veroordeelden groepen docenten en studenten Israël in plaats van Hamas. Het ging van kwaad tot erger. Er wordt geroepen dat zionisten niet welkom zijn. Dat betekent dat ik niet welkom ben. Ik ben een trotse zionist, in de zin dat Israël bestaansrecht heeft,” aldus de medewerker.

Geëmotioneerd zegt hij: “Gemaskerde demonstranten met Palestijnse sjaals roepen op tot intifada, ze verstoren het onderwijs, lopen dwars door de bibliotheek waar andere studenten studeren. Ik ken medewerkers die ziek thuis zitten en anderen die niet komen opdagen als er demonstraties op de universiteit zijn. Zelf heb ik me nog nooit zo alleen gevoeld.”

Wetenschappelijke integriteit

Een docent die net als de medewerker anoniem wil blijven: “Een Joodse student vroeg me zes weken geleden of hij een mondelinge overhoring via Zoom mocht doen. Hij wilde niet meer naar Roeterseiland komen. Ik ben meer dan twintig jaar docent, maar dit is niet meer mijn UvA. Veel collega’s kwamen niet meer op donderdag als er protesten waren. Ze vermijden de grote hal en gaan via de fietsenstalling naar buiten.”

UvA-hoogleraar Marc Salomon, decaan van de Amsterdam Business School, laat schriftelijk weten dat uit de appgroepen blijkt dat ‘de meeste collega’s nog steeds trots zijn op de kwaliteiten en mogelijkheden die de UvA aan hen biedt’. ‘Maar ‘we’ schamen ons wel collectief voor sommige dingen die er aan de UvA gebeuren. Neem bijvoorbeeld de boycot van Hebrew University.

We hebben het college van bestuur van de UvA er meermaals op gewezen dat verklaringen van wetenschappelijk experts die het oneens zijn met de conclusie van mensenrechtenschendingen aan Hebrew University door de verantwoordelijke commissie genegeerd zijn. Met onze meldingen is door het cvb niets gedaan. Deze houding ben ik niet gewend van onze universiteit, met wetenschappelijke integriteit hoog in het vaandel.’

Volgens Salomon vinden veel mensen in de appgroep dat het politiek denken in cvb’s en raden van toezicht te eenzijdig is geworden. Hij appt: ‘Het is belangrijk dat aan een universiteit alle denkrichtingen in voldoende mate vertegenwoordigd zijn, tenminste, als je voorstaat dat je een open debat wilt stimuleren en problemen vanuit verschillende invalshoeken wil bekijken.’

‘Het gebrek aan politieke diversiteit in de top vertaalt zich automatisch door naar de lagere echelons en uiteindelijk ook naar de studenten. Als je op de dagen dat ouders met hun kinderen naar de uni komen pro-Palestinademo’s onbeperkt toelaat, moet je niet gek staan te kijken dat er in de toekomst alleen mensen aan de UvA komen studeren die deze denkrichting aanhangen.’

Term zionist is gekaapt

De onveiligheid die sommige Joodse studenten en docenten aan de VU ervaren, komt ook door twee incidenten die vorige maand plaatsvonden. Cvb-lid Marcel Nollen werd door demonstranten van het tentenkamp VU for Palestine omsingeld en belaagd. Nollen, zo vertelde hij later in een interview aan Ad Valvas, werd gestompt en liep blauwe plekken op.

De demonstranten schreeuwden leuzen door een megafoon die vlak bij zijn oor werd gehouden. Weken na de confrontatie had hij nog last van oorsuizen, vertelde hij. Een woordvoerder van VU for Palestine liet aan Ad Valvas weten dat de groep niets kan zeggen over de incidenten op advies van hun advocaat. Eerder die maand werd rector magnificus van de VU Jeroen Geurts door de groep geïntimideerd. Na het incident met Nollen besloot burgemeester Halsema het tentenkamp op de VU te laten ontruimen.

Jessica Roitman, VU-hoogleraar Joodse studies, is erg geschrokken van de belaging van Nollen en de tekst ‘Get rid of zionist scum’ op het spandoek op de VU-campus. Ze is dit jaar minder vaak naar de VU gekomen. “Het woord zionist is door demonstranten gekaapt. Je bent hiermee een aanhanger van Netanyahu. Ik ben openlijk zionist en voel me onveilig. Ik ben een soort doelwit van agressie geworden.”

De namen van sommige studenten en medewerkers zijn op eigen verzoek gefingeerd. Hun echte namen zijn bij de redactie bekend