Russische spion opgepakt bij ASML

quote:

AIVD: opgepakte werknemer ASML had contact met Russische geheime dienst



Een oud-werknemer van chipmachinefabrikant ASML en chipmaker NXP die al maanden vastzit op verdenking van het stelen van bedrijfsgeheimen, stond in contact met de Russische inlichtingendienst SVR. Dat staat in een ambtsbericht van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) aan het Openbaar Ministerie.

De rechtbank in Rotterdam besprak het bericht vandaag tijdens een pro-formazitting in de zaak tegen de oud-werknemer. Volgens het OM is het bericht op 23 december ontvangen. De AIVD schrijft dat er contact was tussen de man in Nederland en een SVR-medewerker.

Volgens de AIVD houdt de SVR zich onder andere bezig met het bemachtigen van "inlichtingen over wetenschap en technologie".

Chipfabriek opzetten
Begin december meldde Nieuwsuur dat een Russische ingenieur die onder andere werkzaam was bij ASML en NXP, was opgepakt in Nederland. Hij zou jarenlang bedrijfsgeheimen hebben gestolen en hebben gedeeld met een Russische contactpersoon. Het gaat daarbij om handleidingen en andere digitale documenten.

De documenten en ook de technologische kennis van de man zouden volgens het OM bedoeld zijn om in Rusland een chipfabriek op te zetten. Hem wordt naast diefstal van bedrijfsgeheimen ook het schenden van sancties verweten.

Ondanks dat de man slechts verdachte is, legde minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie) hem een inreisverbod voor 20 jaar op. Dat gebeurt alleen bij personen die een gevaar vormen voor de nationale veiligheid.

'Focus'
Tijdens de zitting van vandaag vertelde het OM meer over de manier waarop de verdachte de informatie naar Rusland verstuurde. Uit onderzoek van een harde schijf blijkt dat hij technische informatie over het maken van computerchips opsloeg in speciale mappen. Volgens de AIVD werd daarbij ook de speciale gebruikersnaam "Focus" gebruikt. De informatie werd via een Google Drive gedeeld met een ander persoon.

Volgens het OM bevindt die andere persoon zich in Rusland en is deze "voor zover bekend" werkzaam voor het Russische Innovative Engineering Center. Via deze organisatie worden projecten gefinancierd om technologie uit het buitenland te bemachtigen of te vervangen door Russische technologie. Vorig jaar werd naar eigen zeggen 350 miljard roebel, zo'n 3,4 miljard euro, geïnvesteerd.

Het bedrijf heeft belangrijke Russische bedrijven als klant, waaronder wapenfabrikant Rostec en oliebedrijven Gazprom en Rosneft.

De verdachte bracht met usb-sticks mogelijk ook zelf informatie naar Rusland. Uit onderzoek van de FIOD zou blijken dat er meerdere "zeer korte" reizen naar Moskou zijn gemaakt. In ruil kreeg de man enkele tienduizenden euro's, zo is de verdenking.

Russische inlichtingendienst SVR
In een toespraak tot SVR-medewerkers in juni 2022, drie maanden na de inval in Oekraïne, noemde president Poetin de bevordering van de industriële en technologische ontwikkeling van Rusland één van de prioriteiten van de inlichtingendienst, zeker tegen de achtergrond van westerse sancties.

Het is niet voor het eerst dat Russen die in Nederland werkzaam zijn voor de SVR worden ontmaskerd. In 2020 ontdekte de AIVD dat twee diplomaten werkten voor die dienst. Ze waren uit op gevoelige informatie van Nederlandse hightechbedrijven en instellingen.

In 2022 bleek uit onderzoek van de NOS en Nieuwsuur dat een deel van de zeventien uitgezette Russische inlichtingenofficieren ook werkte voor de SVR. Uit dat onderzoek bleek dat deze officieren informatie verzamelden over onder andere computerchips.

Ze hielden zich daarnaast bezig met het versleutelen van geheime berichten en contraspionage:
Bekijk deze YouTube-video

https://nos.nl/nieuwsuur/(...)ische-geheime-dienst