Auschwitz-overlevende Lily Ebert (100) overledenAuschwitz-overlevende Lily Ebert is op 100-jarige leeftijd overleden. Dat meldt haar achterkleinzoon Dov Forman in een bericht op X. Ebert overleed vredig in haar huis in Groot-Brittannië, omringd door haar familie, schrijft Forman.
Ebert, geboren in Hongarije in een Joods gezin, werd als 20-jarige in juli 1944 afgevoerd naar Auschwitz, nadat nazi-Duitsland Hongarije was binnengevallen. Ze werd afgevoerd naar het vernietigingskamp met haar moeder, jongere broer en drie zussen.
"We dachten dat we in een gekkenhuis terecht waren gekomen", zei ze in 2022 tegen Nieuwsuur. "We zagen mensen zonder haar, in lompen. Hoewel we al halfdood waren van de treinreis die vijf dagen duurde, was dat onze eerste indruk. We konden niet vermoeden dat we er een paar dagen later precies zo uit zouden zien."
TewerkgesteldHaar moeder, broertje en een jongere zus werden na aankomst in het vernietigingskamp direct afgevoerd naar de gaskamers en vermoord. Ebert en twee oudere zussen werden vier maanden lang tewerkgesteld in het kamp. Daarna werden ze tewerkgesteld in een munitiefabriek nabij Leipzig, tot ze werden bevrijd door Amerikaanse troepen.
Na de oorlog werd Ebert met haar zussen opgevangen in Zwitserland om te herstellen. Daarna emigreerde ze naar Israël. Later verhuisde ze van Israël naar Londen. "Ze bouwde haar leven weer op met geloof en liefde, en vroeg zich nooit af: 'Waarom ik?'", schrijft haar achterkleinzoon Forman op X over die tijd na de oorlog. "In plaats daarvan focuste ze zich op wat er uit het as weer opgebouwd kon worden. Haar positiviteit blijft ons gidsen in deze moeilijke tijd."
Lily's BelofteForman tekende in coronatijd het levensverhaal van zijn overgrootmoeder op in het boek Lily's Belofte. Dat werd een bestseller. Ook werd Lily Ebert populair door haar video's op TikTok, waarin ze vragen beantwoordde over de Holocaust en het nummer liet zien dat in Auschwitz op haar arm was getatoeëerd. Ook schilderde ze en bakte ze taarten met haar (achter)kleinkinderen in de video's.
De afgelopen jaren gaf ze tal van interviews. Vorig jaar januari kreeg ze nog een hoge onderscheiding van de Britse koning Charles. Toen ze haar 100ste verjaardag vierde, op 29 december vorig jaar, kreeg ze een persoonlijke brief van de koning. Daarin prees hij haar "buitengewone kracht van geest, veerkracht en moed".
Haar achterkleinzoon schrijft op X dat zijn overgrootoma zichzelf in Auschwitz beloofde haar verhaal te blijven vertellen als ze het zou overleven. "Niet met woede, maar met kracht, waardigheid en met de vastberadenheid om degenen te eren die dit niet konden vertellen. Nooit is een belofte zo diepgaand vervuld als die van haar."