Nobelprijs voor de Vrede naar voorvechters van mensenrechten

De Nobelprijs voor de Vrede is dit jaar gegaan naar de mensenrechtenactivist Ales Bialiatski uit Belarus, de Russische mensenrechtenorganisatie Memorial en de Oekraïense mensenrechtenorganisatie Center for Civil Liberties. Dat heeft het Noorse Nobelcomité zojuist bekendgemaakt.



,,Ales Bialiatski heeft zijn leven gewijd aan het bevorderen van democratie en vreedzame ontwikkeling in zijn thuisland”, aldus het Nobelcomité. De mensenrechtenverdediger zit sinds 2020 vast zonder proces. De prijs voor Bialiatski verraste omdat vooral zijn landgenoot Svetlana Tichanovskaja als grote favoriet gold. Deze Belarussische oppositieleider won zeer waarschijnlijk de presidentsverkiezingen in 2020, maar zittend president Aleksandr Loekasjenko – bondgenoot van Vladimir Poetin – claimde de overwinning en gaf zijn veiligheidstroepen de opdracht protesten tegen de uitslag hard neer te slaan. Bialiatski was vaak te vinden aan haar zijde. Hijzelf strijdt al veertig jaar voor mensenrechten en was betrokken bij tal van democratische initiatieven in de toenmalige Sovjet-Unie. Als museumdirecteur in Minsk organiseerde hij spraakmakende exposities over politieke, culturele en religieuze thema's.


In 2011 werd Bialiatski gearresteerd zogenaamd wegens belasting ontduiking. Hij had persoonlijke bankrekeningen in Litouwen en Polen gebruikt om het mensenrechtencentrum Viasna te financieren. De veroordeling was slechts een manier om zijn mensenrechtenwerk te dwarsbomen. Sinds zijn vrijlating moest Bialiatski zich maandelijks melden bij het politiebureau. Hij kan bij drie administratieve overtredingen opnieuw worden opgesloten. Amnesty International voerde destijds uitvoerig actie voor zijn vrijlating.

Russische dissidenten
Memorial is een internationale historische en burgerrechtenorganisatie die sinds 1987 actief is binnen een aantal voormalige Sovjetlanden. De organisatie is mede opgericht door de beroemde Russische dissidenten Andrej Sacharov, Sergej Kovalev en Arseni Roginski. De laatste was vanaf 1996 tot aan zijn overlijden in december 2017 voorzitter van Memorial. Memorial werd destijds opgericht door activisten die wilden voorkomen dat de slachtoffers van de onderdrukking door het communistische regime zouden worden vergeten. Memorial was de oudste en meest gerespecteerde mensenrechtenorganisatie van het land maar werd vorig jaar verboden door het Russische hooggerechtshof. In 2009 ontving de organisatie de Sacharovprijs voor de Vrijheid van Denken van het Europees Parlement. De Sacharovprijs is bestemd voor personen en organisaties die zich wijden aan de bescherming van de rechten en fundamentele vrijheden van de mens.

De derde organisatie die de Nobelprijs dit jaar deelt is de Oekraïense mensenrechtenorganisatie Center for Civil Liberties (CCL) . Deze organisatie maakt zich sinds 2007 hard voor mensenrechten, democratie en solidariteit in Oekraïne. CCL is de laatste jaren zeer betrokken betrokken bij debatten en manifestaties en heeft veel invloed op de publieke opinie in het land. ,,De organisatie heeft het Oekraïense maatschappelijk middenveld versterkt en de autoriteiten onder druk gezet om van Oekraïne een volwaardige democratie te maken”, aldus de jury. Daarnaast helpt het bij het documenteren van Russische oorlogsmisdaden tegen Oekraïense burgers. “In samenwerking met internationale partners vervult het centrum een ​​pionierende rol bij het aanspreken van schuldigen op hun misdaden.”

Kanshebbers
Zoals elk jaar werd veel gespeculeerd over potentiële kanshebbers. Deskundigen noemden personen die zich uitspreken tegen de Russische president Vladimir Poetin of die zich inzetten tegen klimaatverandering. Zo ging bijvoorbeeld de naam van de Oekraïense president Volodimir Zelenski rond.

Vorig jaar werd de Nobelprijs voor de Vrede toegekend aan twee journalisten, Maria Ressa uit de Filipijnen en Dmitri Moeratov uit Rusland, voor hun ‘moedige strijd’ voor de vrijheid van meningsuiting in hun thuislanden. Ook onder anderen Barack Obama, Nelson Mandela en Michail Gorbatsjov wonnen de prijs eerder.

De kandidatenlijst telt dit jaar 251 genomineerde personen en 92 genomineerde organisaties. De winnaar krijgt 10 miljoen Zweedse kronen (ruim 900.000 euro), een medaille, een diploma en - uiteraard - onmiddellijke wereldwijde aandacht. De prestigieuze prijs voor mensen die zich hebben ingezet voor het bevorderen van de vrede is de enige Nobelprijs die door een Noors instituut wordt toegekend. De overige Nobelprijzen worden door Zweedse comités uitgeloofd.

Zes Nobelprijzen op een rij
Deze week staat in het teken van de Nobelprijzen. De wetenschappelijk prijzen beten maandag het spits af met fysiologie of Geneeskunde. De Zweedse bioloog en arts Svante Pääbo kreeg de prijs voor zijn onderzoek naar menselijke evolutie. De Zweed bracht als eerste dna van uitgestorven mensachtigen, zoals neanderthalers, in kaart. Nobelprijswinnaars voor Natuurkunde zijn dit jaar de Fransman Alain Aspect, de Amerikaan John F. Clauser en de Oostenrijker Anton Zeilinger voor onderzoek op het gebied van de kwantumfysica. Twee Amerikanen en een Deen kregen woensdag samen de Nobelprijs voor Scheikunde. Carolyn Bertozzi, Barry Sharpless en Morten Meldal hebben ontdekt hoe moleculen aan elkaar kunnen worden gekoppeld, ook wel klikchemie genoemd. Donderdag werd de Nobelprijs voor Literatuur toegekend aan de Franse schrijfster Annie Ernaux. Maandag volgt de laatste uit de rij: Economie.

https://www.ad.nl/buitenl(...)senrechten~af44f49c/

quote:

Op vrijdag 7 oktober 2022 12:06 schreef Heph844 het volgende:
Ik neem de Nobelprijs voor de vrede niet meer serieus sinds ze hem aan Obama gaven na een paar maanden presidentschap.

Die was nog te billijken. Maar een Palestijnse terrorist en Al Gore ?

quote:

Op vrijdag 7 oktober 2022 12:44 schreef raptorix het volgende:

[..]
Ne.
Hij was wel Times man of the Year, maar dat heeft een ander Criterium.

Stalin ook.