IND beducht voor toename ‘gestapelde gezinshereniging’

quote:

De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) let sinds kort scherp op zogeheten ‘gestapelde gezinshereniging’. Daardoor kan één asielverzoek ervoor zorgen dat een groot aantal mensen naar Nederland komt. De dienst noemt het ‘een oneigenlijk gebruik van de nareisprocedure’.

Als een asielzoeker in Nederland mag blijven en een verblijfsvergunning krijgt, heeft die het recht om het gezin naar Nederland te halen. Dat betekent dat een ouder zijn of haar echtgenoot en kinderen naar ons land mag laten komen en asielzoekerskinderen hun ouders, broers en zussen. Bij gestapelde gezinshereniging blijft het daar niet bij.

De IND krijgt ‘signalen’ dat een nareizende zoon of dochter zich in Nederland meldt en direct een zelfstandig asielverzoek indient. Daardoor kunnen zij op hun beurt ‘aanspraak maken op nareis van eigen gezinsleden’, zodat zij ook hún echtgenoot en kinderen naar Nederland kunnen halen. Daarbij vragen zij ‘geregeld’ eigen woonruimte aan.

Sinds een aantal maanden monitort de dienst deze gevallen, stelt een woordvoerder. “Het fenomeen is niet nieuw, maar we willen wel een beter beeld krijgen. Nareis-op-nareis is namelijk niet de bedoeling, omdat het een vorm van oneigenlijk gebruik is van de nareisprocedure.”
Stop op nareis

Ze benadrukt dat nog niet duidelijk is of er sprake is van een toename. Ook moet nog uit de monitoring blijken of de nareis-op-nareis bij asielzoekers uit alle landen voorkomt, of dat er één of meerdere nationaliteiten uit springen.

Het kabinet wil gezinshereniging juist aan banden leggen. In de vorige maand gesloten asieldeal is een tijdelijke stop op nareis afgesproken. Mensen met een verblijfsvergunning mogen hun gezin pas naar Nederland halen als zij óók een huis hebben. Als ze na vijftien maanden nog altijd in een asielzoekerscentrum (azc) wonen, mag het gezin alsnog naar Nederland komen.

Tot 2015 gold er een leeftijdsgrens voor nareis. Alleen minderjarige kinderen mochten zich bij hun ouders voegen. Na 2015 werden de regels aangepast: ook jongvolwassenen (tot 25 jaar) waren welkom, om te voorkomen dat nét meerderjarige kinderen in een kwetsbare situatie achterbleven in hun land van herkomst. Door uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en de Raad van State moest ook die leeftijdsgrens worden losgelaten.
Afhankelijkheid

Kinderen moeten nu aantonen dat ze afhankelijk zijn van hun ouder(s), bijvoorbeeld omdat ze zelf geen inkomen hebben. ‘Als het kind geen signalen van zelfredzaamheid vertoont’, schrijft de IND in een werkinstructie, wordt een verzoek ingewilligd ‘ongeacht leeftijd’. Het maakt dan niet uit of iemand 19 of bijvoorbeeld 42 jaar is.

De IND hanteert wel de regel dat nareizende kinderen in ‘gezinsverband’ moeten wonen met hun ouders en niet in hun eigen levensonderhoud voorzien. Daarbij heeft de dienst in april 2022 in de werkinstructie vastgelegd dat het nareizend kind ‘geen zelfstandig gezin’ mag hebben.

Volgens de woordvoerder wordt er in de nareisprocedure gevraagd of een kind een eigen gezin heeft. Ook worden nareizende kinderen vanaf 23 jaar onderworpen aan een interview om meer over hun leven te weten te komen. Toch erkent de woordvoerder dat de IND in de praktijk vrijwel niets kan doen tegen de gestapelde gezinshereniging als een nareizend gezinslid zich in ons land meldt.
Eindbestemming

Tot en met juli 2022 dienden 7310 nareizende gezinsleden – vooral Syriërs – een asielaanvraag in. In heel 2021 ging het om 10.120 nareizigers, ruim twee keer zoveel als in 2020 toen reizen werd bemoeilijkt door de coronapandemie.

Asielzoekers zouden bovendien vaker voor Nederland als eindbestemming kiezen omdat zij het beeld hebben dat het in ons land relatief makkelijk is om gezinsleden te laten overkomen. “In Nederland kan een statushouder een asielverzoek doen namens zijn of haar gezinsleden. In andere landen geldt dat een gezinslid dat zelf moet doen in het land van herkomst, vaak bij een ambassade.”

Apeldoorners zingen voor AZC Americahal (03-09-2015)