[Vuelta] Etappe 13: Ronda - Montilla #1

Etapa 13: Ronda - Montilla, 168,4 km

Zoals je kon verwachten werd de rit met aankomst bergop bij Los Reales een prooi voor de vluchters. Wat je niet kon verwachten was dat Remco Evenepoel onderweg onderuit ging. Wat je wel kon verwachten was hij dat hij de schuld van de valpartij aan een ander gaf en dat hij boos werd. Van die valpartij leek hij verder niet veel last te hebben, want een minuut of zeven achter de kopgroep kwam hij als eerste van de favorieten over de finish. Mas had onderweg nota bene proberen aan te vallen, maar hij kreeg het niet voor elkaar Evenepoel te lossen. Of Roglic, of Ayuso. Die kwamen met z'n vieren samen over de finish en dus was het voor het klassement een verloren dag. Voor zover er überhaupt nog spanning is. Wel goed om Miguel Angel Lopez wat meer in beeld te zien, die is zichzelf al aan het opladen voor de Sierra Nevada. In de kopgroep, een bijzonder grote kopgroep, zat Jay Vine. Nou, dan was wel bekend wie de rit ging winnen. Viel tegen. Wilco Kelderman zat ook in de kopgroep, dan wist je in ieder geval zeker wie er niet ging winnen. Dat klopte wel. Richard Carapaz, ook in de kopgroep. Waardeloos tot nu toe, maar gisteren had hij ineens benen. Hij verstopte zich en liet de anderen het werk opknappen, waarna hij op twee kilometer van het eind demarreerde. Ze zagen hem niet meer terug. Kelderman deed nog z'n best, maar hij strandde op negen seconden. Een mooie ereplaats erbij voor Kelderman, een fraaie ritzege voor de verder teleurstellende Carapaz. Toch nog zijn Vuelta gered, voor hij zijn carrière gaat verliezen bij EF. Door de vlucht schoof Wielco op naar de zesde plaats, lekker nuttig allemaal. Hij deed het natuurlijk vooral voor die ereplaats. Waar staat de teller nu op? Iets van 137 ereplaatsen in de WT zonder overwinning? Frappante statistiek. Mooi dat er weer een ereplaats aan kon worden toegevoegd, dat er nog veel mogen volgen. Jay Vine won niet, onvoorstelbaar. Hij werd slechts 7e en hij eindigde godbetert achter de 12-jarige Marco Brenner. Floprit verder, unipuertos zijn en misdaad tegen de menselijkheid. Over strafbare zaken gesproken: de volgende rit.




De etappe gaat van start in misschien wel het mooiste plaatsje van Spanje, we bevinden ons in het schitterende Ronda. Ronda ligt in de provincie Málaga, regio Andalusië. Er wonen ongeveer 34.000 mensen in deze stad, gelegen in een bergachtig gebied in centraal Andalusië, zo'n vijftig kilometer landinwaarts van de Costa del Sol op ongeveer 750 meter boven zeeniveau. De rivier Guadalevín splitst het stadje in tweeën en heeft een diepe kloof uitgesneden, bekend als Tajo de Ronda. Ten oosten van Ronda ligt het park Sierra de las Nieves ("Sneeuwgebergte") en in het westen ligt de Sierra de Grazalema. Maar het gaat natuurlijk vooral om die kloof hier, dwars door de stad. Die kloof levert alle fraaie plaatjes op. Er liggen drie bruggen in de stad, de puente romano, puente viejo en puente nuevo. Om die laatste is het allemaal te doen. In 1616 werd de Puente viejo, een brug met een enkele boog over de Tajo de Ronda gebouwd, die de eerder ingestorte Puente romano verving. De bouw van de Puente nuevo begon in 1751 en duurde 42 jaar. De brug geldt als hét symbool en trekpleister van Ronda. Random stukje geschiedenis: De oorsprong van de stad Ronda is Keltisch, hoewel er oudere prehistorische resten in de omgeving zijn gevonden, met name in de Cueva de la Pileta. Na de Kelten bevolkten de Feniciërs en de Grieken het gebied rond Ronda. Later noemden de Romeinen de plaats Arunda, omdat het stadje uitkeek over de omgeving en zo rondom een strategisch uitzicht had. In die tijd begon ook de handel in Ronda op te bloeien. Tijdens de Moorse overheersing werd Ronda uitgeroepen tot hoofdstad van de provincie Andalusië de Takurunna en later werd het de hoofdstad van het zelfstandige Taifa van Ronda, geleid door de Berberse stam Banu Ifran. Het merendeel van de belangrijke historische bouwwerken stamt uit deze tijd. Het kwam later in handen van de Marokkaanse Almohaden-dynastie, die de Arabische baden van Ronda bouwde. In de periode voor de Reconquista maakte Ronda deel uit van de Nasriden-dynastie binnen het koninkrijk Granada. In 1485 werd Ronda tijdens de Oorlog van Granada door de christenen op de Moren terugveroverd en in 1572 werd de Koninklijke Ruiterschool Real Maestranza de Caballería de Ronda opgericht. Hier werden de paarden en ruiters getraind die ingezet werden in diverse oorlogen. Juist ja, iets met ruiters. Als je in Ronda bent moet je natuurlijk over die nieuwe (maar stiekem oude) brug lopen, onderwijl genietend van de kloof. Even verderop ligt het lokale Plaza de Toros, blijkbaar de oudste nog bestaande stierenvechtarena van Spanje. Tegenwoordig houden ze er nog vier stierengevechten per jaar, hopelijk gaat dat ooit naar nul. De rest van het jaar is het een museum, beter. Naderhand kun je een rondje lopen door het authentieke centrum, of op zoek gaan naar de Arabische baden van Ronda. Badhuizen uit de 12e of 13e eeuw, de best bewaard gebleven exemplaren op het Iberisch schiereiland. Weer eens wat anders dan Romeinse thermen, zeg maar. In Ronda staan uiteraard ook kerken, een van die kerken is de Santa María la Mayor. In deze kerk staat het beroemde Mariabeeld Nuestra Señora de la Paz (Onze-Lieve-Vrouwe-van-de-Vrede). En dan heb je het Palacio de Mondragón nog, een museum gevestigd in een voormalig paleis met Arabische invloeden. Nou, genoeg te doen in Ronda. Dat weet de aandachtige kijker al langer, want in de Vuelta kwam Ronda al eerder voorbij. In 2014 bijvoorbeeld, toen John Degenkolb hier won voor Nacer Bouhanni en Moreno Hofland. In de Vuelta van 2018 reden we nog eens dwars door de stad heen onderweg naar Alhaurín de la Torre. Relatief beperkte Vueltageschiedenis, dit schijnt pas de eerste keer te zijn dat er een rit van start gaat in deze toeristische trekpleister.




Na de neutralisatie in het schitterende Ronda gaan we buiten de stad van start op een brede weg, die ons rechtdoor het verdere binnenland van Andalusië in zal voeren. In de eerste 12 kilometer van deze rit komen de renners 150 meter hoger uit, het loopt steeds een beetje omhoog. Lange tijd is dat amper merkbaar, maar na tien kilometer komen de renners uit in de buurt van Cuevas de Becerro. Hier gaat het een kilometertje omhoog aan 5%, daar moet de vlucht dan maar ontstaan. Na deze lastigere kilometer is het klimwerk gedaan en volgt er een afdaling van een kilometer of drie, zonder gekke bochten. De weg is ook gigantisch breed, dat helpt. In totaal volgen we deze weg ongeveer 40 kilometer, dit is echt een specialiteit van de Vuelta. Na het klimwerk rijden we dus nog een kleine 30 kilometer verder over deze weg, na een aantal serieus dalende kilometers loopt het daarna nog een kilometer of 15 lichtjes naar beneden. Hier zal het best snel gaan, vermoed ik zomaar. We komen onderweg niet veel tegen. Af en toe een dorp, zoals Cuevas de Becerro dus. Sporadisch een bocht, maar dat mag absoluut geen naam hebben. Vrij veel open terrein, dus moeten we hopen op de wind. Is de wind op de afspraak? Daar lijkt het niet op. Oké, laat maar zitten dan. We passeren een dorpje met de naam Huertas y Montes, boomgaarden en bergen. Nou, er liggen wel wat boomgaarden, maar het is toch vooral graan en een hoop dorre ellende. Montes, nouja, er liggen er wel een paar, maar deze weg slingert er mooi omheen. Aan het eind van deze eindeloos lange weg gaat het nog een keer twee kilometer aan iets minder dan 5% omhoog, waarna we voorbij een paar windmolens warempel een dubbele rotonde bereiken. Hier slaan we bij de tweede linksaf en dan fietsen we toch al snel een kilometer of 12 over een andere brede weg, tot we na 52 kilometer linksaf slaan en richting Campillos gaan fietsen. Voor we dat doen rijden we wel nog even via een brug over het stuwmeer van Guadalteba. Er liggen hier drie stuwmeren bij elkaar, je hebt bijvoorbeeld ook nog het stuwmeer van Guadalhorce. Daar ligt ook Caminito del Rey, een kicken wandelpad in een kloof. En de plaats waar de Vuelta al twee keer is aangekomen. Geen onbekende regio voor de renners dus, in 2018 reden we nog over deze weg bijvoorbeeld, alleen dan in tegengestelde richting. Enfin, voorbij het stuwmeer fietsen we langs een kicken rots, daarna zetten we dus koers richting Campillos over een glooiende weg. Nouja, glooiend, het gaat een paar keer wat Spaans vlak omhoog. Vlak voor Campillos slaan we linksaf, daarna rijden we dwars door het dorp heen en dan hebben we na een paar bochten en een rotonde in het centrum alweer meer dan 53 kilometer afgewerkt. Schiet op.



Buiten Campillos komen we op een brede weg terecht die we 20 kilometer gaan volgen tot in La Roda de Andalucía. Spannend, zeg. Wel een iets slechtere weg qua asfalt, daar moet de spanning en sensatie dan maar vandaan komen. Buiten Campillos loopt deze weg tevens een kilometer of vijf bergop, maar dan vooral vals plat. Een paar steilere meters in de laatste kilometer van dit stuk, maarja, niet echt belangrijk. Daarna rijden we lichtjes bergaf langs Sierra de Yeguas, een dorpje met een paar rotondes. Voorbij dit dorp rijden de renners op een vlakke manier verder langs de graanvelden, en langs een verdwaalde olijfboomgaard. We rijden ook nog door Navahermosa, waar weer twee rotondes liggen, meer dan dat valt er niet van te maken. Het is nog steeds open terrein, dus de wind kan ons helpen, maar de wind helpt ons nooit. Na 76 kilometer komen de coureurs uit in La Roda de Andalucía, waar de olijfboomgaarden niet meer verdwaald zijn. Nee, hier hebben ze alleen maar olijfbomen, en niks anders. Op een rotonde na rijden we rechtdoor in het centrum van La Roda, een dorpje van drie keer niks. Buiten het dorp rijden we na een bocht naar rechts over het spoor heen. Wat voor spoor, er liggen hier genoeg rails om het te laten doen lijken alsof je in Utrecht bent. Enfin, daarna volgen we 16 kilometer dezelfde weg tot in Badolatosa. Deze weg loopt grotendeels rechtdoor en is omgeven door een zee van olijfbomen. Echt krankzinnig hoeveel er hier langs de weg staan, kilometers en kilometers aan een stuk. Levert weer leuke plaatjes op, waar deze rit het ook wel van moet hebben. Koerstechnisch gezien stelt het niets voor. Een tijdje loopt het wat vals plat omhoog, maar al snel begint het vals plat omlaag te lopen richting dat Badolatosa. Ergens tussendoor komen de renners nog wel een bochtiger stuk tegen, maar verder kan ik kort zijn. Olijven, olijven, olijven. Na een tijd rijden we langs het stuwmeer van Malpasillo, in het Paraje Natural de Malpasillo. Uit het stuwmeer komt de rivier Genil tevoorschijn, en die heeft in de buurt van Badolatosa een schitterende meander in elkaar gedraaid. Nou, jongens, fantastisch. Voorbij deze meander rijden we na 92 kilometer Badolatosa binnen, hier komen we in het centrum een rotonde en een stevige bocht naar rechts tegen.



Van Badolatosa rijden de renners naar Jauja, onderweg fietsen ze na een paar bochten over de Genil. Eenmaal in Jauja beginnen ze aan ee klim van vijf kilometer aan 3,5% gemiddeld. In Jauja, waar wat bochten liggen, gaat het tijdelijk omhoog aan 7%, buiten het dorp gaat het over een brede weg omhoog aan minder schokkende percentages. Steeds zo'n beetje 2 à 3% met af en toe een strookje aan 4%. Cerro de la Moneda, blijkbaar heeft het klimmetje zelfs een naam. Na de klim gaat het een kilometer of zes omlaag, met een kort knikje omhoog tussendoor, terwijl we nog steeds alleen maar olijfbomen zien. De afdaling stelt geen reet voor, want de weg is waanzinnig breed. Weinig bochten ook, eitje derhalve. Beneden rijden we over een andere rivier, de Río Anzur. Aan de andere kant van dit stroompje loopt de weg een kilometer of vijf vals plat omhoog, waarna het vier kilometer zo goed als vlak is. In dit stuk komen we een rotonde tegen en even verderop slaan we een keer linksaf en bijna meteen daarna rechtsaf. Spanning, sensatie, spektakel en vermaak. Vervolgens fietsen we over een iets smallere weg via Navas del Selpillar naar Moriles. Naast olijfbomen hebben ze hier ook wat wijnranken, voor de variatie. Montilla-Moriles, zo heet deze wijnregio blijkbaar. En laten we nou net toevallig gaan finishen in Montilla, wat leuk. Duurt nog wel even, maar goed. Paar bochten en drempeltjes in dat Navas del Selpillar, daarna komen we tot in Moriles eigenlijk weinig tegen. Oké, het gaat twee kilometer aan 3% omhoog, dat komen we tegen. In Moriles slaan we na 115 kilometer bij een rotonde rechtsaf, om vervolgens verder te fietsen naar Monturque. Over een brede weg gaat het een aantal kilometer vals plat omlaag, terwijl we aan de linkerkant van de weg de olijfboomgaard zien, en aan de rechterkant van de weg de wijngaard. Leuk. In Monturque komen we na 120 kilometer koers aan, de passage in dit dorp is lichtelijk technisch. Bochten en rotondes terwijl het nog steeds naar beneden gaat, eng en gevaarlijk. Het dorp ligt boven op een heuvel en van die heuvel gaan we heel snel af. Wel lachen torentje hier, midden in het dorp.





Beneden slaan we in Los Llanos linksaf, vervolgens fietsen we rechtdoor een weg in die we zes kilometer volgen. De weg is iets smaller dan we gewend zijn en loopt wat vals plat omhoog, al mag dat geen naam hebben. We zijn helemaal terug tussen de olijfbomen, het is een ouderwetse monocultuur. Aan het eind van deze weg gaat het eerst naar rechts en dan ineens scherp naar links. Na deze bocht rijden de renners eigenlijk rechtdoor Montilla tegemoet, maar vlak voor we de finishplaats bereiken draaien we mooi de andere kant op voor een extra lus. In de tien kilometer tot aan de buitenrand van Montilla gaat het eerst kort naar beneden, dan gaat het nog eens twee kilometer vals plat omhoog en daarna werken we een aantal kilometer af over een glooiende weg, overwegend in dalende lijn. Nog steeds een relatief smalle weg, nog steeds krankzinnig veel olijfbomen. En af en toe wat wijnranken, toch ook wel weer. Gedurende deze tien kilometer komen de renners wel het nodige aan bochtenwerk tegen, bij die stukken in dalende lijn volgen ze elkaar soms snel op. Laten we hopen dat prinsesje Evenepoel ditmaal niet gehinderd wordt door een motard, of wat het excuus dan ook was. Kan verder weinig vertellen over deze weg. Vlak voor Montilla wordt het breder, en vlak voor we de finish bereiken slaan we mooi twee keer rechtsaf, waarna we eerst maar eens richting de tussensprint gaan fietsen. Na die bochten loopt de brede weg drie kilometer vals plat omhoog, maar je mag het ook gewoon vlak noemen. Brede weg, tussen de olijfbomen door. Hetzelfde verhaal als altijd. Na dit stukkie vals plat loopt de brede weg een kilometer of vijf omlaag, voornamelijk rechtdoor op een totaal niet boeiende manier. Daarna is het acht kilometer vlak, met als enige kanttekening dat we halverwege een keer linksaf slaan. Na die bocht naar links gaat het zo goed als rechtdoor verder naar Espejo, waar na 154 de tussensprint én de bonussprint volgt. Rechtdoor langs de olijfboomgaarden naar de tussensprint toe, met alleen in de kilometer voor die tussensprint nog een strookje omhoog. Nog iets meer dan 14 kilometer tot de finish hierna!



Espejo is het Spaanse woord voor spiegel, maar het is dus ook een dorpje in Andalusië. Een dorpje met een kicken kasteeltje, mogen we wel stellen. Het Castillo Ducal de Espejo, niks mis mee. Na de tussensprint slaan we linksaf en dan rijden we over de grote weg naar finishplaats Montilla. Na de bocht naar links loopt de weg een kilometer of vier vals plat naar beneden, daarna wacht er een kilometer of vier aan Spaans vlak op de renners. Het is goed en wel vlak, maar af en toe zit er zo'n vervelend hellende strook tussen. Verder komen de renners helemaal niets tegen, op een paar olijfbomen na. Brede weg zonder gekke bochten, doodsimpel. Op zes kilometer van de finish wordt het waarschijnlijk wat leuker, want dan beginnen we aan een 'klim' van bijna vier kilometer. Grotendeels vals plat, veel meer dan 3% komen we niet tegen, maar aan het eind van dit stuk van de brede weg richting komen we een kilometer aan bijna 5% tegen met blijkbaar ook een strook aan 6,5%. Eigenlijk komen we geen fatsoenlijke bocht tegen tot op 2,5 kilometer van het eind, op dit punt slaan we vrij scherp linksaf. We hebben hier ook voorlopig het hoogste punt bereikt, hierna gaat het over een brede weg een halve kilometer naar beneden, waarna het vlak zal zijn tot we de slotkilometer bereiken. Op twee kilometer van het eind slaan we rechtsaf, daarna gaat het eigenlijk gewoon op een vlakke manier rechtdoor tot in die slotkilometer. We komen onderweg alleen een rotonde tegen, dat is het enige obstakel. In de slotkilometer is het nog even vlak, maar daarna loopt de weg in de laatste 800 meter aan 5% omhoog. We slaan rechtsaf en daarna gaat het omhoog tot aan de finish. In het begin zit een vrij steile strook aan 6,5%, maar verder wordt het niet krankzinnig lastig. Wel komen we in die laatste 800 meter nog een bocht naar rechts tegen en dan bijna direct daarna eentje naar links. Brede weg, maar zulke bochten in volle finale zijn altijd vervelend. Na de bocht naar links gaat het nog eens 300 meter rechtdoor omhoog, aan 4,5%. Een explosieve finale na een rit van 58 keer niks.




We finishen in Montilla, voor het eerst ever ooit. In 1976 won de lolbroek Gerben Karstens hier een rit in de Ruta del Sol, een kunstje dat een jaar later werd herhaald door Didi Thurau. Daarna ging er in de Ruta del Sol van 2015 nog eens een rit van start in Montilla, maar dat is de Ruta del Sol. De Vuelta kwam nog niet op bezoek in dit plaatsje in de provincie Cordoba met 22.633 inwoners. Alhoewel, blijkbaar lag er in 1981 een tussensprint in de straten van Montilla, wát een wapenfeit. Maar, het roadbook gaat door: voormalig coureur Antonio Espejo komt uit Montilla. Espejo reed in 1990 en 1991 voor Kelme en dat deed hij zonder veel succes. Wel mocht hij in 1990 de Tour rijden. Hij werd 155e en net niet laatste, alleen de apotheker Rodolfo Massi deed langer over die Tour. Montilla staat verder bekend vanwege de lokale olijfolie, geen verrassing als je ziet hoeveel olijfbomen er in deze regio staan. Daarnaast is Montilla toch wel de hoofdplaats van de Montilla-Moriles wijnregio. Volgens spanjewijn.nl kunnen we het volgende vertellen over deze wijn: de klassieke druif is de Pedro Ximénez die volledig uitrijpt en een hoog suikergehalte bereikt. Een andere voorkomende soort is de Moscatel. Er zijn drie categroieeën: vinos jóvenes afrutados, die binnen één jaar na hun productie worden verkocht met een alcoholpercentage van 10-12%, solera wijnen die verkocht worden als Pale Dry, Medium Dry en Cream met een alcoholpercentage van 13-15% en solera wijnen met een hoger alcoholpercentage die worden verkocht als fino, amontillado, oloroso en Moscatel met een alcholpercentage van >15%, geclassificeerd als vinos generosos. Geen idee wat hier staat, maar Amontillada is natuurlijk wel rullevant. Montilla, Amontillada, snapte. Een soort sherry, met minder woorden. Een bleke droge lichte wijn met een peculiar flavour volgens de Engelse Wikipedia. Kalkrijke, soms wat zanderige grond, jemig. Montilla-Moriles is een Spaanse Denominación de Origen Protegida (DOP) voor wijnen gelegen in het zuidelijke deel van de provincie Córdoba. Het wordt begrensd door de rivier de Genil in het oosten, door de rivier de Guadajoz in het westen, door de rivier de Guadalquivir in het noorden en door de Subbetische bergketen in het zuiden. Deze regio produceert voornamelijk zoete dessertwijnen waarbij technieken worden gebruikt die vergelijkbaar zijn met die welke worden gebruikt voor de productie van sherry. Blijkbaar ondervinden ze hier wel hinder van de vergelijking met sherry, sorry dat ik nog wat zout in de wonden strooi. Bekende bodegas zijn naar het schijnt die van Alvear en Gran Barquero, Alvear is zelfs de oudste en grootste wijnmakerij in deze hele streek. Opgericht in 1732 en na bijna 300 jaar nog steeds in het bezit van dezelfde familie. Montilla was voorts de geboorteplaats van Gonzalo Fernández de Córdoba, bijgenaamd 'el Gran Capitán'. Deze grote kapitein (Montilla, 1 september 1453 - Córdoba, 2 december 1515) was hertog van Terranova, Santangelo, Andria, Montalto en Sessa en was een belangrijk Spaans generaal tijdens de val van Granada en de Italiaanse Oorlogen. Gonzalo Fernández de Córdoba wordt gezien als een van de grondleggers van het moderne oorlogvoeren; zo was hij bijvoorbeeld de uitvinder van de loopgraven. De generaals van keizer Karel V en Filips II van Spanje genoten hun opleiding bij hem. Tevens werd hij enorm bewonderd door de conquistadores in de Nieuwe Wereld. Gewoon een lul dus, met andere woorden.



In Ronda wordt het vandaag 30 graden, met een klein beetje kans op regen en wat wind uit het westen. Dat zal weinig invloed hebben, denk ik. In Montilla wordt het 32 graden, in het verdere binnenland is het toch nog net wat warmer. Daar geen kans op regen, wel iets meer wind naarmate de dag vordert. Tegenwind in de laatste kilometers, lastig. De rit begint om 13:15, waarna we een rondje van 20 minuten door het pittoreske Ronda gaan fietsen. Eurosport is er weer om 14:30 bij en Sporza om 15:50, terwijl de finish tussen 17:20 en 17:42 wordt verwacht.



Voor m'n eigen gemoedsrust ga ik zeggen dat dit een sprint wordt. Een lastige sprint, maar een sprint. Het gaat aan het eind best aardig omhoog. Dat moeten de meeste sprinters wel aankunnen, maar het is toch vooral weggelegd voor de types die iets beter over een berg komen, denk ik. Geen zin om er nog langer over na te denken, dus hier doe je het maar mee.
1. Pedersen. Die ritzege moet er toch nog een keer gaan komen. Al zou ik hem wel adviseren om nu niet voor de tussensprint te gaan, zo kort voor de finish.
2. Van Poppel. Danny moet het weer zelf gaan doen, arme Danny. Ideale aankomst voor hem om tweede te worden.
3. Coquard. Hij schijnt mee te doen, al zou je dat zomaar gemist kunnen hebben. Al die vlakke sprints, daar moet hij het niet van hebben. Op deze hellende aankomst komt hij tot leven, misschien.
4. Groves. Geen idee eigenlijk of Grofs dit kan, maar we gokken van wel.
5. Wright. Fredje!!!

Die willekeur is wel merkwaardig.