[Vuelta] Etappe 12: Jaén - Córdoba #1

Etapa 12: Jaén - Córdoba, 175 km

Poah yeah, hard stage huh? Voor de vierde keer eindigde er een rit in Valdepeñas de Jaén en voor de vierde keer was het smullen van die steile muur. Deze editie was misschien nog wel wat spannender, want het peloton maakte het enorm spannend. Na meerdere aanvalspogingen in het begin van de rit reed er uiteindelijk een kleine kopgroep weg van slechts vijf renners. In die kopgroep zat wel Magnus Cort, dat hij een sterke beer is zou je een understatement kunnen noemen. De voorsprong van de kopgroep werd nooit groter dan twee minuten, omdat Jumbo meteen begon te controleren. Een korte rit met een ideale aankomst voor Roglic, je zou voor minder. Ook Team BikeExchange reed mee op kop, wat een ploeg vol debielen is dat. Die dachten dat Michael Matthews hier kon overleven, hahaha. Een blik op de vorige uitslagen in Valdepeñas de Jaén had ze genoeg kunnen vertellen, zelfs een specialist als Gilbert kwam er hier nooit aan te pas. Het type Matthews heeft nooit wat laten zien in Valdepeñas, wat ook ligt aan het feit dat het niet alleen om de muur aan het eind draait. Het draait ook om de weg naar die muur toe. In de finale zit een klimmetje en daar wordt het peloton altijd al behoorlijk uit elkaar gereden. Als je daar al op je limiet zit kom je er op de muur van Valdepeñas niet meer aan te pas. Dat bleek ook deze keer weer het geval te zijn, ik had ze nog gewaarschuwd. Enfin, ondanks het feit dat de voorsprong van de kopgroep nooit groot werd had men toch moeite om met name Cort bij te halen. Op de Puerto de Locubín liet hij zijn vluchtgenoten achter, waarna het peloton vrij lang op een halve minuut bleef hangen. We zagen wat aanvalspogingen in het peloton, maar zoals altijd reden we in vriwjel gesloten rangorde naar de muur van Valdepeñas de Jaén toe. In de straten van dit kleine dorpje had Cort nog steeds een behoorlijk grote voorsprong, in de afdaling naar het dorp toe was hij weer verder uitgelopen.

Ik vreesde even voor de zaak, als Cort net zo'n klim zou rijden als in Cullera zou het lastig worden voor het peloton. Van de andere kant, deze muur is zo lastig dat je er fameus kunt parkeren. Desalniettemin, 20 seconden voorsprong aan het begin van de muur, dat klonk speelbaar. Sepp Kuss maakte daar meteen korte metten mee, hij ging in de steilste straat van Valdepeñas de Jaén vol aan met Roglic in zijn wiel. Enric Mas schoof ook mee, heel netjes. Normaal is hij niet echt zo'n springveer, maar dankzij zijn hoogvorm kan hij dit ook plotseling aan. Mas probeerde Roglic zelfs te passeren, dit leidde bijna tot een botsing. Roglic leek de deur even dicht te doen, maar liet Mas na het schrikmoment toch passeren. Mas koos meteen voor de aanval, ambitieus. Mooi dat hij dat deed, maar als je op zo'n aankomst tegen Roglic rijdt ook niet echt slim. Roglic ging gewoon mee en weg waren ze, met z'n tweetjes. Haig hing op een gat, maar later kon hij samen met wat anderen weer aansluiten nadat Mas had gemerkt dat hij Roglic niet kon lossen. Roglic nam niet echt over, hij was aan het wachten op de laatste 100 meter. Cort reed ondertussen nog vooruit, zijn voorsprong slonk enorm maar door het stilvallen leek hij eventueel toch nog te kunnen winnen. Na een nieuwe versnelling van Mas werd hij toch weer bijgehaald. Daarna bleef de camera lang bij de achterblijvers, op het moment dat we terugschakelden naar voren plaatste Roglic zijn beslissende demarrage. In de laatste rechte lijn fladderde hij weg van de tegenstand, hij pakte in de laatste 100 meter toch nog drie tellen op Mas en vijf op Lopez. De te verwachten overwinning van Roglic, op zo'n aankomst is er helemaal niets aan te doen. Wel jammer dat hij de memo heeft gemist, in Valdepeñas de Jaén horen alleen maar Spanjaarden te winnen. Het was Mas bijna gelukt, dit was misschien wel een van zijn strafste prestaties ooit. Normaal is dit niet per definitie zijn ding, maar nu reed hij bijna rond alsof hij de benen van Joaquim Rodriguez had gevonden. Niet de tactiek, die twee aanvallen zorgden er vooral voor dat Cort op tijd werd gegrepen, Roglic had hij er niet mee. Al had Roglic met een andere tactiek waarschijnlijk ook wel gewonnen.

Na Igor Anton, Joaquim Rodriguez en Dani Moreno staat nu Primoz Roglic op de erelijst, van de ene kant is het natuurlijk een grote naam en een waardige winnaar, maar aangezien hij geen Spaanse springveer is voelt het toch verkeerd. In ieder geval wel iemand die wint vanuit de groep der favorieten, al scheelt het niet veel. De traditie dat het in Valdepeñas de Jaén voor de kleppers is blijft in ieder geval behouden. Roglic loopt wat uit op Mas en de verrassend sterke Lopez, die houdt normaal al helemaal niet van zo'n muur. Eiking reed een wonderlijke klim, hij werd 10e en beperkte zo het verlies. Knappe prestatie, het rood kan hij nog wel een paar dagen behouden. Maar Roglic maakt toch wel weer even duidelijk dat hij echt de beste in koers is, er staat eigenlijk geen maat op. Naar eigen zeggen voelde hij zich niet eens zo goed, kun je nagaan. Daarom ging hij pas in de laatste 100 meter, waarschijnlijk. Enfin, een Sloveen op de erelijst. Geen Spanjaard, helaas, ook al krijgt Mas applaus van mij. Hij deed echt zijn best, maar het was niet genoeg. Goed, na de muur van Valdepeñas de Jaén gaan we naar Córdoba fietsen. Een klassieke aankomst in de Vuelta, waar we ook de afgelopen jaren wel een paar keer zijn geweest. Vaak met een vergelijkbare finale, waarin een goed klimmende sprinter een eind kan komen. Heb je niet te vroeg je ploeg op kop gezet, Michael Matthews?




Na een finish in Valdepeña de Jaén gaat de volgende rit van start in Jaén, hoe krijgen ze het verzonnen. Jaén is een gemeente in de Spaanse provincie Jaén (goh) in de regio Andalusië met 112.757 inwoners. Volgens Wikipedia heeft de stad twee veelgebruikte bijnamen: Capital del Santo Reino (Hoofdstad van het Heilige Koninkrijk), en Capital mundial del aceite de oliva (Wereldhoofdstad van de olijfolie). In de Romeinse tijd lag op de locatie van Jaén een Romeinse villa, de Villa Julia. De stad dankt haar naam aan de Arabieren. De naam van Jaén komt van Arabisch: Yayyan (جيان ). Goed om te weten, me dunkt. Belangrijke bedrijfstakken in de stad Jaén en omgeving zijn: de landbouw, alsmede de handel in en de industriële verwerking van landbouwproducten, met name de hier uit duizenden olijfboomgaarden in de regio afkomstige olijfolie; het toerisme, vanwege de historische bezienswaardigheden in de stad en haar omgeving; de dienstensector, omdat Jaén een universiteitsstad en een regionaal bestuurscentrum is. Nou, ook goed om te weten. Industrie is er ook nog, bah. Dat produceren van olijfolie schijnt wel de nodige overlast met zich mee te brengen. Een belangrijk milieuprobleem van de olijfoliefabricage is de na het persen en destilleren als afvalstof vrijkomende, vloeibare, bittere droesem. In de streek rond Jaén is dit probleem groot, en hier vigeren drie verschillende benamingen voor deze droesem: amurca, hetgeen "bitter" betekent, jamila en alpecín. Het is van groot belang, dat deze droesem niet in oppervlaktewateren wordt geloosd, daar deze zeer schadelijk is voor al het leven in de rivieren en beken. En dat gebeurt natuurlijk wel, haha. Jeetje, alpecín, als de mannen van Alpecin-Fenix daar maar geen problemen mee krijgen. Enfin, er zijn ook bezienswaardigheden. Op de heuvel boven Jaén ligt de kasteelruïne Castillo de Santa Catalina, de grotendeels na 1950 met pijnbomen beboste helling tussen dit kasteel en de stad zelf wordt het Parque periurbano de Santa Catalina genoemd en is een stadsrandpark (een wat?). Een gedeelte van het van oorsprong door de Arabieren in de 8e eeuw gebouwde Castillo is gerestaureerd en als hotel (parador) in gebruik. In de Vuelta van de kathedralen kunnen we een nieuwe kathedraal toevoegen, die van Jaén! Catedral de la Asunción de Jaén, een 16e-eeuwse kathedraal in renaissancestijl, om precies te zijn. Er zijn ook oude Arabische baden te vinden, het gebouw van de hamam uit de 10e eeuw is goeddeels bewaard gebleven. De lokale feesten zijn de Feria de San Lucas en de Santa Semana, nou, lachen. En dan is er nog een plaza de toros, walgelijk. In het verleden is de Vuelta behoorlijk vaak in Jaén geweest, al is het vrij lang geleden dat hier nog eens een rit van start ging. Voor het laatst in 2009, toen trokken we naar... Córdoba! Het parcous van deze rit is praktisch gelijk aan dat van deze rit, lekker origineel wel. Helaas schreef ik in 2009 nog geen teksten, anders was ik snel klaar geweest. Het wordt de tiende keer dat er een rit vertrekt vanuit Jaén, terwijl hier ook wel eens ritten zijn aangekomen. In 2008 bijvoorbeeld, toen won Alejandro Valverde in deze stad. In de Ruta del Sol komt deze stad ook wel eens voorbij, in 2020 ging een rit van deze koers hier van start en in 2014 kwam er nog eens een rit aan in Jaén, met weer Valverde als winnaar. Arme Piti, hij komt zo'n beetje dagelijks terug maar zijn echte aanwezigheid moeten we alsnog missen. Uit Jaén zijn enkele bekende coureurs afkomstig, wat te denken van Manuel "Triki" Beltran! Alpe d'Huez 2003, never forget. Buiten dat natuurlijk nog meer mooie dingen laten zien, een verdienstelijk coureur. José Manuel Diaz is misschien een iets minder klinkende naam, deze Spanjaard van Delko heeft een wat langere omweg richting het zijn van een goede renner genomen. Won dit jaar de Ronde van Turkije en lijkt volgend jaar voor Intermarché te mogen rijden, dan debuteert hij op 27-jarige leeftijd in de WT.



Na de neutralisatie in Jaén gaan we buiten de stad van start op de snelweg, een klassiek begin. Tussen de olijfbomen in rijden we meer dan tien kilometer over de snelweg, het wordt dus in ieder geval een brede start. Geen volledig vlakke start, het gaat na een drietal vlakke kilometers drie kilometer omhoog aan een procent of 3 à 4 gemiddeld. Niet bijzonder lastig, wel een fijn stukje om een aantal sterke vluchters wat meer kans te geven. Het gaat na dit klimmetje kort naar beneden, terwijl we over de snelweg met een boog om Torre del Campo heen gaan fietsen. Even later gaat het weer een paar kilometer omhoog, maar dat is helemaal vals plat te noemen. Niet veel later verlaten we de snelweg en dan rijden we door Torredonjimeno, waar ook een bekende wielrenner vandaan komt. Javi Moreno wordt toegeschreven aan Jaén, maar hij woont toch echt in Torredonjimeno. Javi Moreno kunt u kennen van zijn jaren bij Movistar en Bahrein, waarna hij een tijdje voor Delko reed. Hij besloot te gaan mountainbiken, tot hij dit jaar werd opgepikt door het nucleaire Efapel. Namens die ploeg mocht hij ook meteen de Volta rijden dit jaar, bijna maakte hij onderdeel uit van het geheel dat W52 van de troon wist te stoten. Het was ze bijna gelukt, als Mauri Moreira op de fiets was blijven zitten was het onmogelijke mogelijk geworden. Moreno kwam zelf overigens niet verder dan een 15e plaats. Enfin, via een paar bochten rijden we door Torredonjimeno en daarna rijden we buiten de stad doodleuk 22 kilometer over dezelfde weg richting Porcuna. Het gaat een kilometer of 16 vooral rechtdoor lichtjes naar beneden, door een omgeving die gedomineerd wordt door olijfbomen. Het gaat wel dusdanig licht naar beneden dat we het ook gewoon vlak mogen noemen. Aan het eind van deze weg komen we uit in Porcuna, hier zal het een kilometer of vier lichtjes omhoog gaan. Aan een procent of vier, zoiets. We verlaten de grote doorgaande weg even en rijden dwars door Porcuna, de renners krijgen zowaar te maken met een aantal bochten.



Porcuna is blijkbaar al best wel lang bewoond, er zijn hier nogal wat oude bouwwerkjes te vinden. Oude beelden ook, uit prehistorische tijden. Al zijn die wel verplaatst naar een museum in Madrid, jammer. Maar goed, met een toren kom je ook een eind. Met olijfbomen ook, blijkbaar. Na het stukje klimmen gaat het aan de rand van Porcuna via een paar haarspeldbochten weer naar beneden, waarna we buiten het dorp weer op de brede doorgaande weg terecht gaan komen. Deze weg volgen we nu 20 kilometer, tot in Bujalance. Ondertussen rijden we langs Cañete de las Torres, maar voor dit dorpje nemen we geen detour. Het terrein is wat glooiender geworden, maar stevig klimwerk zit er voorlopig niet tussen. Beetje vals plat omhoog, soms ook wat omlaag. Een enorm brede weg, die behoorlijk recht is en relatief vlak, langs eindeloze olijfboomgaarden, het wordt na een tijd wel wat eentonig. Misschien is het daarom maar goed ook dat we in Bujalance de snelweg tijdelijk verlaten en een kort maar bochtig rondje door het dorp fietsen. Bujalance beschikt over een kasteel, dat is wel het vermelden waard. Buiten deze plaats rijden we weer een tijd verder over de brede doorgaande weg, het gaat een kilometer of tien lichtjes naar beneden en verder valt er eigenlijk niets te vertellen. Ja, het terrein is behoorlijk open, maar het gaat echt niet waaien hoor. We rijden wel naar de warmste plaats van Spanje, dus gaat het flink zweten worden. In de buurt van El Carpo pakken we een afslag mee, waarna we van de ene brede weg naar de volgende fietsen. We komen in het dorp zelf een rotonde tegen, maar rijden vervolgens een kilometer of vijf verder over een brede en doodsimpele weg. Zo goed als vlak ook hier, lekker laten gaan allemaal. Het is dat we uiteindelijk een paar bochten en rotondes tegenkomen, anders had je hier zomaar in slaap kunnen vallen. Een aantal van die rotondes liggen in Villafranca de Córdoba, waar we na 80 kilometer koers passeren. Hier valt geen donder te beleven, dus plaatsen we hieronder een beeld van het kasteel van Bujalance, waar ze blijkbaar ook nog beschikken over een hoop kapelletjes.



Van Villafranca de Córdoba rijden we naar Córdoba, de finishplaats van vandaag. Daar gaan we na 106 kilometer al eens voor de eerste keer passeren, we gaan zelfs over de finish rijden, waarna een halve kilometer later de tussensprint van de dag zal volgen. Maar goed, eerst maar eens Córdoba voor de eerste keer bereiken. In Villafranca de Córdoba slaan we bij een van die rotondes linksaf, waarna we een tijd over een smallere weg gaan fietsen. Die weg brengt ons langs een stuwmeer en laat ons sowieso zien dat de natuur meer kan omvatten dan een aantal olijfbomen alleen. Het is een aantal kilometer wat bochtiger en wat glooiender, de rit komt zowaar even tot leven. Geen zware klimmetjes onderweg, het gaat hooguit een keer een kilometertje aan 4% omhoog. Maar door al dat draaien en keren lijkt het wel zowaar op wielrennen. Lang duurt dat niet, want nadat we over een bijzonder smalle brug zijn gereden slaan we linksaf en dan rijden we behoorlijk rechtdoor verder over een brede weg richting Alcolea. Eenmaal in Alcolea komen we een paar rotondes tegen, waarna er een lange, rechte, brede en vlakke tocht volgt over een industrieterrein richting Córdoba. Meer dan tien kilometer rechtdoor over dezelfde weg, spannend hoor. Na een tijd ruilen we het industrieterrein wel in voor de stad Córdoba, dan wordt de tocht toch een stuk fraaier. In de stad rijden we ook vrij lang rechtdoor, totdat we uitkomen in de buurt van de finish. Na een tijd verlaten we de brede doorgaande weg en duiken we een weggetje in dat tijdelijk wat smaller zal zijn vanwege allerlei vluchtheuvels. De renners fietsen een tijdje langs de Guadalquivir, de lokale rivier. We komen alvast wat lokale hoogtepunten tegen, zoals de oude Romeinse brug over deze rivier. Aan de andere kant van de weg ligt dan weer de Mezquita, kent u die uitdrukking? Kicken poortje ook, en nog tal van andere interessante gebouwen. Hebben we het later nog wel over. De renners rijden tijdelijk over steentjes, maar die liggen er netjes bij. Ze passeren langs het lokale kasteel, kan er ook nog wel bij. Men komt uit bij een rotonde, waar een bocht naar rechts volgt. Hier komen we op het lokale circuit terecht, in de finale werken we nog twee keer dezelfde laatste kilometer af. Mwah, iets minder dan een kilometer, de eerste passage aan de finish volgt over een meter of 800. Direct na de finish slaan we linksaf, waar we in het vervolg rechtdoor zullen rijden. Niet lang daarna volgt op een brede en rechte weg de tussensprint, na 106 kilometer om precies te zijn.



Even voorbij de tussensprint slaan de renners rechtsaf, daarna rijden ze over een weg die twee rotondes kent. Bij de tweede gaat het naar links, waarna de coureurs vier kilometer rechtdoor mogen rijden over een brede en rechte weg die door de buitenwijken van Córdoba voert. Na een tijd verlaten we de stad en komen we meteen in totale woestenij terecht. Even later slaan we rechtsaf een smallere weg in, waarna we vrij snel aan de eerste gecategoriseerde klim van de dag gaan beginnen. Er gaat geklommen worden naar de Alto de San Jerónimo, een klim van de derde categorie. De beklimming is 13 kilometer lang, het gaat gemiddeld aan 3,3% omhoog. Dat lijkt niet zo boeiend, maar dat heeft vooral met het grillige karakter van de klim te maken. Na de bocht naar rechts zijn we een tijd rechtdoor gereden, waarna we voorbij een rotonde echt gaan klimmen. Het begin van de klim is het meest interessant, het gaat vijf kilometer heel serieus omhoog richting wat volgens sommigen al de top is van de Alto del San Jerónimo. Alles wat na die eerste vijf kilometer komt moeten we eigenlijk Les Ermitas noemen, maar afijn. Dit geheel terzijde, in de eerste vijf kilometer gaat het twee kilometer omhoog rond de 6%. We fietsen in het begin van de klim langs Medina Azahara, hier vinden we de ruïnes van een grote ommuurde Arabische stad gelegen. Sinds 2018 Unesco Werelderfgoed, de moeite waard dus. Met de bouw werd tussen 936 en 940 begonnen in opdracht van Abd al-Rahman III, de heerser van het Kalifaat Córdoba en verder voltooid door zijn zoon Al-Hakam II. De grote en de pracht van de nieuwe hoofdstad worden vaak gezien als een reactie van Abd al-Rahman nieuwe politieke-religieuze status.[1] Binnen de stadsgrenzen bevond zich de regeringszetel van Al-Andalus. Al in 1010 werd Medina Azahara veroverd en vernietigd als gevolg van de Burgeroorlog (Fitna de al-Ándalus) die het kalifaat tot de ondergang bracht. In de daarop volgende eeuwen werden de plunderingen voortgezet en het kostbare bouwmateriaal gebruikt voor de bouw van latere bouwwerken. Desondanks is er nog steeds genoeg schoons te vinden, en blijkbaar vindt men steeds meer. De opgravingen zijn pas vrij laat gestart en zelfs vorig jaar werd er nog een of andere poort onder het puin vandaan gehaald. Er zit ook een museum bij, voor de liefhebber. Maar uh, wij waren aan het klimmen. Na het stuk aan 6% wordt het pas echt leuk, de klim begint heel bochtig te worden en het gaat een kilometer aan 8% omhoog. Stukje aan 12%, geinig. Na een kilometer aan 7,5% en een kilometer aan bijna 7% zwakt de boel langzaam af, we bereiken de eigenlijke top van de San Jerónimo en gaan hierna acht kilometer verder fietsen over glooiend terrein. De eerste top bereiken we in Trassierra, hier slaan we bij een rotonde schuin rechtsaf en dan gaat het een kilometer omhoog aan 3%. De renners rijden over een smal weggetje door het bos en merken dat die weg zelfs een kilometer naar beneden loopt. Paar bochten erbij, toch maar bij de les blijven. Het gaat hierna anderhalve kilometer wat vals plat omhoog, waarna een langere afdaling volgt. Toch al snel meer dan twee kilometer naar beneden, op een redelijk bochtige manier. Gelukkig gaat het niet heel steil naar beneden, maar toch. We fietsen voorbij Las Ermitas, ook weer een opvallende plek. Al zal het de renners vooral opvallen dat het nu nog een kilometer aan 7% omhoog zal gaan. In de laatste kilometer van de klim gaat het vervolgens nog wat op en af, waarna we na 126 kilometer de top van deze klim bereiken.





De Alto de San Jerónimo is geen onbekende klim in de Vuelta. We zijn de afgelopen jaren behoorlijk vaak in Córdoba geweest en tijdens dat soort etappes kwam dit klimmetje meestal wel terug. Boven Córdoba zijn twee beklimmingen te vinden, de andere beklimming bedwingen we zo. Beide bergen delen dezelfde afdaling, dus zal dat helemaal bekend terrein moeten vormen voor een aantal renners. Op de top slaan we rechtsaf en dan komen we op een bredere weg terecht. We beginnen aan de eerste van twee afdalingen over deze weg richting Córdoba. De afdaling is acht kilometer lang, vijf kilometer lang zal het een vrij lastige afdaling zijn. Het is bochtig, oh zo bochtig. De renners vliegen van de ene bocht naar de volgende, dat wordt weer gevaarlijk voor Roglic. Er zitten een aantal scherpere bochten tussen, maar het is vooral snel werk. Zou in principe wel moeten lukken, zou je denken. Niet makkelijk, ook weer niet buitengewoon ingewikkeld. Na die vijf bochtrijke kilometers wordt de weg een stuk rechter, we rijden rechtdoor Córdoba binnen. Dit duurt drie kilometer, drie kilometer rechtdoor in nog steeds redelijk stevig dalende lijn. Aan het eind van deze rechte weg volgt er een schuine bocht naar rechts, nog best een listige, waarna we beginnen aan een lokale lus van 10 kilometer. Een vlak stuk aan het eind van de rit, om eventuele sprinters toch nog de kans te geven tot hergroepering. We rijden een kilometer rechtdoor, komen bij een rotonde uit en slaan rechtsaf. Een kleine kilometer later moeten we bij de volgende rotonde schuin naar links, dat wordt een lange bocht. Vrij snel daarna komen we uit bij de volgende twee rotondes, die wat makkelijker zijn. Bij de tweede buigen we ook weer wat af naar links, waarna we eigenlijk gewoon doodleuk rechtdoor gaan rijden tot op drie kilometer van het eind. Over de snelweg rechtdoor terwijl het volledig vlak is, we komen helemaal niets tegen. Een paar flauwe bochten en we rijden onder wat viaducten door, dat is het wel. Uiteindelijk rijden we over de Puente de Andalucía, na deze brug nemen we de afslag aan de rechterkant van de weg en beneden aan de afrit gaan we bij de ovalen rotonde naar links. Hierna gaat het rechtdoor tot op iets meer dan één kilometer van het eind, weer over een brede en vlakke weg. We komen weer uit bij een rotonde, waar we weer naar links moeten. Wordt langs de rechterkant genomen volgens het roadbook, goed om te weten. Na deze laatste lange bocht fietsen we de slotkilometer binnen, die we deels al kennen. We rijden nu over de Puente de San Rafael terug naar het centrum van Córdoba, in de laatste meters van de rit krijgen we vervolgens alleen nog te maken met een flauwe bocht naar rechts. Het loopt ook nog wat vals plat omhoog, geen volledig vlakke finish.



Bij de tweede passage aan de finish in Córdoba hebben de renners 144 kilometer afgewerkt, het is nu nog iets meer dan 30 kilometer fietsen tot de derde en definitieve passage aan de finish. Na de finish slaan we nu niet linksaf, we rijden rechtdoor. Nouja, soort van. Flauwe bocht naar rechts en dan weer naar links, waarna het een kilometer rechtdoor zal gaan. Het loopt wat verder vals plat omhoog, wat verder niet veel voorstelt. Aan het eind van de weg volgt er een brede bocht naar rechts, niet veel later volgt er dan weer een brede bocht naar links. Op een schuine bocht naar links na, opletten voor de middenberm, gaat het vervolgens een kleine twee kilometer zo goed als rechtdoor. Weer wat vals plat omhoog, in aanloop naar een klim die meer dan vals plat te bieden heeft. Aan het eind van deze weg slaan we rechtsaf, daarna rijden we een kilometertje vals plat omhoog aan iets meer dan 2% vooraleer de klim met de leukste naam van heel Spanje gaat beginnen. Een klim van de tweede categorie, de Alto del 14%! Hoe noemen we onze berg? Nou, gewoon, naar het hoogste stijgingspercentage. Slim, heel ingenieus. Wel jammer dat het volgens andere bronnen zelfs een tijd aan 16% omhoog gaat, maar catorce klinkt wel leuker dan dieciséis. De Alto del catorce por ciento, fenomeen. Door de buitenwijken van Córdoba gaat het redelijk rechtdoor omhoog, te beginnen met een kilometer aan 5%. In totaal spreken we over 7,2 kilometer aan 5,6%, die eerste kilometer sluit daar dus wel redelijk bij aan. In de volgende kilometer gaat het omhoog aan 4%, waardoor we meteen weten dat er ook nog wat steiler werk moet volgen. We komen ook al wat steilere stukjes tegen, maar ook wat vlakkere stukjes. Daardoor zijn de gemiddeldes nog niet denderend, ook de volgende kilometer valt redelijk mee. Het gaat aan 5,6% omhoog, dat sluit dan wel weer mooi aan bij het gemiddelde. Een piek aan 10%, maar ook weer wat vlakkere meters. In de kilometer daarna hetzelfde verhaal, maar dan nog wat erger. Gemiddeld 4,3%, jemig. We bevinden ons inmiddels in de bossen boven Córdoba en hier hobbelt de nog steeds vrij rechte weg wat op en af. Meer op dan af, maar het spectaculaire deel laat nog even op zich wachten. Na nog een kilometer aan 5,6% staat ineens het verlossende bord langs de kant van de weg. Waarschuwing: 14%. Er komt een kilometer aan waarin het gemiddeld aan 11% omhoog zal gaan, met - als we de naam in ere houden - pieken tot 14%. Stiekem zelfs tot 16%, maar goed, sssst. Uit het niets een enorm steile kilometer, in de buurt van de top. Hier moet het gaan gebeuren, dat is logisch. Na deze enorm steile kilometer loopt het nog even wat verder steil omhoog, tot we linksaf slaan. Daarna gaat het een stukje naar beneden, waardoor we in deze kilometer uitkomen op een gemiddelde stijging van 3%. Na dit stukje in dalende lijn gaat het nog heel kort iets steiler omhoog, waarna het afvlakt richting de top. Na 156 kilometer, op iets minder dan 20 kilometer van de finish, bereiken we de top van de klim van 14%. Er ligt hier een totaal nutteloze bonussprint, schaf dat experiment maar af.




De Alto del 14%, wat een heerlijke naam. Een bekende naam ook, want iedere keer dat we naar Córdoba gaan fietsen we over deze berg. In de Vuelta's van 2011 en 2014 bijvoorbeeld, al kozen we toen wel voor een andere afdaling richting Córdoba. Nu gaan we op dezelfde manier naar beneden als de vorige keer, de renners hebben de boel dus al eens mooi kunnen verkennen. Voorbij de klim rijden we al een kort stukje naar beneden, waarna we even later linksaf slaan. Na die bocht naar links komen we bekend op de terechte weg, het gaat weer acht kilometer naar beneden richting Córdoba. Vijf kilometer lang draaien en keren, vrij stevig naar beneden, allerhande bochten, dit, dat. Af en toe een mooi uitzicht ook, maar toch vooral opletten dat je op de fiets blijft zitten. Daarna daalt het nog drie kilometer verder rechtdoor in de stad zelf, waarna we op een kilometer of 10 van het eind schuin rechtsaf slaan. We komen vervolgens weer een aantal rotondes tegen, een stuk of vier. Het nodige bochtenwerk krijgen we erbij cadeau, waarna het vervolgens wel volledig rechtdoor gaat over een brede en vlakke weg tot we ons alweer op drie kilometer van de finish bevinden. Hier nemen we een afslag en verlaten we de snelweg, waarna we onder aan de afrit na een lange bocht om een ovalen rotonde heen linksaf slaan. We rijden daarna rechtdoor tot op iets meer dan een kilometer van het eind, waarna we weer een rotonde tegenkomen. Hier gaan we uiteindelijk, weer na een lange bocht, ook naar links. We rijden daarna Córdoba weer binnen en in de slotkilometer gaat het grotendeels rechtdoor. Een flauwe bocht naar rechts en het loopt in de laatste meters een beetje vals plat omhoog. Een redelijk makkelijke finale, als die afdaling eenmaal achter de rug is. Na 175 kilometer rijden we voor de derde keer over de finish, ditmaal mag iemand z'n handjes in de lucht gooien. De finish ligt naast een park, wat zorgt voor een mooi groen slot van deze rit.



Córdoba is een stad in Andalusië in het zuiden van Spanje. Het is de hoofdstad van de provincie Córdoba. De stad ligt op 122 meter boven zeeniveau, aan de rivier Guadalquivir en aan de voet van het gebergte Sierra Morena. In 2021 heeft ze 326.00 inwoners, waarmee het de derde stad van Andalusië is. Het is de warmste stad van Europa: de temperatuur stijgt elk jaar weer maandenlang onafgebroken boven 35 °C. Oh, de warmste stad van Europa zelfs. Córdoba was ooit een van de belangrijkste steden ter wereld, in de 10de eeuw zelfs de op een na grootste, met een voor die tijd ongekend hoog inwonertal van rond de 500.000. Het was de hoofdstad van het middeleeuwse emiraat Córdoba, later het kalifaat Córdoba. Uit die tijd zijn talrijke monumenten overgebleven, waarvan de Mezquita het bekendste is. Sinds 1984 staat het historische centrum van de stad op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. De stad is de geboorteplaats van filosofen als Seneca, Averroes en Maimonides, die laatste staat ook bekend als Rambam. In culinaire kringen is Córdoba bekend vanwege het gerecht Rabo de Toro, een stoofpot van stierenstaart. Als gevolg van de omvangrijke Spaanse kolonisaties dragen op het Amerikaanse continent meer dan 1000 plaatsen de naam Córdoba. De belangrijkste daarvan is Córdoba in Argentinië. Jemig. De eerste permanente bewoners van het gebied rond Córdoba waren de Tartessos. Ze dolven er koper en zilver. In de loop van de jaren begonnen zij ook met het bebouwen van het land, wat later de basis van de economie zou vormen. Tijdens de opkomst van de Carthagen verscheen de eerste bekende naam van de stad: “Karduba”. Die naam was een samentrekking van Kart-Juba (Stad van Juba), naar een Numidische generaal genaamd Juba, die het leven verloor in de omgeving van de stad, rond 250 v.Chr. Heel sick. In de eeuwen daarna kwamen de Romeinen langs, toen groeide de stad bijzonder snel en kreeg Córdoba onder meer een eigen koninklijk paleis, amfitheater, tempel, circus, drie aquaducten met bronzen versieringen, verscheidene fonteinen en een groot theater. Door deze Romeinse productiviteit had Corduba rond 300 na Chr. meer belangrijke gebouwen dan Rome. Nou! Nog veel later kwamen de Moren, toen ging het hier helemaal los. In het jaar 1000 was Córdoba uitgegroeid tot de grootste stad ter wereld met officieel 450.000 inwoners (volgens sommige bronnen meer dan 1 miljoen). Het was het belangrijkste financiële, commerciële en culturele centrum van de wereld. In die periode werd ook de indrukwekkende Mezquita gebouwd en de chique wijk Medina Azahara, nu een van de cultuurschatten van Spanje. Ook beschikte de bevolking van Córdoba over de grootste bibliotheek ter wereld met 400.000 boeken. Poh. Na de Reconquista ging het uiteraard bergafwaarts, maar Córdoba is nog steeds de moeite waard. De hele boel staat niet voor niets op de werelderfgoedlijst van UNESCO, er zijn vrij veel dingen vrij goed bewaard gebleven en die maken een bezoekje aan Córdoba meer dan de moeite waard. Er is uiteraard de Mezquita, dat was na de bouw in 785 met zijn 23.000 m² de op twee na grootste ter wereld. Het islamitische gebedshuis kwam te staan op het terrein van de christelijke kerk San Vicente, waarvan de fundamenten bij opgravingen binnen in de moskee in de jaren 30 van de 20ste eeuw konden worden blootgelegd. Het bouwwerk vertoont sporen van Moorse, Romeinse, Byzantijnse, Syrische, Perzische en Gotische elementen; het was het voorbeeld voor de Spaanse moslimarchitectuur van de volgende eeuwen. Ongeveer 860 evenwijdig geplaatste marmeren zuilen ondersteunen de dubbele bogen, wat een uniek spel met licht en schaduw oplevert. Met de herovering van Córdoba door de christenen, in 1236, wordt de moskee tot katholieke kathedraal gewijd. In het midden wordt vanaf 1523 gedurende 234 jaar gebouwd aan een geweldig gotisch kerkschip, waarin ook renaissance- en barokinvloeden zijn terug te vinden. De vroegere minaret doet nu dienst als klokkentoren. Heel wow. Nou, dan heb je nog een oude Joodse wijk met een synagoge, blijkbaar een unicum in Córdoba. Er is de oude Romeinse brug, er is het Alcázar de los Reyes Católicos (de Burcht van de Katholieke Koningen), een 15de-eeuws slot met prachtige tuinen. En dan heb je nog een enorm lange lijst van opmerkelijke gebouwen, kortom, hier valt wel wat te beleven.



Het valt wel aan te raden om in de winter te gaan, want in de zomer is het hier niet te doen. Als je de Torre de Calahorra, een van de vele fraaie plazas of iglesias wil zien doe je dat beter niet in augustus. Torens, Romeinse overblijfsels, het kan hier niet op. Hoewel Córdoba ons ook een hoop ellende heeft geleverd, want Las Ketchup komt hier blijkbaar vandaan, de meidengroep bekend van The Ketchup Song. Trauma's, overal trauma's. In Córdoba is de koers met enige regelmaat gepasseerd, vooral de Ruta del Sol komt hier graag voorbij. Al een keer of 50, naar het schijnt. Voor het laatst in 2017, toen won Victor Campenaerts hier een tijdrit. Hij won heel nipt voor Valverde, een Movistartijdrit in Spanje is vaak een geestige rubriek. De Vuelta is hier ook ontelbare keren gepasseerd. Naar het schijnt is men hier 16 keer vertrokken en kwam er 19 keer een rit aan, Córdoba is een populaire stad. In het verleden wonnen renners als Txomin Perurena, Jean-Paul van Poppel, Nicola Minali en zelfs Bart Voskamp hier. In 1998 begon de Vuelta in de stad, de eerste rit van die editie werd gewonnen door Markus Zberg. In de jaren daarna keerde Córdoba bijna jaarlijks terug, het leverde winnaars op als Oscar Freire, TerminAitor Gonzalez, maffiabaas Pablo Lastras en David Millar. In 2009 zagen we dan weer een piepjonge Lars Boom winnen in Córdoba. Boom was toen nog een interessante renner, en een vrij lichte renner. Die rit van toen was heel erg te vergelijken met de rit van nu. Boom zat in een vrij grote kopgroep en van die kopgroep was hij veruit de sterkste. De Alto de San Jerónimo werd in de finale twee keer beklommen, Boom fladderde weg en ze zagen hem nooit meer terug. Een mooie solo, met in de verre achtergrond hooguit een keer een uit de bocht vliegende achtervolger in beeld. David Herrero werd tweede op meer dan anderhalve minuut, die Lars Boom kon wel wat. Het peloton nam een snipperdag, de dubbele beklimming van de San Jerónimo was er teveel aan. In de Vuelta van 2011 keerden we terug naar Córdoba, ditmaal lag er in de finale slechts één beklimming. De Alto del 14%, jawel! Na deze klim reden de renners over een glooiende weg richting de Alto del San Jerónimo, daar waar we nu omhoog gaan rijden. Op dit glooiende terrein werd er slag om slinger gedemarreerd, maar op het moment dat de afdaling richting Córdoba begon waren we getuige van een heuse coup. Een piepjonge Peter Sagan smeet zich naar beneden en er bleven maar vier renners over in zijn wiel, waaronder drie ploeggenoten. Liquigas had de zaken gigantisch goed voor elkaar, Nibali, Agnoli en Capecchi waren mee. De oude vos Pablo Lastras sloop ook mee, Córdoba was wel een beetje zijn stad. Groot werd de voorsprong niet, maar de poging van Liquigas slaagde toch. Nibali pakte 17 seconden op zijn concurrenten, terwijl Peter Sagan in zijn eerste grote ronde ook meteen zijn eerste rit won. Lastras werd tweede, tegen Sagan en Liquigas als geheel was niets te beginnen. Een opmerkelijk einde, een bijzonder fraai staaltje koers van Liquigas. We rijden nu op een andere manier naar beneden, maar we hopen uiteraard wel op een vergelijkbaar scenario. De voorlopig laatste aankomst in Córdoba dateert van 2014, die rit was ook wel redelijk vergelijkbaar met de rit van nu. Lang vlak tot in Córdoba, daarna klimmen naar de Alto de San Jerónimo. Al pakten we toen alleen het eerste deel van de klim mee en daalden we daarna meteen af richting Córdoba, om vervolgens weer aan de Alto del 14% te beginnen. Op dezelfde manier als in 2011 daalden we vervolgens weer af naar de stad, ditmaal zonder grote omwentelingen. John Degenkolb zou winnen, voor Vicente Reynes en Michael Matthews. De meeste sprinters waren wel gelost, maar enkele rappe jongens bleven toch over. In 2015 ging er nog een rit van start in Córdoba en sindsdien zijn we hier niet meer geweest, na zes jaar is een terugkeer niet eens zo'n gek idee.



In startplaats Jaén wordt het pittig warm, 34 graden. Geen kans op regen, en bijna geen wind. Mooi, hoeven we daar een keer helemaal niet naar te kijken. In Córdoba, volgens sommige bronnen de warmste stad van Europa, wordt het nóg warmer. Uiteraard. Liefst 37 graden, amai. Wel minder dan 40, dus eigenlijk valt het nog mee. Geen kans op regen en eigenlijk geen wind, het wordt een vervelend dagje. Ik ben blij dat ik geen renner ben, ik was dood van m'n fiets gevallen. Of de renners het wel overleven gaan we zien vanaf 12:56, al gaan ze om 13:14 pas echt van start. Eurosport 1 en de PLAYER zijn er om 14:50 weer bij, zoals te doen gebruikelijk. Sporza? 15:50, of wat had u gedacht. De aankomst wordt verwacht tussen 17:18 en 17:43.



De afgelopen jaren zijn we dus vaker in Córdoba geweest, met wisselende uitkomsten. In 2009 was het een rit voor de vluchters, in 2011 en 2014 gingen de beter klimmende sprinters met de winst aan de haal. Al was die uitslag in 2011 dan weer bijzonder vanwege de coup van Liquigas. Het kan zo'n beetje alle kanten op in Córdoba, dat maakt het wel ingewikkeld om met een goede voorspelling te komen. Deze rit is wel wat lastiger dan de ritten in 2011 en 2014, eerder vergelijkbaar met de rit van 2009. Toen keken we naar de vluchters, dus gaat dat nu ook mijn scenario zijn. Vooral omdat ze bij BikeExchange ondertussen ook wel moe zullen zijn, de hele dag voor Jan met de korte achternaam op kop gereden gisteren. Wat een onbenullen, je hoeft geen raketgeleerde te zijn om te weten dat Matthews kansloos is in Valdepeñas de Jaén en kansrijk in Córdoba. Hij werd in 2014 derde in Córdoba, godbetert. Hij kent deze wegen, hij kent dit parcours. En dan je ploeg op de verkeerde dag op kop zetten, het is werkelijk fascinerend. Boodschap voor Quick Step: dit is geen rit voor Jakobsen, hoef je geen rekening mee te houden. Gewoon Bagioli en Vansevenant in de aanval sturen, niets aan de hand. Buiten BikeExchange zie ik geen enkele ploeg die hier wil controleren, alleen Intermarche-Wanty als er gevaarlijke renners in de vlucht zitten. Als de mannen van Hilaire goed opletten en alleen een paar renners op grote achterstand laten vertrekken is dit voor de vlucht, klaar. Anders zou het voor Matthews kunnen zijn, maar die gun ik het ondertussen ook niet meer, wat een flapdrol. Degene die daar de tactische lijnen uitzet mogen ze ondertussen ook wel ontslaan, niet te doen. Enige wat ze nu kunnen doen is Matthews in de aanval sturen, maar dat idee zal wel niet bedacht worden. Cort zou ook wel een man voor zo'n rit zijn, maar die heeft twee zware dagen in de vlucht achter de rug. Nee, weet je wat, ik noem even vijf willekeurige namen als je het niet erg vindt.
1. Vansevenant. Een paar dagen geleden tweede, nu dan maar eerste. Hup Mauri, als je wint worden niet alle tomaten opgegeten door de rest van de familie. Laat dat dan maar de belangrijkste motivatie zijn.
2. Kron. Groetjes, Karsten.
3. Trentin. Een paar jaar geleden had je hem kunnen opschrijven in zo'n kopgroepje, het is toch allemaal wel iets kleurlozer geworden. Niet slecht, maar de echte flits is wel weg. Hij werd 13e in de rit naar Rincón de la Victoria, eigenlijk een vrij pover resultaat. Maar goed, de klim van 14% is gelukkig een stuk makkelijker en de weg naar de finish wat langer, dus wellicht kan hij nu wat hoger eindigen.
4. Tratnik. De willekeurige Bahreinbrommer van de dag.
5. Narvaez. Namen recyclen van de vorige vlucht. Want ja, zou het wat uitmaken allemaal?

De vorige keer waren alle autisten in de war toen ik meer dan één voorbeschouwing tegelijk had gepost, dus voor de duidelijkheid: Dit is de eerstvolgende rit.

Eerst etappe 12, dan etappe 13, dan etappe 14.

Groetjes.