POLL: Ben jij voor of tegen de klimaatwet? #7

quote:

De grootste verrassing kwam echter uit het Verenigd Koninkrijk, ook de Britten toonden zich in de aanloop naar de stemming koele minnaars van de resolutie, maar keurden ze toch mee goed. Het feit dat eind oktober de volgende klimaattop in Glasgow, in het Verenigd Koninkrijk plaatsvindt, zou een rol kunnen gespeeld hebben in de plotse ommezwaai.

Rita French, de Britse ambassadeur bij de VN, zei dat het Verenigd Koninkrijk voor stemde omdat het de ambitie om de klimaatverandering aan te pakken deelt, maar voegde er wel aan toe dat de lidstaten niet gebonden zouden zijn aan de voorwaarden van de resolutie.

De Mensenrechtenraad riep overigens ook een speciale VN-rapporteur voor klimaatverandering in het leven.

quote:

Urgenda-voorvrouw: 'Klimaat is geen onderwerp voor politieke spelletjes'

29 oktober 2021 06:53
Aangepast: 29 oktober 2021 06:58

Honderden kilometers heeft ze erop zitten. In de aanloop naar de klimaattop van Glasgow liep Urgenda-voorvrouw Marjan Minnesma heel Nederland door, voor het klimaat. "We kunnen het allerergste nog voorkomen."

Op woensdag 6 oktober vertrok Minnesma al wandelend uit de Eemshaven in Groningen. Afgelopen maandag stapte ze op de trein naar Schotland, waar ze vandaag de laatste etappe van de Urgenda Climate Miles loopt, eindigend in Glasgow.

Behandel het als een crisis
Ze liep niet alleen, elke dag sloten zich wandelaars aan bij de actie van Urgenda. Soms tientallen, soms een paar honderd, maar allemaal met hetzelfde doel: aandacht voor, maar vooral actie tegen klimaatverandering.

"We kunnen het allerergste nog voorkomen", zegt Minnesma tegen RTL Z, tijdens de etappe van Maarn naar Utrecht. "Het kan allemaal nog veranderen, maar dan moet je klimaatverandering wel behandelen als een crisis. Niet als een van de 30 dingen die je in 30 jaar tijd zo eens langzaam oplost. Dan ben je gewoon te laat."

We gaan even terug in de tijd, naar 2013. Urgenda levert op 20 november de dagvaarding in van wat later de Klimaatzaak zal gaan heten. Gedaagde: de Nederlandse staat. De eis: de staat moet meer doen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen.

De rechter stelt Urgenda in 2015 in het gelijk. De uitstoot van broeikasgassen in Nederland moet in 2020 ten minste 25 procent lager liggen dan in 1990. Ook het hoger beroep en de cassatie worden beslist in het voordeel van de duurzaamheidsorganisatie.

Is er sinds die dagvaarding iets veranderd qua klimaatbeleid?
"Na onze rechtszaak is het Klimaatakkoord van Parijs gesloten, waarin veel landen hebben gezegd: de temperatuur op aarde mag eigenlijk niet verder oplopen dan 1,5 graad. Daarvoor was het doel nog maximaal 2 graden", vertelt Minnesma.

"We zitten inmiddels al op 1,1 à 1,2 graad warmer op de wereld. Het is ontzettend moeilijk om die 1,5 graad nog te halen, maar wel essentieel. Bij 1,5 kunnen mensen onder de Sahara daar nog net blijven leven, bij 2 graden moeten ze daar allemaal weg en raken 200 miljoen mensen op drift. Zo kan ik een hele waslijst geven; het verschil tussen 1,5 en 2 graden is echt enorm."

En, zegt Minnesma in één adem door: de wereldgemeenschap heeft de uitstoot sinds 2015 helemaal niet omlaag gebracht. "We koersen nu af op 3 graden warmer aan het einde van de eeuw. Daarom zijn al die jonge mensen, onder leiding van Greta Thunberg, ook zo boos. Die zien gewoon dat hun toekomst aan gort gaat."

Er gebeurt dus nog niet genoeg?
"Er moet vele malen meer gebeuren. En de doelen moeten veranderen, want nu mikken we met alle landen bij de top op niets meer uitstoten vanaf 2050. Maar dan zitten we al over de 2,5 graad heen, dus we moeten eigenlijk op 2030 gaan mikken. Zoveel mogelijk terug naar 0 in 2030."

Bij Urgenda wordt voor de zekerheid alvast nagedacht over een nieuwe rechtszaak. "Als het nieuwe kabinet niet met een flink pakket maatregelen komt. Helaas is dat blijkbaar nodig om ze tot actie te dwingen."

Betekent dit ook dat bijvoorbeeld het Nederlandse Klimaatakkoord moet worden verscherpt?
"De akkoorden die er liggen, zijn politieke akkoorden, die politiek haalbaar zijn. Het zijn geen akkoorden om de aarde leefbaar te houden. Daarvoor moet er meer gebeuren en helaas gaat de politiek pas acteren als er écht een crisis voor hun neus staat."

Maar gezien de snelheid die er nodig is, zal het toch echt de overheid moeten zijn die druk gaat uitoefenen en gaat helpen, stelt Minnesma. "De industrie moet hun productieprocessen aanpassen. Dat is een heel grote stap, maar je weet dat het kan. Dat hebben ze mij ook allemaal gezegd."

"Het gaat nu niet meer om een beetje minder energieverbruik, het gaat om staal maken met waterstof in plaats van met steenkool, om windmolens erbij op zee. Dat moet de overheid gaan dirigeren. Technisch gezien is het mogelijk, je hebt nu echt niet meer 10 jaar aan innovatie nodig."

De politiek moet eigenlijk de moed hebben om binnen 10 jaar terug te gaan naar nul uitstoot, in plaats van 30 jaar, vindt de Urgenda-voorvrouw. "Maar zij zijn gewoon te bang. Te veel bezig met 'word ik over vier jaar wel herkozen' en veel te weinig met 'de aarde is over 50 jaar een rotzooi en geen leefbare plek meer voor onze kinderen'."

Een veelgehoorde vraag is: wat maakt het nou uit wat ík doe, als China bij wijze van spreken jaarlijks 20 kolencentrales opent?
"Het is best goed dat mensen zich gaan realiseren dat Nederland niet zo'n kleintje is als sommigen ons willen doen geloven. Van alle landen in de wereld zitten wij bij de 20 procent die het meeste uitstoten. Als we kijken naar de uitstoot per persoon, staan we zelfs in de top 10."

Ze wil maar zeggen: Nederland moet eerst de eigen achtertuin op orde hebben. "Dat is een optelsom van heel veel dingen. Dus én de industrie in 10 jaar naar 0 uitstoot laten gaan, én onze huizen aanpakken, zonnepanelen leggen, zo min mogelijk vlees eten, minder spullen kopen. Zo kan iedereen een stukje doen."

Hoe zijn jouw verwachtingen voor de top in Glasgow?
"Ik ben in ieder geval blij dat Biden er nu zit voor de Verenigde Staten. Hij heeft John Kerry aangesteld als klimaatgezant om de wereld over te gaan en te zorgen dat er meer snelheid in het bestrijden van klimaatverandering komt. De EU hoort ook wel tot de beteren in het gezelschap."

"De landen die later zijn gaan ontwikkelen, dat levert discussie op. Die zeggen: jullie hebben bijna alle uitstoot vanaf 100 jaar geleden op je naam en nu wij gaan uitstoten, moeten we meteen gaan minderen. Dat vinden ze niet eerlijk. Dus hoe gaan we ervoor zorgen dat iedereen het gevoel heeft dat die last eerlijk wordt verdeeld?"

"Ik weet niet wat er allemaal achter de schermen gebeurt. Dat zien we natuurlijk niet. Ik denk dat het meeste al behandeld is voordat de top begint, dat alleen de laatste restpuntjes nog overblijven. Dat het vooral heel veel vertellen voor de bühne is."

Frustrerend, lijkt me?
"Ja, natuurlijk. Je wilt het liever over de inhoud hebben, hoe zorgen we voor een leefbare aarde? Eigenlijk is klimaatverandering geen onderwerp om politieke spelletjes over te spelen. Dat deden we met corona niet en dat moeten we hier ook niet doen. We hebben zo'n prachtige planeet met alles wat erop zit en we zijn het gewoon aan het verkloten."

quote:

Falend klimaatbeleid van Nederland treft ook mensen elders

Hoewel klimaatschade duidelijk zichtbaar is, blijft Nederland investeren in de oude, vervuilende economie. Een brede klimaatcoalitie roept op tot demonstratie, onder wie Andy Palmen van Greenpeace en Michiel Servaes van Oxfam Novib.

Andy Palmen en Michiel Servaes en mede namens anderen 30 oktober 2021

Wereldleiders proberen vanaf maandag – 1 november – in Glasgow een oplossing te vinden voor de mondiale klimaatproblematiek. Ook demissionair minister-president Rutte zal aanwezig zijn. Maar terwijl ons land een ­onevenredig groot aandeel heeft in de opwarming van de aarde, blijven we ver achter op wat nodig is om klimaatverandering een halt toe te roepen. Ook de brief van het kabinet aan de Kamer over de inzet van Nederland voor de komende klimaattop laat een gebrek aan ambitie zien. Dat is onacceptabel, want ons falend klimaatbeleid raakt mensen tot ver buiten de grenzen.

De extreme gevolgen van klimaatverandering worden met de dag merkbaarder. Onze ecosystemen brokkelen verder af en extreme weersomstandigheden zorgen voor steeds grotere humanitaire problemen zoals toenemende honger en de verspreiding van infectieziekten als malaria, knokkelkoorts en cholera. In de afgelopen tien jaar werden in totaal 1,7 miljard mensen getroffen door aan klimaat gerelateerde natuurrampen.

Een dikke onvoldoende voor klimaatbeleid
Toch scoort Nederland een dikke onvoldoende waar het gaat om klimaatbeleid, zowel qua ambitie als in de uitvoering. Europese landen hebben in mei dit jaar afgesproken in de aanloop naar 2030 gezamenlijk hun broeikasgasemissies te reduceren met 55 procent ten opzichte van 1990. Hoewel we met deze reductie van 55 procent nog niet in de buurt komen van het doel van ­Parijs (maximaal 1,5 graad opwarming), is het een grote stap vooruit gezien het eerdere doel van 40 procent. Terwijl Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Denemarken hun doelen al wél opschroefden naar respectievelijk 65, 68 en 70 procent, blijft Nederland steken op een reductie van 49 procent.

Daarnaast houdt de overheid zich niet aan het Urgendavonnis, opnieuw een signaal dat ze de klimaatcrisis onvoldoende serieus neemt. Terwijl deze crisis schreeuwt om diepgaande veranderingen, is er de afgelopen anderhalf jaar nog eens 8 miljard euro gepompt in onze oude, vervuilende economie. Denemarken, Finland, Frankrijk, Duitsland en ook Polen lukt het beter om de beloften van groen herstel waar te maken. Maatregelen die écht zoden aan de dijk zouden zetten, zoals een CO2-heffing op zware industrie en het afschaffen van subsidies op fossiele brandstoffen, blijven achterwege.

Het zijn vooral de allerarmsten en toekomstige generaties die worden getroffen door klimaatverandering. Mensen in sloppenwijken hebben vaker te kampen met overstromingen, worden ziek van het vervuilde water, of zien al hun bezittingen wegdrijven. Kleinschalige boeren in ontwikkelingslanden zien vaker hun oogsten mislukken, waarbij kleine kinderen het grootste risico lopen op ondervoeding. Kinderen die nu geboren worden, zullen ­gemiddeld zeven keer vaker een hittegolf meemaken dan hun grootouders.

Klimaat-kwetsbare landen hebben hulp nodig
Klimaatfinanciering stelt ontwikkelingslanden – die nauwelijks hebben bijgedragen aan klimaatverandering en de minste middelen hebben zich teweer te stellen – in staat om te investeren in een toekomst­bestendige economie en zich aan te passen aan een veranderend klimaat. Denk aan: de versteviging van huizen en het ontwikkelen van droogtebestendige gewassen of van alarmsystemen die mensen waarschuwen op tijd te vluchten. Ook natuurbescherming helpt bij aanpassing aan klimaatverandering. Zo kunnen mangrovebossen dienen als natuurlijke kustbescherming.

Hoewel is afgesproken dat rijke landen vanaf 2020 hun historische schuld rechttrekken door ontwikkelingslanden te ondersteunen met omgerekend zo’n 85 miljard euro per jaar, ziet het ernaar uit dat klimaat-kwetsbare landen in de komende vijf jaar tientallen miljarden dollars mislopen. Ook Nederland haalt zijn eerlijke bijdrage, berekend op 1,7 miljard euro per jaar, niet.

Juridische grondslag om rijke landen te dwingen
Daarnaast weten we dat de kosten snel verder stijgen. Voor de armste landen en kleine eilandstaten is aanpassing aan de klimaatverandering maar tot op zekere hoogte haalbaar. Tot nu toe hebben de rijke landen geen afspraken willen maken hoe dit blijvende verlies te bekostigen. Volgens ­André Nollkaemper, hoogleraar internationaal recht aan de UvA, is er voldoende juridische grondslag om rijke landen te dwingen deze klimaatkosten te compenseren. Wil de Nederlandse regering het zo ver laten komen?

Op 6 november zullen we met velen – milieuorganisaties, mensenrechtenorganisaties, ontwikkelingsorganisaties en humanitaire hulporganisaties – meelopen met waarschijnlijk de grootste klimaatdemonstratie ooit. De Nederlandse regering moet stoppen met het klimaatprobleem af te wentelen op toekomstige generaties, op kwetsbare groepen, op ontwikkelingslanden, en op de natuur.

Mede namens: Andy Palmen, Directeur Greenpeace Nederland, Michiel Servaes, algemeen directeur Oxfam Novib, Judith Sargentini, adjunct directeur Artsen Zonder Grenzen, Kees Zevenbergen, directeur Cordaid, Edwin Huizing, directeur Hivos, Coenraad Krijger, directeur IUCN NL, Donald Pols, directeur Milieudefensie, Pim Kraan, directeur Save the Children Nederland, Kirsten Schuijt, algemeen directeur Wereld Natuur Fonds, Dagmar Oudshoorn, directeur Amnesty International Nederland.

quote:

'We horen bij de vieze landen': waarom we in Nederland achterlopen met CO2-reductie

01-11-2021 07:00
Duurzaamheid en vernieuwing
Auteur: Josefin Hoenders, Kimo Demoed

Engeland, Zweden, Denemarken en Duitsland hebben de afgelopen jaren 2 tot 3 keer meer CO2 gereduceerd dan Nederland. Volgens experts blijven we achterlopen omdat Nederland geen langetermijnvisie op klimaatgebied heeft.

quote:

13:25
VS steunen verklaring over einde fossiele steun, Nederland niet

Twintig landen en financiële instellingen, waaronder de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en de Europese Investeringsbank hebben in Glasgow beloofd vanaf volgend jaar niet meer te investeren in fossiele projecten buiten de eigen landsgrens.

Dankzij de afspraak verschuift voor ongeveer 13 miljard euro aan investeringen in fossiel naar duurzame energie. Dat is een relatief bescheiden aandeel van de 320 miljard euro die dit jaar volgens het energieagentschap IEA wereldwijd wordt geïnvesteerd in duurzame energie.

Nederland doet niet mee aan de afspraak. Via kredietverzekeraar Atradius biedt Nederland financiële rugdekking aan offshore-bedrijven als Van Oord en Heerema, die in het buitenland actief zijn in de olie-industrie.

Als de internationale gemeenschap de opwarming van de aarde wil beperken tot 1,5 graad Celsius, moet nu worden gestopt met het zoeken naar nieuwe olie- en gasvelden, stelde een gezaghebbend rapport van het IEA eerder dit jaar. Om dit te realiseren moet er veel meer geïnvesteerd worden in duurzame energie. Tussen wat daarvan nodig is en wat er nu in de planning staat, gaapt een enorm gat, stelde het VN-milieuagentschap Unep vorige week.

Bard van de Weijer

quote:

Nederland haakt niet aan bij plan om te stoppen met investeringen in olie en gas

Nederland sluit zich niet aan bij een groep landen die tijdens de klimaattop in Glasgow hebben besloten te stoppen met investeringen in wereldwijde fossiele energieprojecten. Het plan komt uit de koker van het Verenigd Koninkrijk. Volgens ingewijden is het waarschijnlijk dat onder meer de Verenigde Staten zich wel aansluiten. Het gaat bijvoorbeeld om leningen en kredietverzekeringen voor olieboringen en gascentrales, die per 2022 stoppen.

De kopgroep wordt donderdag officieel gepresenteerd op de klimaattop in Glasgow, op initiatief van het gastland. Naast het Verenigd Koninkrijk en mogelijk dus de Verenigde Staten sluiten ook onder andere Zweden en Denemarken aan. Gezamenlijk investeren zij nu nog elk jaar bijna 10 miljard euro in fossiele energieprojecten in het buitenland.

De Europese Investeringsbank (EIB) liet woensdag al aan NU.nl weten het voorstel ook te steunen. De kopgroep heeft tot doel de mondiale opwarming te beperken tot 1,5 graden.

Dat een kopgroep van landen gaat stoppen met fossiele investeringen is een kleine doorbraak te noemen, die plaatsvindt langs de zijlijn van de klimaattop.

Fossiele brandstoffen - de belangrijkste bron van CO2 - werden jarenlang niet bij naam genoemd op klimaattoppen. Zo komt het woord niet voor in het klimaatakkoord van Parijs. Gezamenlijke verklaringen over fossiele brandstoffen worden tegengehouden door exporteurs van kolen, olie en gas en landen met grote belangen in fossiele bedrijven.

De alternatieve benadering is om deze 'fossiele landen' heen bewegen, en een kopgroep vormen van landen die wél willen. Dat blijkt hard nodig. De aanpak van klimaatverandering via nationale uitstootdoelen is ontoereikend: nieuw ingediende doelen voor 'Glasgow' brengen de wereld op koers voor circa 2,7 graden opwarming - veel meer dan de in Parijs afgesproken 1,5 graden.

Nederland sluit (toch) niet aan bij kopgroep
Demissionair premier Mark Rutte liet maandag in Glasgow nog aan NU.nl weten "graag aan te sluiten bij kopgroepen". Desondanks geeft Nederland geen steun aan het Britse voorstel.

Niels Hazekamp van milieuorganisatie Both ENDS, ook aanwezig op de klimaattop, noemt het voor Nederland een gemiste kans. "Mark Rutte riep maandag op tot actie, maar doet in de praktijk niet mee. Nederland steekt nu jaarlijks nog 1,5 miljard euro in fossiele projecten in het buitenland en heeft geen plan of tijdspad om daarmee te stoppen."

Dat maakt Nederland ook internationaal een relatief grote fossiele investeerder. De steun verloopt via kredietverzekeraar Atradius. Die geeft onder andere financiële dekking aan Nederlandse boorbedrijven die in het buitenland actief zijn in de offshorewinning van olie en gas.

De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO zal het statement donderdag op de klimaattop waarschijnlijk wél steunen, melden ingewijden. Zij investeerden de afgelopen jaren ongeveer 35 miljoen euro in fossiele energieprojecten in het buitenland, maar besloten daar afgelopen juni al mee te willen stoppen vanwege de impact op het klimaat.

"Het halen van de klimaatdoelen is noodzakelijk", zegt Michael Jongeneel, CEO van FMO, in reactie tegen NU.nl. "Elk bedrijf en elke organisatie heeft hierin verantwoordelijkheid. Wij zetten in op het financieren van duurzame energie, en zullen anderen aansporen hetzelfde te doen."

Investeren in fossiele brandstoffen is 'dweilen met kraan open'
Pieter Pauw van de Frankfurt School of Finance, ook aanwezig op de klimaattop, noemt het een belangrijke stap. "Industrielanden besteden jaarlijks tientallen miljarden in het helpen van ontwikkelingslanden bij het tegengaan van en aanpassen aan klimaatverandering. Tegelijkertijd ondersteunen ze met tientallen miljarden per jaar fossiele brandstoffen in dezelfde ontwikkelingslanden. Dat is dweilen met de kraan open."

"Die financiering is ook overbodig. Elektriciteit die is opgewekt met hernieuwbare bronnen is tegenwoordig bijvoorbeeld vaak goedkoper dan fossiele elektriciteit."

G20-landen investeerden de afgelopen jaren nog 2,5 keer zoveel overheidsgeld in fossiele brandstoffen als in duurzame energie, blijkt uit onderzoek van Oil Change International.

Overheden spelen een belangrijke rol, zegt Rens van Tilburg van het Sustainable Finance Lab van de Universiteit Utrecht in een reactie tegen NU.nl. "Dat is via hun eigen uitgaven, maar zeker ook omdat zij via garanties en mede-investeringen de financiële risico's voor private investeerders in fossiele brandstoffen kleiner maken. Daarom moeten overheden juist het goede voorbeeld geven."

'Glasgow' benoemt olifant in conferentiezaal
Van Tilburg verwijst naar recente rapporten van het Internationaal Energieagentschap (IEA) voor de noodzaak. "Als we onder 1,5 graden willen blijven, moeten we geen dollar of euro meer investeren in de ontwikkeling van nieuwe olie- en gasvelden. Helaas zien we dat de Nederlandse overheid dat via exportgaranties nog wel doet."

Ook Pauw is kritisch op Nederland. "Dat Nederland niet meedoet in deze coalitie, onderstreept weer eens dat het veel praat maar weinig doet op het gebied van klimaat. Dat is bovendien strijdig met het Parijsakkoord."

Een van de drie hoofdafspraken in dat akkoord uit 2015 is het 'ombuigen' van vervuilende geldstromen. De grote doorbraak van Glasgow is misschien wel dat er op de klimaattoppen niet langer omheen gedraaid wordt wat daarmee bedoeld wordt: het stoppen van fossiele investeringen.

quote:

'Rijkste 1 procent stoot twee keer zoveel uit als de armste helft'

De rijkste 1 procent van de wereldbevolking stoot twee keer zoveel CO2 uit als de armste helft. Dat betekent dat zo'n 70 miljoen mensen dus twee keer zoveel uitstoot veroorzaken als de armste 3,5 miljard mensen, blijkt uit onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van Oxfam Novib.

Volgens de onderzoekers komen door de uitstoot van de rijkste 1 procent de klimaatdoelen van Parijs in het gedrang. In 2015 is afgesproken om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C. Een persoon die tot de rijkste 1 procent behoort zou zijn uitstoot met ongeveer 97 procent moeten verminderen in vergelijking met vandaag, om het klimaatdoel te halen.

Ruimtereizen
Volgens Oxfam Novib, heeft die 1 procent een buitensporig consumptiegedrag. Ze vliegen veel en door ruimtereizen, zoals onlangs die van Amazon-eigenaar Jeff Bezos, wordt enorm veel CO2 uitgestoten, zegt de ontwikkelingshulporganisatie.

De verwachting is dat het aandeel van die rijkste groep alleen maar zal groeien in de toekomst. Naar verwachting is hun CO2-uitstoot over negen jaar 30 keer te groot om de klimaatdoelen van Parijs te halen.

Oxfam Novib vindt dat overheden meer moeten doen om de uitstoot van rijken te beperken. "Alle landen moeten afspreken om volgend jaar terug te komen met scherpere afspraken om de opwarming te verminderen", zegt Hilde Stroot, klimaatexpert bij Oxfam Novib. "Er is veel winst te behalen bij die allerrijksten, dus vliegtickets duurder maken met belasting zorgt dat je een heel eind komt."

quote:

45 landen pleiten op COP26 voor verduurzaming landbouw
ANP
6 november 2021 04:04

Vijfenveertig landen zullen zaterdag tijdens de klimaattop COP26 in Glasgow pleiten voor meer actie om de natuur te beschermen en de landbouw te verduurzamen. Ze zouden hiervoor meer dan vier miljard dollar (3,46 miljard euro) beschikbaar willen stellen. Op die manier willen ze de uitstoot van broeikasgassen verminderen, zo maakte de Britse regering bekend.

In een officiële verklaring staat dat landbouw, veeteelt en ontbossing goed zijn voor ongeveer een kwart van de totale uitstoot van broeikasgassen door de mens. Om de opwarming van de aarde tegen te gaan is natuurbescherming daarom noodzakelijk. Zaterdag wordt er in Glasgow gepraat over hoe de natuur kan worden ingezet om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad.

„Om het doel van de 1,5 graad te kunnen halen, is dringende actie nodig in de hele samenleving. Dat betekent ook dat we de manier waarop we ecosystemen beheren en voedsel verbouwen, produceren en consumeren moeten veranderen”, aldus de Britse minister van Milieu George Eustice.

Het pleidooi wordt gesteund door rijke landen als de Verenigde Staten en Duitsland, maar ook door armere als India en de Filipijnen.

quote:

Hilde Stroot, klimaatexpert bij Oxfam Novib. "Er is veel winst te behalen bij die allerrijksten, dus vliegtickets duurder maken met belasting zorgt dat je een heel eind komt."

quote:

Op zaterdag 6 november 2021 11:22 schreef BasEnAad het volgende:

[..]
Lol, juist die mensen boeit het geen zak.

Allemaal leuk en aardig dat afstappen van fossiele brandstof en al die verduurzaming van de landbouw, maar honderdduizenden gezinnen kunnen nu al niet rondkomen. Wie gaat die energierekening en boodschappen betalen dan? Wie?

quote:

Op zaterdag 6 november 2021 11:33 schreef Hanca het volgende:

[..]
Wie denk je dat de rekening met name krijgt als we niet voldoende ingrijpen?

Ja, voedsel moet inderdaad duurder. Energie wordt op zich goedkoper als het uit wind en zon gehaald wordt, natuurlijk. Dan hoef je geen brandstof te betalen.

Maar eigenlijk moet je dus naar een systeem met minder belasting op arbeid en meer op verbruik en vervuiling, dan zijn de mensen die meer geld uit geven ook meer kwijt aan belasting. En zwaarder vervuilende dingen (vliegen, vlees eten) moeten dan dus ook zwaarder belast worden.

quote:

Op zaterdag 6 november 2021 11:57 schreef BehoorlijkKritisch het volgende:

[..]
Eens. Al betwijfel ik of voedsel daadwerkelijk duurder hoeft te worden. Het moet vooral anders. Als je dichter bij de bron gaat eten, kan het zelfs goedkoper. We moeten alleen ons dieet dan aanpassen en voedsel dat van ver komt zal dan duurder worden.

Het is absurd dat een kilo tomaten uit Turkije goedkoper is dan uit Nederland. Ongeacht het seizoen moet dat gewoon niet kunnen.

quote:

Op zaterdag 6 november 2021 12:10 schreef Hanca het volgende:

[..]
Bepaald voedsel moet waarschijnlijk gewoon duurder. Zodat een boer geen megastal hoeft te bouwen of met veel te veel kunstmest de grond hoeft te vervuilen voor voldoende opbrengst.

quote:

Op zaterdag 6 november 2021 11:22 schreef BasEnAad het volgende:

[..]
Lol, juist die mensen boeit het geen zak.

Allemaal leuk en aardig dat afstappen van fossiele brandstof en al die verduurzaming van de landbouw, maar honderdduizenden gezinnen kunnen nu al niet rondkomen. Wie gaat die energierekening en boodschappen betalen dan? Wie?

quote:

Waarom COP26 ons niet gaat redden

16 november 2021, veerle klok

De komende jaren zullen allesbepalend zijn voor het klimaat. De conferentie in Glasgow had een uitkomst moeten bieden, maar heeft volgens critici daarin gefaald. Wat is hun kritiek?

‘Kleine stapjes zijn een doodvonnis.’ Zo luidde gisterochtend de kop in de nieuwsbrief van Extinction Rebellion. ‘De COP26 begon met mooie woorden over maximaal 1,5 graad. Nu, twee weken later, is dat alles wat er over is: mooie woorden.’ Ook Greta Thunberg is duidelijk: COP26 is een mislukking. Ze noemt het een ‘two-week long celebration of business as usual and blah, blah, blah.’

Waarom vinden milieuorganisaties en klimaatactivisten dat de klimaatconferentie mislukt is? Tegenlicht zocht het voor je uit. Hier zijn vijf redenen waarom COP26 ons niet gaat redden.

1. Greenwash & lobby door mensen met macht
‘A global greenwash festival,’ zo noemde Greta Thunberg de klimaatconferentie in haar speech tijdens het protest in Glasgow. Overheden en bedrijven beweren het milieu te beschermen, terwijl ze het blijven beschadigen. Ze maken lege beloftes verpakt in politieke slagzinnen zoals ‘act now!’ of ‘the climate has no borders’. Of ze daadwerkelijk handelen, blijft in het midden. Alles om zo groen mogelijk te ogen, zonder al te groen te hoeven zijn.

Neem bijvoorbeeld de Braziliaanse minister van milieu, Joaquim Alvaro Pereira Leite. Tijdens een speech bij de conferentie noemt hij Brazilië ‘koploper van de klimaatagenda en marktleider van de voedsellandbouw.’ Het land belooft om in 2030 gestopt te zijn met ontbossen. Maar onder President Bolsonaro is de ontbossing de afgelopen jaren juist toegenomen tot de grootste proporties sinds 2008. Global Forest Watch, een open-source website waar bossen wereldwijd worden bijgehouden, laat zien dat Brazilië sinds 2002 zo’n 26 miljoen hectare regenwoud is verloren door ontbossing. Gaat het land hiermee door tot 2030?

Naast greenwashen speelt ook lobbyen een grote rol bij COP26. BBC News bracht naar buiten hoe landen proberen om een wetenschappelijk rapport over de aanpak van klimaatverandering te veranderen. Saoedi-Arabië, Japan en Australië dringen namelijk bij de Verenigde Naties aan op het afzwakken van de noodzaak om snel af te stappen van fossiele brandstoffen.

Volgens CNN hebben meer dan honderd bedrijven uit de fossiele industrie bij elkaar meer dan vijfhonderd lobbyisten naar Glasgow gestuurd. Dat zijn meer lobbyisten uit de fossiele industrie, dan uit welk land dan ook.

2. Zwakke klimaatdoelen die überhaupt niet gehaald worden
Er wordt dus gelobbyd en gegreenwasht. Maar het akkoord dan? Er komen toch ook afspraken uit klimaatconferenties? Denk aan het Akkoord van Parijs of het Kyoto-protocol.

Het probleem is: om de doelen van Glasgow en Parijs te behalen moet de mondiale broeikasgasuitstoot in 2030 met zo’n 40-50 procent zijn afgenomen. En dat gaan we niet halen. Doorberekeningen van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) laten zien dat de gezamenlijke nationale doelen slechts kunnen leiden tot 17% uitstootvermindering. Nog alarmerender: de uitvoering van nationaal beleid blijft ver achter, waardoor de uitstoot waarschijnlijk met slechts vijf procent zal afnemen.

Voor de Klimaattop in Glasgow moesten landen hun doelen dan ook aanscherpen en nieuwe doelen indienen. Het verschil tussen de oude en nieuwe doelen bleek acht keer kleiner dan nodig: om de aarde niet verder dan 1,5 graden te laten opwarmen, zou de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met 32 miljard ton omlaag moeten. Zelfs met de nieuwe doelen is dat maar 4 miljard ton. Lang niet genoeg.

Volgens de European Council on Foreign Relations (ECFR) is dit waarom conferenties als COP26 gedoemd zijn te mislukken. Alle afspraken zijn namelijk gebaseerd op de welwillendheid van de landen die meedoen, terwijl veel landen helemaal niet van plan zijn om hun (te lage) doelen te halen. Al helemaal niet als andere landen dat ook niet doen. Volgens de ECFR is er een akkoord nodig dat door internationaal recht gecontroleerd en afgedwongen wordt. Gebeurt dat niet, dan is een klimaatakkoord vooral symbolisch.

3. Doelen gebaseerd op onjuiste data
Het beeld wordt er niet rooskleuriger op. De te lage doelen - die überhaupt niet gehaald worden - zijn ook nog eens gebaseerd op onjuiste data. Dat zit zo:

Uit onderzoek van The Washington Post naar 196 landenrapporten, blijkt dat landen over de hele wereld minder uitstoot rapporteren aan de Verenigde Naties dan dat ze daadwerkelijk uitstoten. Het is een gigantische kloof: van 8,5 miljard tot 13,3 miljard ton aan niet gerapporteerde uitstoot per jaar.

In 2016 stootte Maleisië bijvoorbeeld 422 miljoen ton aan broeikasgassen uit, waardoor het land bij de top 25 van grootste uitstoters belandde. Het rapport van Maleisië aan de VN? 81 miljoen ton. Het land claimt namelijk dat hun bomen vier keer meer CO2 opnemen dan andere bomen. Onmogelijk, volgens The Washington Post.

Alle doorberekeningen, doelen en plannen zijn gebaseerd op zulke onjuiste, veel te lage cijfers. We staan dus met klimaatverandering voor een veel grotere opgave dan we al dachten.

4. Belangrijke focus: de tipping points
‘We staan op het punt om tipping points te passeren. Grenzen die, eenmaal gepasseerd, onomkeerbare en zichzelf versterkende veranderingen teweeg zullen brengen,’ zegt Sir David Attenborough tijdens de klimaatconferentie. ‘Dan zal alle innovatie, rijkdom en politieke wil in de wereld niet genoeg zijn om onze beschavingen te redden.’

Tipping points zijn momenten waarop veranderingen op sommige plekken in de wereld niet meer te stoppen zijn. Een soort point of no return. Van smeltend ijs, waardoor de zeespiegel dertien meter zou kunnen stijgen, tot aan het afsterven van het regenwoud in de Amazone, waardoor het van CO2-opslag verandert in een CO2-uitstoter. Wat de belangrijkste tipping points zijn, lees je in dit artikel.

Wanneer we deze omslagpunten bereiken, zetten veranderingen door buiten onze macht. Opwarming van de aarde is dan ook geen lineair proces dat sowieso stopt wanneer we in 2050 geen broeikasgassen meer uitstoten. Volgens Attenborough en talloze wetenschappers is het alleen mogelijk om de tipping points niet te bereiken als onze opwarming onder de 1,5℃ blijft.

Hoewel Sir David Attenborough de tipping points benadrukt, staan ze niet centraal in de doelen van COP26. Landen ‘hopen’ het doel van 1,5℃ te halen, maar The Guardian laat zien dat het best mogelijke scenario nu een opwarming van 1,8℃ is, die we alleen behalen als alle maatregelen per direct geïmplementeerd worden. 0,3℃ lijkt een klein verschil. Maar als je de tipping points meerekent, is het verschil gigantisch.

5. De cultuuromslag is nodig, maar ver te zoeken
Kortom: het roer moet om. Maar hoe kan het dat na jaren van alarmerende onderzoeken die ons laten zien welk doemscenario ons te wachten staat, er nog steeds niet gehandeld wordt vanuit de urgentie die nodig is?

De échte uitdaging de komende jaren ligt in het leren leven met minder. Dat zegt schrijver Amitav Ghosh in 2017 in gesprek met VPRO Tegenlicht. Natuurlijk is de klimaatcrisis vooral een probleem op beleidsniveau, zegt Ghosh, maar fundamenteler is de vraag waarom we dingen blijven willen die onze aarde om zeep helpen.

Als voorbeeld noemt hij landen als Australië, Abu Dhabi en Koeweit, waar continu groene tuinen worden aangelegd, terwijl daar groot watertekort heerst. ‘Natuurlijk is het probleem een gebrek aan water. Maar het probleem is ook: waarom wil je water gebruiken voor deze dingen?’

Volgens Ghosh moeten we collectief gaan inzien dat de manier hoe wij de aarde gebruiken niet houdbaar is. Iedereens leven moet drastisch op de schop. De fossiele industrie, de liegende en lobbyende regeringen, de grote bedrijven maar ook de burgers zullen aan een cultuuromslag moeten geloven. Alleen dan maken we nog een kans.

Wat we kunnen leren van COP26
Na lang vergaderen werden de tweehonderd landen in Glasgow het eens en ondertekenden The Glasgow Climate Pact. Sharma, de voorzitter van COP26, noemde het akkoord "imperfect", maar een stap in de goede richting. Eurocommissaris Frans Timmermans noemde het resultaat zelfs "historisch".

Actiegroepen en activisten zijn minder lovend. ‘Zelfs als alle landen hun gestelde doelen halen, is de aarde in 2100 zeker 2,4 graden verhit,’ schrijft Extinction Rebellion. ‘Daar komt bij dat 2,4 graden verhitting nog een optimistische prognose is, het lijkt eerder minimaal 2,7 graden te worden.’ De actiegroep is duidelijk: ‘kom dus bij ons niet aan met ‘elke stap is er een’ of ‘je moet klein beginnen.’

Extinction Rebellion roept op tot collectieve actie, eist van overheden dat ze nu doen wat er nodig is en dat ze niet wachten tot 2030. Stoppen met het gebruik van fossiele brandstoffen, de uitstoot van broeikasgassen terugbrengen naar netto nul en eerlijk zijn tegen burgers over de nodige maatregelen.

Daarbij hoort dat we massaal blijven mobiliseren en protesteren. Want dat demonstraties effect hebben, werd duidelijk toen Nederland na aanhoudende protesten tóch stopte met het investeren in fossiele brandstoffen.

quote:

Op woensdag 17 november 2021 15:54 schreef LanaMyst het volgende:
Nee hoeft niet voor mij, na mij de zondvloed.

Vorige generaties hebben het probleem voor zich uit geschoven en ik zie niet in waarom mijn generatie er nu ineens wel voor verantwoordelijk voor zou moeten zijn.

Zolang de wereld bevolking en ook de bevolking in Nederland blijft groeien is het toch dweilen met de kraan open.

Klinkt misschien egoistisch maar het is helaas niet anders.

Op zich wel goed dat er iets in gang is gezet naar duurzamere energie en ontken ook niet dat er een probleem is, maar ik hoef er niet voor op te draaien omdat ze daar niet veel eerder mee begonnen zijn.

quote:

Op woensdag 17 november 2021 17:04 schreef Hanca het volgende:

[..]
Allereerst: wat een verschrikkelijk egoïsme. Maar daarnaast: weet je zeker dat jij niet heel veel last gaat hebben van droogte, van overstromingen, e.d. Dat jouw niet gaat overkomen wat de mensen in Limburg of nog erger in België en Duitsland overkwam? En nee, dat wacht niet tot 2050 (ben je zeker dat je dan niet meer leeft?), dat wordt vanaf nu gewoon elk jaar erger.

quote:

Op woensdag 17 november 2021 17:17 schreef LanaMyst het volgende:

[..]
Ja ik geef toe dat ik best egoistisch ben maar dat heb ik van mijn voorgaande generaties geleerd.
Niet met alles in het leven hoor, en wil ook best meewerken om iets aan mijn footprint te doen waar dat mogelijk is, maar ben niet van plan om mijn leven drastisch te veranderen of er kapitalen voor te betalen. Maar als ik ergens met minimale moeite mijn steentje bij kan dragen ben ik daar best toe bereid.

Tja en wat die overstromingen betreft is het misschien handig om voorzieningen te treffen die dat kunnen voorkomen. dijken reservoirs en dat soort dingen.

quote:

vrijdag 19 november 2021, 08:57
Deel dit artikel:

Tijd tikt weg voor klimaat op Schouwen-Duiveland

Als Schouwen-Duiveland CO2-neutraal wil worden vraagt dat om heel ingrijpende maatregelen. "Al onze welvaart is in wezen gebaseerd op fossiele brandstoffen en daar moeten we dus vanaf", zegt professor Ronald Rovers van de TU van Eindhoven. Hij rekende in opdracht van de gemeente door welke inspanningen nodig zijn in de strijd tegen de opwarming van de aarde.

De tijd tikt weg. Ook op Schouwen-Duiveland. Als de wereld de temperatuurstijging wil beperken tot 1,5 graad en Schouwen-Duiveland daaraan een evenredige bijdrage levert, heeft de gemeente minder dan zes jaar om orde op zaken te stellen. Dat heeft Rovers becijferd op basis van de huidige CO2-uitstoot op het eiland. Als de temperatuur mondiaal met twee graden mag stijgen, heeft Schouwen-Duiveland nog een kleine 20 jaar.
Gemiddelde burger

Hoe groot de gevraagde inspanning is mag blijken uit cijfers die het rapport van Rovers vermeldt. Een gemiddelde burger zorgt voor negen ton aan CO2-uitstoot per jaar. Niet meer vliegen en autorijden, geen kleren of andere spullen meer kopen, vegetarisch eten en het huis niet meer verbouwen: het levert slechts een reductie op van de helft, terwijl een uitstoot van maximaal een ton CO2 per persoon per jaar nog net te billijken is.

Er zijn volgens Rovers geen makkelijke oplossingen, temeer omdat het terugdringen van CO2-uitstoot ook veel CO2 vergt, bijvoorbeeld tijdens de bouw en de productie van materialen. Zo heeft Schouwen-Duiveland maar een CO2-ruimte om 12.000 woningen energieneutraal te maken, terwijl het eiland 16.000 huizen telt. Windenergie alleen is ook geen optie. Er is CO2 ruimte voor de bouw van 50 windturbines. Daarmee kan slechts in een kwart van de energiebehoefte worden voorzien.
Verwarm niet het hele huis

Het rapport geeft niet aan welke maatregelen Schouwen-Duiveland moet nemen. Dat is aan de gemeente. Rovers hamert wel op reductie. "Leef veel meer met de seizoenen en verwarm in de winter maar één ruimte in de woning. Kijk naar mobiliteit. En bladblazers, terrasverwarmers en wasdrogers kunnen echt niet meer."

Er zijn technische en maatschappelijke ontwikkelingen die mij hoopvol stemmen."
Ankie Smit wethouder (GroenLinks)

Raadsleden die de digitale presentatie van Rovers volgden reageerden onthutst. "Ik vind dit wel heel treurig", zei een PvdA'er. Een collega-raadslid van de SP voegde eraan toe: "Dit is schrikken. Het probleem is bijna niet op te lossen."

Wethouder Ankie Smit zegt in een reactie er niet meer vanuit te gaan dat Schouwen-Duiveland en de rest van de wereld de temperatuurstijging binnen de 1,5 graad houden. Over een stijging van maximaal twee graden is ze positiever. "Er zijn allerlei technische en maatschappelijke ontwikkelingen die mij hoopvol stemmen."