Neoliberalisme wat houdt het in? #36

quote:

Een verschil in moraal?

De Europese voorzichtigheid levert aan beide kanten van de Atlantische Oceaan kritiek op. „We hebben de fout gemaakt te weinig ambitie te tonen, te weinig gekte, bij wijze van spreken”, zei de Franse president Macron deze week op de Griekse televisie. De Amerikaanse econoom Paul Krugman betitelde in zijn column in The New York Times het Europese tekort aan vaccins deze week als „een zeer Europese ramp”. „Hier in Amerika”, schrijft Krugman, „hebben we natuurlijk een veel meer ontspannen houding tegenover bedrijven die winst maken – té ontspannen, vaak. Maar in dit geval hebben we daarvan geprofiteerd, omdat we niet middenin een gezondheidscrisis elk dubbeltje drie keer omdraaien.”

De afgelopen dagen kwam de EU extra onder vuur te liggen nadat het had gedreigd met een verbod op export van AstraZeneca-vaccins naar het VK. Maar dergelijk ‘vaccinnationalisme’ is allesbehalve een Europese uitvinding. De reden van de schaarste in de EU is óók dat de Amerikanen en de Britten in hún contracten clausules opnamen over voorrang bij levering aan het eigen land. Feit is dat de EU vaccins exporteert (al 45 miljoen doses, volgens cijfers van de Commissie), en het VK en de VS niet (hoewel wel grondstoffen voor vaccins worden uitgevoerd). Maandblad The Atlantic spreekt van een ‘America First’-beleid van Biden, dat hij – overigens net als de hele handelspolitiek – overgenomen heeft van zijn voorganger Trump.

Misschien dat dáár wel het grootste verschil tussen Angelsaksische en de continentale wereld ligt: in het Angelsaksische kapitalisme domineert het idee dat het streven naar eigenbelang uiteindelijk het algemeen belang dient. En dat is een morele rechtvaardiging die in Europa veel moeilijker ligt.