’Het onderwijs is een superverspreider’ (Telegraaf 3 oktober 2020)
— Wiskundedocent Siep de Haan ziet het helemaal misgaan op de middelbare scholen: „Na een paar weken onderwijs zitten er al meer dan 100.000 middelbare scholieren ziek thuis, en dit is slechts het topje van de ijsberg.”
Op de scholen voor het voortgezet onderwijs (vo) is de drukte vele malen erger dan in de overvolle metro’s van Parijs. Anderhalf miljoen tieners in de leeftijdsgroep van 13 tot 19 jaar volgen hun onderwijs in vaak veel te krappe en slecht geventileerde oude gebouwen. Vo-scholen hebben 1000 tot 2000 leerlingen per schoolgebouw en minimaal 200 docenten. Al mijn collega’s in het onderwijs ervaren dezelfde onveiligheid en het gevaar van onnodige verspreiding.
Op advies van het kabinet dragen de scholieren pas vanaf deze week mondkapjes – op de gang, niet in de volle leslokalen. Kennelijk is het niet belangrijk genoeg om het te verplichten. Bovendien is de helft van alle scholen nog steeds niet onderzocht op deugdelijke ventilatie, terwijl je dit al maanden kon zien aankomen. En dus: ramen open en Siberische toestanden, acht uur per dag. Het kabinet, met onderwijsminister Slob voorop, en het RIVM reageren veel te traag.
Twee werelden
Door die traagheid leven docenten en tieners sinds de heropening van de scholen in twee parallelle werelden. De ene is de relatief veilige wereld buiten de muren van de scholen, de andere is de onveilige werkplek waarin honderden tieners als mieren door een gebouw krioelen. Mijn ontzettend lieve, bezorgde en aardige leerlingen doen echt hun best om afstand te bewaren tot hun wiskundedocent. Maar dat lukt ze niet; er is eenvoudig veel te weinig ruimte en frisse lucht.
Topje van de ijsberg
Na een paar weken onderwijs zitten er al meer dan 100.000 middelbare scholieren ziek thuis, en dit is slechts het topje van de ijsberg. Direct na de zomervakantie, toen die miljoenen tieners en studenten zich weer in het openbare leven voegden, is de stijging gestart. Het kabinet en de RIVM negeren dit probleem of ze zien het niet. Het is niet de vraag of vo-scholen nieuwe brandhaarden van corona worden, maar wanneer. Het onderwijs is een superverspreider. Scholen zijn heel goed te vergelijken met verpleeghuizen. Tieners en jongvolwassenen (of ouderen) zitten hele schooldagen opeengepakt. Als er besmettingen zijn, dan geven ze die aan elkaar door en vervolgens verspreiden ze Covid-19 onder hun familie en vrienden.
"Al mijn collega’s ervaren dezelfde onveiligheid"
Onderzoek laat zien dat kinderen tussen 13 en 19 jaar veel vaker besmet raken op school dan bijvoorbeeld bij sporten of thuis. Het scholenmeldpunt, via Corona Locator Nederland, registreert dagelijks het aantal coronaclusters in ons land. Uit hun onderzoek blijkt dat nu al meer dan de helft van het huidig aantal clusters is ontstaan in het onderwijs. De buitenlandse collega’s van het RIVM hebben al veel eerder aan de bel getrokken. Het Europese RIVM, het ECDC, pleitte maanden geleden al voor mondkapjes en afstand, juist ook bij scholieren.
Getreuzel
Twintigduizend besmettingen in een week, met een steeds groter aandeel tieners en studenten. Een week geleden nog 13.500, twee weken geleden 8000, van wie de helft tieners en studenten. Samengevat: stop met het getreuzel en de ondoordachte maatregelen. Sluit de scholen of zorg minimaal dat het aantal lessen wordt gehalveerd, evenals de klassen. Het kan: afgelopen maanden is het online onderwijs zeer succesvol gebleken. Voer een mondkapjesplicht in voor alle tieners en studenten en zorg dat zij onderling afstand kunnen houden. Alleen zo houden we Nederland, het onderwijs en de leerlingen gezond.
Siep de Haan is docent wiskunde