De revolutie van zonnepanelen in Nederland: 'Pas nu gaat het hard’Zonnestroom wint in rap tempo terrein. Deze zomer werd de grens van 1 miljoen huizen met panelen gepasseerd. Pionier Roebyem Anders: ,,Ik rust niet tot iedereen aan de zonnestroom zit, dacht ik toen.’’
In 2003 waren er slechts een handvol huizen met zonnepanelen, in 2015 pas 250.000 en nu dus al meer dan 1 miljoen, zo onderzocht Dutch New Energy. Als het aantal coronabesmettingen zo snel stijgt, vinden we het eng, maar een exponentiële groei van het aantal zonnedaken is een welkome ontwikkeling voor de doelstellingen uit het Klimaatakkoord.
quote:
Er komt dit jaar elke vier seconden een zonnepaneel bij in Nederland
Martien Visser, lector energietransitie
Roebyem Anders weet nog goed dat ze zo’n dertig jaar geleden verliefd werd op een zonnepaneel. ,,Ik was 25 jaar en werkte bij de Wereldbank, dat net ’s werelds grootste klimaatfonds had opgericht. Ik was in Mexico City en zag daar voor het eerst een zonnesysteem. Indrukwekkend. Daarna ging ik naar mijn hotelkamer en viel de stroom uit. Kort daarna begonnen alle dieselgeneratoren in de stad te draaien. Ik keek uit het raam en zag één grote bruine wolk. Het kwartje viel. Toen nam ik me voor niet te rusten tot iedereen aan de zonnestroom zit.”
SatellietbeeldenZover is het nog lang niet, maar Anders is hoopvol. ,,Deze zomer bereikten we de mijlpaal van 1 miljoen huishoudens met zonnepanelen, we gaan nu voor de volgende miljoen huizen.” Ze is medeoprichter van Sungevity, een dochter van energiebedrijf ENGIE dat met 20.000 installaties een van de grootste leveranciers is. ,,Toen ik het bedrijf in 2011 oprichtte was het onderwerp erg stoffig, niet leuk, niet sexy en vooral niet gemakkelijk. Als iemand zonnepanelen wilde, moest een aanbieder langskomen om ingewikkelde berekeningen te maken om te kijken of het wel rendabel was op een dak. Toen we zo’n tien jaar geleden de techniek introduceerden dat je aan de hand van satellietbeelden kon berekenen wat zonnepanelen op ieder dak zouden opleveren, werd het in één klap 10 procent goedkoper. Dat zorgde voor één van de vele revoluties in de markt.”
Gideon Goudsmit weet niet zeker of hij de eerste Nederlander was met zonnepanelen, maar wel dat hij toch zeker één van de eersten was, in 1974. ,,Ze waren 60 bij 60 centimeter, er kwam 25 watt aan stroom uit. Kostte mij 1700 gulden. Mijn moeder verklaarde me voor gek. Daar had ik een kleurentelevisie van kunnen kopen! Maar ja, ik vond het gewoon fascinerend, al sinds ik 12 jaar ben droom ik van schone energie. Het heeft even geduurd, maar inmiddels levert mijn bedrijf aan duizenden huizen per jaar en de efficiëntie van de panelen blijft maar toenemen. We hebben nu zelfs panelen die niet op het dak hoeven, maar die je als schutting in de tuin kunt neerzetten en tweezijdig opwekken.”
Sluimerend bestaanZonnepanelen hebben heel lang een sluimerend bestaan gehad, behalve bij enkele actievelingen, zegt Martien Visser, lector energietransitie van de Hanzehogeschool in Groningen. ,,Pas vanaf 2010 is het gaan groeien en nu gaat het hard. Ik verwacht op basis van informatie van experts dat er dit jaar, ondanks corona, maar liefst 2400 megawatt extra aan zonnepanelen wordt geïnstalleerd op daken van woningen, bedrijfsgebouwen en in zonneweides. Dat zijn ongeveer 8 miljoen panelen en dat betekent dat er in Nederland nu gemiddeld elke 4 seconden een zonnepaneel bij komt.”
Dat de terugverdientijd voor zonnepanelen nu gemiddeld onder de zeven jaar ligt, is volgens Roebyem Anders een belangrijk kantelpunt. ,,Die periode is te overzien. Mensen denken: zo lang blijf ik nog wel in dit huis wonen. Wat ik inmiddels ook merk is dat we steeds minder hoeven te overtuigen. Tot voor kort nog wel. Dan waren de vragen: hoe werkt het dan? Is het wel stabiel? Inmiddels is er in de markt vertrouwen dat zonnepanelen gewoon leveren. De nieuwe vraag is: waar haal ik de beste deal?”
VerdubbelingMede dankzij deze mentale verandering in de markt, durft Anders te voorspellen dat binnen vijf jaar het aantal woningen met zonnepanelen verdubbelt naar 2 miljoen. ,,En dan ontstaat zo’n sfeer van: wat is er mis met jou dat jij ze nog níet hebt?”
Het succes van zonnepanelen is niet te onderschatten, maar zeker niet de enige manier om onze energievoorziening schoon te krijgen. ,,De makke van zonnepanelen is dat er forse opbrengstverschillen zijn tussen zomer en winter, terwijl we juist in de winter meer energie nodig hebben”, merkt Martien Visser op.
Pionier Gideon Goudsmit neemt dat gegeven nuchter tot zich: ,,De efficiëntie neemt fors toe, dat gaat ook in de winter helpen. Ik denk terug aan 1996, toen ik voor 154.000 gulden zonnepanelen op zijn dak liet leggen. Je kunt je dat toch niet meer voorstellen: tien panelen kosten inclusief installatie inmiddels minder dan 4000 euro en dan krijg je nog de BTW terug. Wat mij betreft krijgt elk dak dat geschikt is zonnepanelen en dat betekent dat we nog steeds maar aan het begin zitten van de revolutie. Ja, dan is er misschien een probleem met de belasting van het net, maar accu’s worden per dag goedkoper. Ik zou ze nu nog niet aanbevelen, maar ook die ontwikkeling gaat de goede kant op.”
https://www.ad.nl/wonen/d(...)t-het-hard~ab9b2890/Goed bezig