Geloof #15

quote:

Op dinsdag 8 september 2020 00:35 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Lukas 22,36-37

Hij zei: ‘Maar wie nu een geldbuidel heeft, moet die meenemen, evenals zijn reistas, en wie er geen heeft moet zijn mantel verkopen en zich een zwaard aanschaffen.'

Gevolgd door:

Want ik zeg jullie: wat geschreven staat, moet in mij tot vervulling komen, namelijk: “Hij werd gerekend tot de wettelozen.” Inderdaad, nu wordt voltrokken wat over mij gezegd is'.

Zelfde voor de scene onder het kruis bij Johannes.

quote:

Op dinsdag 8 september 2020 20:40 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Ongeveer het gehele 53e Jesaja hoofdstuk.

Tertullianus: "Hij die als een schaap naar de slacht werd geleid, gelijk een lam voor diens scheerder, opende Zijn mond niet. Hij gaf zijn rug aan de zweep, zijn gezicht aan de handen van hem die slaat, en keerde zijn gelaat niet af voor de bespuging; en, omdat Hij gerekend werd tot de misdadigers, werd hij overgeleverd aan de dood, de dood aan het kruis. Dit alles vond plaats zodat Hij ons van onze zonden zou verlossen." De Fuga in Persecutione, hoofdstuk 12.

Of Justinus de Martelaar: "Want de profeten hebben twee komsten [van Christus] voorzegt: bij de eerste, die reeds heeft plaatsgevonden, kwam Hij als een onteerde en lijdende man; maar bij de tweede zal Hij, volgens de profetie, uit de hemel neerdalen in glorie, vergezeld door Zijn hemelse machten, [en Hij zal] de lichamen van allen die geleefd hebben doen verrijzen, en die van de waardigen zal Hij bekleden met onsterfelijkheid, [maar] die van de kwaden zal Hij […] naar het eeuwige vuur zenden met de kwade duivels." Apologia Prima, hoofdstuk 52.

In het evangelie van Johannes wordt tenslotte melding gemaakt van de doorboring van Jezus' zijde toen Hij aan het kruis hing (Johannes 19,37, zie ook hoofdstuk 9.6). Bloed en water stroomde uit de wond. De evangelist voegde hier een profetie van Jesaja over de geminachte dienaar aan toe: “Hij werd doorstoken vanwege onze opstandigheid, vanwege onze zonden werd hij gebroken” (Jesaja 53,5).

In Psalmen is die typologie geheel overheersend:

David schreef talloze Psalmen waarin gesproken wordt over zijn vijanden; onverbiddelijke vervolgers die de koning lasterden, achtervolgden, opjoegen en tenslotte zelfs met de dood bedreigden. Uit deze liederen spreekt een haast hopeloze ontreddering, die nochtans vaak afgesloten worden met een rotsvast vertrouwen in de tussenkomst van de Heer. De traditie leerde dat David deze liederen componeerde in tijden van uiterste duisternis: tijdens zijn vlucht voor Saul; toen hij in strijd was verwikkeld met zijn zoon Absolom, maar ook na zijn zonde met Batsheba. De meest verpletterende wanhoopskreet vinden we in de 22e Psalm, waar de koning simpelweg uitroept: “Mijn God, mijn God, waarom hebt U mij in de steek gelaten?” (Ps. 22,2). In datzelfde zangstuk wordt op prangende wijze beschreven hoe de in het nauw gedreven monarch zich voelde:

[D]e honden staan al om mij heen, een meute boosdoeners heeft mij omsingeld, ze hebben mijn handen en voeten doorboord. Mijn beenderen kan ik tellen, één voor één, en zij maar kijken en zich om mij vermaken; zij verdelen mijn kleren onder elkaar en dobbelen om wat ik aan heb (Psalmen 22,17-19).

De schrik voor zijn vijanden is voorts treffend verwoord in de 31e Psalm:

Ik hoor de roddel van de mensen; van overal om mij heen dreigt angst omdat zij tegen mij samenspannen, plannen smeden om mij uit de weg te ruimen (Psalmen 31,14).

In de 69e Psalm wordt tenslotte nog als volgt over deze boosdoeners gesproken: “Ze mengen vergif in mijn eten, ze geven mij zure wijn voor de dorst” (Psalmen 69,22).

Vooral enkele gebeurtenissen tijdens de Passie van Christus betroffen volgens de evangelisten voltooiingen van profetieën uit de Psalmen van koning David.

Het lijdensverhaal vertelt dat nadat Jezus gekruisigd was, de soldaten die het beulenwerk hadden verricht zich bezighielden met Zijn losgerukte kleding:

"Toen de soldaten Jezus hadden gekruisigd, verdeelden ze zijn kleren in vieren, voor iedere soldaat een deel. Maar er was ook nog de lijfrok: die was naadloos, van bovenaf uit één stuk geweven. Daarom zeiden ze tegen elkaar: ‘Die mogen we niet stukscheuren; laten we hem liever onder elkaar verloten.’ (Johannes 19,23-24).

Ook in de Evangeliën van Mattheüs, Marcus en Lucas wordt hiervan melding gemaakt (Mattheüs 27,35, Marcus 15,24 en Lucas 23,34). De evangelisten koppelden dit aan het vers uit Psalm 22: “Zij verdelen mijn kleren onder elkaar en dobbelen om wat ik aan heb” (Psalmen 22,19).

Mattheüs, Marcus en Johannes verschillen wat betreft hun verhandeling over de dorst die Jezus ervoer tijdens zijn marteling (Lucas meldt er niets over). Marcus schrijft enkel dat Jezus wijn met mirre aangeboden kreeg, maar dat Hij weigerde te drinken (Marcus 15,23). Volgens Mattheüs kreeg hij nog voor de kruisiging een mengsel van gal en wijn te drinken (Mattheüs 27,34); volgens Johannes vroeg Hij om wat te drinken toen Hij reeds aan het kruishout stervende was en kreeg vervolgens een spons gedrenkt in zure wijn aangereikt op een hysopstengel (Johannes 19,28-30). Hoe het ook zij, in alle drie de gevallen werd er een duidelijke link gelegd met het vers uit Psalm 69: “Ze mengen vergif in mijn eten, ze geven mij zure wijn voor de dorst” (Psalmen 69,22).

Nadat Christus al dit lijden had ondergaan, en het uur van Zijn dood nakende was, schreeuwde Hij die verschrikkelijke wanhoopskreet uit van zijn vleselijke voorouder: “Mijn God, Mijn God, waarom hebt U Mij verlaten?”

Toen Christus eenmaal was gestorven, werden de twee misdadigers die naast hem gekruisigd waren de benen gebroken om het sterfproces te bespoedigen. Van Jezus weken de knuppels der beulen, waardoor nog een profetie uit de Psalmen in vervulling ging: “Hij waakt over heel zijn beendergestel; geen enkel lid zal breken” (Psalmen 34,21).

Met de Evangeliën in de hand, ontleedden de kerkvaders vervolgens op hun wijze de Psalmen.
Justinus de Martelaar noemde Psalmen 22,17-19 een “voorspelling […] van de dood waartoe hij door de synagoge van de kwaadaardigen veroordeeld werd, die Hij zowel honden als opjagers noemt[.]”
En hoewel er geen melding van wordt gemaakt door de evangelisten, werd een vers uit Psalm 22 door de vroegste christenen wel degelijk als een profetie beschouwd: “Ze hebben mijn handen en voeten doorboord” (Psalmen 22,17). Tertullianus benadrukte dat koning David in al deze gevallen wel moest spreken over Jezus Christus. Immers, het was niet David die gal te drinken kreeg; noch waren het zijn eigen handen en voeten die werden doorboord. Voor de kerkvader waren dit bewijzen dat de koning reeds vooruitblikte op het lijden dat de Messias moest ondergaan.

Kortom, typologie was in de vroege kerk de norm: het zoeken naar typen en antitypen.

Dat is sowieso een betere duiding van de teksten dan uitgaan van een of andere Romeinse codering van een verhaal over een opstand. We zien dergelijk denken dan ook nergens in de vroege kerk terug.

quote:

Op dinsdag 8 september 2020 21:10 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

waar baseer je dit op?

quote:

Op dinsdag 8 september 2020 23:24 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Dat is uiteraard dan voor elke 'waarheid' geldig.

quote:

Op woensdag 9 september 2020 06:18 schreef Haushofer het volgende:

[..]

?

Op basis van een gezegde bepaal je dat er een historische kern moet zijn? Of heb je het nu weer over iets anders?

quote:

Op woensdag 9 september 2020 06:20 schreef Haushofer het volgende:

[..]

Waarom?

quote:

Op woensdag 9 september 2020 06:20 schreef Haushofer het volgende:

[..]

Waarom?