De oorzaak is dat de regenpijp werkt als open verbinding als een beluchting... Wanneer het riool voldoende in gebruik is dus als er water stroom, dan zal de pijp als beluchting lucht inzuigen. Echter is het riool qua water stroming laag dan werkt de regenpijp ook andersom als een schoorsteen met natuurlijke trek en er zal rioollucht ontsnappen.Wanneer er voldoende wind staat dan is deze trek ook groter en wordt de rioollucht met de wind vermengt en meegevoerd.
Wat je er nog meer op los kunt laten is windrichting en snelheid. Denk hierbij aan de Lij en Loefzijde zoals we dit krijgen uitgelegd bij de berg.
Voor een gebouw werkt het exact gelijk, bevind de pijp zich aan de lijzijde dan is daar valwind of dan wel bij zeer geringe wind de luchtzak. De wind/luchtstroom veroorzaakt de natuurlijke trek in de pijp rioollucht komt naar buiten en gaat mee naar beneden met de luchtzak. En dan sta je direct naast en onder die pijp in de lijzijde in de stank.
Daarnaast, weersverandering in correlatie met luchtdrukverandering hebben ook invloed op het riool. In de overgang van een hoge naar lage atmosferische luchtdruk kunnen droge rioolputjes gaan stinken. Zo zegt men ook als we de putjes ruiken kun je weersverandering verwachten. Tijdens het overtrekken van zulk lage drukfront heerst een hogere luchtdruk in het rioolsysteem. Dan trekt dat front over en dan komt er dus lucht uit het riool omhoog.
Je kunt dan wel overal waar mogelijk een waterslot inbouwen, maar dan sluit je dus ook alle beluchting. En stromend water neemt nu eenmaal altijd lucht mee. Bv wanneer de wasmachine en vaatwasser samen aan het afpompen zijn. Kan er dan geen lucht mee omdat alles dicht is, trekt het systeem dus een vacuüm. Het resultaat is dan slurpende en borrelde sifons in huis. Het vacuüm kan zelfs zo sterk worden dat bv je waterslot van het toilet geheel wordt leeggezogen. Wat resulteert in een stinkend toilet in huis.
Dus wanneer je overal waterslot installeert zal je toch ergens op een hoog punt een afdoende beluchting moeten aanbrengen. Wanneer je die dan niet voorziet van een stankafsluiter kan je die op bepaalde dagen gaan ruiken. Afhankelijk van de boven vermelde omstandigheden soms wel, soms niet.