Waarom moeten ouderen vaak ’s nachts naar de wc, en wat kunnen ze ertegen doen?Antwoord op lezersvragen over gezondheid, voeding, leefstijl en psyche. Deze week: lig je eindelijk lekker te slapen, moet je opeens naar de wc. Veel ouderen kampen ermee. Hoe komt dat? En wat kun je er tegen doen?
Bij iedereen wordt plassen gereguleerd door een hormoon – het antidiuretisch hormoon genoemd – dat ervoor zorgt dat de vochtbalans van het lichaam goed geregeld is, en dat het merendeel van de urine overdag uitgeplast wordt. Ouderen worden minder gevoelig voor dit hormoon, legt Paul van Houten uit, specialist ouderengeneeskunde en expert op het gebied van incontinentie. Hierdoor zullen ze dus vaker ’s nachts naar het toilet moeten.
Ook wordt het vermogen van de blaas minder naarmate je ouder wordt. In de nacht kan de blaas 30 procent meer urine bevatten dan overdag, maar bij ouderen neemt dit percentage af. Bij mannen op leeftijd komt daar nog eens bij dat de prostaat, een klier waar de plasbuis doorheen loopt, blijft groeien, waardoor de plasbuis vernauwd raakt. Dit zorgt voor een zwakkere straal, waardoor er na het plassen een rest urine in de blaas achter blijft. Zo is de blaas dus ook weer sneller vol.
VochtSoms is de oorzaak van nachtelijk plassen dat een oudere ’s avonds te veel drinkt. Dat kan samenhangen met een ziekte. Zo hebben ouderen een grotere kans op diabetes type 2, ‘ouderdomsdiabetes’. Diabetes leidt tot een te hoog gehalte suiker in je bloed. Een van de eerste aanwijzingen voor de ziekte is veel dorst (en veel drinken en plassen).
Oudere mensen houden daarnaast meer vocht vast, iets wat je vaak herkent aan gezwollen enkels en benen. Als iemand minder kan bewegen vanwege ouderdom of ziekte, wordt vocht minder snel naar het hart teruggepompt en verzamelt het zich op laaggelegen plekken. Tijdens het slapen – als je horizontaal ligt – wordt dit overtollige vocht weer beschikbaar en vloeit het weer terug het lichaam in, waardoor een nachtelijk bezoek aan het toilet eigenlijk onvermijdelijk wordt.
‘Nu is een keer per nacht naar de wc moeten op oudere leeftijd volstrekt normaal, maar twee of meer keer wordt algauw als hinderlijk ervaren’, aldus Van Houten. En het is niet alleen vervelend, het heeft ook nog eens behoorlijke consequenties: zo toont een overzichtsstudie in het vakblad Sleep Medicine Review aan dat veel valpartijen bij ouderen te maken hebben met slecht slapen. En laat een van de oorzaken van dat slechte slapen het nachtelijk plassen zijn.
Nachtelijk plassen kan dus meer problemen opleveren dan alleen wat ongemak. Valt er wat tegen te doen? ‘Er is medicatie beschikbaar, maar het begint allemaal bij het aanpassen van de levensstijl’, stelt Van Houten. Laat alcohol en koffie staan, want dat zijn dranken die je blaas prikkelen. Of stel een drinkschema op zodat je kunt reguleren hoeveel en wanneer je drinkt. Ook is het beter producten met veel zout te vermijden, want zout zorgt ervoor dat je sneller vocht vasthoudt. Mocht je toch veel vocht vasthouden, draag dan steunkousen, zodat het vocht zich niet kan ophopen in de benen. Dit kan algauw verschil maken tussen ’s nachts één of drie keer naar de wc moeten.
https://www.topics.nl/waa(...)D&utm_content=topics