Kom achter je scherm vandaan: 'Iemand spreken verandert alles'

Kom achter je scherm vandaan: 'Zodra je met iemand spreekt, verandert alles'


_{Beeld © Ido Menco}

quote:

_{01 januari 2019 08:45}

We bezien Nederland door een te donkere bril, vindt liberaal rabbijn Marianne van Praag. Door contact via schermpjes worden we sneller boos en lijken we verder van elkaar af te staan dan werkelijk het geval is. Wie meer kiest voor de menselijke ontmoeting, zal zien dat er vooral veel goed gaat, stelt ze. Maar dat is niet hetzelfde als je ogen sluiten. "Je mond dichthouden en niks doen is geen optie."

Haagsche rabbijn Marianne van Praag is een optimist, zegt ze maar gelijk aan het begin van het interview. Over wat er niet goed gaat hebben we het al genoeg, stelt ze vast.

Vooruit: één zorg heeft de rabbijn wel. Media en sociale media verhevigen de negativiteit. "In plaats van naar elkaar toe te gaan, leven mensen in de waan van het moment." En wanneer je geen gezicht voor je hebt, maar een scherm, wordt het contact harder. "Meteen 'baf' erin, maakt niet uit wat het voor effect heeft."

'Mensen worden eerder boos'

Ze noemt het de 'dehumanisering' van de maatschappij. "Mensen worden eerder boos. Je schrijft een mailtje vanuit jouw mindset, maar realiseert je niet dat de ander het vanuit zijn of haar mindset leest. Het feit dat jij en ik nu tegenover elkaar zitten, dat je gezichtsuitdrukkingen ziet. Dan zie je: er gaat iets verkeerd, dat ik kan bijsturen en zeggen: zo bedoel ik het niet."

Terwijl mensen in e-mails, op Facebook en Twitter ruzie maken, gebeurt er op straat zo veel moois, vertelt Van Praag. "Misschien dat het mijn dwaze optimisme is, of naïviteit. Kan me niet schelen hoe je het noemen wilt. Maar ik zie een heleboel mooie intermenselijke dingen gebeuren."

Buurtvaders kennen alle families

Ze vertelt over het Vadercentrum in de wijk Laakkwartier in Den Haag. Waar veel wijken veelal kiezen voor een buurthuis voor vrouwen (met migratie-achtergrond) is hier bewust gekozen voor een mannencentrum. Al zijn vrouwen ook 'op alle tijden welkom'.

Van Praag: "Dat centrum is iets fantastisch! Er komen veertig nationaliteiten. En je hebt in de wijk bijna geen hangjongeren, want er zijn buurtvaders aangesteld die alle families kennen. Als ze zien dat iemand rottigheid uithaalt, gaan ze gelijk naar die familie."

Begin december was Van Praag voor de tweede keer uitgenodigd bij het Vadercentrum om – met name aan moslims - over chanoeka te vertellen. "De eerste keer dat ik was uitgenodigd was er een oude Egyptische islamitische meneer. Hij had gehoord dat er een rabbijn zou komen spreken en had daarom een keppeltje gehaakt: wit met een blauwe davidster erop. Toen hij hoorde dat ik een vrouw was, heeft hij er een tas omheen gemaakt. Zó lief! Er zijn een hele hoop van dit soort dingen."


_{De tas en het keppeltje, gehaakt voor Marianne van Praag.}

'Bescherming nodig? Bel maar'

"Als je sommige verhalen moet geloven kun je (als Jood, red.) in bepaalde wijken niet meer veilig over straat. Nou, ik geloof daar niet in. Ja, er is antisemitisme. Dat is er altijd geweest en het zal ook altijd zo blijven. De ene keer is het in de mode om erover te spreken en de andere keer niet. Bij het Vadercentrum zeiden ze: 'Als jullie bescherming nodig hebben, je belt maar op en we staan met een knokploeg voor je deur!' Dat mensen met een islamitische of hindoe-achtergrond dat zeggen, dat is fantastisch."

Wat overigens niet wil zeggen dat ze geen mensen tegenkomt met vooroordelen of andere gebruiken. Maar in de menselijke ontmoeting wordt een hoop overbrugd, stelt Van Praag. "Ik haal heel vaak de Frans-Joodse filosoof Emmanuel Levinas aan. Hij zegt: 'Waar is God? God is in de ogen van de ander'. Zodra je met iemand spreekt, verandert alles."

'Dat mag niet van mijn geloof'

Dat ziet ze ook als mensen de synagoge komen bezoeken. "Bij ons komen veel scholen, en dus ook moslimkinderen. Een kind zei laatst: 'Nee, ik zet geen keppeltje op!' 'Waarom niet?', vroeg ik. 'Ik ben niet Joods!' 'Nee dat hoeft ook niet', zeg ik dan, 'dat vraag ik ook niet van je. We gaan je niet stiekem Joods maken. Maar als ik bij jou in de moskee kom, trek ik ook mijn schoenen uit. Dat is een kwestie van respect: ik kom in jouw huis en ik gedraag me volgens jullie gedragsregels'."

Zo had ze ook een gesprek over handen schudden. Van Praag: "'Dat mag niet van mijn geloof', zei een jongetje. 'Maar Mohammed schudde wel de hand van een vrouw', zei ik. 'Van wie mag het écht niet?' 'Ja van mijn vader,' zei hij. 'Dát is wat anders', zei ik, 'en nu mag jij beslissen wat jij hier nu doet'."

Van Praag glimlacht. "Kijk, dan praat je met iemand."

'Tikkun olam'

Juist omdat er ook nog veel nare dingen gebeuren, is het 'belangrijk dat er ontmoetingen zijn, contacten zijn', zegt ze. En dat is niet hetzelfde als 'je kop in het zand steken', benadrukt de rabbijn. "We hebben in het Jodendom een begrip en dat heet 'tikkun olam': verantwoording nemen voor dat wat je ziet dat er gebeurt. Je mond dichthouden en niks doen is geen optie."

Maar, zo stelt de rabbijn, die 'actie' – tegen polarisatie, of voor vluchtelingen, wat het ook is - begint niet achter je scherm, maar bij de menselijke ontmoeting.

En misschien ook wel met een beetje optimisme. "Er gebeurt heel veel moois. Waar focus je je op?"

© https://www.rtlnieuws.nl/(...)erm-islam-ontmoeting

Allereerst iedereen op FOK! een heel gelukkig 2019 toegewenst!

Nu het nieuwe jaar nog geen 48 uur gaande is, komen behalve minder gunstige gebeurtenissen in NL positieve recensies alweer snel om de hoek kijken waarover ik mijn licht voor u zal laten schijnen.

Uiteraard stond binnen mijn kringen en familie de afgelopen maand meer dan andere maanden in het teken van passende vreugde , prima gezondheid, financiële rijkdom en meerdere voorbeelden van voorspoed voor allen. In onze optiek gaan de meeste dingen zeer voorspoedig, en heerst er op locaties waar wij ons meestal bevinden een algemene tevredenheid. Er geschiedt goede communicatie in Algemeen Beschaafd Nederlands, zoals het geboren en getogen Haarlemmers of anderen in ons milieu afkomstig uit andere gemeenten betaamt.

Op een wervelende Zuidas , waar men 's middags goedgeluimde bankiers en advocaten naar de lunchroom ziet togen , maar evenzo ten kantore in Haarlem stond afgelopen december reeds in het teken van goede vooruitzichten en dito voornemens die velen (van u) ook ten goede zullen gaan komen. Althans, dat is het streven binnen onze kringen, werkrelaties en uiteraard in goede samenwerking met politiek Den Haag en de VVD. Bovendien mochten we vorige maand daar ook kennis maken met Marianne van Praag, zij die u hierboven verder uitlegt wat er verder mis kan gaan wanneer maatschappelijke irritaties u mogelijk parten spelen.

Enfin, het kabinet Rutte III dat ondanks enige kritiek op wat punten aardig floreert in de opmaat naar meer loon voor de 'gewone' man én betere oplossingen voor bestaande problemen, streeft net als wij op de Zuidas en in het Haerlemsche naar algehele publieke tevredenheid. 'Komt tijd, komt raad', blijft het motto aangaande thans onopgeloste kwesties zoals de woningnood, (tijdelijk) dalende koopkracht voor bepaalde bevolkingsgroepen vanwege noodzakelijk financiële constructies die slechts tijdelijk van aard zijn, noem maar op.

Hoewel de onzen door het leven gaan als waardige rooms-katholieken in hart en nieren , hebben wij ook best veel sympathie voor de liberaal rabbijnse van Praag. Een heerlijk mens, en een visie op het huidige leven van veel andere Nederlanders die zich wat vaker achter de oren zullen krabben dan wij en hun ongenoegens vaker op een verkeerde manier ventileren. Het gedachtegoed van mevrouw en de synagoge sprak ons daarom erg aan. Het onlangs evenzo door de onzen bezochte Vadercentrum in het Haagse Laakkwartier vormt al een kleine vooruitgang , waarover de doorsnee Nederlander straks weer een optimistischer toon tegen de ander kan aanslaan, mij dunkt.

Welnu, bovendien biedt het artikel in kwestie perspectieven, dan wel dé meest vruchtbare ingrediënten om het leven in de sociale omgang bij bepaalde bevolkingsgroepen misschien wat aangenamer te maken. Men computert er tegenwoordig flink op los; waaronder hier op FOK!, WhatsApp, Twitter, Facebook, et cetera. Referentiekaders onder de bevolking zijn vaak zeer divers, dat geldt ook in de politiek. Meningen uit hoofde van verschillende individuen lopen mede door de toename van buitenlandse nieuwkomers vaak zeer uiteen. Helaas heeft behalve een prachtig functioneel systeem de digitalisering ook 'n vorm van individualisering teweeggebracht, waardoor men in diverse lagen van de bevolking alsnog geneigd is zich onnodig negatief uit te drukken.

Wat u? Juist nu we in een land leven met 'n fors toenemende multiculturele 'inslag' - hetgeen behalve nare berichten over het fenomeen soms ook best een verrijking betekent, kijk toch maar eens wat vaker om u heen - wordt het in verschillende buurten nu de hoogste tijd om nader tot elkaar te komen. Wanneer het aankomt op gevoeligere onderwerpen als asielzoekers en de heersende woningnood, is men dus snel geneigd om hierover op sociale media onredelijk tegen elkaar uit te vallen. Ongeacht enkele onopgeloste maatschappelijke problemen kansen genoeg dus om meer in vrede met elkaar te leven op Nederlandse bodem, mij dunkt.

Er heerst op dit moment inderdaad een absolute woningnood, hetgeen noopt tot flink bijbouwen teneinde legio woningzoekenden op termijn domicilie te kunnen verstrekken. ''Goede en vaak islamitische buurtvaders'' doen echter de ronde. Zij die in de daarvoor aangewezen buurten de 'kerk in het midden' houden, door middel van persoonlijk contact de goede vrede proberen te stimuleren in wijken als het voor ons vrij onbekende Laakkwartier, behoren namelijk ook tot de absolute sociale bouwstenen dezer tijden.

Hoogstpersoonlijk citeer ik nog even de Frans Joodse filosoof uit het artikel: ''Hij zegt: 'Waar is God? God is in de ogen van de ander'. Zodra je met iemand spreekt, verandert alles.'' Een mooi en heilzaam verhaal, derhalve uiterst geschikt als goede voornemens voor dit nieuwe jaar.

Goed, daarmee is het nu de hoogste tijd geworden om deze pagina te gaan verlaten voor de dis met mijn partner en een heerlijke ambachtelijke Haerlemsche Jopen.

Allen voor straks 'n fijne avond!

Scjvb