Na 1975 geboren? Dan is de kans reëel dat je dommer bent dan je oudere broer of zus, zo blijkt uit Noors onderzoek. Sinds 1975 daalt ons IQ gestaag. "En dat zal onze samenleving geld kosten."In Noorwegen is het IQ de voorbije decennia gedaald, met ongeveer zeven punten per generatie, zo blijkt uit nieuw onderzoek. Nochtans zag het er lange tijd goed uit voor onze intelligentie. Jaar na jaar steeg ons IQ. Het werd het 'Flynn-effect' genoemd, naar moraalfilosoof James Flynn, die aangaf dat we niet per se slimmer werden, maar misschien gewoon beter in het oplossen van IQ-testen. Maar de gouden jaren van die testen liggen blijkbaar achter ons. Ook in andere landen werden stagneringen en dalingen opgemerkt. Zo bleek uit onderzoek bij 500.000 jonge Deense mannen tussen 1959 en 2004 dat die hun beste IQ-prestaties eind jaren 90 hadden behaald. Daarna ging het langzaam terug naar het niveau van de jaren 80. Het 'omgekeerde Flynn-effect' wordt het genoemd.
MigratieHet probleem: niemand weet hoe dat precies komt. Dankzij het nieuwe Noorse onderzoek weten we wel al wat niét de oorzaak is. "In hun studie weerleggen zij de twee meest omstreden verklaringen", zegt Wouter Duyck, professor cognitieve psychologie (UGent). "Namelijk de genetische component en de invloed van migratie. Zo werd in het verleden verwezen naar het feit dat mensen uit lagere sociale klassen meer kinderen krijgen of dat migratie een negatieve invloed kan hebben op pakweg de kwaliteit van het onderwijs."
Maar doordat de Noorse onderzoekers verschillen hebben ontdekt binnen families, gaan die verklaringen dus niet meer op. "Zo merkten ze dat kinderen die na 1975 geboren waren een lager IQ hadden dan hun oudere broers of zussen", legt Stuart Ritchie uit, autoriteit op het vlak van IQ (Universiteit van Edinburgh). "Dan kun je niet beweren dat het iets genetisch is of dat de impact van migratie hier voor iets tussen zit."
Hoop doet levenZowel de stijging van IQ als de daling ervan heeft volgens de Noorse onderzoekers vooral met de omgeving te maken. "Maar wat precies? Eerlijk, we weten het niet", geeft Ritchie toe. "Heeft het met onderwijs te maken? Met gezondheid? Andere voedingsgewoonten? Onze mediaconsumptie? Dat zal verder onderzoek moeten uitwijzen. Allerlei factoren kunnen een rol spelen. Onderwijs kan er op termijn sowieso voor zorgen dat we opnieuw hoger scoren, dus misschien heeft het daar wel iets mee te maken."
Volgens Ritchie kunnen we de dalende trend wél omkeren, eens we de precieze oorzaak kennen. "Dat is hoopvol."
Want zo onschuldig is het helemaal niet dat we met zijn allen een tikkeltje dommer worden. "Enkele IQ-punten lager: dat heeft wel degelijk een effect", zegt Ritchie. "Niet dat we opeens allemaal idioten zijn, maar als een hele generatie net iets minder scoort, dan zullen die ook kleinere foutjes maken op het werk, net iets minder efficiënt zijn... En dan zal ons dat als samenleving dus best wat geld kosten."
Bron :
o.a. HLN.be