Zware tornado ligt ook in Nederland op de loer

quote:

Zware tornado ligt ook in Nederland op de loer
HOMOET - Een Duits dorp bij de Limburgse grens werd woensdagavond opgeschrikt door een heuse tornado. Door klimaatverandering zullen die in Nederland waarschijnlijk ook vaker voorkomen.

De Betuwse meteoroloog Wilfred Janssen werd woensdagavond totaal verrast door de heftige wervelwind in Viersen, net over de grens bij Venlo. ,,Er waren geen aanwijzingen dat die onweersbui in een tornado zou uitmonden. We weten nog steeds niet wat er precies is gebeurd.’’

Met ‘we’ doelt hij op een groepje gelijkgestemden die de nationale en internationale weerkaarten nauwlettend in de gaten houden, op zoek zijn stevige buien. Met als ultieme beloning de blik op zo’n lange slurf tussen hemel en aarde. Het doel: foto’s maken en het extreme weer ervaren.

Als klein kind was Janssen (26) al geboeid als er een stevige onweersbui over zijn ouderlijk huis in Homoet bij Elst trok. Terwijl leeftijdsgenootjes angstig naar hun ouders renden, keek Janssen vol bewondering naar de dreigende wolkenpartijen. Tegenwoordig is hij werkzaam als meteoroloog bij weerbureau Weerplaza én een groot liefhebber van tornado’s.

Deskundigen verwachten dat het aantal tornado’s toeneemt in ons land, vanwege de klimaatverandering. Janssen: ,,Daar zijn nog geen harde gegevens over. Maar voor een tornado heb je een zware onweersbui nodig. De brandstof daarvoor zijn heel veel warmte en heel veel vocht. Die zijn in een opwarmend klimaat vaker voorhanden.’’ Als het gebied dan ook nog gunstig is voor tornado’s, zoals hoge temperaturen zonder te veel invloed van zee, dan zou het aantal kunnen toenemen.

In Nederland kunnen tornado’s overal voorkomen, maar de kans is doorgaans groter in het binnenland dan in de kustprovincies. Gemiddeld gaat het om drie tot vijf exemplaren, voor een groot deel in Gelderland en dan met name de Achterhoek. Het zijn meestal zwakke tornado’s, die niettemin voor behoorlijke schade kunnen zorgen.

Ook als deze wervelwinden in Nederland toenemen, dan zal Janssen zijn reizen naar het midden van de VS er niet om laten. Dit gebied geldt als het mekka voor tornado-jagers. ,,De kans dat ik er daar een te zien krijg is een flink stuk groter dan in Nederland.’’ Tornado’s in Amerika kunnen soms van een ongekende kracht zijn, in tegenstelling tot die vaak in ons land. Daar worden soms hele dorpen compleet van de aarde weggevaagd.

Tricht
De laatste zeer heftige tornado in Nederland was in 1967 in onder meer Tricht, waar vijf doden vielen en meer dan vijftig huizen compleet werden verwoest. Dat was niet voor het laatst, weet Janssen zeker. ,,Gemiddeld doen die zich hier eens in de 25 jaar voor.’’

Meerdere keren scheelde het weinig. Janssen somt soepeltjes de data op. Neem 22 juni 2008, toen over Heteren, Driel, Oosterbeek en Arnhem noodweer losbarstte en grote hagelstenen de buitenkant van auto’s veranderden in het oppervlak van een golfbal. Het scheelde maar weinig of die bui had een tornado voortgebracht. ,,Je mag van geluk spreken dat dat niet is gebeurd, in zo’n dichtbevolkt land als Nederland.’’

Voorbereiding
Zijn we in Nederland goed voorbereid op dit soort extreem weer? In delen van de VS staat bij het weerbericht hoe groot de kans is op een extreme wervelwind en worden burgers op allerlei manieren gewaarschuwd als het zo ver is. ,,In Nederland zal dat niet snel gebeuren, omdat we er vrijwel nooit mee te maken krijgen.’’ Maar mocht er eentje recht op je huis afkomen, ga dan niet bij het raam of de buitenmuren staan, adviseert Janssen. ,,Ga in de kelder of ergens in het midden van je huis zitten.’